Vísir - 04.04.1956, Blaðsíða 6

VlSIE
Miðvikudaginn 4. apríl 195ð.
N1
riij'í
«i.
DAGBLAÐ
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
VI ,Uu
Skrifstofur: Ingólfsstræti 3
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (fimm LtnxirD
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F
Lausasala 1 króna
Félagsprentsmiðjan h/f
omdu
CL'
H i/eÉast d ...
Þora ekki að tala
' 1 kommúnistaþinginu í Moskvu í febrúarmánuði voru meðal
annars tveir „íslenzkir" fulltrúar, eins og menn vita af
skrifum blaðanna. Hefði því mátt gera ráð fyrir, að ekki skorti
fullkomnar skýringar og túlkun á þeim sjónarmiðum, sem þar
komu fram hjá yfirboðurunum, svo að „íslenzkir“ kommúnistar
þyrftu ekki að vaða í villu og svíma, frekar en trúbræður
þeirra í öðrum löndum, sem var fljótlega gerð grein fyrir, því
hver veðrabrigði hefðu orðið.
En 'því miður bólaði næsta lítið á því, að kommúnistar hér
á landi fengju greið og fullnægjandi svör við þeim spurning-
um, sem á þá leituðu vegna þess, að trúin á Stalin var að engu
gerð. Mönnum var að vísu sagt, að nú ætti að dæma Stalin að
verðleikum, en engin skýring gefin á því, hvort breyting hefði
orðið á mati þeirra verðleika, sem hann hafði verið dæmdur
eftir áratugum saman. Kommúnistablöðin fóru kringum þetta
mál eins og köttur í kringum heitan graut, og fulltrúarnir, sem
á Moskvuþingið fóru, hafa steinhaldið sér saman, svo að ekki
eru dæmi um aðra eins þögn hjá þessum mönnum á stundum
mikilla viðburða.
En Þjóðviljinn hefur fengið aðra til að taka til máls fyrir
þá. Sunnudaginn 25. marz birtir þetta vesalings blað fregn eftir
kommúnistablaðinu enska, Daily Worker, þar sem sagt er frá
fundahöldum í Sovétríkjunum til þess að kenna mönnum hin
nýju sannindi, hina nýju línu, sem Krúsév og kunningjar hans
ákváðu, að upp skyldi tekin. Þetta enska kommúnistablað er
furðu berort um ástandið, eins og það var í Sovétrikjunum
undir stjórn 'Stalins, og það staðfestir í einu og öllu þær fregnir,
sem bárust út um heiminn í byrjun síðasta mánaðar. Þjóð-
viljinn kallaði þær fregnir aðeins „kviksögur“ um þær mundir
og vildi engu trúa.
Á fimmtudaginn er svo Palmiro Togliatti látinn taka til
máls í Þjóðviljanum, en hann var á margnefndu flokksþingi í
Moskvu, og hefur senniiega fengið að heyra meira en peðin frá
Jslandi, sem ekki þóttu nothæf til annars en að gala dálítið
á útifundi, og fengu ekki aðfylgjast með í helztu málum.Togliatti
fylgir að sjálfsögðu stjórninni í Moskvu að málum í afstöðunni
til Stalins, en vill þó ekki skera minninguna um hann alveg
niður við trog, enda mun mörgum verða bumbult af því í þeim
löndum, þar sem mönnum er enn heimilt áð hugsa frjálst. í
ríkjum kommúnista er litlum vandkvæðum bundið að innræta
mönnum hina nýju trú umsvifalaust, því að „flokksvélin“ er
einmitt til slíks ætluð. En utan kommúnistaríkjanna verður að
fara að þessu með hægð til þess að mönnum ofbjóði ekki.
Þá aðferð ætlar Togliatti sýnilega að hafa, og allt bendir til
þess, að „íslenzkir" kommúnistar telii slíkt einnig hyggilegast,
til þess að sem minnst beri á undirlægjuhætti þeirra.
Engin hætta er á 'því, að kommúnistaflokkurinn ,,íslenzki“
segi skilið við húsbændurna í Moskvu. Til bess er hann of háður
húsbændunum, er sjá honum fyrir skotsilfri, þegar nauðsynlegt
er að stækka Þjóðviljann eða kaupa húseignir hér og víðar. Ef
þessi „íslenzki" flokkur óhlýðnast boðunum frá Moskvu, mun
hann fljótlega veslast upp, því að fylgi sitt byggir hann á þyí,
hversu mikið fé hann heíur handa í milli, og það er ekki fengið
hjá íslenzkri alþj'ðu.
