Vísir - 26.02.1957, Blaðsíða 4

4
VISIK
Þriðjudaginn 26, febrúar 19-57
wism
D A G 6 L A Ð
Ritstjóri; Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri; Kristján Jónsson.
Skrifstofur; Ingólfsstraeti 3.
Afgrei'Ssla; Ingóifsstrœti 3, Sími 1660 (fimm linur)
Útgefandí: BLAÐAÚTGÁ.FAN VÍSIR H.F.
Lausasala 1 króna.
FélagsprentsmiSjan h.f.
Sjómannasamband stofnað
með 1800 meðlimum.
Fleiri félogum þegar boðin þátttaka.
Faiiið virki.
Eins og Vrísir skýrði frá í gær,
hafa kormnúnistar farið hin-
ar mestu hrakfarir í verka-
lýðsfélögunum, þegar geng-
ið hefir verið til stjórnai -
kosninga, og senniiega munu
þeir lengi minnast þessarar
síðustu helgar sem einhverr-
| ar mestu ósigrahelgar, sem
; þeir hafa orðið að þola um
f langt skeið. Tvö stór verka-
' lýðsfélög gengu þeim úr
greipum, og hafa þó bæði
verið örugg virki þeirra ár-
•• um saman, svo að frambjóð-
endur þeirra hafa jafnvel
verið sjálfkjörnir stundum.
Athygli manna beinist einkiun
að kosningum þeim, sem
fram fóru í Iðju, félagi verk-
smiðjustarfsfólks. Þar hefir
sá maður verið formaður,
sem alla tíð hefir verið með-
' al tryggustu stuðningsmanna
Moskvuvaldsins, og ^afnvel
■ verið sérstakur umboðs-
maður fyrir heimssamband
T verkalýðsfélaga kommún-
ista, að því er ísland snertir.
Það var þess vegna ofur-
’ eðlilegt, að kommúnistar
skyldu ganga berserksgang,
þegar'þeir töldu hættu á því,
1 að þetta félag gengi þeim úr
greipum og einn þægasti
þjónn kommúnismans svipt-
ur áhrifum sínum að mestu
leyti.
Þeir tefldu þ. x ekki aðeins fram
öllu li«i sínu innan félags-
ins til þess að halda meiri-
hlutanum áfram^ heldur
voru önnur félög einnig feng
m til að leggja lóð sitt á
metaskálarnar, ef það gæti
orðið til að verja kommún-
istastjórnina falli, Kommún-
istar beittu einnig þeirri rök
semd-í kosningabaráttu sinni
innan Iðju, að kosningin þar
væri í rauninni prófsteinn
; fyrir vinstri samvinnu í
landinu — fyrir þá ríkis-
stjórn, sem nú situr að völd-
um. Gáfu þeir í skyn, að ef
þeim tækist ekki að halda
yöldunum í Iðju, þá gæti svo
farið. að vinstra samstarf á
breiðara g'rundvelli væri í
hættu. Var hér um augljósa
hótun að ræða, hótun, sem
beint var að samstarfslokk-
um kommúnista innan ríkis-
stjórnarinnar. Þeim var bent
á það í fullri vinsemd, að
ef þeir beittu ekki áhrifum
sínum á þágu kommúnist-
arnia innan Iðju þá gæti svo
farið, að stuðningur konun-
únista viö ríkisstjórnina
væri úr sögunni og ríkis-
stjórnin búin að vera.
En hótanir kommúista gátu
ekki komið í veg fyrir það,
að félagar í Iðju y.eittu þeim
tillilýðilega ráðningu og af-
þökkuðu ffékari afskipti
þeirra af málum félagsins
fyrst um sinn. Úrslitin sýna',
að hægt er að halda áhrifum
kommúnista í skefjum, ef
menn sameinast gegn þeim,
og þetta ætti að verða öðrum
hvatning tíl að fara eins að.
Það hefir jafnan verið
kommúnistum til framdrátt-
ar, að gegn þeifra harðsnúna
hópi hefir jafnan verið sundr
uð fylking lýðræðissinna.
