Vísir - 04.12.1954, Qupperneq 4
Tlsm
Laugardaginn 4. desember 1954.
i'*
WISIH
D AGBL AÐ
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Krisíján Jónsion.
Skrifstofur: Ingólfsstrœti S.
Otgefandi: BLADAÚTGÁFAN VlSIR HJT,
Lausasela 1 króna.
FélagsprentsmiBjan iní.
Gistihúsaþörfin.
Hmræður á Alþingi :
v og^
erlendu „hasar“blöðin.
Lagasétning í undirbúningi.
í’neðri deild Alþingis var í gær . tíniarita er börn og unglingat
til umræðu stjórnarírumvarp, er
skyldar útgefendur glæpatimarit-
anna tU að láta nafn síns getið á
blöðum þessum.
Nú tíðkast það„ að þau séu geí-
in út án þess að nokkur sé nafn-
greindur ritstjóri eða útgefandi;
Mun þessum útgefendum ekki
þykja mikili virðingarauki aö
því að láta nafns síns getið, enda
er efni blaðanna lineykslis-
Alþingi hefur samþykkt eftirfarandi ályktun: „Alþingi félur.rná], glæpasögur, kynvillur og
ríkisstjóminni að láta fara fram athugun á gistihúsaþörf ^annað slíkt.
í landinu og undirbúa, í samræmi við Ferðaskrifstofu ríkisins, j Uin mál þetta ræddu á þingi
fyrir næsta reglulegt Alþingi tillögur, er miði að því að greiða Jörundur Brynjólfsson, Björn Ól-
íyrir stofnun gistihúsa og tryggja rekstur þeirra/
Sitthvað hefur verið skrifað og skrafað um gistihúsavand-
ræðin í landinu og þörf á aðgerðum í þeim efnum. Hér í blað-
inu hefur oftsinnis verið á þetta minnzt, bæði í forystugreinum,
fréttum og viðtölum við málsmetandi menn. Allir, sem eitthvað
fylgjast með þessum málum, vita, að í algert óefni er komið að
því er snertir gistihús og yfirleitt sæmilega fyrirgreiðslu ferða-
manha á íslandi. Allir virðast vera sammála um, að vinna beri
að því að örfa straum erlendra ferðamanna til landsins, enda
geti atvinnuvegur ?á. er við það skapast, fært þjóðarbúinu hllgaVerður innflutningur
drjúgar gjaldeyristekjur, en auk þess hlýtur það að vera okkur lendra (anlerískra) glæpamynda-
nokkurt metnaðarmál að vera ekki þeir eftirbátar annarra'
í þessum efnum, sem raun ber vitni.
aísson, Gylfi Gíslason og dóms-
inálaráðherra. Voru þeir allir á
einu máli um það að nauðsynlegt
vairi að reisa einhverjar skorður
við útgáfu þessaa-a blaða, sem að-
allega eru lesin af börnum og
unglingum.
Björn Ólafsson sagði, að auk
þeirra glæpatímarita sem hér
va'j-u gefin út, væri mjög var-
er-
sæktust mjög eftir.. Sagði liann
að „bókmenntir“ þessar vairu
hættulegar fyrir börnin, vegna
þess að ýms rit þessi lofsyngja
afbrota- og glæpastarfsemi. Sagði
liann, að hér þyrfti að taka í
taumana áður en þessi sorpblöö
næðu of mikilli útbreiðslu. Gal
þess að nú væri uppi sterk hreýf-
ing bæði í Bahdaríkjununi og
Bretlandi, að hindra útgáfu og
úlbreiðslu þessara blaðá. Skólar
og kirkjufélög í Bretlandi hafa.
nú liafið liarða baráttu gegn
þessari spillingu, sem þrifst i
skjóli prentfrelsisins.
Dómsmálaráðherra tók fram,
að hann teldi mikia þörf á því að
vinna gegn þessum ósóma og
sagði að unnið* væri að því, að
útbúa lagasetningu fyrir næsta
þing til endurskoðunar prcnt-
frelsislögunum. Sagði hann að
málið væri erfitt viðureignar því
að forðast yi’ði að ganga of langt
í að skcröa aLmennt prentfrclsi.
i Það er athyglisvert, að Alþingi hyggst greiða fyrir stofn-s
■ un gistihúsa og tryggja rekstur þeirra, eins og fram kemur í
nefndri þingsályktunartillögu. Það er á allra vitorði, að bygg-
ing gistihúss hér á landi er svo dýrt fyrirtæki, að einstaklingar
l!á naumast eða alls ekki risið undir þeim kostnaði. Það liggur
s því í augum uppi, að hið opinbera verði að greiða fyrir þessu
með einhverjum hætti. Að vísu er hugsanlegt og raunar mjög
Nýir tónleikar haldnir á
vegum Hringsins.
Hljómsveit varnarliðsins efn-
ir á mánudag til hljómleika í
Þjóðleikhúsinu til styrktar
æskilegt, að stórfyrirtæki, sem annast farþegaflutninga, eins og barnaspítalasjóð Hringsins.
