Vísir - 22.03.1958, Síða 4

wism
D AGB LAÐ
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 0,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: (11660 (fimm línur)
Vísir kostar kr. 20.00 í áskrift á mánuði,
kr. 1,50 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
KIRKJA DG TRUMAL':
M A R 1 A.
er í bezta lagi!
Þjóðviljinn heldur áfram að
fullyrða, að allt sé í bezt lagi
í efnahagsmálunum, svo að
engin ástæða sé að gera
neina breytingu á stöðvunat
stefnunni, sem stjórnin hef-
ir fylgt undanfarna mánuði.
Segir hann, að hér hafi ver-
ið stöðugar og vaxandi fram
[ kvæmdir í valdatíð stjórn-
ar, og þó vita víst flestir,
1 að nú að undanförnu hefir í
fyrsta skipti um langt ára-
, bil verið tiltölulega auðvelt
að fá menn til ýmissa starfa,
i en slíkt var ekki hægt áður,
eða til dæmis meðan enn
gætti áhrifa frá síðustu rík-
isstjórn — stjórn „íhalds-
íns
vl
Þess er að minnast í sambandi
við grobb Þjóðviljans um
dugnað og afrek ríkisstjórn-
arinnar, að hann sagði ekki
; alls fyrir löngu, að það væri
„margsannað“, að kostnað-
urinn við framleiðsluna
hefði ekki aukizt á síðasta
ári. En honum mun þó allt-
af ganga erfiðlega að fá al-
f
menning til að leggja trúnað
á slíkar fullyrðingar, því að
hver maður veit til dæmis,
hvernig stjórnarflokkarnir
hlupu frá fjárlögunum laust
fyrir jólin. Skyldi sá við-
skilnaður ekki stafa að ein-
hverju leyti af vaxandi
kostnaði atvinnuvega og þar
af leiðandi hins opinbera,
því að allt er þetta orðið
svo samantvinnað, að erfitt
er að greina þar á milli.
Það er ekki hægt að fá heilvita
menn til að trúa því, að allt
gangi ágætlega, þegar ríkis-
stórnin treystir sér ekki til
að afgreiða fjárlög með
venjulegum hætti. Það er
ekki hægt að fá heilvita
menn til að trúa því, að allt
gangi ágætlega, þegar því
er lýst yfir á þingi, að ríkis-
sjóð skorti tugi og jafnvel
hundruð milljóna til þess að
geta staðið við allar gerðar
skuldbindingar og þótt ekk-
ert bætist við af slíku tagi.
Þetta reynir Þjóðviljinn
ákaflega, en allar tilraunir
hans í þá átt eru gersamlega
til einskis.
Hverjir borga?
Erfiðleikamir á sviði efna-
hagsmálanna hafa verið jafnt
og þétt vaxandi undanfarið.
, Það getur varla verið af því
að Þjóðviljinn veit þetta, að
hann er alltaf að tala um, að
’ ekkert þurfi að gera, því að
i allt sé í bezta lagi. Það eru
eitt, tvö eða þrjú hundruð
milljónir sem teknar verða
] af almenningi af þessum
sökum, hver svo sem aðferð-
in verður eða leiðin að
markinu.
Almenningur tekur of mikið
af framleiðslunni, er of
kröfuharður við hana, og
er það ekki ný bóla. Þess
vegna verður að taka pen-
inga af almenningi og skila
framleiðslunni, svo að hjól-
in geti haldið áfram að snú-
ast. Þessu hefir almenningi
verið skýrt frá svo oft og
greinilega, að menn skilja
það og sætta sig nokkurn
veginn við það, því að öðru
vísi getur það ekki verið.
Kommúnistar reyna hinsvegar
að hressa upp á hrörnandi
fylgi með því að segja, að
þetta sé óþarfi, enginn þurfi
að borga neitt eða bera nein-
ar byrðar. Slíkar tilraunir
eru til einskis gagns, og
verða kommúnistar að finna
önnur ráð, en slíkt getur
reynzt næsta erfitt, eins og
allt er í pottinn búið.
