Alþýðublaðið - 13.02.1958, Blaðsíða 3

Fiinmtudag-ur 13. febrúar 1958
A 1 þ ý 8 n b I a 8 18
V *
—
Alþýfmblaðið
Útgefandi: Aiþýðuflokkurinn.
Bitstjóri: Helgi Sæmundsson.
Fréttastjóri: Sigvaldi Hjálmarsson.
Augiýsingastjóri: Emilía Samúelsdóttir,
Ritstjórnarsímar: 149 0 1 og 14 9 0 2.
Auglýsingasími: 14906.
Afgreiðslusími: 14900.
Aðsetur: AlþýðuhúsiS.
Prentsmiðja Alþýðublaðains, Hverfi3götu 8—10.
k ’ 0
Sjónarspil Ölafs og Bjarna
ÞEIft Ólafur Thors óg Bj arni Benediktsson settu nýlega
á svið mikið sjónarspil á allþingi. Mlátti þar ekki.á milli sjá,
ftvorléki betur. eða vœri trúrri hiutcverkinu, sem þeir böfða
sjíáLfir valið sér. Þessi leikyiðlbrögð þeirra voru út af bréfi
forsætrsróðherra til Búilganins.
Daginn eftir að forsætisrláðhen-a sendi Búlg'anin hið
margumtalaða bróf, birtist í Morgunblaðinu nmsögn um
bréfið og.stór fyrirsögn á forsíðu, þay sem farið var miklum
viðurkenningarorðum um bréfið. Síðan var-það birt í heiM.
Sama dag birtist í Þjóðviljanum. umkvörtun út af þessu
brófi, þar sem því var ihaldið fram, að það.væri Aliþýðu-
bandalagirai óviðkomandi og forsætisrfá'ðherra bæri einsam-
ail ábyrgð á því.
Og þá gerðust undrin. B'omstumenn Sjálfstæðisfiokks-
ins risu upp á alþingi é n(áiiudag og gengu í lið með
Moskvumönnum út aí þessu máli. Báru þeir á forsætisráð-
herra a'llar vammir og skanmiir út af‘ brét’inu og létu jafn-
vel liggja að bví, að það væri móðgandi fyrir sjálfan Búlig-
anin í Kreml. Bjarni Benediktsson impraði meira að segja
á því, að kanúski bæri nú að taka mteira tiilit tií Rremlbúa
en forsætisráíherra vildi.
Hvað liafði nú gerzt frá laugardegi til .mánudags, sem
fékk þær Sjálfstæðishetjurnar til áð fá þennan Búlg-
aninkipp? Jú, ofurlítið hafði gerzt. Þjóðviljinn liafði lýst
vanþóknun sinni á bréfaskriftum foisætisráðherra og
talið þau Moskvumönnum óviðkomandi. Þarna sáu þeir
kapparnir sér leik á borði. Hér nvátti reyna að roka fleyg
í stjórnairsamstarfið, inn að gcra a& hamra járnið meðan
það væri heitt, jafnvel þótt tilburðirnir stönguðust alveg
við fyrri viðbrögð Morgunblaðsins. Og svo vel léku þeir
Olafur og Bjarni hlutverk sín, svo áfjáðir voru þeir í
hjálparstarfi sínu við Moskvumenn, að jafnvel Þjóðvilj-
inn varð feiminn og stakk undir sig höfði. Segir hann
svo frá, að Olafi hafi orðið „tíðrætt um ósatnkomuiag á
stjórnarheimilinu og las m. a. með þungum áhefzlum
sunnudagsleiðara Þjóðviljans“. Er auðséð af frásögn-
inni, ,að Þjóðviljanum er unr og ó út af liðveizlu Olaf-s
og kann henni ekki sérlega vel, þótt hann viðurkenni,
að hið bezta hafi verið Icikið.
