Vísir - 03.05.1957, Blaðsíða 3

Föstudaginn 3. maí 1957
VISIR
Hollusta og heilbrigði
Krabbalrumum sprautað í
sjálfboialiða í fangelsi.
Hfeðal farsga I Ohio boðosf 53
til að verða tilraunadýr.
| að mismunurinn á svörunum í
i lvrabbameinssjúklingum og heil-
brigðum mönnum standi í sam-
bandi við eðli krabbameinssjúk-
dómsins sjálfs, segja þeir, sem
fyrir rannsóknunum stóðu. En
þar eð engin slík sönnun er fyrir
hendi, hailast þeir að þeirri skoð-
un, að mismunurinn stafi af
Hættuleg deyfilyfjanotkun.
WIIO varar við noíkim á am-
plicíemiaie j..vökupillniii'^.
Columbus, Oiúo-------Farþeg-
ar með síðdeglsflugvél frá New
York til ColumbiLS fyrir hálfum
mánuði sáu sennilega ekkert
■óvanalegt við tvo samferðamenn
sína, sem sátu á meðal þeirra
með nokkra smápakka í fang-
inu. {
En ferðalag þeirra var óvenju-* 1
legt og tilgangurinn einsdæmi.
Dr. Alice E. Moore og aðstoðar-
maður hennar höfðu meðferðis
lifandi krabbameinsfrumur, sem
sprauta átti í 53 sjálfboðaliða í
ríkisfangelsinu í Ohio.
Tilgangurinn með rannsókn-
inni var að komast að raun um,
hver áhrif mismunandi tegundir
af krabbameinsfrumum hefðu á
heilbrigðan likama.
Dr. Moore hafði meðferðis írá
New York ýmsar tegundir af
krabbameinsfrumum - adencar-
cinoma, fibrosarcoma, epider-
moid carcinoma og leukemia —
sem náðst höfðu úr sýktum lík-
ömum. Á tilraunástofu í Ohio
gróðursetti hún aftur krabba-
meinsfrumurnar í geysistórum
vefræktunarflöskum og beið í
tvo daga, á meðan þær héldu
áfram að vaxa.
Klukkan fjögur síðdegis, dag-
inn, sem tilraunin átti að fara
fram, var gerlafræðingurinn
íarinn að hella frumunum í
sprautuglösin og undirbúa það,
að frumunum yrði sprautað í
sjálfboðaliðana.
Sýnileg bólga kom
íram.
Margir þeiiTa voru engir ný-
liðar í slíku sjálfboðaliðsstaríi.
Méðal þeirra voru fangar, sem
höfðu áður fengið krabbameins-
sprautur. Svörin, sem fram
kom, var sýnileg bólga, sem
bráðlega hjaðnaði niður af
sjálfu sér. Vefjarannsóknir á
mönnum þeim. sem sprautað var
í, stóðu yfir í hálfan mánuð, og
leiddu þær I ljós, að einkjarna-
Jrumurnar voru lífseigastar, og
iundust þær lifandi i fjórum
mönnum.
Dr. Alice Moore atliugar stórt ílát með liíanöi krabbafrumum
úr mönnum.
Þessar niðurstöður voru gjör-
ólíkar þeim, sem komið höfðu
fram í fyrri rannsóknum, þar
sem langtleiddum krabbameins-
sjúklingum voru gefnar sams-
konar neoplast-sþrautur (krabba
meinsSprautur). Krabbameins-
frumurnar döfnuðu í nálega
öllum þessum sjúkiingum, þar
til þær voru skornar burtu, og
í sumum tilfellum voru þær
meira að segja orðnar útbreidd-
ar um líkamann.
Algjör vanmáttur sjúkling-
anna að mynda móteitur getur
ekki hafa verið ástæðan íyrir
þvi, að þessi svörun kom fram,
þar eð dr. Moore og aðstoðar-
menn hennar sprautuðu margs-
konar veirum í sjúklingana og
íundu hin venjulegu móteitur
gegn þeim.
Mismunundi svaranir
prófaðar.
Þegar komið var á síðasta
stig rannsóknanna, höfðu sumir
sjálfboðaliðanna verið spraut-
aðir þrisvar sinnum, en aldrei
með sömu tegund af krabba-
meinsfrumu.
