Vísir - 08.11.1954, Blaðsíða 3
Mánudaginn 8. nóvember 1954. -
viyiR
♦ FRAMFARIK OG TÆKNI ♦
Er hægt
og mynda
að stífla Miðjarðarhaf-
230 þús. ferkm. land?
Hugsanle,gt er að láta Kongo-fljót
renna „upp í móti" og breyta loft-
[i Afríku.
slagi
Sagt hefur verið, að verk-
fræðinga dreymi oft ótrúlegri
og glæstari drauma en nokkurt
skáld eða opíumneytanda.
En þó er það næsta furðulegt,
hve margir slíkra drauma hafa
orðið að veruleika, allt frá
pýramídunum til Grand
Coulee-stíflunnar i Bandaríkj-
uríum, svo að nefnd séu næsta
risavaxin mannvirki, er hvort
á sína vísu inega heita táknræn
fyt'ir menningarþjóðfélög þau,
sem reistu þau.
Willy nokkur Ley, Banda-
ríkjamaður, hefur hýlega skrif-
að bók um ýmis’ verkfræðileg
furðuverk, og er þar margt
skrítið og sumt næsta nýstár-
legt.
Meðal þess, sem hann segir
frá, er hugmyndin um göng
undir Ermarsund milli Eng
lands og Frakklands. Fyrstu
ráðagerðirnar um þetta eru frá
árinu 1802, en þetta var þá ekki
tímabært og hÖfundar þeirra
langt á undan sinni samtíð. En
hins vegar var háfizt handa
umáð gera slík jarðgÖng árið
1880 eða þar um bil. Var byrjað
á jarðgörígunum báðum megin.
Englands megin voru grafin
göng, sem voru um 2 km. á
lengd, pg þar voru rafmagns-
ljós og kerrur, sem þau óku í,
Gladstone, Pisraeli og Viktöría
drbttning, sér til gamans.
Ennaitsundsgöng
og jarðjhiti.
En það var brezka hermála-
ráðuneytið og stórbhiðið Times,
sem drápu þessa hugmynd, með
því að þau íullyrtu, að ef til
ófriðar kæmi, væri viðbúið, að
herafli myndi streyma um
göngin til árása á England. —
Árið 1884 hættu Bretar greftr-
inum, og síðan hefur ekkert
verið gert í málinu, énda þótt
enginn efist um gagnsemi jarð-
ganganna. Bæði jarðgöngin,
sem byrjað var á, Englands-
og Frakklandsmegin, eru enn
opin, skrauf-þurr, og gætir
þeirra aðeins einn máðiir.
Þá segir Ley frá því, að ýms-
ar þjóðir hafi beizlað jarðhita
til ýmissa nota. Meðal annars
hafi
fljótið fellur í djúpu gljúfri
skammt frá ósum þess, en með
því móti myndi myndast geysi-
legt stöðuvatn sem yrði næstum
milljón ferkílóm. að flatarmáli.
ríorðurátt, fylla Chad-vatnið a
Sahara-eyðimörkinni, og falla
loks í Miðjarðarhaf. Líklegt er,
að vötnin miklu myndu breytá
mjög loftslag í miklum hluta
Áfríku, en skip gætu siglt inn
í miðja álfuna.
i Þá hefur Ley dottið í hug,
að stífla mætti Rauðahaf við
við Bab E1 Mandeb við suður-
enda þess og Suez-skurðinn.
Þá gerir hann ráð fyrir, að
uppgufun myndi valda því, að
vatnsborð Rauðahafs myndi
lækka um meira en 12 fet á
-ári. Eftir að vatnsborðið hefði
lækkað um 50 fet eðá svo
myndi sjór, sem hleypt yrði um
stífluná um túrbínur framleiða
rafmagn sem svaraði til þúsund
lesta kola-eyðslu á dag.
Loks hefur Ley látið sér til
hugar koma, að stifla mætti
Miðjarðarhaf við Njörvásund
( Gíbraltarsund). Á .. einnt j öld
myndi yfirborð Miðjarðarhafs
lækka um 100 metra, en þá
myndi landssvæði sem væri
230 þús. ferkílómetrar (meira
en tvöfalt stærri en ísland)
koma í ljós. Síðán mætti beizla
sjó úr Atlantshafi, sem hleypt
væri inn um stíflu.
Chrysler framleiðir
sterkt línt.
Chrysler-bifreiðasmiðjumar
eru byrjaðar framleiðslu á
mjög sterku lfmi.
