Vísir - 16.03.1957, Blaðsíða 5

Laugardaginn 16. marz 1957
VfSIB

B.mugara}ag88.i>gra 0
Skiirfturinn
eftlr Philip thadnick.
til á aðalveginum milli Romford
og Ilford. Lögregluþjónninn
var einsamall og hann sá að
ekki þýddi annað en sýna þess-
um harðjöxlum vinalegt við-
mót, en hann var viss um að
þeir höfðu verið með í ein-
hvrerju. Hvenær eða Iivar vissi
hann ekki.
— Bezt að þið komið með
mér á stöðina drengir, sagði
hann blátt áfram, — og þið
hreinsið ykkur af þessíi. Það
er nefnilega þannig, að við er~
um búnir að elta þennan mann;
sem var á mótorhjólinu í alla
nótt. Hann var gjaldkeri hjá
Lidgett-félaginu. Það lítur út
fyrir að hann hafi tekið með
' sér allt lausafé fyrirtækisins í.
Istað þess að færa það inn í
peningaskápnum. Peningarnir
: lágu allir i poka sem við fund-
'um í skurðinum hjá honum.
Bossom var ekki beinlínis
neitt sérstaklega merkilegui-
eða sniðugur náungi. en þegar
fólk las um innbrot hans, þótt
það hefði aldrei heyrt um hann
getið varð því á orði: Þetta var
samt sem áður laglega af sér
vikið?
En það var það í rauninni
ekki. Það var ekkert útreiknað
við innbrot hans, heldur var
það bara venjuleg verkhyggni
og fastur ásetningur að fram-
kvæma verkið og láta ekkert
stöðva sig, hvað sem það kost-
aði, sem einkenndi innbrot
Bossoms og varð til þess að
honum tókst oftast að gera það
sem hann hafði ætlað sér.
Eitt sinn var hann neyddur
til að kveikja í húsi til þess að
má burt spor eftir sigt þar sem
hann hafði brotist inn og í ann-
að sinn varð hann að dauðrota
næturvörð til að komast und-
an. En þótt hann hefði sýnt sig
í að vera ofsafenginn og ósvíf-
inn var hann oftast mjög var-
kár
Þegar hann til dæmis sá að
peningaskápurinn hjá Lidgetts
var óvenjulega lítill, en að
samt myndi reynast erfitt að
opna hann tók hann bara skáp-
inn með sér með aðstoð félaga
sinna, Langa Jack og Villa
hvíta. Þeir báru skápinn út um
bakdyrnar á húsinu, út í gegn
um garðinn og út í bílinn sem
þeir höfðu falið bak við húsið.
Bossom. hafði reiknað með
því að það yrði auðveldara að
gera gat aftan á skápinn ein-
hverssstaðar í friði úti í sveit,
en að vera að bauka við að opna
hann á skrifstofunni þar scm
ef til vill einhver hefði heyrt
til þeirra og svo þurftu þeir
ekki að hafa fyrir því að fela
skápinn því fingraför á málmi
endast sjaldan lengi’úti undir
beru lofti.
Peningaskápurinn lá sem sé í
sendiferðabílnumog sinn hvoru
megin við skápinn sátu þeir
Langi Jack og Villi hvíti, en
Bossom ók bílnum út úr borg-
inni. Allir voru þeir í sólskins-
skapi. Þetta var ekkert vana-
legt innbrot. Þeir voru búnir
að kynna sér ýmislegt áður, en
þeir lögðu í þetta ábatasama
innbrot. Fyrirtækið ætlaði að
borga út vinnulaunin daginn
eftir og í peningaskápnum
undir köldu stálinu voru laun-
in er að öllum líkindum námu
tugum þúsunda. Og þegar
starfsfólkið hjá Lidgetts heyrði
um ránið myndi það vafalaust
segja: Þetta var nú samt lag-
lega af sér vikið.
og blaðalesendurnir myndu
'líka segja: Laglega af sér vikið.
Það var allt og sumt. Þetta var
alveg eftir Bossom. Hann var
vanur að ná því sem hann ætl-
aði -sér að ná og gætti þess að
löggan gat aldrei gómað harm.
