Vísir - 26.08.1958, Blaðsíða 5

Þriðjudaginn 26. ágúst 1958
V 1 S I R
5
VerBur útfluttur kísilleir
veruleg tekjulind
Erlendir vísindamenn og stúdentar
við margskonar rannsóknir hér
Eftir undirstöðurannsóknir er-
Jencíra vísindamanna á íslandi í
sumar ein kannanir á kísilleir
athyglisverðastar og' þó nokkrar
vonir bundnar við hann sem út-
flutningsvöru, segir Steingríni-
nr Hermannsson, framkvæmda-
Stjóri Raimsóknaráðs ríkisins í
viðtali við fréttamann Vísis.
Jlikilsvert efni til iðnaðar.
Kísilleirinn, sem myndast af t
örsmáum þörungum í vatni, má P^óf-
nota í fjöldamargt, t. d. áburð
[(utan um kúlurnar og varnar að
þær klessist saman), þá sem
fylliefni í plast- og gúmmíiðnaði,
svo og í síur. Verð á honum í
ið, er er það prófessor Schwarz-
bach frá jarðfræðistofnuninni í
Köln. Þetta er fjórða sumarið,
sem hann kemur hingað til rann-
sókna á náttúru íslands. 1 sumar
rannsakaði hann surtarbrands-
lögin á Tjörnesi. Hann hefur
haft samvinnu við íslenzku jarð-
fræðingana, sem meta hann og
starf hans mikils. Hann hefur
hug á að koma hingað eftur og
halda rannsóknum sínum áfram
Schwarzbach hefur skrif-
að bækur um ísland.
jkorna til náttúruskoðunar eða í
öðrum rannsóknarerindum. Þá
felur Rannsóknaráð sérfræðing-
um við Náttúrugripasafnið að
vera þeim til leiðbeininga og um-
sjár. Mega útlendingarnir ekki
fara með sýnishorn náttúrugripa
úr landi fyrr en umsjáendur
þeirra hafa lagt sina blessun yf-
ir það. Þegar erlendir náttúru-
skoðarar koma til landsins, fá
þeir reyndar í hendur reglugei'ð
Stjórnarráðsins um umgengni í
óbyggðum, svo að þeir vinni
ekki óþarfa spjöll á landinu. Um-
sjá með þessum stúdentum
höfðu jarðfræðingarnir Jóhann-
es Áskelsson og dr. Sigurður
Þórarinsson.
Oxfordstúdentar á
Snæfellsnesi.
Allmargir erlendir
stúdentar
Þýzkalandi er 200 mörk þýzk ^hafa, að fengnu leyfi Rannsókn-
íyrir smálestina afgreitt við dyr, jarráðs, Ieitað hingað til lands i
en getur farið upp í 400—500 sumar til þess að fást við nátt-
mörk á lestina til vandaðri efna-
iðnaðar.
Það sem mest háir útflutningi
á kísilleir eins og er, er flutn-
jngskostnaðurinn, sem mun vera
rjm 50 mörk á smálest. Þá er
ekki mikið afgangs, meðan svo
er. Þó getur þetta sennilega
breytzt okkur í hag. Námukostn-
aðurinn við kísilleir virðist t.d.
vera minni hér en í Þýzkalandi,
því að hér er grynnra ofan á
leirinn. Og svo er athugandi
samanburður við það, að Þjóð-
verjar kaupa mikið af kísilleir
írá Bandarikjunum.
Áætlaður hefur verið stofn-
kostnaður verksmiðju, sem fram
leiði 10 þúsund smálestir af kís-
illeir á ári, og er hann um 10
milljónir króna.
Tækniaðstoð frá
Þjóðver.jum.
Fyrir nokkru bauðst íslend-
ingum tækniaðstoð frá Vestur-
Þýzkalandi. Var því boði tekið
og fenginn sérfræðingur hingað,
dr. Richter. Hann rannsakaði
hér í fyrsta lagi bikstein í Loð-
mundarfirði, kannaði þýkkt hans
og gæði, í öðru lagi rannsakaði
hann kisilleir hjá Mývatni og
Nesi í Aðaldal, og í þriðjalagi
fór hann til Önundarf jarðar . og
skoðaði járnlög, sem þar eru til.
Dr. Richter hafði samvinnu við
. þá Baldur Líndal efnaverkfræð-
ing og Tómas Tryggvason jarð-
íræðing. Tvö fyrri verkefnin eru
framhald af fyrra starfi. -
Þá kom hingað annar Þjóð-
verji, Trenne, og gerði fram-
kvæmdarathuganir um fram-
leiðslu á .kísilleir. Hann var hér
í tíu daga.
