Vísir - 21.09.1956, Blaðsíða 10
10
vísm
Föstudaginn 21. septeir.ber 1956».
GERALD KERSH:
20
SAMSÆHIÐ
ttlSigiíiHIiIillIil§IIÍlIIglBiBlIIBIflI!IS!SI!Ei!I3SIi!!!lliIIIIB13iilill!IEBBÍI
hinum megin er. Látið ekki einfeldnisvipinn villa yður sýn.“
„Þakka yður fyrir, bróðir; þér vitið raeira um þetta en ég“,
sagði Ratapoil. „En hvað er svo um hinn — þenna Lemoine?
Ég leit svo á að hann væri hygginn maður.“
De Wissenbourg sagði: „Lemoine — Ojá, hann Lemoine! Þér
voruð á Egyptalandi, trú.i ég, Ratapoil yfirforingi?“
,,Já, í bardaganum við Pýramídana“ sagði Ratapoil og brosti
gremjulega.
„Sáu þér höggorma á Egyptalandi?“
„Höggorma? Það eru til höggormar úti á eyðimörkinni og
einn sérstaklega illkynjaður — hann belgir sig út þegar hann
ætlar að höggva. En menn sjá hann bara ekki fyrr en hann
er búinn að blta mann í öklann, og þá er dauðinn vís.“
„En í Ameríku“, sagði de Wissenbourg „er til önnur tegund
af nöðrum mjög eitruðum — þær eru hvikar, öflugar, banvæn-
ar. En það er eðli þeirra, að gera skarkala áður en þær höggva.
Og skarkalinn er eins og verið væri að hringla í fullum vasa af
koparpeningum.“
„Við vorum að tala um Lemoine“, sagði Ratapoil.
„Já, einmitt. Faðir Jósep de Caamano er eins og narðan, sem
toelgir sig upp, en Lemoine er eins og skellinaðran ameríska.
Þér getið sjálfur dregið ályktun af þessu.“
„Og hvað er svo um Boutreux?“ spurði Ratapoil. „Ég hef
ekki gart .nér mjög háar hugmyndir um hann.“
De Wissenbourg hló og sagði: „Boutreux kann utan að allt
þinglegt hrognamál og aðferðir. Hann getur samið tilskipanir
og ályktanir. Malet hefur mikið álit á honum og það hefur
Lafon líka, það megi þér reiða yður á. Þér vitið það kannske
ekki að Malet og Lafon eru báðir á sjúkrahúsi Dubuissons. Þeir
voru fluttir þangað frá La Force-fangelsinu.“
Nú fann Ratapoil að hann varð skyndilega gagntekinn af
deyfð, hann var hryggur, tómur og þreyttur, alveg útslitinn.
Hann hélt áfram göngu sinni þungbúinn og starði niður á skóna
sína, en de Wissenbourg virti hann fyrir sér.
Það leið stutt stund, en svo tautaði Ratapoil: „Ég var með
litla karlinum frá því á Ítalíu. Ég bjargaði lífi hans einu sinni
á Egyptalandi. Ég var þá eins og hver annar strákur. Hann
togaði í eyrað á mér og kyssti mig, þarna“. Ratapoil benti á
kinnbeinið á sér fyrir neðan vinstra augað. „Takið eftir því“,
sagði hann ennfremur, „ég er ekki lengur ástfanginn af þeim
manni, en það veit Caesar að erfitt er að sigra hann. Hvevnig
sem þér kunnið á þetta að líta de Wissenbourg, mun litli karl-
inn reynast erfiður viðfangs. Hann er orðin guð, að vissu leyti.“
„Nei, nei“, sagði de Wissenbourg, og brosti. „Þér verðið að
fyrirgefa, hann er ekkert þess háttar. Hann er bara maður.