Þegax- hægt er að sameina
þá í eina fylkingu eins og
tókst að þessu sinni í Iðju og
Trésmiðafélaginu er völdum
kommúnista hætt og þegar
þeir hafa misst völdin einu
sinni er erfiðara að vinna
þau aftur. Vonandi verða því
þau kosningaúrslit, sem hér
hafa verjð gerð að umtals-
efni, upphaf nýrri, öflugri
sókar á hendur kommúnist-
um til að svipta þá öllum
völdum og áhrifum.
Að tilhlutan stjórnar Sjó-
mannafélags Reykjavikur var
haldinn fundur fulltrúa frá
nokkrum sjómannafélögum 23.
og 24. þ. m. og' var tilefni fund-
arins stofnun Sjómannasam-
bands.
Seint á s.l. sumri skrifaði
stjórn Sjómarinafélags Reykja-
víkur öllum sjómannafélögum
landsins, þeim sem eru innan
vébanda ASÍ. og bað félögin að
rasða og taka afstöðu til stofn-
unar sjómannasambands en
undirtektir voru heldur daufar,
sérstaklega vegna þess að
stjórn ASÍ skrifaði félögunum
litlu síðar og beitti sér gegn því
að sjómannasamband yrði
stofnað.
Þrátt fyrir afstöðu stjórnar
ASÍ, samþykkti Sjómannafélag
Reykjavíkur á aðalfundi sínum,
nær einróma, að gerasð aðili að
sjómannasambandi, ef það yrði
stofnað og sömuleiðis sam-
þykkti Matsveinafélag S.M.F. á
fundi að gerast aðili.
Á fyrrnefndum fundi voru
mættir fulltrúar frá þessum
tveim félögum og einnig frá
Sjómannafélagi Hafriarfjarðar
og sjómannadeildunum í
Grindavík og Keflavík. Sam-
þykkt var á fundinum að
stofna sjómannasamband og
voru samþýkkt lög, en samkv.
þeim er tilgangur sambandsins
þessi:
1. Að gangast fyrir stofnun
sjómannafélaga.
2. að styðja og styrkja sjó-
mannafélögin, efla hagsmuna-
baráttu þeirra og starfsemi og
tryggja að þau séu í samband-
inu.
3. að veita þeim sjómanna-
félögum sem í sambandinu eru,
sérhverja þá aðstoð, sem sam-
bandið getur í té látið til efl-
ingar starfsemi þeii'ra og hindra
að gengið sé á rétt þeirra.
4. að gangast fyrir sam-
rænidum aðgerðum sjómanna-
félaganna við samningsgjörð
um kaup og kjör, svo og gagn-
kvæmum gtuðningi félaganna
hvert við annað í verkföllum,
verkbönnum og hverskonar
deilum. enda séu þær deilur
viðurkenndar af sambands-
stjórn eða hafnar að tilhlutun
hennar.
5. að gangast fyrir aukinni
fræðslu sjómanna um félags-
mál, með því m. a. að gefa út
eða stuðla að útgáfu blaða,
bóka og ritlinga og láta flytja
í blöðum skýrslur, fréttir, rit-
gerðir og greinar er sjómanna-
samtökin verða á hverjum tíma.
6. Að vinna að því, að komið
verði fram löggjöf um hags- \
munaréttinda-, öryggis- og
ménningarmál sjómanna.
Sambandið heitir Sjómanna-
samband íslands.
í bráðabirgðastjóm voru
kosnir Jón Sigurðsson, formða-
1 ur Hilmar Jónsson, ritari, og
1 Magnús Guðmundsson gjald-
keri.
Eins og áður segir eru fé-
lögin aðeins tvö, sem eru form-
legir aðilar, en þau hafa sam-
tals 1800 meðlimi.
Vitað er að nokkur félög'
munu nú á næstunni taka af-
stöðu til sambandsins og er
nokkur vissa um að þau munu
gerast aðilar að því.
