Vísir - 11.09.1956, Side 4
vfsm
Þriðjudaginn 11. september 1956
DAGBLAÐ
Eitsíjóri: Hersteinn Pálsson
' Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson
Skrifstofur: Ingólfsstræti 3
rj| AfgreiSsla: Ingóifsstræti 3. Sími 1660' (fimm línur)
Htgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F
Lausasala 1 króna
Félagsprentsmiðjan h7f
Breyttir starfshættir.
Dagblaðið Tíminn hefur yfi.r-
leitt ekki fengið orð fyrir að
flytja sérlega greindarlegar
forystugreinar. Forystugrein
blaðsins í fyrradag er hvorki
betri'né verri en tíðkast um
þær ritsmíðar, en þar er enn
íjallað um bráðabirgðalög
þau, sem ríkisstjórnin gaf
út um binding kaupgjalds og
verðlags í landinu. En þó er
síðasti kafli hennar venju
fremur óskynsamlegur. Þar
er m. a. sagt, að Sjálfstæðis-
flokkurinn hafi breytzt úr
evrópskum íhaldsflokki i
suður-amerískan íhalds-
j flokk, með valdatöku Ólafs
i Thors og Bjarna Benedikts-
j sonar. Að vísu á þessi full-
I yrðing lítið skylt við bráða-
j birgðalögin, en þeir um það,
Tímamenn.
Framsóknarflokkurinn er
stofnaður sem bændaflokk-
i ur og leiðarljós hans átti að
vera samvinnustefnan,
1 kaupfélagsformið, sem eink-
um átti að annast sölu og
j dreifing á afurðum bænda,
I svo og innkaup á nauðsynj-
i um þeirra. Um stund var
i þetta svo, en á hinum síðari
i árum hefur þetta gerbreytzt.
j Framsóknarflokkurinn er
j ekki lengub bændaflokkur í
í hinum gamla skilningi, hann
| er orðinn leikfang eða vopn,
1 hvort sem menn vilja heldur
I nefna það, í höndum póli-
1 tiskra spákaupmanna eins og
JF
Islemkir stúoentar bezt settir
w.
erl. nátnsmanna í Osló.
JFní Hrun httrt/ hofir írt/fff/i frttttt-
hutittrri.st 10 stútlru itt þttr.
Hermánns Jónassonar 'og
Sambandið, hin upprunalegu
hagsmunasamtök bænda, er
orðinn gróðahringur, sá eini
á landinu, sem unnt er að
nefna því nafni. Hér skal
ekkert um það sagt, að þessi
breyting hafi gerzt að
suður-amerískri fyrirmynd,
en Tímamönnum verður
jafnan tíðrætt um þessa
fjarlægu heimsálfu, líklega
af því að þeir vita ekkert
um hana, en vanþekking
þeirra í landafræði er ann-
ars þjóðkunn, en sleppum
því hér.
Sambandið, sem allir vita, að
er bakhjarl Framsóknar-
flokksins, hefur seilzt inn á
æ fleiri svið, sem ekkert
eiga skylt við bændur eða
landbúnað. Hótelrekstur,
lyfjabúðir, alls konar verzl-
anir og' verksmiðjurekstur,
bílaumboð og Ióðabrask, allt
er þetta nú í verkahring
,,bændasamtakanna“, sem
hygla Framsóknarflokknum,
þegar svo ber undir, sbr. hin
hagkvæmu kaup á húseign-
inni Herðubreið. Hins vegar
er ekki vitað, að bændur
beri meira úr býtum fyrir
framleiðslu sína, þrátt fyrir
aukin umsvif Sambands-
ins. Framsóknarforkólfunum
ferst ekki að tala um breytta
starfshætti Sjálfstæðisflokks
ins.
Norsku stúdentasamtökin
vinna nú kappsamlega að því
að sjá síúdentum fyrir húsnæði^
en þegar byggingarfram-
kvæmdum þeim, sem nu eru á
döfinni á vegurn þeirra er lokið,
munu þær kosta 20—25 millj.
norskra króna.
