Vísir - 16.12.1955, Blaðsíða 4

r
VÍSIft
. Föstudíígiiui, 16; desentber
■ 0
a
EndurmtiHHitgar Trygve Lie.
Trygve Lie: Sjö ár í þjónustti deilunni, Kóreustríðinu Og deil-
friðarins. Loftur Guð-junum um sætí Kínverja í ör-
mundsson íslenzkaði. — yggisráðinu. Þá er og Jýst af-
Bókaútgáfan Hrímfell skiptum Bandaríkjastjórnar af
i>
1955.
Þegar samtök Sameinuðu'
^jjððanna voru stofnuð 1945
starfsliði Sameinuðu þjóðanna
og gengu Bandaríkjamenn þar
lengra en Lie taídi heppilegt. f
þessum málum varð hann að
tengdu rnargur rniklar vonxr við £ætta sig.vi8 ýmiss konar að
pau. Emm ægilegustu styrjold kasfc bæði frá hægri og vinstri)
-veraldarsogunnar var að Ijuka, að vera fi yíxl stimplaður sem
og auðsætt var, að hertæknm handbendi Bandaríkjanna eða
var komm a það stíg, að ny Rússa._ En Lie hélt sitt strik og
stórstyrjöld mundi valda mann-
reyndi að marka samtökimum
lcyninu hræðilegum búsifjum þfi ,.;teínU; er Hklegust væri til
• og ef til viil algerri tortímingu
:Samemuðu þjóðirnar hafa nú
að varðveita heimsfriðinn. Og
nú eftir á munu flestir játa, að
Ólafur Hannesson.
starfað í ai*atug, svo að nu er þetta hafi tekizt svo vel> að
unnt að leggja nokkurt mat a stundum gekk kraiftaverki næst.
arangurinn af starfi þeirra, það Bók Liey er ein hin merkasta
sem af er. Vomr bjartsynis-j söguleg heimild ^ íáanl8g
mannanna hafa að ymsu leyti um sögu eftirstríðsáranna.
brugðizt, enn eru stórveldin Hún cr auk þesfí. skemmtileg
skipt í andstæðar fylkingar og eins og spennandi r6man> og er
enn hrjair stnðsotti mannkyn-j að e£ að hún mun hljóta
ið Á lunn bogmn hafa ekki vinsældh. hér fi landi eins og
heldur rætzt hrakspar hinna erfendifí_ Þýðing Lofts Guð-
avartsynu, tekizt hefur að koma mundssonar er góð en prent_
!„veg fyru- þnðju hemisstyrj-l ^ mættu vera færrt.
óldma, og er engmn vafi a þvi i
,að samtök Sameinuðu þjóðanna
hafa átt Iivað drýgstan þátt í að
■forða þeim ósköpum.
Sá maður, sem meir en.nokk-
ur annar vann að því að byggja
upp samtök Sameinuðu þjóð-
anna, var Trygve Lie, sem sjö
fyrstu árin var aðahútari sarn-
takanna. Þó að stundum stæði
talsverður styr um hann og
starf hans, munu flestir nú
sammála um, að vandfundinn
ihefði verið maður, er leyst hefði!
bað starf af hendi á farsælli
hátti Lie er enginn hávaðamað-
ur, hann er sízt. af öllu maður
hinna stóru orða, en sinnugur,
traustur og fastur fyrir. Slíks
juanns var einmitt þörf á þessu
óróasama bernskuskeiði sam-
lakanna, þegar stundum leit
. iafnvel út fyrir, að þau væru
•að liðast sundur.
Trygve Lie gaf í fyrra út
■endurminningar sínar frá þess-
um árum, og hafa þær síðan
verið þýddar á fjölda tungu-
mála. Hafa þær nú verið gefnar.
Drengðega
gert.
Það er hlutskipti hjúkrunar-
kvenna að standa við margan
dánarbeðinn, og þær fáu, sem
skygnar eru, fá þar margt að
sjá. Um nokkurt skeið áður en
Einar H. Kvaran féll frá, hafði
hann verið að birta í Morgni
frásagnir cnskrar hjúkrunar-
konu um reynslu hennar, en
ekki hafði hann 'alveg lokið
þýðingunni, þegai- hann féll frá.
Féll það i hlut síra Kristins
Daníelssonar að gera svo.
Kona þessi hafði dularhæfileika
á hreint óvenjulega, háu stigi
og reynsla hennar fór langt út
yfir takmörk venjulegrar
skygni. Á mörgu bví, sem fyrir
út á íslenzku í þýðingu Lofts Itíma bar, höfumtvið eriga skýr-
Guðmundssonar, og er bókini>nSu úg' sumt virðist mér ekki
nokkuð stytt í þýðingunni, en j ólíklegt að sprottið hafi uþp úr
ekki. dregur sú stytting úr. gildi | hennar eigin vitund, þó að
iiennar að neinu ráði. Það er j flarri sé það mér að fulíyrða
skemmst frá að segja, að þessi, nokkuð um slíkt. Ekki væri það
"bók er bæði stórfróðleg ogUétt, eða a. m. k. væri það mjög
skemmtileg ailestrar. Á meðan. ónákvæmt, ab kalia frásögn
Lie var aðalritari Sameinuðu I hennar spíritistiska. Það væri
SnæfelKngaljóÍ
eftir 35 höfunda.