Hvar gatur nú tekið svona menn alvar’.ega? Þótt mál-
gagn Sjálfstæðisfiokksins hafi viðurkennt, að svar forsæt-
isráðherra við bréfi Búlganins væri í fyllsta samræmi við
vilja mikils meirihluta þióðarinnar í utanríkismátum, rísa
þær hetjur, Ólafur og Bjarni, upp á alþingj eins og rúss-
neskir spútmkar, til þess eins að setia á svið ofurlitla leik-
æifingu í stjcrnarandstöðu. Utanríkismálin voru þeim þá
ekki eins heilög og þeir ihafa látið í veðri vaka. Og allt er
hey í harðindúm, iafnvel Þjóðviljinn er orðinn biblía Ól-
afs á Jeikæfingunni. Svo er mikili. Satans kratftur, að Ólaf-
ur lýsir með fjálgum orðum dáiæti sínu á Moskvumönn-
um, en Bjarni telur forsaétisáðherra jafnvel hafa slegið
ómakleg'a á .framrétta hönd tfélaga Búlganins. Það kemur
stundum tfyrir, að leikbrögðin sjlá'lf tr.ylla menn atf þeirri
leið, sem beir ætluðu sér að halda í upphatfi.
Þessi leiksýning þeirra Ól-atfs og Bjarna er enn ein sönn-
un þess, að þeir svífast einskis í heiftaræði sínu gegn stjórn-
inní. Jafnvel viðkvæm utanríkismél fjalla þeir um aí' algeru
ébyrgðarleysi. Mætti augljóslega draga þá á'lyktun af þessu
sjónarspili þeirra lélaganna, að innan skmms yrði þaö 'heyr-
inkunnugit víða um lönd, að hið margrædda bréf væri alls
ekki í sanmæmi við vilia íslenzku þjóðarinnar. Þá feng>i fé-
lagi Búilganin nýtt tilefni til brétfaskritfta og gæti þá borið
fyrirsg á'Iit tforingja „stærsta stjórnmálaflokksins á íslandi“-
Þannig .yrði allt komið í kring.
Annars er það etftirtakanlegt, að þótt ílhaldiö þykist vera
á móti kommúnistum, er það jaínan fyrst til að taka undir
með þeim, ef þeir magna hróp að lýðræðisflokkunum, sém
fuíltrúa eiga í rlkisstjórn. Andróður ilhaidsins gegn Moskvu
mönnum virðist því vera leikaraska.purinn einn, enda
græðir það beinhhis á tilveru þeirra.
Um .þessar mtuidir eru iiðin séxtíu ár frá fæð ingu danska skáldsins og þrumuklerksins Kaj
Munk, og konunglega ieikhúsið í Kaupmannahöfn sýnir í dag af því tilefni leikrit hans, —-
„Hugsjónamanninn“. — Hér birtist teikning af tveimur aðalleikendunum, Henrik Bentzon,
sem fer með hlutverk Heródesar, og EIsu H öjgaard, er leikur Saloine.
( Utan úr Heimi )
FORSÆTISTtÁÐHERRA Ka-
nada. íhaldsmaðuriún John
Dieíenbaker, flaug til Quebec
í síðastliðinni viku, til þess að
skýra landsstjóranum, Yincent
Massey, frá þeirri ákvörðun
sinni að rjúfa þing og efna til
nýrra kosninga. Eftir áhrifa-
ríka atburði í neðri deildinni
(House of Commons) ákvað
Diefenbaker að kosningarnar
skyldu fara fram hinn 31. marz.
Ákvörðun Diefenbákers um
þingrof kom ekki á óvart, held
ur tíminn sem hann valdi til
þess. Það var vitað, að þingið
mvndi ekki sit ja lengi, þar sem
kjósendur veittu engum flokki
meirihluta í kosningutnumí júní
síðastliðinn. íhaldsflokkur Dief
enbakers varð aðeins stærsti
flokkurinn með 113 þingsæti aí
265 sem skipa neðri deildina.
En Diefenbaker hefur látið lög
gjafarvaldiö koma flestum þeini
málum í framkvæmd, sem hami
hann lofaði í kosningabarátt-
unni.