Þessa dagana er staddur hér
Kristian Ottosen, skrifstofu-
stjóri stúdentasamtakanna í
Osló og átu fréttamenn tal við
hann í gær. A viðræðufundin-
um var og stödd frú Guðrún
Brunborg, sem með frábærum
dugnaði hefir tekizt að leysa
húsnæðisvandamál íslenzkra
stúdenta í Osló, eins og kunn-
ugt er.
Ottesen skrifstofustjóri
greindi frá þvi, við hvaða örð-
ugleika hafi verið að etja í
stríðslok á þessu sviði. Þá m'ðu-
stúdentar að hafast við i ýmis
konar bráðabirgðahúsnæði,
bröggum og lélegum vistarver-
um, en brátt var hafizt handa
um úrbæ'tur. Var ákveðið að
reisa stúdentabæ í Sogni í út-
hverfi Oslóar, og skyldu þar
vera herbergi fyrir samtals 1200
stúdenta. Fyrtu húsin voru tek-
in til afnota árið 1952 er tóku
350 stúdenta en siðan bættust
við hús 1954 fyrir 2.50, og nú er
verið að reisa þriðju húsasam-
stæðuna, sem rúmar 150 stú-
enta. Þessum byggingaráform-
um verður öllum lokið árið
1960. Kostnaður við hvert
herbergi og þau þægindi, sem
því eru samfara (setusto’fur o.
s. frv.) nemur 18.000 norskum
krónum á herbergi. Ríkið legg-
ur ekki fram eyri fil þessara
Af er sií tið ..
Fy rir tiltölulega skömmu síð-
an trúðu margir því, að
| Framsóknarmenn væru ein-
J lægir andstæðingar kom-
j, múnismans. Þá flutti Ey-
] steinn Jóns.son skeleggar
ræður við útvarpsumræður
_um háskann, sem þjóðinni
væri búinn af kommúnistum
og flugumönnum þeirra. Þá
barðist hann með oddi og
j egg: fyrir því að ísland skyldi
j ekki vera varnarlaust á þeim
[ viðsjálu tímum,..sem við'nú
f liíum. Hanir1 leiddi; haldgóð
j rök að. þéssúþ en varð fyfir
< heiftarlegum ■ árásum kom-
múnista fyrir bragðið.
Fy rir síðustu kosningar sóru
forsprakkar Framsóknar-
j ílokksins í áheyrn alþjóðar,
j að ekki kæmi til mála, að
| samvinna yrði upp tekin við
j kommúnista, og í sama
í streng tók formaður AI-
I þýðuflokksins. En yfirlodd-
í arinn, Hermann Jónásson,
1- sá svo um, að koklireýsti-
t ummæli þessi eru nu
gleymd. Nú þykja kommún-
istar hinir ágætustu menn.
Þeir eiga sæti í ríkisstjórn
íslands, og kommúnístar
sækja svo fast að sitja þar
áfram, að þeir beita sér fyrir
því í verkalýðsfélögunum,
að kaupgjald sé bundið, en
slíkt hefur til þessa verið
talin „svívirðileg árás“ á
verkaíýðinn. Það er alveg
áreiðanlegt, að kommúnistar
...‘myndú'ekki afsala sér verk-
fallsvopninu, ef þeir teldu
;! ekki málstað sínuni bezt
borgið með, setú í ríkis-
’stjórninni. Það eru Fram-
sókna'rmenn, fyrst og fremst
Hermann Jónasson, sem
hafa dregið lokur frá hurð-
um og hleypt kommúnistum
að mikilvægustu stöðum
hins íslenzka þjóðfélags.