Maðurinn sem lá fyrir utan
vegarbrúnina hafði fengið ofsa-
legt högg í höfuðið og það voru
engar líkur til þess að hann
myndi lifa lengi. Þeir tóku fyrst
eftir honm þegar þeir fóru í
krappa beygju á veginum, sem
var svo hál vegna forarbleytu
að Bossom varð að tvískipta
niður til þess að lenda ekki út
af. Maðurinn á mótorhjólinu
hafði komið á mikilli ferð á
beygjuna, misst stjórn á mótor-
hjólinu og lent á tré sem stóð
við vegkantinn. Brakið af hjól-
inu lá sumt í skurðinum og
surnt á veginum. Maðurinn lá
undir brotum úr hjólinu í
skurðinum. Hann var eins og
hreyfingarlaus klessa.
Þegar Bossom hægði ferðina
var eins og maðurinn raknaði
við og með veikum burðum
gerði hann tilraun til að veifa
til þeirra. Þeir virtu hann fyrir
sér augnablik, þar sem þeir sátu
í bílnum. Annar handleggur
hans virtist vera algerlega lam-
aður, fæturnir augsýnilega
brotnir og andlitið næstum
marið í klessu. Hann reyndi að
hrópa til þeirra, þeir sáu það
frekar en heyrðu, en það var
varla meira en stunur. Long
Jack var kominn hálfur út úr
bílnum þegar Bossom greip i
hornið á skinnjakkanum og dró
hann inn í bílinn aftur. —
— Við höfum ekkert með
hann að gera hvæsti Bossom. —
Við látum aðra um að hirða
hann upp. Heldurðu að við för-
um að aka honum í siúkrahús-
ið með þetta þarna aftur i
kerrunni?
— En við verðum að gera
eitthvað.
— Haltu þér saman. við get-
um ekkert gert eins og nú
stendur á fyrir okkur.
Langi Jack vii'tist ákveðinn.
Bossom sleppti hægri hendi af
stýrinu teygði sig aftur á bak
nógu langt til að reka hnefann
snöggt í kjálka Langa Jack,
sem lippaðist niður á gólfið i
sediferðabilnum. Svo tók hann
aftur um stýrið. spólaði sig upp
úr forinni og ók út í myrkrið.
Þegar þeir fóru af stað heyrðu
þeir að sá slasaði eins og hóst-
aði út úr ser blótsyrði á eftir
þeim.
Þeir opnuðú peningaskápinn
í skógarrjóðri nokkra kíló-
métra frá borginni. Það tók þá
tvo tíma og Bossom var að
springa af óþlinmæði löngu áð-
ur en það tókst. Langi Jack var
alveg búinn að steingleyma
slasaða manninum í skurðinum'
Þeir notúðu filt til þess að
höggin skyldu ekki heyrást og
að lokum náðu þeii’ bókunum
og skúffunum og Bossom var
við að handleggsbrjóta sig þeg-1
ar hann að Ikum dró peninga-
kassann út. Langi Jack braut
hann upp og Bossom stóð
honum á meðan.
Þættir úr sögu
fánamálsins.
I dagblaðinu Vísi birtir Helgi ur af fylgdarliði konungs, erc
yfir Valtýsson, hinn gamli og góð-. ekki veit eg hverjir áttu þenna.
kunni ungmennafélagi, grein fána.
— Það er ekki svo mikið sem
ein .króna í bölvaðri dósinni,
sagði Villi hvíti, sem horfði
yfir ölina á Jaek.
— Þá hljóta peningabúntin
að vera í skúffunum. Það ættu
að vera nokkur þúsund. Hvað
reiknaðir þú með miklu, Langi?
Það gilti einu hvað Langi
Jack hafði reiknað með miklu
þar var ekkert að finna nema
nokkur nafnspjöld og rusl. Villi
hvíti kastaði sér í grasið og saug
á sér sára fingurna. Langi Jack
hnýtti saman blótsyrðum. Boss-
om stóð og glápti á peninga-
skápinn og svo virtist sem hann
ætlaði að spraka honum langt
i burt. En það sparkar enginn
peningaskáp, langar leiðir,
jaínvel þótt hann sé ekki stcr.