í lok fundarins var samþykkt
. , »
að þegar sjómannafelagið i,
Hafnarfirði og sjómannadeildin
í Keflavík hefðu gerst meðlim-
ir sambandsins skyldu þau hafa
rétt til að tilnefna sinn mann-
inn hvort í bráðabirgðastjórn-
ina.
Ákveðið var að halda fram-
haldsstofnfund sambandsins í
haust.
ina" sem einkennt. hefur flesta
leiki mótsins til þessa. Mörk
þessa leiks voru ílest gerð með
þrumuskotum af löngu færi og
ber vott um veikan varnarleik,
er t. d. einn og sami maður nær
að skora 5 mörk, öll úr sömu
stöðu og af löngú færi. í. R.
veitti betur í þessari stórskota.'
hríð og háfði yfir i halíleik 8—7,
Baráttan harðnaði. enn í seinni
hálfleik, en I. R. tókst að halda
naumri forystu, þár til ,3 mín.
voru eftir, er Valur komst yfir
(16—15) og ætlaði þá áilt um
koll að keyra i húsinu. Í.R.-ing
ar áttu þó enn eftir að taka í
taumana, skofuðu 3 ínörk í röð
og komust þar með tveim yfir. i
Valsmenn náðu einu marki emx
og sömuleiðis 1. R-. Lyktaði leikn-
um 18—16 fyrir 1. R. og er óhætt
að fullyrða, að þetta hafi verið
bezti og jafnasti leikur mótsins
til þessa.
K o r m á k r.
Handknattsleiksmótið:
Í.R. sigraði Val í
skemmtilegum leik.
Vænlegri horfur.
Horfur, virðast nú á því, að unnt
verði að leysa þann rembi-
hnút, sem málin voru kornin
í austan við Miðjarðarhaf,
þar sem Israel vildi ekki láta
af hendi landsvæði nema að
tryggt væri að Egyptar not-
uðu það eltki til að hindra
, siglingar Israels-manna, um
Akaba-flóa. V,ar jafnvel svo
. komið vegna neitunar Isra-
els á að hverfa af egypzku
tandi, að rætt var um að.efna
til refsiaðgerða gagnvart
. Israelsmönnum til þess að
fá þá til að beygja sig.
Ei . það hefði , orðið að- ■ rá&i,.
- heíðu SaEOEMUfðu" þjóðinmr
sett mjög ofan í augum
heimsins, þar sem ekki var
refsað fyrir mikíu verri brot
en það, sem Israel hafði gert
sig sekt um, og bent á fram-
komu Sovétríkjanna í mál-
efnum Ungverjalands því til
sönnunar. Eftir það hefði
ekki verið hægt að líta á
Sameinuðu þjóðirnar sem
samvizku heimsins, eins og
þær eiga að vera. Slíkar ráð-
stafanir hefðu getað riðið
þeim nð fullu, og er því þess
. vegna fagnað hvarvetna, að
tiú virðist ætla að verðá unnt
að ná samkomuiagi í þessu
• erfiða deilumáii.
Á sunnudaginn fó'rtt fram
3 leikir í handknattléiksmótinu,
i -
2 i mfl. karla og einn í 3. flokki.
Leikur Víkings og Þróttar var
'frá upphafi mjög jafn og spenn-
andi eins og spáð hafði verið.
Vikingar voru þó betur að sigri
komnir, þar sem leikur þeirra
var betur útfærður, gæddur
meiri tilbreytni og ídeum. Ber
það fyrst og fremst að þakka
fyrirliðanum, Sigurði Jónssyni,
sem verið hefur einn bezti hand-
knattleiksmaður íandsins undan-
farin ár. í þessum leik skoraði
ltann 10 af mörkunum og var
auk þess virkasti maður í sókn
og vörn. Víkingar gættu þess, að
Hörður Guðmundsson, skæðasti
maður Þróttar fengi ekki að
leika of laus og virtist það draga
mjög úr getu liðsis. Líðin skipt-
ust á um forystuna; mest allan
leikinn, en í hálfleik stóð 9—8
fýrir Þrótt. Um miðjan seinni
háifleik komust V'ikmgar yfir
og tókst að.halda hiriú mjóa bili,
sem nægði til sigurs. Endanleg-
úrslit urðu .18—17, Mörk Vík
ings skoruðu: Sigurður (10),
Björn (4), Pétur (2), Freyr (1)
og Lárus (1). Mörk Þróttar
skoruðu: Björn (5), Hörður (4)
Jón Á. (3), Böðvar (2), Grétar
(2) og Jón G. (1).