Þessi stefnubreyting Fram-
sóknarflokksins verður varla
rakin til Suður-Ameríku, en
■þess eru darnii með Evrópu-
þjóðum, að eftir styrjöldina
hafi koinmúnistum vertð
framkvæmda, heldur er tekið
lán, 10.000 á hvert herbergi, en
8000 krónur á herbergi leggja
hin ýnisu bæjar- og sveitarfélög
fram og tryggja þar með stúd-
ent úr sínu byggðarlagi vist á
stúdentagörðunum.
Ottesen skrifstofustjóri
kvaðst ekki nógsamlega geta
lofað framtak og elju frú Guð-
rúnar Brunborg', sem af ein-
dæma dugnaði hefði tryggt 10
islenzkum stúdentum frambúð-
arvist í stúdentabænum í
Sogni. Hún hefir útvegað um
250.000 norskar krónur, enda'
verið sæmd bæði St. Ólafs-orð-
unni og Fálkaorðunni. Fullyrðir
Ottosen, að engir útlendir stúd-
entar búi nú við eins góð hús-
næðiskjör og íslendingar en það
er verk frú Brunborg.
Eins og er munu 37 íslend-
ingar vera við nám við æðri
menntastofnanir Noregs, þar af
21 í Osló, 5 í Þrándheimi, 4 við
landbúnaðarháskólann að Ási, 1
i Bergen og 6 við ýmsar stofn-
anir annars staðar.
Kristian Ottesen mun hér
kynna sér starfsháttu við Há-
skóla íslands og fyrirkomulag
á stúdentagörðunum hér.
Um þessar mundir er verið
að sýna myndina „Helvegur" í
Stjörnubíó. Með því styðja
borg. Mynd þessi er áhrifamikil
og átakanleg, vel gerð og vel
þess virði, að fólk- fjölsæki
Stjörnubíó. Með því s tyðja
menn málefni íslenzkra stúd-
enta og treysta menningar-
tengsl fslands og Norégs. Mynd-
in er sýnd kl. 5t 7 og 9.
Veglegt Nordalskvöld í Þjóðleik-
húsimi á föstudaginn.
.\lutntutt húkttirittt/ií) hréiintr
Sifjut'ö .Xttrtltil sjjhtufjnu-
Sigurður Nordal, ambassador,
verður sjötugur föstudaginn 14.
þ. m.
í tilefni afmælis hans efnir
Almenna bókafélagið til hátíð-
ar í Þjóðleikhúsinu. Háskóla-
rektor flytur ávarp og 14 leik-l
arar flytja þætti úr verkum
Nofdals. Leikhúskjallafinn
verður síðan opinn til kl. i.
Nordalskvöld Bókafélagjsins
hefst í Þjóðleikhúsinu á fo|tu-
dagskvöld kl. 8.15 með ávgrpi
dr. Þorkels Jóhannessonar, há-
hleypt í ríkisstjórnina, með
þeim afleiðingum, sem al-
kunnar eru. Að visu er varla
hættá . á, í bili, . að fsland
vefði' önnur Tékkóslóvakía;
en þár er sannarlega ekki
Framsóknai'flokknum að
þakka, heldur legu landsins
og þeirri staðreynd, að
Rauði herinn er hér ekki á
næstu grösum.
En víst er um það, að nú er
af sú tíð, er Framsóknar-
menn þóttust vera andstæð-
ingar verstu fjandmanna
lýðveldisins. — Hermann!
Jónasson sá um það’. j
★ !
skólarektors. Síðan verða settir
á svið þættir úr verkum Nor-
dals, Þulan, Ferðin, sem aldrei
var farin, Þjóðarþing á Þing-
velli og Hel.
Þá verður kaffihlé, en að því
loknu leikinn fyrsti þáttur úr
leikriti Nordals, Uppstigningu.
Fjórtán léikarar koma fram á
hátíðinni. Eru það:
Anna Guðmundsdóttir, Arn-
dís Björnsdóttir, Emelía Jónas-
dóttir, Gestur Pálsson, Haraldur
Björnssont Herdís Þorvaldsdótt-
ir, Inga Þórðardóttir, Lárus
Pálsson, Margrét Guðmunds-
dóttir, Regína Þórðardóttir,
Rúrik Haraldsson, Valur Gísla-
son Þóra Friðriksdóttir, Þor-
steinn Ö. Stephensen. — Leik-
stjóri er Lárus Pálssori. —- Út-
varpað verður beint úr leik-
húsinu.
