Alþýðublaðið - 09.03.1958, Qupperneq 3

Sunnudagur 9. marz 1958
AlþýðnblaSlS
S
Atþyöublaðiö
Útgeíandl:
Ritstióri:
Fréttastjóri:
Auglýsingastjóri:
Ritstjérnarsímar:
Auglýsingasími:
Aígreiöslusími:
Aðsetur:
Alþýðuflokkurinn.
Helgi Sæmundsson.
Sigvaldi Hjálmarsson.
Emilía Samúelsdóttir.
14901 og 1490 2.
1 4 9 0 6.
1 4 9 0 0.
Alþýðuhúsið.
Prentsmiðja Alþýðublað.-ins, Hverfisgötu S—10.
MORGUNBLADÍÐ fer jþessa dagana hörðum oröum
um stefnu roikáfistjófnarinnar í efna'hagBmálunum og finnur
henni mjög til fonáttu, að úrræði hennar muni aðsins hin
sömu og Sjlálfötæðiisflokkuirinn greip jafnan til í valdatíð
sinni! Og víst væri þetta ærið sakarefni, ef rétt reyndist.
Sjálfstæðisflokikurinn sigldi þjóðarskútunni í strand
og kumij engin ráð. Þess vegna gafst Framsóknarflokkur-
inn upp á samsíarfimi við hann fyrir síðustu alþingis-
kosniijgar. Honum var ljóst, að efnaliagsmáilin yrðu ekki
leyst með G'Iafi Thors og Bjarna Benediktssyni. Morgun-
blaðinu væri því sæmsí að taka hófsamlega til orða um
efnahagsmálin. Og sé það óáængt með stefnu ríkisstjórn-
arinnar varðandi þjóðarbúskapinn og efnahagsmálin í
heild, þá færi vel á því, að Sjálfstæðisfiokkurinn hefði
einhver úrræði fram að færa. Þess liefur enu ekki orðið
vart, svo að kumiugt sé. Sjálfstæðisflokkurinn á auð-
velt með að fordæma, enda minnstur vandinn. En liann
hefur ekkert á að triia, bendir eklti á neinar leiðir og
veit nanmast sitt rjúkandi ráð í efnahagsmálum. í þeim
efnum hefur hann aðeins upp á að bjóðá skapsmuni
Bjarna Beinediktssonar. Sli'kt er þjóðarbúskapsmm lítið
fullíingi.
Þjóðiviljinn ræðir einnig efnahagsrrJálin mikið og
virðist kiominn spöl lengra en Morgunblaðið, þó að varla
geti hann talizt öifundsverður af hlutskipti sínu. Komm-
únistablaðið þykist vita, hverju það sé á móti. Það er út
af fyrir sig nokkurs virði. En helzt þyrfti Þjóðviljinn einn-
ig að gera sér ljóst, hverju hann sé með — hvað hann og
Allþýðiubandalagið hafi til málanna að leggja. Slíkt væri
ólíkt stórmannlegra en vera með tilefnislausar getsakir í
garð samstarfsífokkanna og eigna þeim þessar, eða hinar
fyrirætlanir. Þjóðviljinn veit mætavel, að verkalýðUélögin
og bændasamitökin ráða úrslituan um stefnu ríkisstjórnar-
innar í leifnahagsmlálunum. Getsakirnar eru því annaðhvort
'blekkingar eða vantrú á verkalýðshreyfingunni til sjávar
og sveita, og virðist hvorugt hlutskiptið eftirsóknanvert.
HávaSi Þjóðviljans í tilefni af ræSu þeirri, sem Vil-
hjiálmur Þór bankastjóri flutti á dögunum, er heldur ekki
nein lausn þessa vandamáls. AlþýSublaðiS er Vilhjálmi
ósammála um margt, en það telur viðbrögð Þjóðviljans
eigi að síður hvimleitt frumhlaup. Auðvitað er ekkert
eðlilegra en maður í sícðu Vilhjálms Þór ræði efnahags-
málin. Og það er síður en svo illa farið, að hann geri
grein fyrir skoðunum sínum, þó að margir telji niðurstöð-
ur Öans umdeilanlegar. Orðin eru til ails fýrst, og satt að
segja eru efnahagsmál Islendinga allt of Jítið r-ædd op-
inberlega. Umræður geta orðið til þess, að nýjar hug-
myndir komi til sögunnar. Þjóðviljinn má ekki hegða
sér eins og Island væri austan megin við járntjaldið. Hon
um ber skylda til að rökræða við Vilhjálm Þór, setja
fram aðrar skoðanir og reyna að vinna þeirn fylgi lands-
manna. Bamkastjórar eiga að hafa málfrelsi eins og aðrir
þjóðfélagsþegnar, og isá er stundum vinur, sem til vamms
segir. íslenzk efnahagsmál þurfa þess með, að fleiri fari
að dæmi Viilhjálms Þór. Þau leysaist ekki a.f sjálfu sór
í þögn og afskiptaleysi.
Úrræöi ríkisstjórnarinnar í efnahagsmláTunuim koma á
daginn áður en langt'um líður, hver svo sem þaui verða.
