Vísir - 21.06.1958, Page 6
6
VlSIB
Laugardaginn 21. júní 1953
WÍSllS.
D A G ö L A Ö
ritJjp swnur dt 300 daga á ári, ýmist 8 eöa 12 blaösíöui
Ritiitjón og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson
Skriístofur blaðsins eru 1 Ingólísstræti S.
Riusítomarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
/Vfgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin fra kl. 9,00—18,00
S.ími: (11660 (fimm línur)
, Vístr kostar kr. 20.00 1 áskrift á mánuöi
kr 1.50 eintakið i lausasölu
Félagsprentsmiðjari h.f
KIRKJA □□ TRLJMÁL:
Sköpunarsaga
manns.
Góðir gestir.
Héðan halda heimleiðis í dag
Lífið er ekki kraítaverk". yrði að skapa lífræn efni með norrænu blaðamennirnir, sem
Þessi orð voru höfð eftir fræg- því að láta tiltekna geisla skina komu hingað til þess að sitja 11.
um manni fyrir nokkrum árum,! á tiltekna efnablöndu. Er svo að N°rræna blaðamótið, en slikt
bandarísku'm efnafræðingi, sem skilja, að þá væri gáta- lífsins var °11 iiaJclis 1 .yrsta sinn
. ... her a lanai. Það var anægiulegt,
hefur fengið Nóbels-verðlaun og raðm og þessi skopunarsaga ag unnt ya|, að halda slikt m6t
heitir Harold C. Ui’ey. „Lífið er sönnuð.
ekki kraftaverk", sagði hann, i
„lífið er náttúrufyrirbæri“. Um-:
mælin birtust í blöðum, eins og
vænta má, m.a. í íslenzzku blaði,
raktar helztu sn3alla vísindamanns. Eg tek
Eg tek enga ábyrgð á því hvort
þær heimildir, sem hér er stuðzt
við, fara rétt með mál hins
þar sem og voru
„Andsta&a við efnahagsíögfn".
röksemdir hans fyrir þessari
j hér, og væntanlega verður það
til þess, að þau verði fleiri í
framtíðinni. Ekki aðeins er þaS
gagnlegt, að útgefendur og rit-
stjórar blaða. og blaðamenn allir,
með þessum þjóðum, komi sam-
an til þess að ræða mál, sem
staðhæfingu. Og alltsaman var
kallað: „Sköpunarsaga nútíma-
manns.“
Verkamannafélagið Dagsbrún
hélt fund i fyrrakvöld. Var
þá meðal annárs samþykkt
tillaga með öllum greiddum
atkvæðum gegn tveimur, að
lýsa andstöðu við bjargráð*
ríkisstjórnarinnar. Segir m.
a. í tillögunni. sem sam-
þykkt var: „Fundurinn tel-
ur, að lögin um útflutnings-
sjóð o. f 1., sem Alþingi hefir
nýlega samþykkt, feli í sér
ráðstafanir, sem á ýmsan
hátt hafi hliðstæð áhrif og
gengislækkun, og muni leiða
til aukinnar verðbólgu og
brjóti því í bág við þá stefnu,
verðstöðvunarstefnuna, er
verkalýðshreyfingin hefir
margsinnis lýsti fylgi sínu
við.“ Síðan er klykkt út með
yfirlýsingu um, að „verka-
lýðshreyfingin verði að vera
vel á verði til að fyrirbyggja
kjaraskerðingu.“
UndaKfarna daga hafa dvalizt
Alþýðubandalag. — Þessi
flokkur hefir sýknt og heil-
agt í málgagni sínu klifað á
því, að ekki megi lækka
gengi íslenzkrar krónu. Þetta
sé mesta hagsmunamál
verkalýðsins og ef gripið
verði til slíkra ráða, muni
fréttina eins og hún var flutt og
hún er ekki sízt mei’kileg sakir varðar stétt þeirra og störf, ým-
is sameiginleg vandamál, en
mikilvægi mótanna er alveg vafa
laust öllu fremur fólgin í þeim
kynnum, sem þannig skap-
ast milli manna og á löndum og
Þau kynni verða
aldrei of mikil.
þess, hvernig hún var túikuð og
hvað ýmsum mönnum þótti mik-
ið til hennar koma og virtist vís-
I aðaldráttum var þessi „sköp- dómur þessarar sköpunarsögu
unarsaga" á þessa leið: Sólar- víðfeðma og stórbrotinn og nið-
ljósið veldur efnabreytingum urstaða hennar um eðli lífsins
smátt og smátt, á milljónum einsæ.