Vilja ekki fara.
Það hefir lengi verið viðkvæð-
ið hjá kommúnistum, að
þeir Ijái ekki máls á gengis-
lækkun, og gefið í skyn, að
þeir fari úr stjórninni, ef
gripið verður til slíks úr-
ræðis. í því sambandi má
minnast þess, að þeir hafa
raunar sagt um ýms mál, að
þeir mundu aldrei fallast á
tiltekna lausn — sem síðan
hefir orðið ofan á, án þess
að kommúnistar hreyfðu
sig úr ráðherrastólunum.
Raunar geta kommúnistar ekki
sagt, að þeir vilji ekki geng-
islækkun í heppileg’an bún
fallizt á hana, gerðu það fyr-1
ir jólin 1956, þótt þeim
ráðstöfunum væri þá géfið
annað nafn. Má þess vegna
ætla, að ef ráðgjöfum stjórn-
arinnar tekst að færa geng-
islækkun í hættulegan bún-
ing, svo að hægt sé að gefa
henni eitthvert nafn, sem
lætur ekki eins illa í eyrum,
muni kommúnistar .sitja enn
um sinn í stjórnarrráðinu og
fresta öllum fyrirætlunum
um brottför.
JL. i JBLi I - A. i ÆL
I trúarjátningunni eru tvö
nöfn nefnd í sömu andrá, María
mey og Pontíus Pilatus: „Fædd-
ur af Maríu mey, píndur undir
Pontíusi Pílatusi, krossfestur,
dáinn og grafinn." Þannig er hin
heilaga ævisaga rifjuð upp í trú-
arjátningunni, sem höfð er yfir
af miljónum manna um heim all-
an við tíðaflutning á helgum
dögum og við önnur tækifæri,
svo sem skírn og fermingu. Og
þar standa þau saman, hlið við
hlið, Maria og Pílatus, móðirin
og böðullinn. Nöfn þeirra mynda
umgjörð þeirrar sögu, sem hófst
í Betlehem og iauk á Golgata.
Annað er sveipað ljóma jólanna,
hitt myrkri langafrjádags. Ann-
ars vegar konan, sem er heilög
fyrirmynd i hreinleik, auðmýkt,
trú. Hins vegar maðurinn, sem
er ömurlegt dæmi um óheilindi,
hroka, rotna skapgerð. Vinnulú-
in almúgakona, menntunarlaus.
Fágaður veraldarmaður með
glæsilegan embættisferil að baki
sér. María laut i auðmjúkri hóg-
værð köllun Guðs og fæddi Krist,
Pilatus laut vild manna og
deyddi hann. Hún sagði á mestu
örlagastundu lifs síns: „Sjá, ég
er ambátt Drottins, verði mér
eftir orðurn þínum.“ Hann gekk
í berhögg við betri vitund og lét
lygina stjórna sér á mestu ör-
iagastundu lifs síns.
Tvö nöfn, tveir einstaklingar,
tvö sígeild dæmi um manngerð
og um viðhorf til Krists. Og
hvort tveggja dæmið bendir til
þáttar, sem býr t okkur öllum
og hvor sagan fyrir sig er að
einhverju leyti saga okkar allra.
En það varðar öllu, hvor fær yf-
irhönd, Mariueðlið eða Pílatusar-
hvötin.
Þáttur Pílatusar er ríkur í
sögu mannkyns. Þar ber mikið á
valdamanninum, sem fómar
lijarta sinu fyrir frama, glæsilega
aðstöðu, vald, „vinnur það fyrir
vinskap manns að víkja af
götu sannleikans". En margur
slíkur stóð að lokum uppi
jafnfyrirlitinn af þeim, sem
hann vildi gera til geðs til þess
að tryggja aðstöðu sína og öll-
um öðrum. Þáttur Mariu er lika
ríkur í sögu mannkyns, þótt sú
saga, sem kennd er í skólum,
snúist minna um hann, enda er
hann ofinn með hljóðlátum
hætti að jafnaði En hann er líf-
taugin í stríði aldanna.
