Tíminn - 15.04.1965, Blaðsíða 9

KIMMTUDAGUR 15. apríl 1965
TÉMINN
Skálholt er einn frægasti og1
virðulegasti sögustaður á fslandi.
Um aldaraðir var Skálholt — |
ásamt Hólum — miðstöð mennt-1
unar og trúarlífs, kirkju og skóla-!
kalds. Þjóðlífið átti þar sína há-
borg í andlegum og veralí-Iegum
efnum. í nágrannalöndunum urðu
samsvarandi staðir að grónum og
frægum háskólaborgum, sem eru
-flgjafar í lífi þjóðanna. En á neyð
aV" og niðurlægingartímum var
biskupsstóllinn í Skálholti lagður
niður og skólinn settur á flæking.
Sú ráðstöfun að leggja niður alda-
gamlar menningarstofnanir sam-
bmrilegar, á sér vart hliðstæðu í
sögu nálægra þjóða. Vér lítum svo
a, að brýna nauðsyn beri til að
bæta fyrir þetta með því að end-
urreisa hin fornu biskupssetur á
Þann hátt, að sæmi fomum menn-
ingar- og menntasetram íslenzku
Þjóðarinnar.
End'urreisn Skálholtsstaðar er
®ikið átak. Áhugamenn, íslenzkir
og erlendir, hafa gefið til Skái-
holts. fslenzka ríkið, ríkisstjórn og
alþingi, hafa þegar lagt fram verð
mætan og mikilvægan skerf.
Skrúðganga presta á Skálholtshátíð.
Ávarp Skálholtsnefndar
Endurreisn SScáSholts-
staðar er mikið átak
Erændþjóðir vorar á Norðurlönd-
nm hafa sýnt Skálholti mikla rækt
arsemi og stutt endurreisn stað-
arins með verðmætum gjöfum. En
það er fyrst og fremst hlutverk
íslenzku þjóðarinnar, hlutverk
hvers einasta íslendings, að vinna
að þessari endurreisn.
Skálholt er dýrmæt sameign allr
ar þjóðarinnar. Því leitum vér nú
til allra landsmanna um fjárfram-
lög til Skálholtsstaðar, til kaupa
að varðveita menningararfleifð |
sína og tengja sögu og afrek geng-!
inna kynslóða traustum böndum
við nútíð og framtíð. f sögu sína
og forna mennt sækir þjóðin
styrk, sjáifstraust og afl til nýrra j
átaka og framfara. Vér lítum svo
á, að hin öra fólksfjölgun og vöxt-
ur atvinnulífsins muni skapa ríka
þörf fyrir myndun byggðar í Skál-
holti, kringum þær mennta- og
menningarstofnanir, sem þar eiga
Dómkirkjan í Skálholti.
á bókasafni og til endurreisnar
menntaseturs þar. Frændþjóðir
vorar á Norðurlöndum hafa nú
efnt til fjársöfnunar til byggingar
lýðliáskóla í Skálholti. Vér
ætlumst nú til þess af Dönum, að
Þeir láti oss fá handritin. Vér vilj-
um að þjóðin ætlist einnig til mik-
•Is af sjálfri sér. Bókagjöfin til
Skálholts er vottur þakklætisliug-
ar til þeirra, sem þar ræittuðu
fræga bókmenningu.
Vér skírskotum til metnaðar ís-
lendinga varðandi þetta mál og
væntum þess að þjóðin sýni í verki,
®ð vér viljum öll að Skálholtsstað-1
uf verði endurreistur og honurn
synd sú virðing, sem honum er
samboðin í vitund manna, i fullri
vissu þess, að Skálholt muni auðga
°g treysta heilbrigt þjóðlíf. Sér-
bverri þjóð er nauðsyn og skylda
að rísa, enda mundi sú byggðar-
myndun studd af legu staðarins,
svo og jarðhita og rafmagni. Vér
viljum þess vegna beina öflum,
sem eru að verki með þjóðinni,
inn á brautir, þar sem þau þjóni
sem bezt í senn eðlilegum tilgangi
sínum og heilbrigðum þjóðarmetn
aði. Með framlagi sínu greiðir
hver íslendingur gamla skuld og
leggur um leið stein í byggingu
musteris og menntaseturs, er
verða mun þjóðinni til blessunar
'á ókomnum tímum.
