Vísir - 22.02.1957, Qupperneq 9

Föstudagjnn 22. febrúar 1957
VÍSIF
Ósplfstæí
örlöcjum í
v. Paulus réð
þýzka bersins.
Hann spurði sífellt ráða, en Hitler
æílaði að fórna her hans.
Þ. 2. þessa mánaðar andaðist gjöf við Stalingrad markaði
Friedrich von Páulus, fyrrum tímamót í styrjöldinni. í nokkr-
marskálkur í Ijýzka hernum, í ar vikur um áramótin 1942—43
Dresden í A.-Þýzkalandi, 15 íhafði von Paulus á hendi aðal-
árum og degi betur eftir að hlutverkíð í hrikalegum leik,
þar sem Hitler neyddi hann til
að reyna að halda Stalingrad,
hvað sem það kostaði, og gefa
skipanir_ er urðu þess valdandi,
að herinn hlaut að farast.
Síðan hafa menn mjög rætt
það_ hvort von Paulus hafi hag-
nýtt þá möguleika sem honum
gáfust til að stjórna .her sínum
sjálfstætt. Á það einkum við
um hina örlagaríku daga í lok
nóvembermánaðar 1942, þegar
.hann gafst upp við Stalingrad.
Paulus varð hershöfðingi ár-
lð 1939 og trúði Hitler honum
snemma fyrir þeim fyrirætlun-
um sínurn að hann ætlaði að
ráðast á Sovétríkin, eins og
hann skýrði frá við réttarhöldin
x Nurnberg eftir stríðið. í des-
ernber 1941 var hann — enda
pótt hann hefði einkum fengizt
við herstjórnarstörf fjarri víg-
völlunum — settur yfir 6. þýzka
herinn_ en ósigur hans og upp-
Þóttist ekkert
geta gert.
Von Paulus símaði Hitler, að
hann hefði engin tök á að láta
her sinn hreyfa sig og með því
móti studdi marskálkurinn
Hitler í þeirri ákvörðun að láta
herinn sitja sem fastast við
Stalingrad og „gegna sögulegu
hlutverki sínu með því að berj-
ast, unz yfir lyki.“
Þann 20. janúar 1943 sendi
von Paulus Hitler skeyti, þar
sem hann sagði, að hungur,
kuldi og sjúkdómar hefðu gert
aðstöðu hersins ,,vonlausa“.
Hann kvað áframhaldandi mót-
spyrnu tilgangslausa_ og fór
fram á heimild til að gefast upp.
Hitler lét sér ævinlega líðan
hermanna sinna í léttu rúmi
liggja, og svaraði, að ekki kæmi
til mála að gefast upp. Barátt-
unni skyldi því haldið áfram,
meðan nokkur maður stæði
uppi, og Paulus sendi Hitler þá
hvert skeytið af öðru. þar sem
hann fullvissaði hann um tak-
hans. og kallaði foringinn hann
„þreklausan vesaling, sem hefði
átt að skjóta sig eins og her-
foringjar fyrri alda létu fallast
á sverð sín, þegar þeir sáu fram
á ósigur.....Hvað sjálfan mig
snertir harma eg það mest, að
eg skyldi gera hann að mar-
skálki.“
Hitler hafði helgað 6. herinn
tortímingunni — og erfitt er að
gera sér grein fyrir því, hvort
hægt hefði verið að framkvæma
vilja hans betur en Friedrich
von Paulus gerði.
Arabfu-Lawrence-
Frh. af 4. s.
rauði herinn hafði einmitt sleg
ið hring um 6. herinn, en hann markalausa tryggð sína.
hefði sennilega getað brotizt úr
herkvínni.
Spurði Hitler
alltaf ráða.
Mai'skálkurinn von Manstein,
Útnefndur
marskálkur.
Til að gera hann enn ti’yggari
séi', útnefndi Hitler von Paulus
svo að það er ekki ómögulegt,
að honum hafi borizt vitneskja
xim brottför lestarinnar með
þeim hætti. Það er heldur ekki
útilokað, að njósnari hafi skýrt j
fronum frá brottför hennar. , „ _ , _ , ,.
