Vísir - 06.11.1957, Síða 4

VÍ SIR
Miðvikudaginn 6. nóy.embei' 1957
Kynvilh feiÍforlhnB teljtsJ ekki ref
verf athæfi.
Sa“
KynviMa me5aí fullorðinna
■vertur ekki lengnr taíin sak-
næm cg þúsundir gleðikvenna
verða fjarlægðar af götum
Lundúnaborgar — Iivert þær
síðan fara, þurfa stjórnarvöldin
ekki að skipta sór af, einungis
verðiur lögð áherzla á, að sið-
prúðir borgarar verði ekki fyrir
átroðningi þeirra á götum úti.
Þetta er í stuttu rnáli efni 155
síðna langrar gi-einargerðar,
sem Sir John Wolfenden og 14
meðnejfndarmenn hans lögðu
nýlega fyrir Richard Butler inn-
anríkisráöherra Bretlands. .
Greinargerð þessi er niður-
staða af þrig'gja ára rannsókn-
um og fundahöldum og setur
nefndin þar fram þá skoðun
sína, að ekki sé unnt að koma í
veg fyrir, auka eða sakfellast
vændi, — en á hinn bóginn sé
mögulegt að fjarlægja það af
götunum.
Harðast deilt
tim kynvillu.
Nefndin leggur ennfremur
til, að kynvilla hjá fólki, sem
náð hefur 21 árs aldri, verði
ekki lengur talin saknæm, og
af blaðaskrifum má ætla, að
harðast vefði deilt um það at-
riði, þegar málið kemur fyrir
þingið, en gert er ráð íyrir að
Wolfenden-greinargerðin verði
tekin til umræðu þar síðar í
þessum mánuði.
Eins og málum er nú háttað
í stórborgum Bretlands, er það
skilyrði fyrir íhlutun lögregi-
unnar, að fyrir liggi ákæra frá
einhverjum, sem telur vændis-
konu hafa leitað eftir að fá sig
til fylgilags, og hæstu sektir,
sem lög leyfa í slíkum tilfellum
eru tvö sterlingspund, svo sem
verið hefur í meira en eina öld,
og hækka þær ekki, þótt um
endurtekið afbrct sé að ræða.
Fangelsi
fyrir vændi.
Að því er þetta atriði snertir
leggur nefndin til, að sektin
verði hækkuð í 10 sterlingspund
fyrir fyrsta brot, 25 pund fyrir
annað og allt að þriggja mán-
aða fangelsi, ef um enn fleiri til-
felli er að ræða. Auk þess skal
lögregluþjónum heimilt að grípa
í taumana fyrir eigin frum-
kvæði, hvenær sem þeim finnst
ástæða til, til þess að koma í
veg fyrir götuvændi.
Þess er naumast að vænta, að
tillögúr nefndarinnar í þessum
efnum sæti nokkurri gagnrýni,
því hópar vændiskvenna um-
hverfis Piccadilly, í Soho, May-
fair, Bayswater og fleiri bæjar-
hlutum fá ekki leynzt. Það
mundi sennilega vera litlum
erfiðleikum bundið, að fá út-
lendinga til þess að fallast á þá
skoðun nefndarinnar, að „á-
kveðnar götur Lundúna eigi sér
engan líka í öðrum höfuðborg-
ium heimsins“.
Vændishús
eru óhugsandi.
Með fyrrgrqindum ráðstöfun-
um gerir nefndin, sem fyrr er
vikið að. ekki ráð fyrir að koma
vændi með öllu fyrir kattarnef.
en væntir þess hins vegar, að
þær muni verða til þess að flytja
það inn fyrir veggi húsanna.
Vændishúsa? Nei, segir í.grein-
argerðinni, án þess að lengra
sé farið út í þá sálma: „Vænd-
ishús með opinberri blessun
eru óþugsandi". Það lítur því
ekki út fyrir, að þessi hugsan-
lega lausn, hafi verið markmið
rannsóknarinnar.
Sú leið, sem nefndin skap-
ar vændiskonum til þess að
stunda iðju sína án þess að
eiga verði laganna yfir höfði
sér, er í aðalatriSum fólgip í
því, að móttaka lysthafenda
fari frara innan dyra og upp-
fyllt séu þau skilyrði, að
starfsemin valdi öðrum leigj-
endum í vjðkomandi húsum
ekki óþægindum, að gert sé
út um vi'ðskiptin í síma eða
á annan svipaðan hátt og að
ekki sannist á vændiskon-
urnar, að- þær okri á blíðu
sinni eða husaleigu. .
