Vísir - 03.06.1955, Blaðsíða 9

Föstudagir.n -3, juní 1955.
VlSTR

Skrifið
kvennasíöuniii
um áhugamál
yðar.
!atur.
228 þús.
Kartöfluréttur,
með osti og síðufleski.
(Á þenna hátt má láta lei.far
af kjöti, fiski eða bjúgum ef vill
og' er það þá bitað smátt).
3 stórar úkartöflur (eða sex
miðlungs).
4 litlir laukar.
1 matsk. hveiti
1 tesk. salt
Ögn af pipar
1 tesk. sage (salvía)
(Þetta fernt blandist
saman).
Va bolli rifnum osti.
% bolii rjómi ,eða mjólk
10 sneiðar síðuflesk (bacon).
Kartöflur (hráar) skrældar
og sneiddar. Laukur sneiddur.
Bökunarfat botnfyllt með kar-
töflum. Þar á sáldað hveitinu
með kryddmu. Þar næst lag af
lauki. — Hveitisáldur. Annað
lag af kartöflum og því næst
laukur. Rifnum osti stráð yfir.
Rjóma dreift yfir. Bacon-sneið-
ar lagðar ofaná. Bakað í
klukkust., Lok sett á bökunar-
fatið eftir 30 mín. (Hiti 350°).
Ætlað 4—6 manns.
Þenna kartöflurétt má nota
með koteiettum eða öðrum
kjötmat. Líka sem. sjálfstæðan
rétt.
• Þegar aluminiumáhöld fara
að tapa gljáa eða eru blett-
uð, batna þau mikið ef þau
eru núih með dulu, sem vætt
hefur verið í sítrónusafa.
Þvegið eftir á með heitu
vatni.
© Þegar sykra á þeyítan rjóma
er betra að nota flórsykur
en strásykur. Kemur þá eng-
in væta í botninn á rjóma-
skalinni.
@ Þegar bökunarskúffan er fit
ug eftir steikingu er gott að
dreifa á lliana mátarsóda,
fylla, .hana síðan með vatni
og láía kólna í henni síund-
arkoi'h áður en hún er
’þvegsn.
'ÓSins$ké§a$ké!i.
(Framh. af 4. síðu)
Einkunnabókin.
Sjálf skóiahúsin eru enn í
einkaeígn og er það. í orði
kveðnu fé-lag 20 manna,, serii
hefir þau á leigu og kýs 5
manna franrkvæmdast'jófn til
að hafa yfirumsjón með rekstr-
inum, en i rauninni. held eg að
skólastjórinn sé sá, sem öllu
ræður í þessu félagi og þvi in.nh
raunveruiegi leigjandi. Vonir
standa nú til að skólinn verði
gerðúr áð sjálfseignarstofnun,
og mun það auðvelda starfsemi
hans á margan hátt.
Eg hafði orð á því hér að
framan, að e. t. v. mýndi eg'
skýra frá einkunnagjöfum hér í
skólanum og mun eg nú reyna
að gefa einhverja hugmynd um
þær, Til þess liggja tvær á~
Það vekur athygli, að meiri
hlutinn af# dönskum konum í
sveit, sem vinna utan héimiíis,
eiga börn. En í K.höfn er meiri
hluti þeirra kvenna, sem utan
heimilis vinna, barnlausar kon-
ur. —
Danska kvennasambandið
hefir sett nefnd til að láta rann-
saka þetta og á nefndin að
rannsaka áhrif þau, sem sam-
sköttun hjóna héfir. Er ekki
víst, að þeirri rannsókn sé að
fullu lokið, en í blaði, sem
kvennasambandið gefur út, er
sagt frá upphafi hennar. í
nefndinni eru þessar konur:
Inga Dalsgaard, ritstóri blaðs-
ins, Jytte Christensen lögfr.,
Grete Johansen og Ulla Hansen
hagfræðingur.
í fyrstu var reynt að komast
að því hvað giftar konur geti
unnið sér inn, en það var dá-
litlum erfiðleikum bundið, að
komast að réttri raun um það.
■VWWVWVWWWVSWWVWM
konur .danskar
utan heimifis.
Þó var þar tekið fram, að af 1
millj. og-27.000 giftum konum
hefði 228 þús. sjálfstæða at-
vinnu. En 143 þús. starfa í fyr-
irtækjum, sem þær stunda á-
samt eiginmönnum sínum.
I nokkrum sveitabæjum, þar
sem mögulegt var að rannsaka
þetta kom það í ljós að konur,
sem vinna utan heimilis, geta
unnið sér inn frá 1678 kr. og
upp í 3435 kr. Lægstar tekjur
hafa konur, sem eiga börn.