Hvort sem rétt er þá er hitt þegar svo var komið og biðía,gafst von Paulus U?P með leif“
um fyrirmæli í stað þess að taka unum af her sinum, og tok hann ^
málið í sínar hendur. jþar í eitt skipti ákvörðun, án,
í desember 1942, er M.an-(þess að ráðgast fyrst við yfir-j
stein sótti norður í átt til Stal- herstjórnina. Var þá lokið;
sem skrifað hefir endui'minn- mai'skálk 31. jan., og Göbbels
ingar sínar úr styrjöldinni og söng honum lof og prís á fjölda- j
stjórnaði her skammt frá 6. fundi í íþróttahöllinni, kallaði
hernum, hefir gagnrýnt von hann jafnvel „Leonidas vorraj
jPaulus fyrir að leita til Hitlers, ‘daga.“ En aðfaranótt 1. febrúar
víst, að Tyi'kir ætluðu ekki að
eiga neitt á hættu að þessu sinni
og' létu því hermannaflokka
fara meðfram brautinni á
tveggja stunda fresti. Nú þótt-
nst þeir sannfærðir um, að Law-
rence mundi ekki geta gert
þeim neina skráveifu.
En þetta átti að fara öðru
visi. Lawrence og menn hans
komust eftir tveggja daga ferð
að brautinni. Hæðir nokkrar
voru meðfi’am henni öðrumegin
og var þar útsýni gott. Law-
rénce og förunautar hans voru
ekki fyrr komnir þarna í hæð-
irnar, er ein af varðsveitum
Tyi'kja kom ríðandi meðfram
brautinni. Arabar fóru í felur
og enginn varð þeirra var.
Þarna lágu þeir átta stundir
í brennandi sólai'hita, því að
fyrr var Lawrence ekki sann-
fæi'ður um, að vai'ðsveitirnar
færi framhjá á tveggja stunda
fresti. Þegar svo var komið,
laumaðist hann niður að braut-
inni og kom sprengjunni fyrir
undir teinunum, Að svo búnu
festi hann rafþrað við hana og
leiddi hann upp í hlíðina
skammt frá. Gróf hann þráðinn
í sandinn, útmáði síðan öll
verksummei'ki og gekk aftur
á bak upp í hlíðina og strauk
yfir hvert fótspor með sófli úr
úlfaldahári. svo að mannlegu
auga var ómögulegt að greina,
að hann hefði farið niður að
bi'autinni. Síðan settist hann í
brekkuna, þar sem víðsýnt var
og beið átekta.
Von bráðar kom lestin í aug-
sýn. Varðmenn sátu með byssur
sínar á baki vagnanna og eim-
reiðinni. Þeir áttu að hafa gæt-
ur á þessum bannsettum Law-
rence! En hann var hvei'gi sjá-
anlegur. Eini maðurinn, sem
þeir sáu var Beduini einn, sem
virtist vera steinsofandi í
brekkunni þarna útfrá!
En lestin sprakk engu að
siður í loft upp með braki og
Fi'amh.
ingrad til að koma 6. hernum
til hjálpar, og gei'ði ráð fyrir,
að von Paulus mundi láta her
.ljósasta dæmi styi'jaldarsög- j
unnar um þaulhugsaða og til- j
gangslausa sóun á mannslífum,
sinn sækja fram til móts við sem um getur“, eins og komiztj
hjálparliðið, mun það ekki að-jhefir verið að orði urn vörn
eins hafa verið fyrirskipun Þjóðverja við Stalingrad. í
Hitlers, sem varð þess valdandi, Jupphafi höfðu verið um 300,000
að von Paulus hreyfði sig ekki. menn í 6. hernum, en þegar von
Á úrslitastundinni mun það Paulus ákvað að leggja niður
hafa verið formaður herfor- ’ vopn, voru meira en 200,000 (
ingjaráðs von Paulus Schmidt fallnir eða dauðir af sjúkdóm-
hershöfðingi, er sannfærði yfir- um, en um 90,000 voru teknir til^
mann sinn um. að tilraun til að fanga.
brjótast úr herkvínni mundi | Hitler trylltist af ,,svikum“
kalla ógæfuna yfir herinn. von Paulus og annarra foringja
Gott eldhús...
Framh. af 3. síðu.
gera öll eldhús góð fyrir ekki
neitt. En mai'gt smávægilegt
getur hjálpað mikið. Lítil hilla
hér og skúffa þarna, skipt niður
á réttan hátt. Það eru svo marg-
ir hlutii'. sem hagur maður get-
ur búið til — eða þá húsfreyja
sjálf — án þess að það kosti of
mikið af peningum. Ellen Bis-
gaai’d gefur góð ráð og hug-
myndir. í bók, sem hún hefir
gefið út sýnir hún líka myndir
af „óska eldhúsum“ en kemst
að þeiri'i niðurstöðu, að minna
megi gagn gera. Það eru ekki
endilega hin skínandi ame-
rísku eldhús, sem eru bezt. Og
það er ekki sjálfsagt að eldhús.
sem eru eins og efnarannsókr.a-
stofur séu það. Eldhúsið getur
mætavel verið bæði vistlegt og
gott.