ára, gastegundir í andiúmsloft-1 með allri virðingu fyrir
inu breytast, stærri sameindir vísindalegum afrekum þéssa á-
myndast og lífrænar sýrur og gæla manns, er fréttin, eins og
Samhugur og
skilningur.
Það er oft talað um þörf sam-
það kosta samvinnuslit. Nú þær 1 sambond hverjar við aðr- hún iiggur fyrir, eiginlega mjög hugar og aukins skilnings —
samþykkir öflugas*a verka 31' °S Vlð upPleyst solt- 011 huSs’ keimlík hinni frægu lýsingu á aukið samstarf þjóða milli,
lýðsfélag bæjarins tiUögu þar *nle? efnasambönd myndast vindmyHunni: „Fyrst er spýta,
rignii’ mður í hofm. Þar ganga „vn pr qnvt', wn p,-
sem sagt er, að „bjargraoin“ ð shk PY ..
hafi hliðstæð áhrif os eeng- ! 8 8 g 8 kross’ svo er spyta upp °
nan miosræo anni og geng óhfræn framþróun hefur staðið
islækkun. En gerist nokkuð?
Örlar á því, að kommúnist-
arnir í ríkisstjórn axli sín
skinn og hverfi á brott úr
ríkisstjórninni, sem beitir
sér fyrir svo háskalegum
ráðstöfunum? Ónei. Komm-
únistar sitja sem fastast.
;um milljónir alda mynda bliud
öfl efnasamdráttar af tilviljun
eina sameind, sem hefur þann
ihæfileika að samlaga sér aðrar
sameindir og skapa eftirmyndir
af sjálfri sér. Þessi sameind er
lifandi, þ.e. hún timgast, en
tímgunin markar skilin milli lif-
Þeim er meira í mun að vera andi efnis og dauðs.
innan garðs nú en svo, að
þeir standi við margendur-
tekin loforð og marg-upp-
tuggna stefnu.
]iá vitanlega er ofarlega hugum
spýta í' m&nna samstarfið milli frænd-
svo ' þjóðanna á Norðurlöndum. -
er spýta niður og svo er spýta ! Mö>’gum finnst ef til vill, að um
um þvert, svo er spýta og svo er Þetta séu ott söSS of morg °S
„7 ínnantom orð, og kann að vera
spyta og svo kemst alia i gang“.' nokkuð til j því> ,en samhugur>
Hér skortir ekkert á hugkvæmni ■ skilningur og aukið samstarf,
og lýsingin er prýðileg. Hún j sem hyggist á þekkingu og aukn
bendir á það, sem er fyrst, ög svo um kynni á högum landa og
tekur hvað við af öðru og loks þjóða, hlýtur jafnan að vera ein-
„fer allt i gang“ og ekkert und- hvers virði, stundum mikils
arlegt við það: „Náttúrufyrir-! virði. Og ef við eigum að geta
bæri“, — og skammist þeir sín, | vænzt skilnings á málefnum
hér ritstjórar og blaðamenn Eins og fyrr segir, er ennfrem-
frá frændþjóðum okkar á
Norðurlöndum. Eins og að
líkum lætur hafa þessir
menn augu og eyru opin
íyrir ýmsu því, sem hér
gerist, svo sem títt er um
menn af þessum stéttum.
Þar við bætist, að glöggt er
gests augað. Einn þessara
manna ræddi litillega við ís-
lenzkan starfsbróður sinn
um efnahagsástandið á ís-
landi. Hann lét m. a. svo um
niælt, að sér virtist íslenzk
stjórnmál nokkuð „kaotisk",
þ. e. þau væru hálfgerður
óskapnaður, lítt skiljanleg
og ruglingsleg. Þetta er
hverju orði sannara. Aldrei
hefir stjórnarsamvinna á ís-
landi verið með þeim end-
emum sem nú.