í K.höfn eru atvinnutekjur
konunnar því meiri því hærri
sem sameiginlegar tekjur hjón-
anna eru. Hafi hún minni tekj-
ur en 3000 kr., eru sameinaðar
tekjur hjónanna oft frá 8 til
10.000 kr. Hafi hún 3—5 þús.
kr., eru sameinaðar tekjur
þeirra 10—-12 þús. kr. Hafi hún
5 þús. kr. tekjur eða eitthvað
meira, eru sameiginlegar tekj-
ur hjónanna þetta 12—15 þús.
kr. —
.VMVVVVWVWVWWWAVW
Ný aðferð til að finna,
hvort kona er vanfær.
Fitmlin upp af amerískum læktium
Sýningarstúlkur og tiigerft.
Hið nýja gönguiag þeirra.
Vcrkakvennablað i Englandi
hefir nýlega gert að umtalsefni
tízkuna og þann hátt sem sýn-
ingarstúlkur temja sér, er þær
sýna hina nýju tízku.
Kvenfataverzlanir gang'ast að
sjálfsögðu fyrir þessum tízku-
sýningum, og setur blaðið ekki
út á það, en það eru hreyfingar
og göngulag sýningai-stúlkna,
sem það hneykslast á. Talar
greinarhöfundur um „hið nýja
göngulag“, sem hann kallar svo
og segir að það sé eins og skop-
mynd af venjulegu göngulagi
kvenna. Segir hann að þær svífi
eftir sýningarpallinum svo
framúrskarandi tilgerðarlega,
að slík séu eng'in dæmi, nema
kannske hjá bjánalegustu film-
leikkonum.
Telur hann einnig að nú séu
valdar mjög háar stúlkur til
að sýna föt. Þær séu grindhor-
aðar og horfi fram fyrir sig
með deyfðarlegu brosi, svo að
andlit þeirra séu eins og veiklu-
legar grímur. Auk þess beri
síæður. í fyrsta lagi er sjálf
einkunnagjöfin frábrugðin því,
sem við eigum að venjast. í
ööru lagi gefur sýnishorn ein-
kunnabókar nokkra hugmynd
um vinnubrögðin.
Við gefum einkunnir oftast í
tölum, og.hversu samvizkusam-
iega, sem að ei' farið, eru þær
írernur óljós tákn. Þeir gefa
árseinkunnir sínar hér í orðum,
senr tákna tölurnar 1—5. Orðin,
lesin neðan frá, hef eg þýtt
þannig:. óíullnægjandi (5),
nægilegt (4), sæmilegt (3),
gott (2), ágætt (1). Þýðingin
gæti eflaust verið betri, en hún
skiptir engu máli, sökum þess
a:5 frúmtextinn skiptir heldur
ekki máli. Orðið „gott“ segir
okkur ekki meira um kunnáttu
nemandans í sögu en talan 2
hér eða talan 8 heima. Þetta
vita þeir líka hér, og þess vegna
hafa þeir farið nýja leið.
þær sig svo illa, brjóstkassinn
fellur inn og axlirnar fram,
bakið er í keng, eins og þær
þjáist af brjóstveiklun, eða
mænusjúkdómi.. Framsettai'
keppast þær við að vera og
ganga alltaf á háum hælum,
svo að hnén eru hálfbogin og
standa út í pilsin og göngulagið
því klaufalegt auk tilgerðar-
innar. .
Spyr tízkuráðunautur blaðs-
ins að lokum hvort þetta eigi
að vera fyrirmynd fyrir konur
á vorum dögrun og þykir aurat,
ef ætlast sé til að konur líki
eftir svo hörmulegú útliti og
göngulagi.
Einnig minnist höfundur
þess, að í mörgunt tízkublöðum
séu inyndir af sýningarstúlkum
oft áberandi vesaldarlegar og
sé einkennilegt að halda slíkum
fyrirmyndmn að kvenþjóðinni,
þar sem margar konur á vorum
dögum sé blómlegar í útliti og
iðki margvíslegar íþróttir,
Eg hef fengið að láni ein-
kunnabók einnar telpunnar hér
vegna skólaársins 1953—54.
Telpan er þá í 10. bekk og getur
því trúlega verið 15 ára gömul.
Nafn hennar skiptir ekki máli.
Við skulum kalla hana Y.
Engin
launungamál.
Eftirtektarvert er þetta: Bók-
in er.í tviriti. Telpan á.sjálf
frumritið, en . skólinn afritiö.
Við lok livers námsskeiðs er
einkunri eða umsögn færð inn
í bókina. Telpan fær því jafn-
óðum allt það að vita um sjálfa
sig, sem kennarinn segir um
hana, og getur þarinig fylgzt
með sjálíri sér, bprið sig' sam-
an við bekkjarsystkinin, eí hún
þykist rangindum beitt og
kvartað við skólastjóra. Hún
getutr líka sannfærzt um, að
réttilega sé metið, keppzt við að
læknar við læknadeild Yale-
háskóla, John Mc. L. Morris og
Edvvard H. Hon, hafa fundið
uþp nýja aðferð til þess að
ganga úr skugga um hvort kona
sé vannfær.