Vikingar hafa nú leikið 4 leiki
með stuttu millibili og virðist
úthald þerra vera að aukast.
Niðurx-öðun leikja i þessu móti
er mjög misheppnuð og virðist
vanhugsuð, t, d. leikur í. R. nú
sinn fyrsta. leik, þegar Víking-
r.r eru hálfhaðir i mótinu. Þama
hefur H. K. R. R. orðið á í mess-
unni og vægast sagt furðulegt,
að þetta skyldi ekki vera lag-
fært áður en mótið hófst.
Leik Vals og I. R. var beðið
með mikilli eftirvæntingu, þar
sem þessi lið hafa verið mjög
jöfn undanfarið og oft háð harða
og skemmtilega baráttu. Vals-
menn byrjuðu vel, skoruðu tvö
mörk strax í byrjun, en bilið var
fljótlega jafnað og nú hófst
leikurina.f yrir alyöru. Bæði liðin
lóku létt og hratt, virhst' sem
só- ekkl nóhyliast „göcgutaktíix
Eftii’farandi bréf hefur Berg
máli boi-ist frá E. J.
Fyrirspurn til útvarpsins.
Á jólakvöld sá Ævar Kvarari.
leikari um kvöldvöku, sem mjög'
var rómuð og var þá nri a. flutfc
leikrit eftir finnska skáldjöfur-
inn Aleksis Kivi. Leikrit þetta
þótti mörgum fallegt og hef ég
ásamt með fleirum sent um það
ósk til Útvarpsins, að leikritið
verði endurtekið, en til þessa
hefur verið daufheýrst við þeim
óskum. Það liggur því við að
vakni sú spuming hvort ekkerfc
tillit sé tekið til óska hlustenda
viðvíkjandi þvi hvaða efni sé
endurtekið í útvarpið, eða hvort
það er aðeins eftir geðþötta
þeirra, sem við Útvarpið starfa.
Vona ég að Bex-gmál endurvarpi
þessu til réttra aðila. E. J.
Hvernig í málinu
liggur.
Berfjmál hefur spurst fyrir
um þetta og var tjáð, að það
sé venja að taka upp á segul
bönd öll veigameiri leikrit og
leikþætti sem fluttir eru sér
staklega. Nú var þessi leikþáttur
fléttaður inn i kvöldvöku, en,
spólunni ekki haldið til haga og
þátturinn því ekki fyx-ir hendi
til flutnings að nýju.-og því ekki
unnt að verða við óskum um,
að hann yrði endurtekinn. Hér
má þvi við bæta, að það er venja,
að nota aftur segulbönd, sem
kvöldvökur eru teknar á og sam
íelld dagskrá.
Bergmál eíast ekki um, að
útvarpið reyni að verða við ósk-
um hlustenda um endurtekningu
á leikritum og leikþáttuin, en
slíkt efni er mjög vinsælt meðai
hlustenda almennt. Sé nú leik
þáttur, sem liklegt er, að margir
vilja heyra aftur, fléttaður inn í
kvöldvöku eða samfellda dag '
skrá, væri æskilegt að hanri '
væri tekinn á segulband sérstak
lega, svo að unnt sé að verða
við óskum 'hlustenda, ef frani
koma.
Samkvæmt berrioirii skýrsi
um eru allar líkur fyrir, að
sveinbörn, sem nú fæðast, lifi
yfirleitt 15 árum íengur (og
stúlkur 16 ártun lengur) ern
þau börn, seip fæddust fjTir
40 árura. — 1910—1912 dów
120 af hverjum 1000 sveir,-
börnum á 1. árlv nú 33. — Sri
stúlkuböra af' 1000, nú 25.