Stærsti flokkurinn. sem styður
núverandj ríkisstjórn, er
hinn íslenzki kommúnista-
flokkur, sem í bili, en aðeins
í bili, gengur undir nafninu
ur lýst yfir því í Dagsbrún-
artillögunni, að verkalýðs-
hreyfingin eigi að vera vel á
verðd til að „fyrirbyggja
kjaraskerðingu“. Nú spyrja
eflaust margir verkamenn
þessa bæjar: Eru vörur í
Þessi sameínd margfaldast síð-
an, fyllir höfin og aðgreinist í þeim, s-em spyrja: Hvernig er
mörg afbrigði. Þar kemur, að vindmylla, hvað er náttúrufyrir-
eitthvert afbrigði kemst upp á bæri? Var það ekki það, sem ég
lag með að vinna orku úr sólar-j var að segja þér, aulinn þinn!
ljósinu, gefur frá sér súrefni út NúMmaus maður skilur allt til
sem þykjast vera litlu nær! Svei ohPar hía frændþjóðunum er á-
reiðanlega gott að treysta grunn
inn, sem allt slíkt hvílir á með
i loftið, en tekur til sín kolefna-
sambönd. Þetta eru fyrstu'jurt-
irnar. Þegar þær hafa aukizt og
margfaldast í nokkrar milljónir
ára, hafa þær myndað hið súr-
efnisauðuga andrúmsloft, sem
grunna, hefur sína kemísku for-
múlu á reiðum höndum yfir það,
sem er fyrst og í kross og um
því að fá einmitt blaðamenn
hingað, til þess að kynnast öllu
af eigin raun, landinu, þjóðinni
og leiðtogum hennar á öllum
sviðum. Það hefur stundum
skort á það, að á málum okkar
væri tekið á Norðurlöndum, sem
þvert í framvindu lífsins og „svo .víðar, af nægri þekkingu og þar
fer allt í gang“ og nú er loksins
(eða ennþá einu sinni?) óhætt
sölubúðum ekki að hækka? vér þekkjum. Þá koma fram að slá því föstu, að lífið sé ekki
Munu farmgjöld ekki hækka
og þar með vöruverð? Hefir
ekki nú þegar komið til
kjaraskerðingar? Og eru ekki
fyrirsjáanlegar enn frekari
hækkanir, frekari kjara-
skerðingar? Svarið virðist
liggja Ijóst fyrir. En allt
þetta vissu kommúnistar í
ríkisstjórn íslands, þegar
„bjargráðin“ voru sam-
þykkt. Það þurfti engan
hagfræðing til þess að sjá
fyrir afleið'ingarnar á hinni
„varanlegu" lausn rikis-
stjórnarinnar. Þetta sá hver
maður í hendi sér. En samt
sitja kommúnistar áfram í
ríkisstjórn.
jurtaætur, sem anda að sér súr-
efni og nærast á jurtunum. Og
framþróun lífveranna hefst fyrir
alvöru.
Þessi „sköpunarsaga" er rakin
hér eftir fyrrgreindri blaðafregn.
Þess var og getið, að vísinda-
maðurinn hefði játað, að hann
gæti ekki að svo komnu sannað
þessa kenningu sína, en hann
vonaði að geta það, og sú von
byggðist á þeirri von, að unnt
kraftíiverk,
bæri.
heldur náttúrufyrir-
Tvö orð voru auðkennd í end-
ursögninni hér að ofan og þau
fara ágætlega saman í þessu ,
sambandi, orðin „blind“ og „til-ifornLl °® nyju- aS hafa nokl. ra
'sérstöðu í þeirra hópi, legu sirn-
ar vegna. Hin Norðurlöndin eru
af leiðandi ekki af réttum skiln-
ingi, en kynni þau, sem hér nm
ræðir, ættu að bæta þar úr.
Sérstaða.
Það er ekki úr vegi að minn-
ast á það, úr því á þessi mál er
minnst, að ísland hlýtur, þrátt
fyrir tengslin við Norðurlönd að
í sama hnappnum, ef svo mætti
víl.jun". Frá heimspekilegu sjón-
armiði eða lífsskoðunarlegu eru
þau kjarnin í þessari sköpunar- ■ segjaj _ Island þeim allfjarrjj
sögu. Og þau eru rök þeirrar j skilyrðin til samstarfs ekki 1 in
niðurstöðu hen.nar, að lífið sé sömu fjarlægðarinnar vegna,
„ekki kraftaverk". Og undirskil- vandamál fjarlægs eylands
Vi&brögð Þjéðviíjans.