John Diefenbaker
Frjálslyndi flokkurinn, sem
.jórnaöi Kanada í 22 ár, þar
1 í júní síðastliðnum, ásakar
nú íhaldsflokkinn fyrir sam-
drátt í atvinnulífinu og aukið
atvinnuleysi og ennfremur fyr-
ir það, að hafa haldið illa á spil
unum í sambúðinni við Banda-
ríkin. Hvorugur floklrurinn er
mjög mótfallinn Bandaríkjun-
um, en samkvæmt hetfð vill í-
haldsflokkurinn traustari sam-
búð við Bretland. Stuttu eftir
valdatökuna lét Diefenbaker
Kanada flytja 15% af verzlun
sinni við Bandaríkin til Bret-
lands;
íhaldsflokkurinn (Tories)
sem hefur heppazt að gera eitt-
hvað fyrir flesta á sjö mánaða
valdaskeiði sínu, mun biðja
kanadíska kjósendur um nægi-
lega sterkan þingmeirihluta, til
þess að tryggja flokknum hina
venjulegu föguri'a ára stjóm-
araðstöðu.
Þegar kosningabaráttan hófst
virtust þeir hafa góða sigur-
rr.öguleika.
TH. BERGSMA :
an vildi gjarpan hafa tal af
þeim. Önnur orsök varð til
Siyrjöld
„YA“, hið opinibera mál-
gagn spönsku stjórnarinnar,
hefur rekið til baka fréttir
ens'kra og franskra blaða urn
það, að Spánverjar hefðu
komið á ró í Itfni-héraðinu.
Carlos Mendos, fréttaritari
spönsku fréttastQfunnar „Ci-
fra“, skrifar, að spönsku eyði
merkurhersveitirnar hafi bú-
ið um sig í skotgröfum í kring
om Sidi-Itfni, höíuðborg hér-
aðsins. Hann skrifar enn
fremur, að allt sé þar með
kyrrum kjörurn og likurnar
fyrir því, að „Frelsisherinri'
geri árás, minnki dag frá
degi. Spánska hernunr berast
daglega miklar birgðir vopna,
matar og drykkjarfanga frá
Kananílayj unuto. Óhagstæt t
veður frá því um jól ihefur
hindrað öll vopnaviðskipti.
Siöan í liok október 1954
hatfa farið tfram samningaum-
leitanir m’illi Spénverja og
Marokkomanna um Ifni, Rio
de Oro og Sekia el Hamra,
og um f j ármélahags mu n i
Spánrverja í hinuim gömlu
eignum þeirra í Marokkó.
Orsök þess að Franco vill
ekki semja um héruðin, sem
Spánverjar eiga inn í Afríku
er mieðlfierð Marokkóstjórnar
á 300 milijón pesetum, sem
Franco veitti Mohammed V.
í Madrid á síðásta ári, m:eð
það fyrir augum að fé þetta
yrði notað tiþ að byggja
vatnsaflsstöðvar í hinni fyrr-
um spönsku héruðum Ifni.
Fé þetta var sfelt á frjálsuim
markaði 1 Tangier fyrir doll-
ara, sem orsakaði mikla verð-
fellingu pesetans. Nokkrir
bankastjórar í Baroelona fóru
til Tangier og keyptu alla
fúLguna, sem þeir síðan seldu
á svör.tuto markaði á Spáni.
Þeir flugu síðan til Suður-
Ameríku1, en spænska iögregl-
þess að æsa Spánverja mjög
giegn Marokkóbúum. Gekk
jafnvel svo langt, að Franco
varð að leysa upp lítfvörð
sinn, siem miestan part var
skipaður Máruan. Sidi-Ifni er
mikill fiskveiðahær og um
hann fer mikið atf vörum frá
Kanarfeyjunum. Nóttina milli
22. og 23. nóvember réðust
marokkanskir „íelíaghar"
(tfjallamenn) úr „Frelsishern-
um“ é Sidi-Itfni, komu þeir
Spánverjuto í opna skjöldu,
og urðu Spánverjar að búa
um sig innan Ifni. Þaðan
gerðu þeir gagriárás og tókst
að hrtekja „Frelsisberinn“
burt.
Yíðs vegar úm Marokkó eru
slíkir flókkar ,,fellagha“. Þeir
eru vopnaðir tékkneskum
vopnum og hafa hlotið mikla
reynslu í bardiögum við
Frakka.
Þegar þeir gerðu tihraun til
að né Sidi-Ifni á vald sitt,
skipaði stjórnin í Madrid
svo fyrir. að gerð skyildi loft-
Framhald á 4. síðu.