Nöfn undirritenda.
Asgeir Ásgeirsson forseti ís-
lands.
Sigurbjörn Einarsson biskup ís
lands.
Séra Árelíus Níelsson formaður
Bandalags Æskulýðsf. í Reykjavík.
Ásmundur Guðmundsson
biskup.
Axel Tulinius sýslumaður Sunn-
mýlinga. •
Rjarrii'Guðbjörnssón forseti bæj
arstjórnar ísafjarðar.
Dr. theol. Bjarni Jónsson vígslu-
biskup.
Birgir Kjaran formaður stjórn-
ar Seðlabanka íslands.
Björn Fr. Björasson sýslumað-
ur Rangæinga.
Björa Sigfússon háskólabóka-
vörður.
Bjöm Sigurbjarnarson gjaldkeri
Stúdentafélags Suðurlands.
Björn Teitsson formaður Stúd-
entaráðs Háskóla íslands.
Einar Haukur Eiríksson skatt-
stjóri, Vestmannaeyjum.
Eiríkur Eiríksson formaður Ung
mennafélags íslands.
Séra Eiríkur Þ. Stefánsson fyrrv.
prófastur.
Séra Erlendur Sigmundsson pró
fastur, Seyðisfirði.
Eysteinn Jónsson formaður
Framsóknarflokksins.
Geir Hallgrímsson borgarstjóri.
Gísli Halldórsson forseti íþrótta
sambands íslands.
Guðmundur Halldórsson forseti
Landssambands Iðnaðarmanna.
Séra Gunnar Árnason, formaður
Prestafélags íslands.
Gunnar J. Friðriksson formað-
ur félags íslenzkra Iðnrekenda.
Gunnar Guðbjartsson formaður
Stéttarsambands Bænda.
Gunnar Gunnarsson skáld.
Hannibal Valdimarsson forseti
Alþýðusambands íslands.
Helgi Elíasson fræðslumála-
stjóri.
Hilmar Stefánsson formaður
fyrri Skálholtsnefndar.
Hrefna Tynes kvenskátahöfð-
ingi.
Hörður Bjarnason húsameistari
ríkisins.
Séra Ingólfur Guðmundsson for-
maður Stúdentafélags Suðurland-s.
Ingólfur Jónsson landbúnaðar-
ráðherra.
Jakob Frímannsson formaður
stjórnai Samhands íslenzkra Sam-
vinnufélaga.
Jóhann Hafstein kirkjumálaráð'
herra.
Jóhann Hannesson prófessor,
forseti Guðfræðideildar.
Séra Jón M. Guðjónsson, Akra-
nesi.
Jón Sigurðsson formaður Sjó-
mannasambands íslands.
Jón Þórarinsson formaður
Bandalags íslenzkra Listamanna.
Séra Jón Þorvarðarson kirkju-
ráðsmaður.
Jónas B. Jónsson skátahöfðingi.
Kristinn Ármánnsson rektor
Menntaskólans í Reykjavík.
Dr. Kristján Eldjára þjóðminja
vörður.
Lára Sigurbjörnsdóttir formað-
ur Kvenfélagasambands íslands.
Ludvig Storr aðalræðismaður.
Ólafur Þ. Kristjánsson stórtempl
ar.
Páll Hallgrímsson sýslumaður
Árnesinga.
Dr. Páll ísólfsson organleikari
dómkirkjunnar.
Páll V. G. Kolka kirkjuráðsmað-
ur.
Séra Sigurður Einarsson skáld
í Holti.
Séra Sigurður Kristjánsson pró-
fastur, ísafirði.
Séra Sigurður Pálsson prófast-
ur, Selfossi.
Dr. Sigurður Sigurðsson land-
læknir.
Sigurður Stefánsson vígslubisk-
up, Möðruvöllum.
Stefán Júlíusson formaður Rit-
höfund-asambands íslands.