— Það hljóta að hafa verið
meiri peningar en þeir þorðu
að gelyma i skápnum og svo
farið með þá í banka til
geymslu. sagði Langi Jack dap-
urlega.
Þeir höfðu ætlað sér að vera
komnir aftur til London um
morguninn, en þegar hér vár
komið var farið að birta. Þegar
þeir urðu að nema staðar við
rautt ljós á vegamótunum við
Ilford spratt lögregluþjónn
skyndilega úr fylgsni og gekk
að bílnum. Hann leit snöggvast
i vasabók sína og síðan á bíl-
númerið.
— Lefið mér að sjá ökuskír-
teini yðar, sagði hann. — Það
er hafin leit að yður vegna
umferðaslyss sem varð skammt
frá Southend.
— Við höfum ekki verið
nærri Southend, lögregluþjónn,
sagði Bossom vingjarnlega. —
Við höfum setið og spilað
nokkra slagi við kunningja í
Romford.
— Þetta getur líka verið mis-
hinn II. þ. m., þar sem hann
ræðir þætti úr sögu fána-
málsins í sambandi við kon-
ungskomuna og hátíðahöldin á
Þingvöllum 2. ágúst 1907.
Helgi telur, að þennan dag
hafi aðeins verið dregnir að'
hún 2 bláhvítir fánar á Þing-
völlum. stór fáni á stöng við
tjald Ungmennafélags ís-
lands í Fögrubrekku og lítill
fáni á stóru tjaldi Benedikts
Svejnssonar og annara Land-
varnarmanna niðri á völlunum.
Helgi skýrir frá því að þeir
Ungmennafélagsmenn hafi ver-
ið beðnir að draga fánann niöur,
til þess að hneyksla ekki eðu
móðga hina göfugu gesti, en þeir
hafi neitað"þessari beiðni.
Helgi kveður sér ekki vera
kunnugt, hvort amast hafi verið
við fánanum á tjaldi Land-
varnarmanna, sem stóð mið-
1 svæðis á hátíðasvæðinu niður
á völlunum.
Jú. Tiginn sendimaður kom
í tjald Landvarnarmanna. sem
var mjög stórt. og var i þetta
sinn 'notað til veitinga. en eig-
endur þess voru þeir Benedikt
maðurinn minn og Einar
Gunnarsson. Hvorugur þeirra
var viðstaddur, þegar sendi-
maðurinn kom og sneri hann sér
því til mín, sem stóð fyrir veit-
ingúm í tjaldinu ásamt Marenu
systur minni og Þorbjörgu
Nikulásdóttur.
Neitaði ég að draga fánann
niður og varð ekki úr því að
það yrði gert. Sagði þá einn
tjaldgesturinn Þórarinn
Tulinius:. „Mér þykir þér vera
hugaðar.“
Eg minnist þess, að íslenzki
fáninn bláhvíti blakti við hún
hjá eða á þrem smátjöldum í
brekkunni inn af völlunum og
var tjald Ungmennafélaganna
Það fannst ungur eitt þeirra, annað tjald Bessa-
og Villi hvíti var næsíum þvf
kominn með grátstaf í kverk-
arnar vegna skápskrattans, sem
hann hamaðist á með blæðandi
hnúum. Svo loksins þegar
komið var nógu stórt gat fyrir
hnefa Bossoms til að komast inn
í skápinn urðu fyrir honum
bækur og skúffur, svo það varð
að rífa næstum alla bakhliðina
úr skápnum til að-komast að
peningunum. ;
skilningúr.
maður að dauða kominn í
skurði þarna yfir í Southend og
allt og sumt, sem hann gat sagt
áður en hann gaf upp andann,
var númerið á bílnum ykkar.
Hann marg endurtók það.
Lögregluþjónninn gaf félög-
unum nánari gætur. Hann tók
eftir þvi að þeir litu þreytulega
út og að ekki fannst nokkur
lykt af öli eða víni af þeim.
Einkennilegir spilamenn þetta
hugsaði hann.