Þaö er freistandi aö álykta,
vanmætti krabbameinssjúklings-
ins að skipuleggja sérstaklega
mótvarnir líkamans gegn
krabbameinsfrumum.
(Medical New, 25. feb.)
Alþjóðaheilbrigðisstofnunin
(WHO) hefir varað við
ofnotkun deyfilyfja og lyfja,
sem líklega eru að valda ávana.
Notkun ampheteines, sem
stundum er nefnt ,,vökupillur“,
benzedrine og annara álíka
lyfja er þegar orðið mikið heil-
brigðisvandamál í mörgum
löndum, segir sérfræðinganefnd
WHO, sem hefir rannsakað
málið. Ástandið í Japan í þess-
um efnum er tekið sem dæmi.
Lyfjafræðingasambandið I
Japan álítur, að þar í landi séu
l, 5 milljónir manna, sem mis-
nota amphetemine og séu flest-
ir á unglingsaldri, eða milli
tvítugs og þrítugs. í skýrslu frá
sambandinu til WHO segir
m. a.;
Á árunum eftir styrjöldina
gátu allir keypt amphetemine
að vild, án lyfjaseðils. Það var
mikið notað af stúdentum, sem
ætluðu sér að komast yfir mik-
inn lestur á skömmum tíma, af
fólki, sem vildi halda sér vak-
andi við næturvinnu, eða af
hreinni forvitni og til að njóta
næturskemmtana. Fjölda marg-
Bezta aðferð við brunasár -
að búa ekki um það.
Merkar upplýsingar á læknafundi vestan hafs.
Tveir fanganna í ríkisfangelsinu í Ohio bíða þess, að þeir fái
innspýtingu, sem inniheldur krabbafrumur.
I.os Angeles — — Á þingi,
sem lialdið var liér í borg um
hcsilbr., var mælt eindregið með
því, að bezta aðferðin við lækn-
ingu brunnsára \æri að hafa
þau liinbúðalaus — en um með-
ferð þeirra að öðru lej-ti voru
skiptar skoðanir.
Eftirtaldir læknar gáfu skýrsl-
ur um þessa aðferð: Robert D.
Pillsbury, forstjóri skurðlækna-
rannsóknardeildarinnar við
Brooké Army Medical Center,
San Antonio; George T. Van
Petten, frá sjúkrahúsi Banda-
ríkjaflota, Néwport, Rhode Is-
land, og M. D. Maxmen frá
barnasjúkrahúsinu í Toronto.
Þær skoðanir, sem fram komu
um meðíerð slíkra sára, voru
yfirleitt svipaðar. Brunasárin
eru höfð umbúðalaus. Allir
dauðir vefir eru fjarlægðir var-
lega, yfirborð sáranna er þvegið
með sótthreinsandi vökva og
vætt með saltupplausn.
Vill takmarka notkuu
skimigræðslu.
Þó voru Skiptar skoöanir um
atriði eins og það, hvort láta
eigi brunablöðrur ósnertar (dr.
Van Patten hélt því fram, en dr.
Maxmen var þeirrar skoðunar
að stinga eigi á þeim), hvort
skinngræðsla sé hentug og hvort
nota eigi alúminíumdiift.
Dr. Van Patten, sem hefir haft
yfirumsjón með þeim er særzt
hafa alvarlega í brunaslys-
um, . valdi. tkmarka notkun
skinngræðslu. Hann benti á, að
það væri engan véginn einhlítt
að béita þessari aðferð, jafnvel
ekki við þriðju gráðu bruna.
Kvaðst hann ekki hafa notað
skinngræðsluaðferðina í mörg-
um tilfellum, sem við fyrstu sýn
virtust vera þriðju gráðu bruni,
heldur látið sárin græðast sjálf-
krafa. Hið dauða yfirborðslag
datt af og i ljós komu lifandi
húðfrumur, sem voru undir.
Við lækningu á sárum sjúkl-
inga úr einu sliku slysi kom
i Ijós, að ekki var æskilegt að
beita skinngræðsluaðferðinr.'.
sizt af öllu við sár á höndum.