Varla líður sá dagur, að ekki
megi lesa í Þjóðviljanum,
málgagni hinna kommúnist-
isku ráðherra í ríkisstjórn-
inni, klausur um frekari
„fráhvörf frá verðstöðvun-
arstefnunni“, sem væntan-
lega eru að kenna Framsókn-
arráðherrunum og Alþýðu-
flokksmönnum, rétt eins og
þetta komi kommúnistum
ekkert við. Það séu aðeins
neitt ráðið. Kommúnistar
bera vitaskuld jafnmikla
ábyrgðá fjármálaöngþveiti
því, sem þjóðin á nú við að
búa eins og hinir stjórnar-
flokkarnir, en þeir telja víst
heppilegra vegna kosninga,
sem einhverntíma hljóta að
fara fram, að láta eins og
þeir komi hvergi nærri. En
allir sjá, hverskonar hrá-
skinnaleikur hér er á ferð-
inni.
námsliðið væri að herða
tökin“, og var þá átt við, að
íslenzkum verkamönnum .
menn látnir taka við störfum
þeirra. Sem sagt: Það er ó-
hæfa, að íslenzkir verka-
rnenn fái ekki að vinna í her-
stöð Bandaríkjamanna á ís-
landi, og hugsanlega yrði
vondir menn í ríkisstjórn-
inni, sem beiti sér fyrir Ekki alls fyrir löngu var þess
kjaraskerðingu alþýðunnar, getið af mikilli vandlætinguj
eh kommúnistar fái ekki við 1 Þjóðviljanum, að „her-|
in er sú skýrgreining á „náttúru-
fyrirbæri", að það sé fyrirbæri,
sem gerist af blindri tilviljun.
| Yfirskrift þessarar fregnar
. .. .. _ hefði eins getað venð: Tru nu-
tímamanns. Hvortsem þessi skoð
un á myndun ög þróun hfsins
kann að öðlast meiri eða minni
stuðning ' raunhæfra raka, þá
breytir það engu í því tilliti'. Og okkar. Það var mikill sannleik-
í annan stað rnyndi það ekki á ^ ur fólginn í hinum látlausu orð-
næsta skrefið það, að herinn rnjnnsta hátt hnekkja rökum ,um forseta Islands, Ásgeirs Ás-
færi úr landi og öllum'- - • - - - - 1
verkamönnum yrði sagt upp.
Þjóðviljinn virtist, þá stund-
ina, líta svo á, að það væri
lega tryggu móti. Hver er hinzti
grunnur allra hluta? „Nútíma-
maðurinn" svarar: „Blind tilvilj
un“. Þannig kýs hann að nefna
sinn guðdóm og hann um það.
Kristinn maður allra tíma segir:
„Almáttugur skapari himíns og
svo sem eftir Bandaríkja-
mönnum að vinna slíkt ó-
hæfuverk? Það er von, að
mörgum finnist íslenzk
efnahagsmál og stjórnmál
„kaotisk“. En þrátt fyrir
andstöðu Dagsbrúnar við
efnahagslögin sitja komm-
únistar áfram í ríkisstjórn
íslands. Og þeir vita, hvað
þeir syngja.
og mörg önnur, enda öllum ís-
lendingum Ijóst, að í öllu og
einkanlega er mest á ríður, eiga
þeir allt undir eigin styrk og
einingu komið. En við vanmet-
um ekki þann styrk, sem okkur
er í því, er við mætúm hlýhugar
og skilnings annarra þjóða, og
hugarfar er okkur vafalaust
kærkomnast frá frændþjóðiím
kristins manns fyrir trúnni á jgeirssonar, er hann bau.ð hina
það, að lífið sé guðlegt krafta- lnorrænu gesti velkomna á Bersa
verk, bótt þróunarsaga þess yrði jstoSum: »Vér erum lítil þjóð -
rakin til grunna með visinda- I °g þurfum skilnings með“ Þetta
var vel sagt, látíaust en virðu-
leg'a, ogi mun öllum, er þar
voru, minnisstætt.
Aukið gildi.
Mér, sem þessar línur rita,
flaug í hug, á fundum og ann-
ars staðar i hópi hinna norrænu
jai ðar, faðir Jesú Krists . Hvort j gesfa okka.r, sem yfirleitt vc ru
er satt? Svo mikið er víst, að því I farilil- að reskjast, að slík mót,
svara engin vísindi, hvorki i nú- jsem þessi myndu fá aukið giidi,
Framh. á bls. 11 • ef fleiri væru þar úr hópi hinna