Eimskipafélag íslands, flugfélögin bæði, og e. t. v. bifreiða-
■ stöðvar, mynduðu með sér samtök til þess að reisa gistihús,
eitt eða fleiri, með sameiginlegu átaki. Stuðningur ríkisvaldsins
er oft nauðsynlegur og æskilegur, en skynsamlegast er þó að
Játa einstaklinga og fyrirtæki spreyta sig á slíkum verkefnum,
i eftir því sem efni standa til. Reynslan sýnir, að slíkt er oftast
; affarasælast.
! En ástæða virðist vera til þess að herða ó framgangi þessa
imáls eftir því sem mögulegt er. Allt of lengi höfum við látið
ireka á reiðanum í þessum málum. Það er ótrúlegt en satt, að
i ekki hefur verið reist gistihús í Reykjavík síðan árið 1930,
;en á þeim tíma hefur riæstærsta gistihús landsins, Hótel Ís2j
land, brunnið til grunna. Sumir kunna e. t. v. að segja, að á
þeim tíma hafi verið reistir tVennir stúdentagarðar, sem séu
ifúllgóðir til hótelhalds.
, Stúdentagarðarnir eru hinar vönduðustu byggingar og ágætir
til þeirra nota, sem þeir eru hugsaðir. Þeir bæta líka úr brýnni
þörf um hásumarið, en heldur ekki meira. Þeir eru nú einu
sinni ekki byggðir sem gistihús, en það er um slíkar byggingar
sem aðrar, sem eika að koma að ákveðnum notum, að þær verða
'sð vera sérstakLega byggðar í upphafi í ákveðnum tilgangi. Nú er'1
af sú tíð, að.jsæmilegt þyki að taka hvaða íbúðar- eða vöru-
geyxusluhús sem er, koma fyrir þvottaskál og rúmi í hverju
herbergi og segja svo: Þetta er gistihús. Nútíminn krefst vií-
anlegp annarra og meiri þægindp og fyrirgreiðslu, og ásfæðu-
lausWer að bjóða erlendum ferðamönnum lakari þjónustu á
JsJandi 20. aldarinnar en gerist og gengur í nágrannalöndunum.
■ »*£
Að vísu verðum við að hafa það hugfast, að hér er engin
þörfíyrir neitt Savoy eða Waldorf Ástoria-hótel, heldur ný-
tízkUiþrifalegt gistihús, einfalt í sniðum, þar sem alls hreinlætís;
og Jipurðar ér gætt. Hér þarf engan -,,lúxus“, heldur gistihús
með inenningarblæ, án alls útflúrs og óhófs.
‘ Til skamms tíma höfum við verið að rerrib'ast' við að auglýsa
Lsland sem fyrirmyndar-ferðamannaland erlendis, sýnt kvik-
myndir héðan og dreift pésum og bæklingum um „land mið-
nætui’sólarinnar" (sem nær auðvitað engri átt, svo óvíða, sem
hún sést hér) og þar fram eftir götunum. Ef útlendir ferða-
menn koma hingað vegna landkynningar þessarar, fá þeir
hvergi inni. Meira að segja kveður svo rammt að þessu, að ef
flugvél verður veðurteppt hér, ætlar allt af göflunum að ganga,
því að hvergi er hæga að hýsa nokkra tugi manna vegna
skorts á gistihúsum.
Væntanlega kemst iíú^ einhver skriður á þetta mál, og
étandá þá vonir til, aff innan tíðar rísi hér af grunni hagkvæm,
riýtízkuleg gistihús.
Verða þetta síðustu hljómleikar
hljómsveitarinnar, sem vakti
mikla athygli og hrifningu með
tvennum hljómleikum í Aust-
urbæjarbíói á dögunum, helg-
uðum amerískri jasstónlist.
Að þessu sinni leikur hljóm-
sveitin ekki jasslög, heldur
létta nútímatónli.ít. Eitt veiga-
mesta viðfangsefnið verður
samt úr hinni klassísku tónlist,
konsert fyrir slíðurhom og
hljómsveit, eftir Rimsky-Kor-
sakov, og leikur Neil Humfeld
einleikshlutverkið, en hann er
þekktur tónlistamaður í heima-
landi sínu og listamaður mikill
á sitt hljóðfæri.
Lisa Kæregaard, kona hans, og
Poul von Brockdorff, ballett-
atriði, sem Bidsted hefur samið
um tónlist úr óperunni „La
Giaconda" eftir Amilcare Pon-
chielli.
Mun óhætt að fullyrða, að
hér verði um mjög góða
skemmtun að ræða og ekki þarf
að efa, að fjölsótt verður, ekki
sizt, þegar haft er í huga, hvert
málefni verið er að styrkja.
Agætur barítónsöngvari,
John Peck, Jr., að nafni, kemur
að þessu sinni fram og syngur
einsöngslög úr þekktum nú-
tíma-söngleikjum, en píanó-
leikari hljómsveitarinnar, Rich-
ard Jensen, leikur einleik á
á píanó.
Á milli afriðanna sýna ein-
dansarar Þjóðleikhússins, Erik
Bidsted ballettmeistari, frú
færð
þakkargjöf.