Við megum ekki gleyma því,
að eldhúsið er vinnustofa og
mjög áríðandi vinnustofa. Ef
á að inni'étta verkstæði eða skrif
stofu. er sjálfsagt að allt sé eins
hentugt eins og mögulegt er.
Þetta ætti að vera sjálfsagt
þegar um eldhús er að ræða, en
það er langt í frá að svo sé —.
þó að gott eldhús þýði meiri
oi'ku, meira fi'jálsræði og betra
skap. Ellen Bisgaai'd bendir á
leiðir til að fá þetta. án þess að
það kosti mikið fé.
— ★ —
Síldin.............
Fi'h, af 3. síðu:
Steikt síltl í „marinaðe".
Reynið einu sinni að kaupa
síld til 2 daga. Svo sem 10 síldii’.
Síldin ei' afvötnuð í hálfan sólar-
hring. Tekin upp skorin frá
beini, þerruð og steikt. Mikið
af lauk steikt með.
Takið helming síldarinnar frá
og leggið í eftirfarandi „rnarin-
aðe“:
3 dl. edik. IV? dl. sykur. lítesk.
karry og 1 tesk. af salti.
Þetta er allt þeytt vel saman
og þegar síldin er komin í eru
einn eða tveir rauðláukar
sneyddir niður og Játnir út í
ásamt einu lárviðai’laufi.
Þegar það er borið fram er
söxuðum blaðlauk eða saxaðri
„dild“ helt yfir.
★ ★ ★
Annar síidari'éttiu'.
í stórt gratinmót (flatt) er
lagður þykkur krans af kartöflu-
stöppu. 1 botninn er lagt lag af
spínati í mjólkur sósu og þar
ofan á er lögð létt steikt sild.
Góð mjólkursósa með nægum
osti í, er breidd ofan á. Látið
krauma í bakarofni þangað til
það er gyllt að lit. (ca. 10—12
mínútur).
Hvar á að skrásetja
rbflabörniny

n*
Á fyrstu níu mánuðum síð-
asta árs fæddust 287 banda-
rísk böm í bílum, samanbor-
ið við 112 á sama tíma árið
áður, Þar seni ætla má, að
slíkuin „bílabörnum“ fjölgi
enn, liafa yfirvöld ákveðið,
að fæðingarstaður þeirra
skuli teljast næsta borg eða
sveitabær, en á fæðingar-
vottorð skal jafnframt skrá
númer bifreiðarinnar, sem
fæðingin átti sér stað i.
Ævintýr H. C. Andersen ♦
Ferðafélagamir.
Nr. «.
,,Kom inn,“ sagði gamli
kóngurinn, þegar Jóhannes
barSi að dyrum. Jóhannes
opnaði dyrnar og gamli
kóngurinn, sem var í slopp
og útsaumuðum inniskóm
kom á móti honum. En
þegar kóngurinn fékk að
vita að Jóhannes væri
kominn til að biðja priiís-
essunnar fór hann að gráta,
svo að veldissprotinn hans
og eplin duttu á gólfið.
inn. ,,Vertu ekki að biðja urðu séð,“ sagði gamli
hennar,“ sagði hann, „það kóngurinn. „Hættu heldur
fer fyrir þér eins og Öllum; við þetta, því ég tek mér
hinum. Nú skal ég sýna þér þetta svo nærri og verð
nokkuð.“
Svo fór hann með Jó-
svo hryggur.“ Í sama 'bili
korn prinsessan sjálf ríð-
hannes ' út í skemmtigarð andi meo allar hirðmeyj-
pnnsessunnar. — Þar var
hryllilegt um að lítast. í
hverju tré hengu þrír eða
fjórir konungssynir, sem
höfðu biðlað til prinsess-
unnar, en ekki getað ráðið
gáturnar, sem hún hafði
Aumingja gamli konungur-'lagt fyrir þá. „Þarna get-
arnar mn í hallargarðinn.
Þeir fóru til hennar og buðu
góðan dag. Víst var hún
yiidisieg. Hún rétti Jó-
hannesi hendina og hann
varð hrifnari af henni en
nokkru sinni áður. Hún
gat bókstaflega ekki verið
vond galdrakeriing eins og
fólkið sagði að hún væri.
Það var nú ákveðið að Jó-
hannes færi aftur til hallar •
innar daginn eftir og þá
ætluðu dómararnir og allt
ráðið að vera þar til að vita
hvernig hohum myndi
ganga að ráða gátur, sem
prinsessan lagði fyrir hann.
Ef honum gengi vel þá átti
hann að koma tvisvar aft-
ur, en það var enginn sem
hafði komið aftur, því eng-
inn gat ráðið fyrstu gátuna
og varð því að glata iífinu*
ír'.?

:'>‘Í
I