Þegar því hefur verið roðið
á fleti þá, sem líma á saman,
þárf sárálítinn þrýsting, tií
þess að þeir haldi 4000 kg.
þunga á férsentimetra. Nota
verksmiðjurnar m. a. lím þetta
í hemla á bifreiðum sínum, því
að það þolir gífurlegan hita.
Litaðir vegir
í Bretlandi.
Bretar eru byrjaðir að gera
sérkennilega vegakafla * til-
raunaskyni,
í Englandi eins og víðar hafa
menn af því miklar áhyggjur,
hve oft er erfitt að koma auga
á fólk, sem er í dökkum fötum,
þegar það er á ferli á asfalt-
vegum eða götum, þar sem lýs-
ing er engin. Hefur það xáð því
verið tekið að mála vegarspotta
með ýmsum lit, rauðum, græn-
um og ljósbrúnum. Kom þeg-
ar í ljós, að á slíkum spottum
var nxiklu betra að koma auga
á allskyns hindranir, og í öðrú
lagi reyndust bílstjórar þreyt-
ast síður andlega, er þeir óku
þar.
Hægt að rækta tré með
hvaða viðarlh sem er.
Merkifegar tflratmir Bandaríkjatnanna.
ítalir notað
meirá; en öld, og
landi;
gufu,
jarðhita í
á Nýja Sjá-
| hafi menn boráð eftir
sem eigi að veita 200 þús.
manna borg nægilega orku.
Ley segir, að víða sé jarðskorp-
an svo þunn, að hvorki þurfi
mikið hugvit né fé til þess að
beizla þessa orkulind. — Hins
vegar virðist Ley ekki hafa
heyrt um Hitaveitu Reykja-.
víkur né heldur gróðurliús og
ávaxtarækt á íslandi.
Endaskipti á
Kongófljóti.
Ley lætur sig dreyma um, að
unnt sé að „snúa Kongó-fljót-
inu við“. Segir hann, að mögu-
legt sé að gera stíflu þar sem
Hjólbarðar
með stálklóm.
Ný gerð vetrarhjólbarða er
mjög að ryðja sér til rúms
vestan hafs.
Það voru Goodrich-smiðjum-
ar, sem byrjuðu á framleiðslu
hjólbarða þessarra fyrir vöru-
bifreiðar, og eru um 5000 litlar
stálklær festar í gúmmíið. Þær
eru svo litlar, að þær eiga
ekki að geta vmnið tjón á veg-
um, en gera akstur miklu ör-
uggari, og menn losna jafn-
framt við að fást við snjókeðj-
ur, sem flestum eru hvimleiðar.
Þessir hjólbarðar eru um 10%
dýrari en venjulegir.
Þetta er líklega einhver minnsti
bíll heimsins. Tveir brezkir
bifvélavirkjar hafa smiðað
vagninn, sem rennur á þrem-
ur hjólum og getur náð 60
km. hraða á kst.
Ekki alls fyrir löngu var
hajldið þing skógræktar- og
skógiðnaðarmanna « Redding i
Kalifomiu, og var það að
mörgu leyti merkilegt.
Var þar lýst fyrir mönnum,
að í framtíðinni mundi verða
hægt að rækta skóga af trjám
sem yxu teinrétt og væru án
greina. Og slík tré mundu ekki
einu sinni verða með hinum
venjulega viðarlit, því að við-
urinn var blár, grænn og
rauður. .
Þessi furumynd framtíðar-
innar, sem brugðið var upp
fyrir mönríum í Redding, var
alls ekki fráleit fjarstæða, því
að Bandaríkjamenn hafa að
undanförnu umíið að rann-
sóknum, sem leitt hafa í ljós,
að hvort tveggja er hægt, sem
getið er hér að framan. Er hægt-
að hafa þau áhrif á vöxt, vaxt-
arhraða og lit viðarins í trján-
um með állskonar efnum. Með
sérstökum sprautum er til
dæmis hægt að stytta vaxtar-
tíma trés um einn þriðja, þar
er að segja, það er þriðjungi
styttri tíma að ná hæð og gild-
leika, sem er því eðlilegur.
þegar það fær „sprautu". Með
inngjöf af öðru tagi er hægt að
koma í veg fyrir gréinamyndun
ríema efst í trénu, en það gerir
viðinn miðlu verðmætari, þegar
,ekki er um kvista að ræða. —
Loks er svo hægt að sprauta
litarefnumí trén, svo að viður-
inrj verði með þeim lit, sem
kaupandinn eða notandxnn'ósk-
ICs®pskipsf!oti Svá
2.7 tnij. lesta.
