Vísir - 16.07.1958, Qupperneq 4

I-
rfsii
Miðyikudaginn 16. júlí 1958
WÍSXR
D A G B L A Ð
Vísir kemur. út 300 daga á ári. ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Rrtstjúri eg áb>Tgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsms eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,0-0.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
- Afgreiösla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: (11660 (fimm línur)
Visir kostar kr. 25.00 í áskrift á mánuði,
kr. 2:00 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan b.f.
Skipin sigla á ný.
Lausn hefir nú verið fundin á
deilu þeirri, sem hásetar og
smyrjarar á kaupskipaflot-
. anum hafa átt í við skipa-
félögin. Eftir tuttugu daga
verkfall, sem hafði mjög
I fljótlega þau áhrif, að flest
kaupskip landsmanna stöðv-
uðust og voru bundin við
bryggjur, láta skipin á nýjan
leik úr höfn. Samkomulagið
er á þá leið, að skipafé-
lögin taka að sér að greiða
að nokkru leyti yfirfærslu-
gjaldið á þeim erlenda gjald-
eyri, sem skipverjar fá sam-
kvæmt samningi, en auk
þess verður stofnaður lífeyr-
issjóður fyrir háseta og
smyrjara og veikindadögum
er fjölgað. Skipafélögin fá
hækkanirnar bættar með
hærri farmgjöldum.
En þess er rétt að geta í sam-
bandi við þessa nýju samn-
inga, að þeir eru engin allra
meina bót. Með þeim er að-
eins tjaldað til einnar nætúr,
því að þeir gilda einungis til
fyrsta dags desembermánað-
ar og eru þá uppsegjanlegir
með stuttum fyrirvara —
mánuði. Og enginn mun vera
þess umkominn, eins og nú
t stendur, að gefa tryggingu
fyrir því, að samningunum
t verði ekki sagt upp jafn-
skjótt og það er heimilt. Því
miður hefir þróunin í efna-
hagsmálunum verið á þá
leið síðustu mánuði, að all-
ar líkur eru til þess, að upp-
sagnarheimildin verði notuð
tafarlaust.
Á það er einnig að líta, að það
er alls ekki víst, að þetta sé
einu hóparnir á kaupskipun-
um, sem telja ástæðulaust
að greiða til fulls skatt
þann á gjaldeyrinn, sem rík-
isstjórnin lagði á með bjarg-
ráðunum. Verkfallshættan
VEGIR
OG
VEGLEYSFB
EFTIR .
Víöförlí
er því enn fyrir hendi og
getur leitt til nýrrar stöðv-
unar, enda þótt almenningur j
trúi því vart, að svo geti far- j
ið í annað sinn á svo skömm-
um tíma. En þess eru dæmi,
að það geti gerzt — eins og
fram kom á síðasta ári —
svo að ekki er hægt að telja
hið gagnstæða tryggt.
Það er viðurkennt, að sjómenn
hafa orðið ver fyrir barð-
inu á bjargráðunum en aðr-
ar stéttir þjóðfélagsins. Þeir
benda á það, að þeir verða
ekki aðeins að bera ýmis-
konar verðhækkanir hér á
landi, heldur eigi þeir einn-
ig að greiða skatt af. hluta
af kaupi sínu, en það eru
aðrar stéttir ekki látnar
gera. Nú hefir samizt um
síðarnefnda atriðið við
nokkurn hluta áhafna kaup-
skipanna, en ef vei'ðbólgan
heldur áfram á næstu mán-
uðum, þá er sú hætta fram-
undan, að þeir sömu og
hættu í verkfalli fýrir hálfi'i
viku, efni til nýi'rar vinnu-
stöðvunar, þegar samningar
renna út á næsta hausti.
Eins og þegar er sagt, gildir
samningurinn einungis til
nóvemberloka, en hann
mundi hafa verið látinn
gilda lengur, er horfur væi’u
ekki mjög óti'yggar í efna-
hagsmálum þjóðarinnar.