á-bandabglð 7 ára.
dag eru liðin sjö ár, síðan Atlantshafsbandalagið var stofnað
til að stemma stigu við frekari ágangi kommúnista í
Evrópu. Síðustu árin á undan höfðu þeir gleypt hvert ríkið af
iiðru austan til í álfunni og ekki var annað sjáanlegt en að þeir
mundu halda áfram vestur eftir álfunni, ef ekkert- yrði að gert.
Það var því knýjandi nauðsyn að koma bandalagi þessu á
laggir, og árangurinn af stofnun þess og starfsemi hefur birzt
í því, að nú er jafnvægi komið á, kommúnistar treystast ekki
til að halda áfram sókn sinni í Evrópu á sama hátt og áður.
Alþingi sendi öðrum bandalagsþjóðum afmælisgjöf í síðustu
viku, og gerði sig líklegt til að rjúfa varnavegginn, sem ætla
má að hafi tryggt oss frið og frelsi, eins og öðrum þjóðum, er
stafar hætta af kommúnismanum. Það er skemmtilegt hlut-
skipti — eða hitt þó heldur — fyrir utanríkisráðherra íslands,
formann ráðherranefndar ráðsins, að hafa átt hlut að slíku
atferli.
Af tilefni bréfs Einars Guð- j
mundssonar og fyrriparts hans:
„Hrefna byltist á bárum
bátur er knúinn árum“
hefur blaðinu borizt eftirfar-
andi bréf frá Gunnari Krist-
inssyni:
„í tilefni af þessum þætti
7.—3.—56, og vísum Einars
Guðmundssonar, langar mig til
að leggja orð í belg.
•Ófært þykir mér, að birtar
séu heilar vísur, og ætlast sé
til að botnaðir séu fyrripartar
þeirra: Nýir höfundar verða
um of háðir hugmynd, og jafn-
vel orðalagi frumhöfundar. Að
þessu slepptu, vil eg aðeins geta
þess, að fáir þættir í dagblöð-
unum hafa verið mér jafn kær-
komnir og þessi nýi þáttur Vísis.
Viðvíkjandi vísuhelmingi
þeim, sem birtur er í þættinum,
og ætlast er fyrst og fremst til,
að botnaður sé, vil eg geta þess,
að hann gefur ýmsa möguleika,
en eftir nokkra yfirvegun og
eftir að hafa orðið ýmsir seinni-
partar á vörum, læt eg þennan
fjúka:
Lognalda í löðursárum.
ljómar af sólar hárum.
Hér vil eg þó tilfæra botninn,
sem mér datt í hug, um leið
og eg las fyrripartinn.
Ljárinn skefur úr skárum
skúmið, af Ýmis hárum..
'!
| Að lokum vil eg aðeins geta
þess, að samkv. greinarmerkj-
| um blaðsins, virðist höfundur
fyrri partsins ætlast til þess, að
fyrsta hendingin standi sem
sjálfstæð umsögn, en önnur
hendingin sé umsögn, sem ljúki
í seinnipartinum, og getur það
að sjálfsögðu verið ágætt. En
að öllu athuguðu virðist mér,
að bezt sé, að hver hending
standi sem sjálfstæð umsögn,
eins og fyrsta, og jafnvel önnur
hendingin gefa tilefni til.“
Nokkrir fleiri botnar hafa
borizt, svo sem eins og' þessi,
eftir É. S.:
„Lít ég á Græðis gárum
. gnægðir af sunnu-hárum.“
I Ennfremur þessi, eftir Óskar
Jóhannsson:
„En máfur í svöðusárum
svamlar í fleytugárum.“
Ij Loks kemur hér svo botn
Einars Guðmundssonar sjálfs:
„Hafið gullskreytir gárum
■ glóey á himni klárum.“
Fleiri botnar við þennan
fyrripart verða ekki birtir að
sinnt.
-v-
Þá kemur hér ofurlítið kvæði,
sem heitir „í ágúst“ og er eftir
höfund, sem nefnir sig Björn
Braga:
Gullnum sólargeislúm stráð
grasalaut og móar.
Engin þoka er um láð,
úti smali hóar.
Vötnin bláu blíka skært,
bergmál hljóma í fjöllum.
Allt er loftið undurtært
uppi í klettahöllum.
Tina börn í berjamó,
brosa fljóð til sveina,
allt er vafið ágústró.
Ó, sú fegurð hreina!
Láttu, ágúst, lífsins þrá
leika þér við hjarta.
Þínum dögum ástar á
enginn þarf að kvarta.
Þá er hér eftirmæla-
vísa, gerð um mann, sem síðar
reyndist lifandi. Fyrstu ljóð-
línuna orti Friðrik Jónsson, en
hinar þrjár Karl Jónasson spít-
alahaldari á Seyðisfirði:
Aldurhmginn féll að fold,
felldu margan örlög köld.
