Vísir - 31.03.1955, Blaðsíða 8

VlSIK er ódýrasta blaðið og þó það fjöl-
breyttasta. — Hringið í síma 1660 og
gerist áskrifendur.
9
Fimmtudaginn 31. marz 1955
Þeir, sem gerast baupendur VÍSIS eftir
10. hvers mánaðar, fá blaðið ókeypis til
mánaðamóta. — Simi 1660.
Aldarafmælis frjálsrar verzl-
unar miiuizt á morgun.
Vegleg hátíðahöld í stærstu kaup-
stöðum landsins.
r Aldarafmælis frjálsrar verzlun-
S»r á íslandi verður minnzt á
morgun um land allt, en aðalhá-
tíðahöldin verða hér í Reykjavík.
Verzlanir, skrifstofur og bankar
verða lokuð allan daginn, sýning-
iargluggar skreyttir og margt til
hátíðar. Síðdegis verður haldin
í Þjóðleikhúsinu hátíðarsam-
koma, veglegt minningarrit verð-
ur gefið út, kvöldveizla hald-
3n að Hótel Borg og loks verður
dagskrá útvarpsins að verulegu
leyti helguð afmælinu um kvöld-
íð. Þess er vænst, að fánar verði
idregnir að hún um allt land þenn
an dag,
Hátíðarrit dagsins nefnist „ís-
lenzk verzlun" og hefur Vilhjálm
ur Þ. Gíslason útvarpsstjóri rit-
að það, en i því eru einnig nokk-
ur ávarpsorð í tilefni aldarafmæl-
isins frá forseta íslands.
Dagskrá hátiSarsamkomunnar
i ÞjóSleikhúsinu vérSur á þá
lund, að formaður liátíðarnefnd-
ar, Eggert Kristjánsson aðalræS-
ismaSur, setur hátíðina, Ingólfur
Jónsson viðskiptamálaráðherra
flytur ræðu, Vilhjálmur Þ. Gísla-
son útvarpsstjóri flytur ræðu, en
ávörp flytja þeir Erlendúr F.in-
arsson forstjóri fyrir Samband
isl. samvinnufélaga. Kristján Jóns
son kaupmaður fyrir Samband
smásöluverzlana, Guðjón Einars-
son fulltrúi fyrir Verzlunar-
mannáfélag Réykjavíkur og Égg-
«rt Kristjánsson fýrir Verzlunar-
ráS íslands. Þá syngur Karlakór
Reykjavíkur undir stjórn Sigurð-
*r Þórðarsonar en Guðrún Á.
Símonar og GuSmundur Jónsson
syngja tvísöng og einsöngva. For-
seti íslands, ríkisstjórn, sendi-
herrar erlendra ríkja og margt
annarra gesta verða viðstaddír
hátíðina og verður henni útvarp-
að.
Um kvöldið flytja þeir ræður
yfir borðum á Hótel Borg Stein-
grímur Steinþórsson, félagsmála-
rá'ðherra, Sigurður Sigurðsson I
yfirlæknir og Björn Ólafson fyrr
verandi viðskiptamálaráðherra.
,í dagskrá útvarpsins verður
samfelld dagskrá um verzlúnar-
hætti fýrr og riú, en auk þess
flytja þeir ávörp Steingríinrir,
Steinjrórsson, Sigurður Sigurðs-
son og Björn Ólafsson.
Verzlvinarstéttin stendur lieil-
steypt að þessum hátíðahöldum.
Hér í Reykjavík eru það Verzl-
unarráð íslands, Samband ísl.
samvinnufélaga, Samband smá-
söluverzlana og Yerzlunarmanna
félag Reykjavíkur, sem tóku
höndum saman um að lirinda
þeim í framkvæmd. Samtímis
þessum liátíðahöldum liér i Rvik
fara fram hátíðahöld í stærri
kaupstöðum landsins, þar scm
sami háttur er á hafður um fyrir-
komulag þeirra.
-----*-----
Handlærabátar vetða
fyrir bæjarnsarkað.
Línubátar frá Reykjavík
munu hafa farið síðasta róður
sinn í gær, en verða nú stöðv-
aðir vegna verkfaBsins.