Að vísu er eklci komist ná-'
kvæmlega að orði í greinargerð
nefndarinnar, en þetta er þó
tvímælalaust innihald hennar.
Engu að síður gerir nefndin sér.
ljóst, að þessu geti fyigt iiokk-
ur vandkvæði.
Þrjár konur —
fimm ár.
Spurningin um laun kvenn-
anna, svo og það mark nefndar-
innar, að láta það fólk, ser.i
gerir sér vændio að féþúfu, sæta
refsingu, skiptir mjög miklu
máli og er það sjónarmið nefnd-
armanna, að húsráðendum, er
taka óheyrilega dýra leigu af
vændiskonum, skuli vera heim-
ilt að hegna með allt að þriggja
ára fangelsi — og hafi þeir
þrjár slíkar konur í húsi sínu
með okurkjörum, leggur nefnd-
in til að þá megi dæma til allt
að fimm ára fangelsisvistar.
Sjónarmið nefndarinnar eru
í ýmsum atriðum talsvert vafa-
söm og því líkleg til þess að sæta
talsverðri gagnrýni. í rökstuðn-
ingi sínum fyrir því, sem nefna
mætti einkavændisrekstur tek-
ur nefndin það ásamt cðru fram,
að vissulega geti hugsazt, að
þetta fyrirkcmulag leiði önnur
óþægindi af sér, en telur sig
samt vera þeirrar skoðunar, að
taka verði þá áhættu og heldur
því ennfremur fram, að ekkert
bendi til þess, að „skipulögð
synd“ eigi sér stað í stórborg-
um Bretlands, staðhæfing, sem
áreiðanlega verður ekki látin
standa ómótmælt.
Sjúkar á sál
og líkairta.
Nefndin er þeirrar skoðunar
— og þar er almenningsálitið
án efa á hennar bandi — að
skella beri skuldinni á vændis-
konurnar sjálfar; þær séu svo
sálar- og líkamlega sjúkar, að
naumast sé unnt að koma þeim
á réttan kjöl. Að vísu haíi ein-
hverjar þeirra áreiðanlega ver-
ið tældar inn á þessa braut af
fólki, sem reyni að hagnast á
starfsemi þeirra, en engu að
síður mundu þær fyrr eða sið-
ar hafa hafnað í vændinu.
Að því er kynvilluna snertir
er nú mælt svo fyrir í brezkum
lögum, að allir iðkendur henn- ^
ar, sem lögreglan fær vitneskju ,
um, skuli sakfelldir. Wolfenden-'
nefndin leggur til, að í þessu
efni verði gerð róttæk breyting
og tekin upp hliðstæð stefna og
fylgt er m. a. á Norðurlöndun- !
um og fjölmörgum löndum á
meginlandi Evrópu.
í stuttu máli cru tisíögur
nefndarinnar á ká leið, r.ð
kynvilla meðal fóiks, sem
náð hefur 21 árs altlri og
fram fer án kvalaíosía og án
þess að almennar umkyarí- j
anir veki, skuli ekki lengur
varða við lög.
Nefndin heldur því fram, að
löggjaíanum beri hvorki a 5
hlutast til um cinkalíf borgara
þjóðíélagsins né heldur að
þvinga þá til ákveðinna líís-
venja.
Einn nefndarmanna, Jaines
Adair, sem um árabil hefur
gegnt umfangsmikhim lög-
fræðistörfum í Glasgow, hefur
samt mótmælt þessu sjónarmiM
kröfíuglega, og má telja full-
víst að röksemdir hans njóti
stuðnings meirihluta brezkra
borgara.
Nefndin er einhuga um að
gefa beri bæM prestum og lækn
Um tækiíæri til að. rannsaka
vandamál kynvillunpar.
Afstaða almennings í Brec-
landi til tjllagna nefndarinaar
er, svo sem fyrr er drepið á,
rpjöt mismunandi, og má því
vænta þess ,að mikið verði rætt
um bær og ritað, áður en þingið
lýkur hinni nýju l.agásetningu.
Eitt virðast þó flestir vera sam-
má’a um, og þao er að útiloka
verði götuvændið, ssra þeir
telja réttilega að landinu' sé
vægast sagt lítill sómi að. :
'Zt
esw m
e
Peir vea-íö í eigaa I£ái?ölisica
MíiáílaiMair.
Elzía manneskja í ensku
konungsfjölskyldunni dó ný-
Iega. Það var Marie Lcuise,
prinsessa. Hún varð 84 ára og
var jörðuo frá hinni frægu
riddaxakapellu við Windsor-
SiöII.