í flestum meginatriðum ligg-
ur hið sama til grundvallar og
við aðrar aðferðir, en þó er um
nokkrar mikilvægar breytingar
að ræða. í fyrsta lagi nota þeir
fljótvirkara hormónlyf með því
að nota efni, sem kallast kao-
linalumina, sem safnar því
saman úr þvaginu og í öðru
lagi nota þeir sérstaka frosk-
tegund til rannsóknanna (Bufo
amercanus), en á þeim koma
áhrifin fyrr í Ijós en á öðrum
tilraunadýrum, sem notuð hafa
verið. Við prófanir slíkar sem
þessar er þvagprufu úr konu,
sem til annsóknar er, sprautað
inn í tilraunadýr og gætir áhrif
anna á kynkirtlum tilrauna-
dýrsins, sé konan vanfær.
fyrri aðferðir hafa ékki reynst
alveg öruggar, en þessi sein-
asta aðferð er talin véra það,
og koma áhrifin í ljós eftir 2
klukkustundir, og það þótt ekki
séu nema 10 dagar liðnir frá
því til mála gat komið, að kon-
an væri vanfær orðin.
Hon-Morris aðferðin svo-
nefnda bendir einnig til hvort
líkur séu á, að konU leysist
höfn. —- Við rannsóknir á 2000
tilfellum segjast Yale-læknarn-
ir hafa getað sagt fyrir um það
alllöngu fyrirfram, í 83 tilfell-
um, að svo mundi fara.
Dýrmætir gripir.
Nýlega keypti sænskui- ríkis-
maður rússneskt kaffi- og tc-
„stell" úr skíragulli og hafði það
verið í eigu rússnesku keisara-
fjölskylchmnar,
þessir dýrgripir vor.u til sölu
í Sviss en sænskur listaverka-
sali var milligöngumaður. Mun-
irnir eru sjö að tölu og vcga 9.5
kg. af 22 karata gulli.
Rússneskt aðalsfólk lét gull-
smið gera þetta dýra kaffistell
árið 1815 eftir fundinn í Vín og
ætlaði það að gefa hinum.sigur-
sæla Rússakcisara dýrgripina.
En gersemarnar voru ekki full-
smíðaðar fvrr en 10 árum seinna.
Þeim fjölgar stööugt
konunura, sem hafa sjálf-
stæða atvinnu,
Á árunum 1945—50 hækkaði
tala giftra kvenna í Svíþjóð,
sem hafa sjálfstæða atvinnu, úr
151.400 í 233.900. Tala þeirra
hefir því hækkað um helming
á 5 árum.
í Osló voru giftar konur í
sjálfstæðri atvinnu 18.000 árið
1946. Árið 1950 voru þær 27.000
og árið 1951 voru þær orðnar
30.000. Er það hér um bil 70' I.
bækkun.
Áf giftum konum, (og ekkj-
um) á Englandi, hafa 25 af
hundraði sjálfstæða atvinnu.
En yfirleitt hafa þær aðeins
hálft kaup á við karla!
finnsku skóna
í ferðalagið.
Margar gerðir.
ná betri árangri og reynt aðj
dragast ekki aftur úr, og' méi'j
er sagt, að þessi regla um að
láta nemendurna strax fylgjaSt
með, sé talin hér mjög heilla-
vænleg.
Víkjum þá aftur að ,ein-
kunnabókinni,
Fy.rst er hér umsögn fjöl-
skylcluíöðurins. Hann segir:
„Y. hefir mikinn lífsþrótt og
liggur aldrei á li'ði sínu. Er það
mjög skemmtilegt. Hins vegar
kcrnur það fyrir, að hún ofmet-1
ur krafta sína. Húri verður að:
læra a'é samræma vilja sinn:
getunni, en þá fyrst munu hin-!
ir iákvæðu hæfileikar hennar;
njóta sín til fulls. Húh þyrfti
að fá betri stjórn á tilfinning-
um smum. Hún er vi'ðkvæm
sjálf, en tekur, enn sem komið
er, ekki næg'ilegt tillit til anin-i
arra. í fjölskyldunni er hún
hjáipfús félagi.“
Þá koma árseinkunnir, og
skitpa þær ekki máli í þessu
sambandi. Þær eru í samræmi
við umsagnirnar, niðurstöður
þeirra.
Ferðalögin.
Eg var að hugsa um það, eins
og getur hér að framan, að
greina frá verkefni í a. m. k.
einu landafræðinámsskei'ði
efstu bekkjanna, og hér hef eg
einnig þrautirnar, sem stú-
dentaefnin eru nú að glíma við,
en þótt hvort tveggja þetta sé
mjög fróðlegt, þá er það of ein-
hæft til þess að eiga heima í
þessum greinaflokki. Hins veg-
ar mun eg geyma það til sönn-
unar þeirí'i fullyrðingú, að mjög
rnikils er krafizt af nemöndun-
um, og stillt svo til að sá, sem
nennir eða getur elcki hugsað
sjálfstætt spásséra héðan með
Framh. ,