Ekkert nema keisari. Og hvar er hann núna? Á P.ússlandi. Og
hve hefur stjórnarforystuna í fjarveru hans? Cambacéres. Hver
er Cambacéres? — Hann er ekkert — einskisnýtur. Vitanlega
þorði Napoleon ekki að fá nýtum manni stjórnina 1 hendur á
meðan hann væri fjarri. Cambacéres hefur ekki einu sinni vald
til að undirrita úrskurð og hann þekkir ekki vinstri hönd sína
frá hinni hægri. Hugsið um þetta svolítið lengra. Hvernig getur
Napoleon haft bakhlutann svon fastan í hásætinu? Með aðstoð
leynilögreglunnar.“
„Fouché“, sagði Ratapoil þimgbúinn.
De Wissenbourg sagði: „Já, einmitt.'1 De Wissenpourg lét
ekki fortölurnar niðurfalla. „Þér sjáið, að þetta hlýtur svo 'að
vera: Sannleikurinn er sá, að þessi hálfguð yðar, þessi einræðis-
herra og haröstjóri, keisarinn yðar, er töluvert einangraður.
Tíu milljónir flóna tilbiðja hann ef til vill, en það getur verið
að eitt þúsund menn hati hann. Hann verður því að verja
sig, er ekki svo? Hann getur verið keisari yfir öllum ríkjum
veraldar. Hann getur verið hershöfðingi yfir hershöfðingjum;
hann getur safnað að sér og dreift út 20 herdeildum af fótgöngu-
liði og 500 stórskotaliðsfylkjum, eins og aðrir dreifa salti milli
fingra sinna. Hann hefur ef til vill vald yfir lífi og dauða,
yðar lífi og mínu lífi, yðar dauða og mínum. En alltaf koma
þó þær stundir þegar hann verður að vera einn. Hann verður
að vera einn þegar hann hug'sar. Og ótruflaður verður hann að
vera í ástarlífi sínu; hann verður að sofa einn, jafnvel þó það
sé ekki nema 4 klukkustundir, eins og sagt er um litla karlinn.
Hann verður því að hafa verði. Takið nú vel eftir því sem ég
segi, Ratapoil. Hann er einmana, en þar fyrir er hann ekki
einn; hann fær sér varðmann. Venjulegur maður fær sér hund
og venur hann. Keisari leigir ser lögregluforingja.“
„Fouché“, sagði Ratapoil.
,Það er hægt að treysta hundi“, sagði Wissenbourg. „Því að
hann elskar húsbónda sinn. En ekki er þorandi að treysta yfir-
manni lögreglunnar. Hann getur húsbóndinn óttast, af því að
hann á of mikið undir honum og efar hollustu hans og trú-
mennsku. Keisari óttast foringja lögreglunnar.“ Napoleon er
hræddur við Fouché“, sagði Ratapoil. „Þó að mikill sé.“
De Wissenbourg sagði: „Hlustið nú á — þeim Fouché og
Dubois hefur verið varpað á dyr og í stað þeirra hafa Savary
og Pasguier verið látnir taka við störfum. Þeir eru glæsileg
prúðmenni, en lélegir lögreglumenn. Napoleon kærði sig ekki
um að hafa dugandi lögreglumenn í París á meðan hann væri
fjarri. Er þetta Ijóst?“
„Nægilega ljóst,“ sagði Ratapoil. „Fouché er einhver skarp-
gáfaðasti maður í heimi, en Savary og Pasgui eru bjálfar. Já,
ég held ég skilji hvað þér eruð að fara. Ég þekki dæmi þessu
líkt. Ég átti móðurbróður, sem varð að yfirgefa bú sitt um tíma.
Hann hafði ráðsmann, sem var hygginn maður en mjög metn-
aðargjarn. Móðurbróðir minn vissi að ef hann færi á burt,
myndi þessi maður ræna hann með báðum höndum. Hvað gerði
hann þá? Hann sparkaði ráðsmanninum út, en setti í hans stað
ráðvandan mann, sem var bölvaður bjáni. Þetta var mjög van-
hugsað. Ráðsmaðurinn hyggni hefði aðeins stolið frá honum.