Kortlagningar á
Austurlandi.
■Hér hefur verið í sumar jarð-
íræðingur frá Imperial vísinda-
og tækniháskólanum í Englandi,
prófessor Walker, og haft sér til
aðstoðar sjö enska stúdenta við
jarofræðilegar kortlagningar á
Austurlandi. Próf. Walker hef-
ur verið hér áður, og má hik-
. laust telja starf hans mikils
virði.
úrufræðilegar athuganir og eru,
eins og fyrr, fle.stir frá Bretlandi.
Fyrsti hópurinn sem kom,
voru sex stúdentar frá Oxford-
háskóla, og héldu þeir vestur á i-
Snæfellsnes. Þar hafa þeir verið jírIand-ísland, jafntefli 63:59, Sví-
í nokkrar vikur, einkum við at- jþíóð-Danmörk 74:51, Austurríki-
Frá bridgemctinu
í OsSd.
Einkaskeyti til Vísis,
Osló í niorgun.
Leikar fóru þannig' í gær á
bridgemótinu í Osló.
Opna keppnin: Frakkland-ís-
land 72:34, Þýzkaland-Spánn 99:
42, Ítalía-Svíþjóð 71:25, England-
Belgía 73:49, Holland-Austurriki
67:44, Noregur-Danmörk 44:39,
ólokið var viðureign írlands og
Egyptalands. — Kvennakeppnin:
huganir á lípariti, einnig á dýra-
lífi.
Þá eru nýkomnir aðrir 6 stúd-
entar frá Reading-háskóla, 5
dýrafræðinemar og 1 í veður-
fræði, og er ferð þeirra heitið
áleiðis upp undir Vatnajökul. En
þeir hafa helzt í hyggju að
kynna sér lifnaðarhætti haga-
músarinnar.
Skoða gróður milli
fjalls og fjöru.
Fyrir einum mánuði komu
hingað 8 stúdentar í landbúnað-
arvísindum við Wye-háskólann í
Englandi. Þeir fóru fyrst til
Heklu og voru þar við gróðurat-
huganir. Síðan komu þeir hing-
að aftur og héldu norður í land
til þess að fara upp með Skjálí-
andafljóti og skoða gróður á
þeirri leið. Einnig ætluðu þessir
stúdentar að kynnast gróður-
húsaræktun hér á landi. Fyrst
ætluðu þeir að fara yfir landið
þvert frá Heklu, en hurfu frá
því ráði fyrir orð Rannsóknar-
ráðs.
Tveir írar komu hin'gað af
hálfu Fuglafriðunarfélagsins í
Ulster til þess að taka fugla-
myndir á Vestfjörðum og víðar.
Þeir voru hér á þriðju viku.
Erl. stúdentum leiðbeint
af isl. náttúrufræðinguni.
Leyfi R.annsóknarráðs þurfa
allir útlendingar, sem hingað
Þýzkaland jafntefli 81:80, Belgía-
Noregur 77:51, Finnland-Frakk-
land 70-49. Opna keppnin:
Egyptaland-ísland 59:45, Svíþjóð
-Sþánn 48:41, Frakkland-Finn-
land 50:34, Italía-Belgia 59:46,
England-Noregur 83:22, írland-
Austurríki 54:34, Danmörk-Hol-
land jafntefli 53:54.
Hefur stundað rannsóknir
hér í 4 sumur,
Þá skal nefndur sá erlendur
vísindamaður, sem dyggilegast
hefur stundað undirstöðurann-
sóknir hér á landi upp á síðkast-
VR semur um
kauphækkun.
I gærkvöldi var haldinn
funclur 1 Vcrzlunarmannafélagi
Reykjavíkur. Voru þar sam-
þykktir sanmingar þeir er
samninganefnd félagsins náði í
s.l. viku.
Samkvæmt hinum nýju
samningum fær verzlunar- og
skrifstofufólk 5,5 prós. kaup-
hækkun frá 1. sept. að telja. Á
rúmu ári hefur V.R. því þannig
tekizt að bæta kjör félagsmanna
um 10.5 prósent auk þeirrar 5
prós. hækkunar sem ákveðin
var með lögum s.l. vor.