Séra Sveinbjörn Högnason
fyrrv. prófastur.
Sverrir Júlíusson formaður
Landssambands íslenzkra Útvegs-
manna.
Vilhjálmur Þ. Gíslason útvarps-
stjóri.
Þórarinn Björnsson skólameist-
ari, Akureyri.
Þórarinn Þórarinsson kirkju-
ráðsmaður.
Séra Þorgrímur V. Sigurðsson
kirkjuráðsmaður.
Þórður Tómasson safnvörður,
Skógum.
Þorsteinn Sigurðsson formaður
Búnaðarfélags íslands.
Örn Steinsson formaður Far-
manna- og Fiskimannasambands
íslands.
Skálholtsnefnd 1965.
Bcnjainín Eiríksson, formaður.
Jón Gunnlaugsson.
Þórarinn Þórarínsson, ritari.
Magnús Z. Sigurðsson.
Ólafur Jónsson, gjaldkeri.
Magnús Víglundsson.
Áuður Eir Vilhjálmsdóttír.
Ottó A. Michelsen, varagjald-
keri.
Erlendur Einarsson, varaformað
ur.
Páll H. Jónsson, vararitarí.
Gunnar Friðriksson.
Pétur Sæmundsen.
Hróbjartur Bjarnason.
Stefán Hilmarsson.
Jóhanna Guðmundsdóttir.
Unnar Stefánsson.
Sveinbjörn Finnsson, fram-
kvæmdastjóri.
Framtíð Skálholts
— Stúdentafélag Suðurlands efnir til almenns um-
ræSufundar að Selfossi um framtíð Skálholts.
Málefni Skálholts hafa verið of-
arlega í hugum manna nú, vegna
bókasafnskaupanna og Skálholts-
söfnunarínnar, sem nú er að hefj-
ast fyrir alvöru.
Stúdentafélag Suðurlands hefur
tekið að sér að safna á félagssvæði
sínu (Árnessýslu, Rangárvalla-
sýslu og V.-Skaftafellssýslu). Sér-
stök söfnunarnefnd skipulegg-
ur starfið. Hana skipa sr. Ingólfur
Guðmundsson, Björn Sigurbjarn-
arson, fyrrv. bankagjaldkeri og
Gunnlaugur Skúlason, dýralæknir.
í hverri sýslu starfa nefndir fél-
agsmanna og áhugamenn, sem ætl
azt er til að nái til hvers íbúa á
félagssvæðinu og gefi honum kost
á að leggja endurreisn Skálholts
’ið með fjárframlagi.
Töluverðar umræður hafa orðið
um framtíð Skálholts, en Sunn-
lendingar. nágrannar Skálholts,
hafa ekki látið mikið til sín heyra
i þ'eim umræðum. Vitað er þó af
héraðsfundasamþykktum og fleiru
áð endurheimt biskupsstólsins,
er að margra dómi grundvöll-
ur endurreisnar Skálholts.
Stúdentafélag Suðurlands hefur
áður gengizt fyrir almennum um-
ræðufundum. í fyrra var fjölsóttur
og fjörugur fundur um landbúnað-
armál.
Fundurinn um i ramtíð Skálholts
verður haldinn í Selfossbíói þriðju-
daginn 27. apríl. Frummæl-
endur verða sr. Sveinbjörn Högna-
son, fyrrv. prófastur og Skálholts-
nefndarmaður, Ágúst Þorvaldsson,
alþingismaður og Jón R. Hjálmars-
son, skólastjóri, Skógum. Aðgang-
ur verður öllum frjáls og er þess
að vænta að Sunnlendingar og aðr
ir áhugamenn um framtíð Skál-
holts fjölsæki þennan fund. Stjórn
Stúdentafélags Suðurlands skipa
nú: Sr. Ingólfur Guðmundsson for-
maður, Björn Sigurbjarnarson,
gjaldkeri, Jóhann S. Hannesson
skólameistari. ritari. Páll Jónsson,
tannlæknir og Jóhannes Sigmunds
son, kennari, Syðra-Langholti.