„Blessuð sért þú meðal kvenna
og blessaður sé ávöxtur lífs
þíns“, var sagt við Maríu, þegar
hún hafði hlotið þá köllun að
verða móðir frelsarans. Og sjálf
sagði hún: „Héðan ífrá munu
aliar kynslóðir mig sæla segja“.
Hún hefur verið blessuð svo
sem engin kona önnur. Við ev-
angelískir menn tignum hana
ekki á sama veg og rómverskir
trúbræður. En við lútum minn-
ingu hennar í lotningu engu síð-
ur en þeir. Hún er okkur hin
heilaga móðir hans, sem er af
Föðurnum fæddur frá eilífð og
sá eini, sem lifað hefur tímanlegu
lífi gagngert mótaður af heilög-
um anda Guðs, frá fyrstu stundu
í móðurlifi til hinzta andvarps
á krossinum. Við leitum ekki at-
hvarfs hjá henni, eins og gert er
í rómverskum sið, því að einn
er meðalgangarinn milli Guðs
og manna, Jesús Kristur. En hún
er okkur helg fyrinnynd í ein-
lægni og hreinleik og mynd henn
ar minnir á vegsemd móðurköll-
unarinnar. Hún naut náðar Guðs.
Það er hið mesta, sem um hana
hefur verið og verður sagt. Og
á þeirri sömu náð byggjum við
allt okkar traust.
Og María er ímynd kristinnar
kirkju. „Maria, Drottins móðir
kær, merkir Guðs kristni sanna“,
segir Hailgrímur. Kirkjan er
móðir Krists í þeim skilningi, að
hún ber vitnisburðinn um hann
í skauti sér og fæðir hann þann-
ig að nýju hverri kynslóð og
hverju einstöku barni sínu. Jes-
ús sagði sjálfur: „Hver er móðir
mín og hverjir eru bræður mín-
ir?“ Og hann rétti hönd sína út
yfir lærisveina sína og mælti:
„Sjá, hér er móðir mín og bræð-
ur mínir“ (Matt. 12,48—49). Það
er boðun og tilbeiðsla kirkjunn-
ar, sem fæðir hverjum einum
vitund um Krist og líf í honum,
fyrir áhrif anda hans sjálfs, sem
í henni starfar. Kirkjan er móð-
ir þeirrar fjölskyldu, sem á Guð
að föður og Krist að bróður.
Kirkjan er oss kristnum móðir,
kristinn sérhver er vor bróðir,
Guð og Krists vér erum ætt,
allir, sem hún hefur fætt.
María er ekki tilbeðin í okkar
kirkju. En hennar er minnzt í
helgri þakkargjörð. Boðunardag-
ur hennar eða Maríumessa á
föstu er helgur haldinn á morg-
un. 1 tilefni af því skulum við
fara með nokkur gamaldags
Maríu-stef, lúthersk:
Drottins móðir, dýra mey,
duftið þitt hann bar,
lausnai’inn eini, sem fórnina
fæi'ði,
fyrir syndirnar.
Nauztu dýri-ar náðar Guðs,
ný þá öldin rann,
fi’elsarann góða fæddir þú,
fóstraðir Guð og mann.
Móðir ertu minnar hjálpar,
meyjan Di'ottni kæra,
af þínu lífi ljós var kveikt,
ljósið heimsins skæra.
Líkamur hans, sem leysti heim,
af likama þínum var.
Engin var sú önnur nein,
sem ávöxt slíkan bar.
Ave Maria, miskunnar nauztu,
meyjan eina hreina,
blessaður er burður þinn,
bótin alli’a meina.
Alla hann bætti andar nauð,
unni mér það að sanna
Di'ottinn minn og Drottinn þinn
dómarinn alli’a manna.
Atvinnuleysingjum
f jölgar í Danmörku.
Meðaltala atvinnulausra manna
í Danmörku 1957 var 70.948 eða
io.:%.