Flest vinnuveiténclasamtök
viðurkenndu samningsrétt fé-
lagsins í fyrra og nú í nýafstað-
i iríni deilu. Eru nú horfur á að
SÍS skrifi undir samninga inn-
an tíðar. Hefur V.R. þá á rúmu
ári náð endanlegri viðurkenn-
ingu sem eina stéttarfélagið_ í
sinni grein í Re.ykjavík.
Mikil hermdarverk Alsír-
manna í Frakklandi í gær.
Réðust eifíkum á olsuhresnsynarsfcöÖvar.
I gær unnu hermdarverkamenn
frá Alsír meiri spjöll í Frakk-
landi en dæmi eru tll þar 1 Iandi.
Vlða réðust þeir á olíuhreins-
unarstöðvar, og var kveikt í að
minnsta kosti 20 olíugeymum.
Einkum varð tjón mikið í stöðv-
um við Marseille, þar sem eldur
kviknaði i 7 miklum olíugeym-
um. 1 morgun loguðu þar enn
eldar. 17 slökkviliðsmenn hlutu
brunasár við störf sín. Þá réðust
menn frá Alsír á lögreglustöðv-
ar í París og. kveiktu í benzín-
birgðum í bifreiðageymslum lög-
reglunnar.
Innanrikisráðherra Frakka til-
kynnti síðdegis i gæf, að gripið
yrði til sérstakra ráðstafana til
þess að stöðva hermdarverkin, og
Parísarlögreglan hóf fjöldahand-
tökur Alsírmanna. 1 gærkveldi
höfðu 50 verið handteknir, og
voru nokkrir þeirra vopnaöir.
Njótið akstursins
notiS
tateð
ín'taÉ'iiiiosite beaezán* seaaa t’tií er «
MUNI0:
Eingöngu SHELL-benzín Innlheldur
Dagiega berst síld tli sölt-
r
unar á Olafsvík.
Fjöldi reknetabáta við Snæfellsnes.
Handfæraafli góður.
Frá fréttaritara Vísis —
Ólafsvík í morgun.
Afli reknetabáta við Snæfells-
nes hefur ekki- verið mikill und-
anfarna daga en síldin er af-
bragðsgóð og' er söltuð. Algengt
er að 30 til 70 tunnu aili sé á
bát, en oftast er einhver b'átanna
með um og' yfir 100 tunnur.
Reknetabátum fjölgar með
degi hverjum. Bátar frá Hafnar-
firði og Akranesi- hafa lagt hér
upp, þar eð of langt er að sigla
með síldiná til. heimahafnar, en
héðan er ekki nema tvegja st.
sigling á miðin.
Síldarsöltun á Ólafsvik í sum-
ar er nú orðin um. 3500 tunnur
en tví fyrirtæki kaupa síld til
söltunar, Kaupfélagið Dagsbrún
og Hraðffýstihús Ólafsvíltur.
Allir Ólafsvíkurbátar sem voru
á síld fyrir norðan eru nú komn-
ir heim og munu tveir þeirra
hefja i-eknetaveiðar innan
skamms. Fyrir helgina var mikið
um háhyrning á síldarmiðunum
og leit svo út um tíma að ekki
myndi fást friður með netin, en
nú hefur háhyrningurinn haldið
á brott. Ekki hefur orðið vart'
við smokkfisk upp á síðkastið.
Faubus við sama
heyjgafðshornið.
Skólahald hefst £ Little Rock
í Arkansas í Banclaríkjunum í
næstu viku.
Orval Faubus, hinn ofstækis-
fulli-fylkisstjóri Arkansas, mun
nú freista þess að láta loka
gagnfræðaskólanum ■ í Little
Rock fremur en að þeldökkir
unglingar fái þar skólavist.
Sliireiiðin ...
Framh. af 1. síðu.
svipaðar og þær hafa verið, en
það er mikilvægt atriði í þessu
sambandi að- skreiðarútflutning-
urinn dreifist yfir langt tímabil
og að stórar sendingar séu ekki
sendar þaiigað í einu. Er þá
hætta á að markaðurinn yfirfyll-
ist og það hefur í för með sér
verðlækkun. Verðið hefur haldist:
nokkuð stöðugt á annað ár og er
eftir atvikum sæmilegt.
— Eru ekki möguleikar á að
flytja þangað stóra farma og
geyma'skreiðina þar til dreifing-
ar?
'•— Það hafa verið athugaðir
möguleikar á að koma úpp kæld-
um geymslum, en það er mjög
kostnaðarsamt og mundi vart
borga sig, eins og sakir standa.
Hitinn er þarna geisilegur og