Fleiri stéttir en sjómenn
líta líka svo á, að horfur
sé svo ótryggar, að rétt sé
að hafa samninga aðeins til
skamms tíma. Slíkt öryggis-
leysi mun segja til sín á
möi’gum sviðum. Það mun
meðal annai's birtast 1 því,
að menn þora ekki að leggja
í ýmsar nauðsynlegar fram-
kvæmdir — það veldur
stöðnun, síðan afturför og
minnkandi vinnu.
Umferðaslys eru orðin svo ’ þá komið er niður á Skeiðin. Að
hversdagslegur viðburður að vísu hefur skapast ný ' hring.
þau fara stundum alveg fram
hjá manni þó að orðið hafi tugr-
þúsunda tjón og fólk beðið ör-
kuml. Það var t. d. eitt inn á
Réttarholtsvegi í síðustu viku,
sem sjálfsagt heíur farið fram
hjá mörgum. Þar fór bíll út af
brún á ræsi, sem er mjórra en.
vegurinn. Við ræsin stóðu stpr
aðvörunarskilti, báðu megin
vegarins, en þau sýndu bara
ekki hvar vegurinn endaði. Það
var dimmt yfir þetta kvöld og
því enn erfiðara að átta sig á
þessu en ella. Þegar svona ferr
þar sem eru sæmileg skilti,
hvei'nig haldið þið þá lesendur
góðir að það sé úti á þjóðveg-
unum eins og t. d. i Boi-gar-
firði þar sem úir og grúir af
þessum ófögnuði og öll eru þau
illa merkt, sum ómerkt. Enn
einu sinni skora ég á vegayfir-
völd þessa lands að losa okkur
við þennan ófögnuð. Oe nú
skora ég einnig á yfirvöld og
slysavarnasamtök þessara hér-
aða að láta ekki þingmenn sína
í friði fyrr en það hefur tckizt.
Nóg er slysahætta samt á veg-
um vorum þó þessari forsmán
sé útrýmt.
keyrsla með brúnni á Hvítá
hjá Iðu en hún er mun leiðin-
legri. Nú vii'ðist svo, sem þessi
leið sé um bað bil að leggjast
niður, að minnsta kosti fyrir
stærri bíla, því brúin á Brúar-
hlöðum er orðin svo léleg að
það er ekki einu sinni þoi’andi
að. láta hópferðavagna aka þar
yfir tóma. Þetta verður endi-
lega a.ð laga. Þessi eini almenni
iegi hringakstur um Suðurland
má ekki .iokast eins og: Lyng-
dalsheiðarvegurinn forðum. .
Afrek stjórnarinnar.
Ýmsir hafa komizt svo að orði
á þeim vikum og mánuðum,
sem liðnir eru, síðan bjarg-
ráð stjórnarinnar sáu dags-
ins Ijós, að þau séu drjúgt
spor £ rétta átt — að koma
efnahagslífi landsmanna á
réttan kjöl. Þetta hefir einn-
ig verið einkunn sumra
þeirra hagfræðinga, sem
hafa rætt tillögurnar opin-
berlega upp á síðkastið.
Samkvæmt slíkum ummæl-
um ætti ástandið þá að fara
batnandi á næstunni en ekki
versnandi.
JCn hvernig eru horfur um
áframhaldandL áhrif af
gerðum stjórnai'innar? Und-
anfarnar vikur hefir hvert
verkalýðsfélagið af öðru
sagt upp samningum og þótt
samið hafi verið eftir nokk-
urt þóf og menn skilið sátt-
ir að kalla, er þó fjari'i því,
að vinnufriður sé tryggður
sem skyldi. í haust verður
að byrja á ný að friða verka-
lýðsfélögin, enda sögðu
stjórnarskörungarnir á sín-
um tíma, að það yrði að taka
allt til nýrrar athugunar
með haustinu.