Hlutfallstölur voru: Árið 1956
11.1%, árið 1955 9.7%, árið 1954
8% og ái’ið 1953 9.2%.
Tala atvinnuleysingja í janúar
á þessu ái’i var 122.070, en var
107.552 í sama mánuði 1956.
Laugardaginn 22. marz 1958
„Bæjai’búi" skrifar:
Buslið á
götumun.
Allmai’gir bæjai-búar eru farn-
ir að Hréinsa til kringum hús sín
og í görðum nú í góðviðrinu,
fjai’lægja í’usl á lóðum, og jafn-
vel hreinsa dálítið til i görðum,
til undirbúnings vorstarfinu x
þeim. Þegar jörð er orðin auð og
vor i lofti vaknar sú athafna-
þi’á mai’gra, sem að þessu bein-
ist, og væi’i vel, að sem flestir
tækju sig til í frístundum við
þessi stöi’f. En það er viðar en á
lóðum og í görðum, sem þarf að
hreinsa til. Um allar götui', ekki
síst i úthvei-funum, getur að líta
spýtnabrot og annað rusl á göt-
unum, sem hefur fokið þangað,
eða óvitarnir borið þetta þangað,
en göturnar eru því miður allt
of víða hér í bæ leikvöllur barn-
anna.
Það þarf að gera gangskör að
því, að fjarlægja allt rusl af
götunum, og væri líklega helzt
ráð, að flokkur manna úr bæjar-
vinnunni væri látinn fara um
bæinn i þessu skyni. Vel má vera,
að eitthvað hafi vex-ið gert á um-
liðnum árum í þessu skyni, en
það er áreiðanlega hvergi nærvi
nóg. Og viða á lóðum getur að
líta furðulega mikið rusl, þrátt
fyrir áskoranir sem endrum og
eins eru birtar, til manna, um
að fjax-lægja allt slíkt af lóðum
sínum.
Hreinlegri
bær.
Allt, sem gert er í þessa átt,
miðar að því að gera bæinn
hi’einlegri og vistlegri. Höfum aö
einkunnarorðum: Hreinlegri bæ.
— Bæjarbúi“.
Leiksýningar
íi’sku stúdentaima.
Á öðrum stað hér í blaðinu er
getið frumsýningarinnar í Iðnó
í gærkvöldi. Það væri skemmti-
legt, ef sú yrði reyndin, að þetta
unga menntafólk, gæti sagt við
heimkomuna, að þeir hefðu feng-
ið fullt hús á öllum sýningum.
Það talaði sinu máli um, að hér
er stór hópur manna, sem kann
að meta kynningu þeirra á írskii
leiklistarmenningu. —
INIýja Bíó:
Víkingaprinsinn.
Nýja Bió sýnir áfram nú um
helgina ágæta mynd frá víkinga-
timunum. Nefnist hún Víkinga-
prinsinn.
Sagan hefst á því, að konung-
ur Agnar að nafni hefur neyðst
til að flýja land sitt fyrir ofríki
víkings nokkurs, og fær grið-
land í ríki Arthurs Bretakon-
ungs, ásamt konu sinni og syni.
Sonur konungs, Valiant prins,
fær það hlutskifti að fai-a á
fund Arthurs konungs og fá lið-
sinni hans til að vinna landið
aftur úr klóm vikingsins.
Sagan er viðburðarrík og flétt-
ast inn i hana ástarævintýri
Valiants og Aletu, dóttur Arthurs
konungs. Einnig kemur við sögu
„svarti riddarinn", burtreiðar eru
háðar o.s.frv.
Hlutverk eru i höndum á-
gætra leikara: þeir eru: James
Mason, Janet Leigh, Robert
Wagner, Brian Aherne o.m.fl.
• H. C. Hansen, forsœtisráð-
herra Dana, liefur frestað
heimsóknarferð til Júgó-
slavíu vegna þess, hve í-
skyggilega horfir í efnahags-
og launamálum.