Það var vitanlega aðallega
fjölskyldan sem fylgdi og var
Elizabet drottning í broddi
fylkingar. Móðir h&nnar gat,
ekki verið við jarðarförna, þar
sem hún var lasin og höfðu
læknar banna'5 henni að fara út.
María Lousie prinsessa var
eitt af barnabörnum Victoríu
drottningar og hún var lflca
frændkona Ingifííar .Qana-
drottningar. Nokkrum vikum , . . , ,
i hun sat í fangelsi. .:t"mband
fyrir andlát sitt sendi prinsessan hennar úr gulli og skjaldB8ku
út minningar sínar. „Undir | 0g stórkostlega fúeur kross úr
stjórn sex konunga“. Hún skrif- , guln skreyttur meS rubinum.
aði minnmgar sínar eftir aðj
Elizabet drottning hafði hvatt í epíðaskrá prinssssunnar
hana til þess. stendur, a5 þessa h'uti, sem
María Louise prinsessa var komið hafi frá Danmörku, eigí
annars komin af Karolínu hin núverandi enska drqttning
að erfa. Hið danska birð í æð-
vingott við um Maríu . Lquise fékk hún
gor'num föður-ömmu sina,. því
an hafi alltaf furðað sig á því,
hver það væri ,sem á hverju ári
hafi prýtt kistu Karolínu Matt -
hildar á dánardegi her.nár. Hún
stendur annars gleymd í kap-
ellu hússins Brunswi'ek-Lúne-
burg í Celie, en þar dó hin unga
drottning í fangelsi.
Á heimili Maríu Lcuise voru
til ýmisir sögulegir listmunir,
sem tilheyrt höfðu Karolína
Matthiídi. Prestur hennar,
Letzen að nafni, flutti bá til
Englands og fékk Viktoríu
drottningu þá í hendu”. Seinna_
eignaðist María Louise bá.
Þessir hlutir eru meðal ann-
ars lítill stóll, sem Karolína
Matthildur broderaði. rheðan
Matthildi drottningu Danmerk-
ur, er átti m. a.
St”n:icnsee lækni.
í endurminnin'rim
hún var fædd Danneskjold
skrifar prinsessan að fjölskyld- komtessa.
anstu efí'ir bessu...?
Menn hafa löngum verið að bisa yið að
komast scm lengst upp í lofíið cg ger.g-
ið rmsjafnlega. Þcssi inynd er ' ó tekin
við lok tiiraunar, sem þótti injög vel
takast, en hún fór fram fyrir 22 arum
eða 11. p.óvenöier 1935, þegar banda-
ríski herinn og Landafræðifélsgið bar.da
ríska gcrðu í sameiningu út loftbelg,
seir. komst unp - -72.335 feta hæð í ílug-
ferð, sem tálc 8 klst. og 13 mínútur.
Tveir menn voru í lof.'péttri málmkúlu,
sem fest var neðan við Ioftbelginn, og
höfðu þeir sífellt samband við inenn á
jörðu til að skýra frá athögunum sínum.
Kynþáttavandamálið yerir vrrt við sig
á mörgum sviðum þjóðlífs Bandaríkj-,
anna, en þó eru svertingjahatararnir á
sifelldu undanhaldi. Það þótti til dænyis
míkill siyur fyrir þá, sem berjast gcgn
kynþáttahatri og kynþáttatnisræmi,
þegar svertinglnn .Taekie Robinsqu yar
tekinn í eitt bszta bsseball-Iið Banda-
ríkjanna, Brooklyn Dodgers, vorið 1847.
Var svo komið tveim árum síðar, að
hann var kjörinn bezti og verðmætasíi
baseball-íeikari vesían hafs, cn það þyk
ir mjög mikill heiður þar í landi, því að
baseball er óumdeilanlega þjóðaríþrótt.
Þanrt 28. janúar 1852 komu Viet Minh-
kr'mmúnistar fyrir sprengjum á Leik-
búsfcrgiiiu' í Saigon í índqkína og við
ráðhúqið, sem er þar skammt- frá, og
urðu snrengjur þessar tíu masns að bana
og særðu fjölda að auki. Sprgngingar
þessar vcru túkn þess, að kommúnistar
væru a3 herða sókn sína á hendur and-
stæðingum sínum. Var skæruhernaður
þeirra og spellvirki vel skipulögð, enda
höfðu foringjarnir gengið á sérstaka
skóla sjá rússneskum kommúnistum.
Loks var samið vopnalilé þ. 21.. júlí ’54
og var Viet Nam skipt um 17. br.baug.