Sendiherra Þjóðverja á íslandi
dr. Oppler, afhenti í gær íslenzku
þjóðinni þakkargjöf frá Þjóð-
verjum fyrir veitta hjálp eftir
heimsstyrjöldina síðari.
Þaklíárgjöf þessi er mynda-
stytta, sem* þýzkur listamaður
hefur gert og fór afliending
liennar fram við hátíðlega at-
höfn í Listasafni rikisins.
Margir virðirigarmenn íslenzka
ríkisins voru Viðstaddii' atliöl'n-
ina sv’o sem forseti ísjands,
menritamáíaráðherráj utanríkis-
ráðlierra, forsetar Alþingis og
forstöðuinerin ýmíssa menning-
arstrifn^na og’ fplaga. ( , t ,
Raeður fluttu við þetta tæki-
færi, auk sendilierra Þjóðverja,
forseti íslands, sem þakkaði
gjöí'ina, Bjarni Benediktsson
menntamálaráðherra og dr.
Frahne, þýzkur maður sem kom
með gjöfina hingað til lands.
I Hermálanefnd A.-banda-
lagsins kom saman til fund-
ar í Washington í gær, Ráð
bandalagsins kemur saman
f París í næsta inánuði.
Nefndin kemur aftur saman
þar fyrir fund ráðsins.
Það er sýnilegt að það verður
meiri hátiðarblær yfir bænum á
komandi jólum en 'áður hefur
tíðkast, þvi þegar eru hafnar
miklar og veglegar skreytingar á
aðalgötum bæjarins, allt frá
Skóláýörðustíg og niður Banku-
stræti og eft.ir Austurstræti. Og
hver veit nema fleiri götur verði
skreyttar á svipaðan hátt. Síðar
má svo gera ráð fyrir, vonum
vér, að fallegar lýsingar bætist
við, því þær myndu setja sér-
stakan blæ yfir allar skreyting-
arnar.
Samtök verzlana.
Þegar verið var að skreyta
Skólavörðustiginn í fyrradag, en
þá var verkið þar hafið, spurði
ég einn kaupmann við götuna
hver stæði fyrir þessari einkar
skemmtilegú skreytingu. Svaraði
hann því til, að kaupmenn við
Skólavörðustíg og Bankastræti
hefðu tekið sig saman og ætluðu
sameiginlega að kosta þessa
feg'run gatnanna x*fir jólamán-
uðinn, Mér finnst þetta vel tit
fundið og eiga þeir, sem að þessu
verki standa þakkir skilið fyrir.
Það setur mikinn jólasvip yfir
bæinn, þegar hann er prýddur á
þenna hátt, eins og gliiggaskreyt-
ingar gera sitt til, þegar vel er
til þeirra vandað.
Styttist til jóla.
Það styttist óðum til jóla, en.
desembermánuður er alltaf fljót-
ur að líða, eiginlega alltof fljót-
Ur. Atlir hafa þá nóg að starfa
og tíminn líður við það óðfluga.
Nú hefjast lika jólainnkaupin, en
úr nógu virðist vera að velja því
gluggar allra verzlana eru yfir-
fullir af alls konar girnileg'um
vörum, fleiri bækur eru lika
gefnar út, að þvi er virðist, en
undanfarin ár, en góðar bækur
hafa löngum þótt smekklegar
jólagjafir. Það er enginn vandi
að eyða auriinuiri sínum í desem-
ber, og er það orðin gönml saga.
Rauð jól.
Ef tíðin helzt svipnð er tíklegt
að hér verði rauð jól að þessu
sinui, en svo hefur það verið
nefnt, ef jörð er auð eða shjó-
laus um jóladagana. Það mætti.
alveg eins kalla það auð jól, og
ætti betur við liérlendis. En það
er reyridár engin nýlunda hér
sunnanlands, að snjótaust sé um
jólin, en vetur tiefst sjaldnast.
hér fyrir alvÖrn fyrr en eftir
áramótin, og kaldastir eru út-
mánuðirnir. En rétt er að sinni
að’ láta hyérjuni degi nægja sín-
ar þjáningar, o'g fara ekki að
spjalla um kulda óg vétrarveður
fyrr en það er komið.
Vantar klukku.
lieskri'di héfúr beðið mig um
að koma því á framfæri við Þjóð-
leikhússtjóra, að það vanti illi-
lega • einlivers staðar klukku i
Þjóðleikhúsið. Bezt væri að
henni væri komið fyrir i ariddyr-
inu. Þáð riitin viðti fíðkást' í ’slík-
•«m stórbyggingiiiri'/ að kíukkur
séu þar, svo gestir, sem kannske
ekki tiafa úr meðferðis, geti
fytgzt með timanum’, bæði um
lengri hlé og í Öðrum tilfellum.
Bergmál getur aðeins bætt þvi
við, að sama ætti þá að gilda um
kvikmyndahús. í Nýja Bíó er
kiukka í ytrá anddyri, en ekki í
hinum húsunum. — kr.
Sigurgeir Sigarjónssoa
KœitarittarUtgmaOur.
akrlfstofutíml 10—11 og 1-4
Aðalstr. 8, Bíml 1049 og S09M.