Sjaldan hef eg svartri mold
seldan vitað betri höld.
-v-
„Hagyrðingur úr hópi les-
enda“ hefir sent blaðinu eftir-
farandi fyrripart og biður um
botna við:
Maddanna Framsókn
málefnum trú
miklast af eigin fórninni.
Nú skulu aðrir hagyrðingar í
hópi lesenda spreyta sig!
og vélstjóra vantar strax á
mb. Þórarin, sem liggur
við Verbúðabryggjui’. Uppl.
um borð í bátnum.
! TM mblm
j 22 feta bátur. Nokkuð af
rauSmaganetuni getur
l fvígt. Einnig braut og
vagn. Uppi. í síma 5087
)! eftii: kl. 6.
Sumir kunna að segja, að,
eftirfarandi vísa sé birt „eftir
dúk og disk“, en það er eftir-
mælavísa, ort post festum og:
þarf ekki skýringar við:
■- • ‘ I
I K U N N A R
Nú er Stalin farinn til
sinna feðra
um feigðís'sjá.
Ætli hiuin verði jafn
aðsópsmikill þar neðra
og austur frá?
Aquila.
í dag verð ég að hefja lestur-
inn á þvi að leiðrétta sjálfan
mig. Það vildi nefnilega svo illa
til, að nokkrar linur féllu aftan
af Bergmáli í blaðinu í g'ær. Sein-
asta mólsgreinin átti að vera
þannig:
Það fer auðvitað ekki hjá því,
að oft kemur það sér illa að
þurfa að greiða nokkurt gjald,
þar sem t. d. er verið að senda
viðtakanda eitthvað, scm hann
hefur ekki Búizt við og kærir sig
ekkert um að fá, en tollpóststoí-
an verður i þeim sem öðrum til-
fellum að gera skyldu sina. Vona
ég svo, að einhverjir geti haft
gagn af þessum upplýsingum. —
kr.
Það var nauðsynlegt, að niður-
lagið fylgdi með og því kemur
það hér.
Ferðir í Skíðaskálann.
Lesandi Bergmáls bað mig fyr-
ir orðsendingu til SVR á þá leið,
að þegar voraði ættu strætisvagn
ar að ganga lengra upp í sveit-
ina en að Lögbergi, helzt i Skiða-
skálann. Taldi liann íargjöld með
þeim vögnum, er fara þar fram-
hjá of dýr, en væri gerður sam-
anburður á fargjöldum SVR að
Lögbergi, væri hægt að liafa
gjaldið mun lægra. Eg kem þessu
hér með á framfæri. Sennilegt
þykir mér samt, að SVR hafi liaft
hliðsjón af því hve margt fólk
býr vetrarlangt i námunda við
Lögberg og þess vegna séu vagn-
arnir ekki látnir ganga lengra.
Hitt er svo annað mál, hvort
ekki megi láta þá ganga lengra
yfir sumarmánuðÍHa, að minnsta
kosti um helgar. Þvi satt er það,
að þeir sem vilja bregða sér út
úr bænum um helgar og eiga ekki
bíl, verða fyrir talsverðum út-
gjöldum, liafi þeir stóra fjöl-
skyldu á sínum snærum, eins og
fyrirkomulagið er nú.
Dýrt að ferðast.
Það er reynslan, að strætis-
vagnafélög með fastar ferðir gets
oftast haldið uppi ódýrusti
ferðum. Og nú er orðið dýrt af
ferðast innanlands með bílum
finnst manni. Skipulagðar ódýr
ar helgarferðar yrðu sjálfsag!
mikið notaðar, en eru al'tur í
móti alltaf nokkuð hættuspil fyr
ir þá, sem þær hafa ó hendi
vegna þess hve veðrið er oftas
ótryggt. En þjónusta strætisvagi
anna hefur líka strandað á því
að rekstrargrundvöllur liefur ve:
ið hæpinn lengi vegna of lágr:
gjalda, og það hefur auðvitaí
gengið út yfir vagnana og endur
nýjun á tækjunum. Nú liefii!
þétta eitthvað breytzt og cr þ:
ekki að vita hvað strætisvagn
arnir geta leyft sér. Ödýrar ferð
ir úr bænum eru alltaf velþegn
ar af a'menningi. — kr.
Bústaðahverfis-
búar
Ef þið þurfið að setja
smáauglýsingu ; dagblaðið
VÍSI, þurfið þið ekki að
fara lengra en í
Bókabú5ina
\
Hólmgarði 34.
Þar er blaðið einnig selt.
Smáauglýsingar Vísis
borga sig bezt.