Ekki mun þetta þó hafa nein
áhrif á fisksöluna í bænurn, þar
eð línbátarnir hafa aðallega
lagt upp hjá frystihúsunum, en
fiskbúðirnar fá sinn fisk frá
bátum, sem eru á handfæra-
veiðum. Allmargir bátar eru nú
byrjaðir handfæraveiðar frá
Reykjavík og hefir afli þeirra
verið sæmilegur, t. d. fekk einh
4 smál. í gær. Verði gæftir
sæmilegar, og afli líkt og und-
anfarið er búizt, við að hand-
færabátarnir veiði nægilegt
fyiT Reykjavíkurmarkaðnn.
Bretar flytja herafla
sinn frá Irak,
sem fær yfirráð flugvalla sinna.
írak og Stóra Bretland hafa
gert með sér nýjan sáttmála,
er kemur í stað jiess, er í gildi
hefir verið siðan eftir styrjöld-
ina. Flytja nú Bretar lið sitt frá
frak £ áföngum, en írak fær
yfirráð flugvalla sinna.
Sir Antliony Eden gerði grein
fyrir hinum nýja sáttmála í
neðri málstofunni í gær. Kvað
hann samkomulagsumleitanir
haí'a verið lengi á döfinni, en
írak hefði óskaá þess að fá yfir-
aráð flugvallanna i sinar hendui',
en Bretai’ hefðu haft þau til ör-
yggis landvörnum í þessum
iiluta heims. Nú hefði það gí'eitt
fyrir lokasámkomulagi, áð írak
væri tengt vömum frjálsu þjóð
anna með vamársáttmálanum
við Tyrkland, er væri aðili að
Norður-Atlantshafs varnar-
bandalaginu.
Gert er ráð fyrir, að Bretar
flytji burt % liðs síns í mai
næstkomandi, % í október næst
komandi, og það sem eftir er
verður flutt í marz á næsta ári.
Bertar veita tæknilega aðstoð
til viðhalds tækjum og mairn-
virkjum. og til leiðbeiningar, og
samvinna verður áfram milli
Breta og írakmanna um skipu-
lag og áætlanir á sviði land-
varna.
Á fundi sameináðs þings í ír-
ak voru gerðir ríkisstjómarinn-
ár í hiálinu samþykktar ein-
róma.
Skipstjori Chur-
Danski herinn liefur tekið upp kennslu í ýmsu því, er lýtur
að kjarnorkuhernaði. Hér sést hermaður kanna, hvort fallbyssa,
sem velt hefur verið, sé geislavirk.
Hæringarskortur veMur imkSuiin
barnadauBa í M.-Ameríku.
Aimttð liverí bitrn iiiisii deyjii þajr
ur næringarskoríi.
N. York. (A.P.). — Bama-
hjálparsjó'ður Sameinuðu þjóð-
anna hefir látið fram fara rann-
sókn á mataræði manna í fimm
Mið-Ameríkuríkjum.
Hefir hún leitt í ljós, að nær-
ingarskortur er mjög algengur
í þeim, og mikill mannfellh' af
hans völdum, en einkum kemur
hann niður á börnum, eins og
nærri má geta. Ríki þau, sem
hér er um að rseða, eru Guate-
mala, E1 Salvador, Honduras,
Nicaragúa og Panama. Hefir dr.
Charles G. King, prófessor í
efnafræði við Columbiaháskól-
ann, ferðast um öil rikin óg gef-
ið skýrslu um athuganir sínar.
Böm undir 5 ára aldri verða
verst úti, en hinsvegar héfir
næringarskorturinn ekki eins
mikil áhrif á mæður þeirra.
Komst dr. King meðal annars
I
að því, að annað hvert bam,
sem deyr í; sjúkrahúsum þessara
landa, deyr beinlínis vegna
næringarskorts.
Allskonar sjúkdómar og
bæklun eru, vegna þekkingar-
skorts, talin stafa af slæmu
ViðsRIpt! við Dani.
í dag, hinn 30. marz, var und-
irritað í Reykjavík samkomu-
lag um viðskipti milli Islands
og Danmerkur, er gildir fyrir
tjmabilið frá 15. marz 1955 til
1*4. marz 1956. Er það samhljóða
viðskiptasamkomulaginu inilli
landanna frá 11. júní 1954, sem
féll úr gildi hinn 14. þ. m.
Samkomulagið undirritaði
fj-rir íslands hönd dr. Kristinn
Guðmundsson utarii-íkisráðh. bg
fyrir hönd Danmerkur frú Bodil
Begtrup, sendiheira Dana á ís-
landi.
hreinlætisástandi og innvortis
kvilíum. Nákvæmar rannsóknir
hafa hinsvegar leitt í ljós, að
næringarskorti er fyrst og
fremst um að kenna, og hann á
sök á ýmsum dauðsföllum, sem
talin eru stafa a£ öði'um orsök-
um.