Að leiksýningunni lokinni
verður Leikhúskjallarinn op-
inn til kl. 1 eftir miðnætti fyrir
þá, er þangað óska að koma.
—- Dr. Sigurður Nordai og frú
munu sitja samkomuna í boði
Almenna bókafélagsins.
Aðgöngumiðar að hátíðasýn-
inguimi verða seldir á skrif-
stofu Almenna bókafélagsins að
Vísi hefur borizt bréf írá
„Stúdent", þar seni vakin er at-
hygli á menningarstarfi þvi, sem
frú Guðrún Brunborg hefur beitt
sér fyrir undarifarin ár, og fer
það hér á eftir.
Betri kjör.
„Nú er svo komið, að tíu ís-
lenzkir stúdentar eiga vísan
samastað meðan þeir eru við nám
í Osló. 1 liáskólabænum Sogni i
útjaðri Oslóar rísa myndarlegir
stúdentagarðar, og i einum þeirra
verður heimili 10 íslenzkra stúd-
enta, þar sem þeir geta dvalið
við hin ákjósaúlégústu • skilyrði
gegn vægu gjaldi, eða 75 krón-
um norskum á mánuði. Fullyrt
er, að engir útlendir stúdentar
búi við jafngóð og örugg kjör og
íslenzkir námsmenn i Osló, og
allt er þetta verk frú Guðrúnar
Brunborg. Þess v.egna langar mig
til að biðja Bergmál fyrir þessar
linur, ef þær mættu verða til
þess að vekja athygli á hinu
gagnmerka starfi þessarar táp-
miklu konu.
Feikna vinna.
Frú Guðrún Brunborg hefur
lagt feikna vinnu i þetta, því að
enginn skyldi ætla, að hún hafi
náð saman fé því, sem til þessa
hefur þurft, algerlega fyrirhafn-
arlaust. Því fer svo fjarri. Frú.
Brunborg' liefur stofnað sjóð til
eflingar menningarsamskiptuiu
íslendinga og Norðmanna, og
unnið sleitulaust að því að efla
hann og styrkja. Með þvi móti.
greiðir hún fyrir íslenzkum stud-
entum í Osló og' norskum hér.
Þá hefur hún undanfarin ár
sýnt hér kvikmyndir en ágóð-
inn af þeim sýningum rennur
til þessa menniúgarstarfs, sem
íslénzkir siúdcntár seint fá full-
þakkað.
Áthygliverð mynd.
Nú er frú Brunboi'g enn komin
hingað og sýnir nú í Stjörnubíói
áthygliverða og áhril'amikla
inynd, sem Norðmenn og Júgó-
slavar hafa látið gera. Hún.
byggist á sönnum atbuíjðum úr
síðasta stríði, en nafn sitt, „Hel-
vegur“ dregur hún af hinni miklu.
vegagerð, sem Þjóðverjar Iétu
júgóslavneska fanga vinna að Við
hin hryllilegustu skilyrði og'
grimmd. Myndin ei átakanleg og
líður fáum úr minni. Þessa mýnd
ættu bæjarbúar að sjá, því að
um leið styrkja þeir hið ágæta
starf frú Brunborg.“
Léreftstuskur
Kaupum hreinar og heil-
legar léreftstuskur.
Vitiinfjspven t
Hverfisgötu 78.
Sími. 2864.
Laxveiði
í Grafarhyl í Grímsá í
Borgarfirði er til leigu í
3 dagá. — Uppl. í kvöld kl.
8—9 í síma 3039.
Tjarnargötu 16, sími 82707 frá
kl. '3 í dag, þriðjudag. Verð
þeii’ra er 25—50 krónur.