Kaupskipafloti Svía er nú
2.717.000 lestir að stærð.
Sænski kaupskipaflotinn
þykir rnjög nýtízkulegur, sem
m. a. má sjá af því, að af
honum er skipastóll, er nemur
2.089.000 lestum knúinn diesel-
vélum.
Alls éru sænsku skipin 1850,
og fjölgaði þeim um átta í júlí
s.l., samtals 35.174 lestir að
stærð.
ar helzt eftir.
Er hægt að gera sér í hugar-
lund, hversu mikils virði þetta
yrði til dæmis fyrir húsgágna-
smiði, því að þeir mundu þá
ekki þurfa að húgsa um að
nota málningu eða liti eins
mikið og þeir gera nú, og drægi
það úr kostnaði fyrir þá og við-
skiptavinina.
Börn í sjálflýs-
andi fötum.
Frá fréttaritara Vísis,
Stokkhólmi.
Yfir 650 manns hafa beðið
bana í umferðarslysum í Sví-
jþjóð það sem af er þessu ári.
Þar af eru mörg börn, en nú
hafa lögregluyfirvöld landsins
gripið til ýmissa ráðstafana,
sem ætla má, að dragi úr þess-
um válegu slysum. Meðal ann-
ars hafa þau komið á fót sér-
stökum umferðar-skólum, svo
og umfei’ðarkennslu í venju-
legum skólum.
Þá hafa bílstjórafélög Iands-
ins komið sér saman tan til-
raunir, sem taldar eru stór-
merkar. Lagt er til, að böm
klæðist sjálflýsandi fötum með
þeim hætti, að saumaðar verði
fosfór-lýsandi tauræmur á
axlirnar eða annars staðar í föt
barnsins. Þá verði hnappar
hafðir sjálflýsandi, en til-
rarrnir, sem gerðar hafa verið
í þessa átt, hafa gefið ágæta
raun. Gera menn sér góðar
vonir um, að þetta verði* til
þess að draga úr umferðar-
slysunum.
Olíuleit úr lofti
gefst vel.
Sænskur verkfræðingur,
Hans Lundberg að nafni, fann
upp á 'því að leita að olíulind-
um úr lofti, og hefur aðferð
hans gefizt ágsetlega.
Rannsóknir bera þáð með
sér, að olíuleit Lundbergs úr
lofti, hefur náð þrisvar sinn-
um meiri árangri en venju-
legar aðferðir. Á þrem árum
var landssvæði, sem er meira
en helmingi stærra en ísland,
„kortlagt“ úr lofti vegna olíu-
leitar, og olía fannst á helm-
‘.ngi þeirra staða, sem Lund-
berg taldi Jíklegast, að hana
/æri að finna. Kerfi; Lund-
‘oergs byggist á þeirrý tilgátu
'xans, að jarðlög yfir olíubii'gð-
'xm séu ekki eins geislavirk og
innur, og megi með sérstökum
tækjum finna þetta í flugvél-
um.
Svíar smíða full-
komin bifhjól.
Svíar þykja slyrígir í öllu, er
að málnt- og vélaiðnaði lýtur,
og frémstir Norðurlárídabúa
eru beir að bví cr snertir smíði
bifhjóla.
Um þessar mundir hefur
verksmiðjan Monark í Varberg
sent frá sér nýja gerð af létt-
um bifhjólum er þykja taka
öði'um fram. Þetta erU svo-'
nefnd 250 tenings-sentrimetra
bifhjól, knúin 15 hestafla,
tveggja strokka hreyfli, og má
aka hjólinu með 120 km. hraða.
Fjaðraútbúnaður bifhjólsins
þykir mjög fullkominn.
Þá hefur sama verksmiðja
smiðað aðra gerð bifhjóla, sem
er enn minni, 9,2 hestafla.
Loks smíðar þessi verksmiðja
vélknúin reiðhjól, sem þykja
afar fullkomin, m. a. búin aft-
urljósi-
MAGNCS THORLACIUS
hæstaréttarlögmaður.
Málflutningsskrifstofa
Aðalstræti 9. — Sími 1875.
ANNA-Ð HVORT FÆRÐU ÞÉR PÓLAR- RAFGEYMI,
E-ÐA É6 FÆ. MÉR N'í'AN MANN /
DP a
n