Hann skoðaði bílinn í krók
og kring með vasaljósinu.
— Nei. sagði hann, bíllinn ber
þess ekki merki að þið hafið
ekið honum á. Hann sagði ekk-
ert um forina á hjólunuin, aur-
slettur um. allan bílinn, né
Einar Benediktsson skáld og
föðursystir lians Þorbjörg
Sveinsdóttir munu hafa ráðið
gerð fyrsta bláhvíta fánans ár-
ið 1897, og það ár vár fáninn
borinn inn á leiksvið í Breið-
fjörðshúsi í leikritinu „Við
höfnina“ af Guðríði Guð-
mundsdóttir frá Lambhúsum.
Hið gullfagra fánakvæði.
Einars „Rís þú unga íslands
merki“ kom út 1906, en samið
mun hann hafa kvæðið nokkr-
nema Jövu, með þeim árangrk
um árum áður, að einhverju.
leyti að minnsta kosti.
í nóvember 1906 birti Stúd-
entafélagið áskorun sína til al-
mennings að taka upp bláHvíta.
fánann sém þjóðfána.
Nefnd stúdentafélagsins scm
þeir áttu sæti í: Benedikt.
Sveinsson, Bjarni Jónssbn frá
Vogi, Guðmundur Finnbogáson,
Magnús Einarsson og Matthías
Þórðarson ákvað, að hinn nýi.
fáni skyldi fyrst dreginn að hún.
um land allt 17. júní 1907.
Blöktu þá 65 bláhvítir fánar
við hún í Reykjavík.
Síðar var fáninn helgaður að'
Lögbergi 29. júní. 1907, á þjóð-
fundinum með snjallri ræðu
Bjarna frá Vogi.
Landvarnarmenn voru á.
þessum árum alls ráðandi í
Stúdentafélaginu og höfðu þar
forgöngu um stuðning félags-
ins við fánamálið.
. staðamanna, þeirra Skúla
I Thoroddsens og fjölskyldu
hans. en ekki er mér kunnugt,
hver hafði ráð á þriðja tjaldinu.
Fjórði fáninn var svo, eins og
áður segir. á tjaldi Landvarnar-
manna á látúnsstöng á stafni
tjaldsins og hafði stöngin fylgt
tjaldinu sem keypt hafði verið
um vorið frá Þýzkalandi.
Fáninn var ekki stór og sýnd-
ist minni fyrir það, hve tjaldið
var stórt Höfðu sofið í þvi 60
manns á þjóðfundinum fyrr
um sumarið.
Um morguninn hafði verið
flaggað með fimmta íslenzka
fánanunt á barmi Almannagjár
við Kárastaðastíg þar sem riðið
var ofan< í gjána, en sagt var,
heldur að svona áur var ekki að sá fáni hafi verið tekiiin nið-
Einar, síðar stofnandi dag'-
blaðsins Vísis, Gunnarsson.
kaupmanns Einarssonar, al-
þingismanns í Nesi Ásmunds-
sonar, auglýsti.'að hann útveg-
aði íslenzka fánann og saumaði
ég fyrir Einar og Landvarnar-
menn fjölda bláhvítra fána,
sem sendir voru víðsvegar um
land, þar á meðal til Ung-
mannafélaganna. Sjálfur hafði
Einar pantað fánadúkinn frá
útlöndum.
Ekkert einstakt atvik jók eins .
vinsældir og útbreiðslu fánans
og fánataka foringjans á
„Islands Falk“ af Einari Pét-
urssyni á höfninni í Reykjavík
12. júní 1913.
En hvað sem einstökum at-
vikum líður, þá voru Einar
Benediktsson og Þorbjörg
Sveinsdóttir frumherjar fána-
málsins, fyrstu stuðningsmenn-
irnir voru Landvarnarmenn og
Stúdentafélagið. Síðan komu
svo Ungmennafélögin, sem
sannarlega veittu fánamálinu
ágætt brautargengi eins og
íþróttafélögin og öll íslenzk:
æska eftir þjóðfimdinn á Þing-
völlum. 29. júní. 1907.