. Nýlega eru kotnin í bókabúð-
ir Snæfelis Ijóð, og eru eftir
35 höfunda úr Snæfelisness- og
Hnappadalssýslu.
Bókin nefnist Snæfellingaljóð
og er 247 blaðsíður að stærð.
Kápumynd er eftir Jóhannes
Kjarval. Útgefandi bókarinnar
er Héraðssamband ungmenna-
félaga Snæfellsness- og
Hnappadalssýslu, en Prent-
smiðjan Hólar hefur annast
prentun og bókhand. Útgáfa
bókarinnar er hin vandaðe.sta,
og er í henni mikill f jöldi ljóða
’og lausavísna, en aftast í bók-
iinni er höfundatal, með mynd
'af höfundunum og stutt ævi-
ágrip.
I Þriggja manna nefnd annað-
ist 3öfnun ljóðanna og val í
bóldna, en það eru þeir Árni
jHelgason, Styklcjshólmi, Krist-
ján Jónsson, Snokkrastöðum í
Kolbeinsstaðahreppi, og séra
Þorsteinn L. Jónsson, Söðuls-
holti, í bókinni eru Ijóð og stök-
ur eítir flesta snæfellska hag-
yrðinga, sem lifðu fram um
Í1930 og lengur, svo og þá er
dvalizt hafa í héraðinu síðast-
jliðin tíu ár. f snæfeHskum Ijóð-
| um kennir margra grasa, og eru
! þar mörg ágæt kvæði og einstök
erindi. Forspjall bókarinnar er
mikill kvæðabálkur er nefnist
Snæfellsnes, og er eftir Sigurð
Hallbjörnsson bónda að Brúar-
hrauni, og er þetta- lengsta
kvæði bókarinnar.
■stæðiir í lund; fer sínar eigin
götur, en er jafnan hvetjandi
til dáða. Kvæði hans eru öll til
hvatningar og það er- þeirra höf-
uðgildi.
Svo segir höf. á einum stað:
Látið sjá, að landið okkar
Ijósu drauma og vona .
beri menjar manndóms .dætra
og soiva.
Ljóðin tileinkar höfundurinn
konu sinni,
Bókin er prentuð í prent-
smiðju Hafnafjarðar h.f. og frá-
gangur .allur vandaður.
þjóðanna kynntist hann meira
aða minna flestum áhrifamönn-
uffl í heimsmálunum. Dregur
• liann skýrar og stundum ó-
gleymanlegar myndir af þess-
um mönnum, svo sem Bevin og
Jan Masaryk. Þá fékk Lie tæki-
’ færi til að kynnast Stalin mar-
.skálki og mörgum öðrum
áhrifamönnum Rússa, en hann
'ór tvisvai' til Moskvu á meðan
hann var aðahitari Sameinuðu
pjóðanna. En auk þess að gefa
svipmyndir df fjölda merkra
samlíðarmanna er bókin stór-
merlc heimild um heimsmálin
á þessu tímabili. Hér er lýst
ilium hintim'' hættulegu deilu-
nálum, sem Sámeinuðu þjóð-
rnar létu tll sín taka, ’t. d.
Palestínúdeilunni, Berlínar-
líkt og að kalia Dulrúnir Her-
manns Jónassonar spíritistiska
bók. En í frásögn konunnar er
margt undur-fallegt og ómögu-
lega getur hún haft áhrif til
annars en góðs.
Frásögn hennar korri út í
bókarfonni á ensku. Og nú hef-
ir Hallgrímur Jónsson, fyrnim
skólastjóri, endurprentað ís-
lenzku þýðinguna í bókarför.mi,
! Það vai’ drengilega gert, og ekki
jí fy.rsta sinni að svo má segja
um athafnir þess manns.
Eflaust fæst bókin hjá öllum
bóksölum, en ekki hefi eg
spUrst fyrir um það.
Sn. J.
Ljóðabók
landbúnaðar.
Árni G. Eýíands: : MoM.
Kvæði. Hafnarf. 1955.
Árni G. Eylands, fulJtrúi í
landbúnaðarráðuneytinu, ef í
flokki mestu áhugamanna þessa
lands um búskap, sem alkumi-
ugt er, — hefir liann margt um
þau mál rítað og flutt um þau
útvarpserindi. Hann var.ráðu-
nautur Búnaðarfélags. íslands,
— ritsíjóri Freys vai- hann um
skeið, og í starfi sínu nú hefir
hann unnið að sönm nháluín,
Ekki sízt hefii-- Jiinn mikli bú-
málaáhugi hans komið fram í
þvi, að bændur notfæri sér vél-
taékni nútímans á réttan hátt.