Sagði dr. Van Petten, að i flest-
um tilfellum hefði ekki verið
hægt að koma við skinngræðslu
á sárurn á höndum fyrr en a. m.
k. eítir 10 daga til tvær vikur.
Skinngræðsla sem
umbúðir.
Dr. Pillsbury mælu aftur á
móti með skurðaðgerð á þriðju
gráðu brunasárum á höndum og
öðrum tilfinningarminni likams-
hlutum innan fyrstu tveggja til
fimm daganna. Einnig mælti
hann með notkun skinngræðslu
sem umbúðum til bráðabirgða,
jafnvel þegar um að ræða
sár á líkamshlutúm frá hálsi og
niður að læri.
Dr. Maxmen var þeirrar skoð-
unar, að bezta aðferðin við
græðslu sára á ungu fólki væri
að hafa þau umbúðalaus. Taldi
hann heppilegast að strá alúmin-
iumdufti yfir sárin eftir að þau
hefðu verið hreinsuð, dauðu vef-
irnir teknir burt og þau þurrkuð.
Sagði hann, jað þessari aðferð
iiefði verið beitt við rúmlega 600
sjúklinga á sjúkrahúsi og við
marga után þeirra.
(Medical Néws).
ir, sem venja sig á amphetemine
enda á hælum fyrir taugaveikl-
aða, því ofnotkun þess getur or-
sakað ýmsa geðbilunarsjúk-
dóma. í sumum tilfellum fá
menn ofsóknaræði. sjá ofsjónir
o. s. frv. Margir, sem nota
amphetemine í óhófi — og það
gera flestir. sem byrja á því, —
leið'ast inn á glæpabrautina. í
maí og júní 1954 var 31 maður
í Japan dæradur fyrir morð,
sem rekja mátti ti.l notkunar
amphetemines. Japönsk yfir-
völd gera nú allt, sem í þeiira
valdi stendur til að draga úr
notk.un amphetemines.
Heroin-notkun
fer mimikandi.
Sérfræðinganefnd WHO um
leyfilyf getur þess. að það sé
ánægjulegt að sjá hve dregið
hefir úr notkun heroins í heim-
inum hin síðari árin. Árið 1948
voru í heiminum notuð, á lög-
legan hátt, 839 kíló af heroini,
en aðeins 132 kíló 1954. Telur
fræðinganefndin, að þetta stafi
af því, að fleiri og fleiri læknar
séu nú f arnir að nota hættu-
minni deyfilyf en heroin, sem
reynist jafnvel sem kvalastill-
andi lyf. En heroin er hættulegt
vegna þess, að notkun þess leið-
ir fljótt til ávana.
Náttúrulyf og gerfilyf.
Deilt hefir verið um nota-
gildi deyfilyfja, sem unnin eru
úr náttúrunni (t. d. opium) og
gerfilyfja. Sérfræðinganefnd
WHO heldur því fram að
morphine og önnur skyld deyfi-
lyf (unnin úr opíum) og geríi-
deyfilyf séu nákvæmlega jafn
góð í lækningaskyni og að ii n-
an beggja lyfjaflokka sé nægj-
anlegur styrkleikamismunuc að
velja úr.
Ný aðferð til að finna
hjartaskemmd.
Dr. Frank P. Foster viíS
Laliey-klínikina í Boston,
skýrði nýlega þingi lækna-
íélagsins bandaríska frá nýrri
aðferð við leit að hjartasjúk-
dómum.
Er hér um einfalda athugun
á blóðsýnishorni að ræða, sem
kemur að notkun við vissa
hjartaskemmd. Hún á sér stað,
þegar blóðrennsli stöðvazt til
einhvers hluta hjartans vegna
blóðtappa eða æðaþrengsla, en
þá deyr þessi hluti hjartans. —
Deyjandi hjartavöðvinn gefur
frá sér efni, sem heitir „trans-
aminase“, og hségt ef að finna
það fljótlega í blóðinu með þar
til gerðum tækjuin.
Á læknaþinginu var þetta
talin merkileg uppgötvun.
Mamif jöldi í Israel var
1.9 millj. í lok sl. árs —
liafði vaxið um 83.000 á ár-
inu.