„Hváð er þá orðið okkar starf?“
geta stjömargarparnir vafa-
laust sagt, en þeir geta ekki
Lélegir hjólbaröar voru gei'ð-
ir lítillega að umtalsefni i þess-
um dálkum fyi'ir nokkru. Síðan
hefur mér borizt nánari vitn-
eskja um þessi alvarlegu mál.
Svo virðist, sem undanfarið hafi
verið fluttir inn hjólbarðar frá
Rússlandi og Austur-Þýzka-
landi, sem ei'u svo lélegir, að
af þeim stafar alvarleg slysa-
hætta. Sérstaklega munu það
vera hinar smæi'ri tegundir,
sem eru lélegar, þeir sem notað
ir eru undir hina stóru fólks-
flutningavagna. Eg hefi fyrir
þessu svo öi’uggar heimildir, að j
hér er ekki um neitt vafaatriði
að ræða. Einn séi’leyfishafinn
sagði: „Þessir hjólbarðar eru
svo lélegir að ég þori ekki að
setja þá nýja undir að framan,
þar sem eru einföld hjól, því að
þeir geta hvell sprungið hvenær
sem er. Þessir hjólbarðar eru
ónýtir og maður má þykjast
góður meðan ekki hlýzt af þeim
stórslys“. Þetta eru þung orð.
Ef umboðsmenn þessarar vöru
hafa eitthvað fram að færa
þenni til málsbóta, er þeim
heimilt rúm í þessum dálkum.
Á Brúarhlöðum er fagurt og
sérkennilegt umhverfi og leiðin
þaðan niður Hreppa og Skeið
er það ekki síður. Á henni eru
líka margir staðir, sem útlendir
gestir hafa áhuga fyrir, svo sem
Galtafell, Hruni og að maður
ekki tali um útsýnið til austurs
litið yfir nein 600 sumur,
því að stjórnin er að verðá
aðéíns . tvéggja sumrá.. Þó
hefir hún gei’t mikið, því að
hún hefir frá upphafi siglt
hi;aðbyri í áttina til vaxandi
vandræða og öngþveitis á
öllum sviðum.
MIMNISKLAÐ FERDAMAMMA:
ValhöII. Þetta'gistihús er í stöðugri hrörnun því mennii’nir,
sém reka það, vanrækja að halda í horfinu. Síðast þegar ég
kom þarna inn í gistiherbei'gi.voru þau heldur fornfáleg ög rúm-
in éins, og mér er ekki kunnugt um að úr því hafi verið bætt.
Veitingasalurinn er stór og vistlegur en snyrtiherbergi ófullnægj-
andi. Matur er þarna oftast góður, stundum mjög góður, og
framkoma og viðmót starfsfólks í lagi.
Skiðaskálinn. Um gistihei'bergi á þessum stað er mer ekki
persóhulega kunnugt en hefi heyrt sagt að þau séu sómasamleg.
Matsalur er sérkennilegur, en mér finnst hann ætíð óþarflega
dimmur og drungalegur. Snyrtiherbergi í kjallara eru ófull-
pægjandi og ekki nógu snyrtileg.Matur og framreiðsla í góðu
lagi nema hvar þarna kemur það sama fyrir stundum og víða
annars staðar, að fólki er þrengt of mikið saman til borðs. - .
Hveragerði. Þarna hafa orðið framfarir að undanförnu. Gisti-
herbergi eru nú orðin sómasamleg. Matsalur er stór og rúm-
góður, snyrtiherbergi nýuppgerð en eru ennþá helzt til þröng
fyrir svona fjölfarinn stað. Matur er nokkuð misjafn en viðmót
og framkoma í góðu lagi. ’ :
Tryggvaskáli. Þetta mun fjölsóttasti staður á Suðurlandi ef
miðað er við allt árið og til hans éru því gerðar miklar kröfur.
Gistiherbergi munu þarna fá og gamaldags. Matsalur er stói' og
vistlegur en snyrtiherbei'gi eru algei'iega ófullnáegjandi, þröng
og óvistleg. Þau verður að laga. Matur er undantekningalítið
mikill og góður. Frami'eiðsla er yfirleitt ágæt.