Dr. King telur, að mikilvæg-
asta skrefið til að bæta heilsu-
far manna í löndum þessum sé,
að efla sem mest nautgriparækt
með mjólkurframleiðslu fyrir
augum, og auk þess verði al-
menningi kennd sem mest rækt-
un matjurta, og loks verði
fiskveiðar auknar. Þurfa Sþ. að
hlaupa undir bagga með ríkis-
stjómum þessara landa, til þess
að þétta geti gerzt nógu fljótt.
í allan gærdag stóðu yfir I
/eshnannaeyjuin réétarhöld
/fir brezka skipstjóramim á
ogaranum Churchill, og verð-
ir þeirn haldið áfram í dag.
Skipstjórinn neitar öllur.i
;akargiftum, en sámkvæmt'
nælingum varðskipsins var
togarinn áð veiðum 0,8 sjó-
mílur innan við friðunarlínuna,
þegar fyrst sást til hans. Síðar
kippti skipið út fyrir línuna og
kastaði þar, og þóttist skip-
;tjóranum koma það mjög; á
óvart þegar varðskipið kom þar
að honum. Brezkt eftirlitsskip,
sem var við Eyiar var kallað
inn í gær að beiðni skipstjór-
ans á Churchill, til aðstoðar við
hann í réttarhöldunum. Búizt
er við að dómur falli í máli
skipstjórans í dag.
----*-----
Varnir í vestri
uiMÍir kjariiorkH-
vopnum komnar.
Gruenther hershöfðingi, ýf-
irmaðrn- vamarherja vestræim
þjóðanna, á meginlandi álfunn-
ar, sagði í gær, að þær yrðu að
reiða sig á kjarnorkuvopn til
varnar, yrði á þær ráðist.
Kvað hann m. a. svo að orði, að
reginmunur væri á styrkleika
herjanna í austri og vestri. —
Rússar og fylgiríki þeirra réðu
yfir margfallt meiri herafla
en vestrænu þjóðirnar. —
Gruenther gerði grein fyrir
skoðunum sínum um þetta efni,
í viðurvist McMillans land-
vamaráðherra Bretlands og ým
issa sendiherra NA-ríkjanna.
B-47.
Gruenther ræddl eínnig um
B-47, nýjustu sþrengjuflug-
virki Bandaríkjanha, seni
fljúga hraðara og hærra, en
nokkrar sprengjuflugvélar aðr-
ar, enda eiga Rússa engin her-
tæki enn, sem duga gegn þeim.
Bevan dregur úr stóryrðum.
Lofar nú bót og betrun.
Bevan jhefú* verið tekinn í
sátt, eftír að hann hafði lofað
bót og betrun.
Sleppur hann við að verða
rekinn úr flokknum, en brott-
vikningin úr þingflokknum
gildir fyrst um sinn, og situr
Bevan á þingi sem óháður
verklýðsþingmaðui'.
Pi'amkvæmdastjóm Verka-
lýðsflokksins hafði komizt að
raun um, að gildar oi-sakir.
höfðu l’egið til bi'ottvikningar
Bevans úr þingflokknum. —
Bevan hefir lýst yfir, að hann
harmf það að hafa valdið Cle-
ment Attlee leíðtoga flokksins
erfiðleilcum, og lofar hollustu
og góðri hegðun framv’egis. —
Þáð hefir ekki komið með ölíu
á óvaint, að Bevan slyppi v;ð
brottvikningu, eftir ræðu hans í
Sbeffield, þar sem hann lýsti
yfir, að flokkurinn stæði alltaf
ofar einstaklingnum, og hann
kvaðst aldrei mundu leggja lið
klofningsflokki.
® Viðskiptasamningur hefur
verið un.dirritaðui* milli
Júgóslavíu og Kúmeníu.
Samkvæmt honum nema
ársvi'ðskipti um 100 millj.
króna. — Júgóslavía hefur
gert viðskiptasammng við
flest Kominformlandanna,
eftir að ýfingar þessara
landa við Júgóslavíu voru
látnar niður falla, sam-
kvæmt fyrirskipun frá
Moskvu.
Brezka flugfélagið British
Overseas Airways boðar nýj-
an farmgjaldataxtal á leiðrim
yfir Norður-Atlántshgf á srimri
komanda.