Svo rolkill er ræktunaráhugi
Árna, að þegar hann finnur
hvöt hjá. sér til að láta hugsanir
sínar'.i Ljós i Ijóði, er ræktun
landsins hugstæðasta yrkiseín-
ið. Munu ekki Ijóðabækur á
hverju stráí, þar ! sem maður
rekst á annari hverri síðu eða
fleiri á orð eins og þessi: skurð-
gröfuskrölt, sáðbeður, sældar-
fóður súgþurrkuð taða, jafn-
vel knapinn ,,á traktorinn trú-
ir“, „nú er hin mikla mýri ræst,
svo mai'gfalt hey af blánni
fæst“, -„plógjárn svörð og sinu
sker“ og „breiða strengi plóg-
járn sker“ o, s. ffv. Þetta eru
aðeins örfá dæmi, sem sýna
hvaða yrkisefni höfundinum
eru kærust, og kvæði bera nafn
eins og „Jarðýtan", „Skerpi-
plógurinn“ o. fl. En ýras önnur
ýrkisefni tekur höf. sér,
Hér er maður, sem er sjálf-
Ljó&abók iisrJ-
ienzks bóada.
Gunnar S. Hafdal. Stundir
skins og skára. Prentsnt.
Leiftur. Kvk. 1955.
Höfundur þessarar Ijóðabók-
ar er mörgum kunnur, Eftir
i hann fóru að birtast kvæði. í
blöðum nyrðra fyrir rúmum 30 j
árum og fyrir tvemur áratug-
um gaf hann út Ijóðabókina
Glæður í tveimur bindum —
Gunnai- S. Hafdal er norðlenzk-
ur bóndi, maður með trausía
skapgerð, eins og íslenzkir
bændur eru yfirieitt, og eins
og xnargir mehn í þeirri stétt
fyrr og síðar hefir hann leildð
þá list í erli dags bg önnum, að
færa hugsanir sínar í búning
Ijóða. Hygg eg, að Gunnar
standi í fremstu röð bænda, er
þessa list iðka nú, og á þessu
skáldaþingi sópar að honum.
Um . hann leikur hreinn og
hressandi blær. Yrkisqfnin eru
mörg, en svo.: sem ííklegt má
þykja, situr fegur'ð lándsins þar
I fyrirrúmi, Mörg dæmi mætti
um það nefna úr þessari bók,
að Gunnar á skáldheiti vel skil-
ið. Mörg dærni úr bókinni mætti
neina því til gonnunar. Lýsing-
ar eru oft snjallar og rímleilcni
mikil, margt ber djúpstæðri
fegurðai-þrá vitni, sem borin er
uppi af hetjulegri iund.
Hér er eitt dærni urn hvérsu
höfundurinn lýsir íslenzkri
náttúru:
Horfa börn í hiihinljóirianri;
hei'ðaraugiin fagurbláu,
Glóií' byggð með
gróðurljómann,
glitra dalafellin’ háu.
—- Draumblíð ró og djúpur
friður,
dýrð sólblikanna slæða,
ilmur lofts og únaðsniður
ás.t á; Jieiðardalnuni 'glaeða.
(Úr kvæðinu. „Á gömlum
•3lóðum“).
Úr kvæðioú „Ðögun“:
Morguns-ár með dýrðarljómann
djúpa,
daþurleika þeirra í fögnuð sriú,
sexri gieðásnaúðir grátnum húga
! drúpá,
gef þeii' öðlist'.sígurvon og trú,
meiri tr.ú á mannkærleikans
gróða,
meiri trú á dýrð, sem lífið, ól,
meiri trú á mátti híns fagra og
. ;. góða,
meiri trú á bjarta gleðisól.
Bókin er 222 bis. og frágang-
urgóður.
—1.
SteinaMarcnenit
i Garpageröi,
Bafnabók eftir
Loít Bnðnmndssim
Komin er út baraafoókin
„Stemaldarmenn * Garpa-
gerði“, eftir Loft Guðmunds -
son, en útgefandi er Bókaverzl-
un Sigfúsar Eymtmdssonar.
Bókina prýða margar
skemmtilegar teikningar eftir
Halldór Pétursson iistmáiara.
Loitur Guðmundsson er löngu
þekktur af barnabókum sínum
og fleiri ritverkum, og er ekki
að efa, að þessi bók njóti mikilla
vinsælda meðal bama og úng-
linga sem fyrri barnabækur
hans, en áður hafa komið út
efitr Loft „Þrír drengir í vega-
vinnu“, „Lítil saga um litla
kisu“ og „Síðasti bærimi í daln-
um“, en sú saga var einnig
kvikmynduð eins og kunnugt
er.
Sagan „Steinaldarmenn í
Garpagerði“ er 222 blaðsíður
að stáerð, og útgáfan mjög snot-
ur. Bókin er prentuð í Félags-
prentsmiðj unn i.
UVVWSWMftWWWWV
Flugeldar
fallegir. ódýrir. i
Soluíuminn
viÓ ArnarkóL
^vwwwv wyywu
Klæóist í gáÓ
og Wý nærlöt
L H. MiiSbr
*■ -0 KlæSiÓ dreng- 5
ina í góB og
Mý nserfSt
(íij L H. Miiller
WVWVVWVVAWWWWVVVSM
Í • ;;

Krossar,
Kranzar,
Laugavegi (á mó.ti
Stjömubíói).