Bíóskálinn. Matsalur mjög sæmilegur og snyrtiherbergi nokk-
uð rúmgóð en heldur óvistleg. Matur talinn nokkuð misjafn, ég
hefi fengið þarna góðan mat og þá var framreiðsla í lagi.
Víðförli.
fámennu félög starfa í. Reykvík-
ingur“.
Síld til Grímseyjar.
Einn af góðvinum Vísis er
Rúnki í Holti, sem allir fullorðn-
ir Reykvíkingar kannast við eða
þekkja persónulega. Hann er nú
kominn til ára sinna, en er alltaf
að hugsa um það, sem að gagni
má koma landi og þjóð. Um dag-
inn leit hann inn til þess að biðja
Vísi um að koma því á framfæri
við útgerðarmenn, að þeir kapp-
kosti að leggja síld á land í Gríms
ey. Það þarf ekki mikið, til þess
að þeim fáu mönnum, sem eyna
byggja, væri búbót að söltuninni,
og skipin eru oft svo nálægt
eynni, að það borgaði sig betur
fyrir þau að leggja upp þar exi
þeytast langar leiðir til annarra
hafna.
Meðan fólk vill búa á eynni, þá
ættu aði’ir landsmenn, sem hafa
tök á þvi að reyna að gera þeim
lifsbaráttuna heldur bærilegri —•
og útgerðarmenn til dæmis með
því, sem Rúnki stakk upp á.
írsku stúdentarnir.
Það hefur litið verið minnst á
írsku stúdentana, sem komu
hingað í rnai-z, og efndu hér til
sýninga í Iðnó, Hafnarfirði og í
Keflavík á írskum leikþáttum, en
þó mun þeirra hafa verið getið
í Stúdentablaðinu í vor, eftir
heimkomu þeirra. Eftir því sem
Bei-gmál hefur frétt háfa þeir
lofað ísland og Islendinga mjög
í heimalandi sínu. M.a. skirifaði
ein stúlknanna, Rosaleen Mc-
Menamin, mjög lofsamlega um
þjóðina. Nefnist grein hennar
„Icelanders" og var birt í blaði
háskólastúdenta í University
College, Dublin. Þá birtist all-
löng grein um ferð þeirra hingað
í Irsh Independent 19. apríl s.l.
og stuðst við frásögn þeii’ra. Er
þar komið víða við og allt, sem
eftir þeim er haft, hið vinsam-
legasta í okkar garð.
Verkföllin,
Reykvíkingur skrifar:
„Það er rétt, að það þarf að
vinna að því, að ekki komi til
þess á nýjan leik, að skipafloti
landsmanna stöðvist. Stöðvun
hans er alvarlegt áhyggjuefni
alh'i þjóðinni. Og það er fleira,
sem girða þai'f íyrir með ein-
hvei-ju móti, og ei síst þá miklu
hættu, sem af því stafar, að mjög
fámennar stéttir, sem í eru að-
eins nokki-ir menn, geti sett sig
á háan hest, og heimtað æ hærra
kaup, í trausti þess,. að kröfun-
um verði ekki néitað, af því að
það mundi bitna tilfinnanlega á
öllum almenningi, ef til verkfalls
kæmi af þejrra hálfu. Við slík
félög á vitanlega að semja innan
vébanda þess iðnaðar, sem þessi
Tónlistarfélag
á Eskifirði.
Eitt tónlistarfélagið hefir enn
bætzt í hópinn hér á landi, aíf
þessu sinni á Eskifirði.
Formaður þess var kosinn
Kristján Jónsson, skólastjói’i,
en varaformaður Arnþór Jen-
sen. Aðrir í stjórn eru Halldóra
Guðmundsdóttir, Ásgeir Júlíus-
son og Valtýr Guðmundssqn.
Næsta skrefið hjá tónlistar-
unnendum á Eskifirði mun
vérá að koma á fót tónlistar-
skóla á staðnum áður en langt
um líður og ráða að honuni
músiklærðan mann.