En flónið eyðilagði efnahag hans. Já, ég skil yður. Litli karl-
inn hefur tekið bú sitt úr höndum þjófa ög fengið það fávitum
í hendur. Það þýðir það, að Frakkland er í fávita höndum. Ojá,
sanna~lega, sannarlega!“
„Já, og hvað svo?“ sagði de Wissenbourg. „Hvað leiðir af því?“
„Nú, þessi Rússlandsherferð og hitt og þetta henni samfara,
hefur sogið allt blóð og merg úr Frakklandi. Parísaíborg er
máttvana — alveg máttvana — eins máttvana éins og ég, þegar
ítalska hitasóttin slær mig niður. Hvar er Keisaravarðliðið?
Hvar eru allar þær herdeildir, sem ekki eru á vígstöðvunum?
Þær hafa aðsetur í Rueil og Courbevoie. Og í París er ekkert
lið nema riddaraflokkur undir forystu bjánans hans Rabbe
ofursta. Mér dettur nokkuð í hug. París getur tekið keisara-
dæmið með einu, snöggu áhlaupi.“
„Þér hittið naglann á höfuðið," sagði de Wissembourg. „Við
tökum Frakkland, fáeinir menn. Færri en tuttugu. Þér getið
enn orðið hershöfðingi, kæri Ratapoil. Já, eiginlega eruð þér
efni í marskálk. Ég er ekki búinn að gleyma kvöldinu þarna í
Labyrinthe. Þér eruð hugaður eins og Ney, slóttugur eins og
Masséna og grobbinn eins og Murat. Þér skulið verða marskálk-
ur Ratapoil og líklega verðið þér að lokum hertogi. Hitt eða
þetta, í kaupbæti.“
kíétdtíökumi ♦
A. —• Hvaða munur er á Titó'
og fótbolta?
B. — Enginn. Hann er alveg
eins og íótbolti, fyrst blæstu.
hann uppt svo sparkar þú hon-
um og svo hleypur þú á eftir,
honum.
í London gerðist það fyrir
skömmu, að maður var leiddur
fyrir dómarann og ákærður
fyrir vínsölu. Honum var skip-
aður verjandi. Þegar verjand~
inn hélt varnarræðu sína sagði
hánn við dómarann: Lítið þér
á þennan mann, herra dómari.
Getið þér látið yður detta það
í hug, að þessi maður haii
nokkru sinni farið að láta af
hendi áfengi, sem hann einu
sinni hefir komizt höndum yfir?.
Marlene Dietrich hélt nýlega
upp á afmælisdaginn sinn og'
var þar margt manna samara
komið fyrir utan dóttur hennar,
og börn hennar. Meðal ann-
ara þýzkra gesta var Hildegard
Knef. Tók afmælisbarnið nú til
að skera afmæliskökuna, sem
var ekkert smásmíði. Þá spurði
Hildegard undrandi, hvar
kertaljósin væru. „En kæra
Hildegard,“ sagði Marlene,
„þetta er afmælisfagnaður —»
ekki blysför.“
I efri. málstofunni í brezka
þinginu var varið að ræða um
að banna að nota tamin dýr til
sýninga í hringleikahúsum. Þá
flutti Listowel lávarður ræöu
og kvað það ekki síður mis-
þyrmingu á skepnu þeirri, er
kallaðist maður, að skikka hana
til að hlusta á endalausar ræð-
ur að afloknum löngum og
miklum málsverði. Þetta væri
algerlega, andstætt mannlegri
náttúru.
Um þessar mundi er á ferð)
í Frakklandi frægasti sölu-
maður Bandaríkjanna, „Há-
þrýsti-sölumaðurinn“, eins og
hann er kallaður. Hann heitir
annars Jim Morgan og frægð
sína á hann meðal annars því
að þakka, að hann seldi eski-
móa ísskáp.
£ & Íimmfká
TARZAN -
j2185
Um leið og varðmaðurinn féll með-
vitundarlaust til jarðar stökk svert-
inginn að dyrunum og hljóp út. Síð-
an Jokaði hann vöx'ðinn inni.
Þá fór hann í
foringjans og í
hina hræðilegu
skrifstofu lögreglu-
skúffu fann hann
grímu, sem hann
notaði þegar hann var á manna-
veiðum.
Hann setti grímuna fyrir andlitið,
skimaði í kringum sig og stökk síð»
an út í myrkrið, sem var nýlega.
skollið á.