Morgunblaðið ætti ekki að temja sér neinar getsakir í því
efni. Slíikt kynni að kornia því óþægilega í koll. En SjálÆ-
stæðiisflokknum væri hollt að mynda sér einlhverja fram-
bærilega skoðun í efnahaglsaniálunumi Stærsta flokki lands-
ins er sk-ömim að því að láta þjóðarbúskaipinn lönd og leið,
þó aldrei nema hann sé í sti órnarandstöðu. Og Þjóðviljinn
þarf annað og meira en segjast vera á móti þessu eða hinu
varðandi lausn efnahagsmálanna. Hann kemst varla hjá
því að verða með einhverju eða gera sig ella að viðundri.
Alþýðubandalagið ætti því að reyna að finna siáift sig og
teggja ríkari óherzlu lá þá viðíleitni en fara að skapsmuna-
dæmi Bjarna Benediktssonar.
Þ&ita er iiusiö i bæímm iío^tícDiUíío a suuui'- jtruiiiuuuui, par suii wvniscuii uuurcuiii uurur
legið hæítulega veikur undanfarið. Blaðamenn eru á stiásii þar fyrir utan að frétta af líðan
gamla mannsins.
( UtairB úr8 heimi )
VÍ3INDAMENN eru nú önn-
um kafnir að vinna úr þeim
upplýsingum, sem bandaríski
gervimáninn ,.Könnuður“ send-
ir sí og æ til athugunarstöðva
á jörðunni. Gervimáninn er
sjálfur heil rannsóknarstofa
með margvíslegum vísindatækj
um. Skýringin á því hversu
mörgum tækjum er hægt að
koma fyrir í sívalning, sem er
aðeins 2.03 m á lengd og 15 sm
í þvermál, er að finna í þeim
iðnaði, sem Bandaríkjamenn
| nefna ,,miniaturization“. Það
er mjög sérhæfður rafeindaiðn-
aður, sem gerir kleyft að fram-
jleiða hin örsmáu en nákvæmu
jmælitæld, sem notuð eru á
: gervlimánann. Til að gefa
| nokki'a hugmynd um hversu
jtækin í „K‘önnuði“ eru smá,
verða hér taldin upp helztu
tækin, sem þar eru.
Þar eru tæki, sem mæla hit-
ann í gervimánanum og utan
hans; tæki, sem mæla styrk
geimgeisla, geisiaryk, loftsteina,
geigermælar eru þar, tveir há-
talarar, og mjög flókið tæki,
sem sendir upplýsingar tækj-
anna í formi loftskeytasendinga
til jarðar. Rannsóknartæki
þessi vega öll til samans fimm
kíló og eru í stálhólk, sem veg-
ur 3.4 kg. í heild vegur „Könn-
uður“ rúmlega 14 kg.
„Könnuður11 er einn liður í
athugunum Bandaríkjamanna í
sambandi við hið alþjóðlega
jarðeðlisfræðiár. Þeir hyggjast
senda á loft 200 eldflaugar í
þeim tilgangi að kanna alheim
inn. Mestur . hluti eldflauganna
er sendur upp án gervimána,
en í þeim er þó fjöldi tækja,
sem senda upplýsingar um á-
stand geimsins.
Mikilvægustu upplýsingarn-
ar, sem eldflaugarnar gefa, eru
í sambandi við loftsteina og
geimgeislun, auk þess fæst þýð-
ingarmikil vitneskja um þétt-
leika, samsetningu og hitastig
loftsins. Margvísleg þekking
fæst um geimagnir og geisla í
jóniska loftlaginu, sem er frá
80—640 km frá jörðu. Þá fást
m.jög nákvæmar upplýsingar
um stærð og lögun jarðarinnar
frá gervimánanum. Nákvæmar
tímaákvarðanir á stöðu þeirra
hjálpa til að ábvarða legu eyja,
fjarlægðir milli meginlanda o.
fl.
Vísindamenn álíta samkvæmt
þeim upplýsingum, sem þegar
hafa borizt frá „Könnuði11 að
geimgeislun standi ekki í vegi
fyrir ferðalögum um geiminn,
— hún er aðeins tólf sinnum
meiri þar uppi en niðri á jörð-
unni. Loftsteinar eru ekki held
ur eins þéttir og búizt var við
Hitastigið innan „Kannaðar"
er um það bil 10—13 stig á Cel-
síus og því tiltölulega hentugt.
Fjölmargir áhugaútvarps-
menn víðsvegar um heim fylgj
ast með ferðum „Kannaðar", og
er þátttaka þeirra mjög mikil-
væg vísindalega séð. 10 opin-
berar rannsóknarstöðvar fylgj-
ast með ferðum hans, í Ame-
rí'ku, Suður-Afríku og Ástralíu.
Þær endursenda öll radiomerk-
in frá honum til aðalstöðvarinn
ar í Washington. Þar er unnið
úr upplýsingunum með hiálp
stórra vélheila. Sú þekking,
sem fæst verður síðar gerð öll-
um opinber til hagsbóta fyrir
mannkyn allt.
Könnuður.
Hafnarfjör^ur. Hafnarfjdrdur.
Alþýðuflokksfélag
Hafnarfjarðar
heldur'almehna'n félagsfund í Alþýðuhúsinu mónud. 10.
marz n. k. kl. 8,30 s. d.
Fundarefni:
1. Rætt um fjárhagsáætlun bæiarins, frummælandi
Guðmundur Gissurarson forseti bæjarstjórnav.
2. Önnur mál.
Stjórnin.