Forvitin rauð - 01.05.1975, Síða 5

5
Þelr einir, sem ætla sér a5 komast til valda
£ félagi s£nu, hafa þrautseigju til a3 standa
af sér þessar móttökur og halda áfram, þar
til þeir komast £ nefndir og stjórnir, hljóta
þjálfun £ starfi og aðlagast um leið rfkjandi
kerfi og aðferðum. Verkalýðsfélögin virðast
þv£ £ dag vera vettvangur valdasjúkra manna.
£ kjölfar aukinna samskipta við aðrar þjóðir
fóru verkalýðsfélögin að ganga £ erlend verka-
lýðssambönd. Utanlandsboðsferðum forystumanna
fjölgar ár frá ári, þingsetur erlendis og
þátttaka £ hinum og þessum ráðstefnum hefur £
för með sér verulegar fjarvistir, sem svo
aftur eykur enn á bilið milli félagsmanna og
þeirra. L£tið er gert af þv£ að kynna félags-
mönnum starfsemi þessara erlendu sambanda eða
skýra frá ferðalögum forystumanna, en sumir
hverjir eru nu' stjórnarmeðlimir þeirra.
Verkalýðsforystan er £ dag á höndum svo
fárra manna, sem flestir hafa gegnt forystu-
hlutverkum sínum um árabil, að venjulegu
fólki þykir nánast furða, að þeir skuli
yfirleitt hafa t£ma til að vera til.
Vinnudagur þeirra er iðulega svo þéttskip-
aður fundum, að oft verða þeir að velja á
milli þeirra og sólarhringurinn nægði vart,
ef alla ætti að sitja. Þeir eru sffellt £
sviðsljósinu, einkalff þeirra er ákaflega
takmarkað og að vissu leyti komast þeir £
sömu aðstöðu og kóngar eða frægar stjörnur
úti f heimi. Það kitlar hégómagirnd flestra
að vera þekktir bæði £ heimalandi s£nu og á
erlendri grund, dómgreindin fer halloka,
markmiðin fjarlægjast ósjálfrátt, lffsvið-
horfin breytast og fundavftahringurinn á
sinn þátt £ þvf að samræma skoðanir þeirra
sem fundina sitja. Það sæmir ekki að vera
alltaf á öndverðum meiði, fyigja verður leik-
reglum og haga sér eins og siðmenntað fólk f
nútfma þjóðfélagi.
Samnineamáiin
1 miðstjórn Alþýðusambands fslands eiga sæti
15 manns, þar af þrjár konur. Samninganefnd
sú sem sfðast var valin, nfumannanefndin
svokallaða, er skipuð formönnum landssamband-
anna og engin kona er þar á meðal. Ekkert
tillit er tekið af hálfu ASl forystunnar til
þess fjölda kvenna sem er félagsbundinn innan
verkalýðshreyfingarinnar og jafnréttið er
ekki virt þar frekar en innan félaganna sjálfra.
Sfðustu árin hafa atvlnnurekendur iðkað þann
leik að krefjast þess, að rfkisvaldið hefði
afskipti af vinnudeilum og reynt að koma
þv£ inn hjá almenningi, að það væri hiutverk
rfkisvaldsins að koma með allsherjarlausnir
hve$ju sinni. Þessa leið hafa þeir farið til
að tryggja það, að þeir sjálfir fengju bætur
fyrir þær launahækkanir, sem samþykktar yrðu,
fengju að velta þeim beint út £ verðlagið og
kenna svo launþegum um óðaverðbólgu, sem
stöðva yrði með þvf að ógilda nýgerða kjara-
samninga með vfsitölubindingum, gengisfell-
ingum og öðrum álfka þægilegum aðgerðum.
Sá háttur hefur verið hafður á a.m.k. £ tvenn-
um sfðustu vinnudeilum að kalla til sérfróða
menn, eins og þjóðhagstofustjóra, innstu
koppa £ búri hjá Seðlabankanum og aðra sér-
fræðinga £ störfum hjá rfkinu til að halda
fyrirlestra um ástand þjóðarbúsins yfir hausa-
mótum samningamanna beggja aðila, jafnvel
hafa forsætisráðherrar ekki látið sitt eftir
liggja £ þessum ræðuhöldum. Tölfræði þessara
sérfræðinga er sl£k, að venjulegt fólk rugl-
ast gjörsamlega f rfminu, fer jafnvel að trúa
þvf, að þessir menn með titlana og menntunina
hljóti að vita um hvað þeir eru að tala. Það
vill þv£ miður oft gleymast,að einmitt þessir
menn eru ráðnir £ störf sfn til að tryggja
það rangláta þjóðskipulagskerfi, sem við búum
við - tryggja það, að launþegar sætti sig við
arðrán og kúgun á meðan svokallaðir atvinnu-
rekendur raka saman fé og sækja ymiss konar
styrki £ sameiginlega sjóði landsmanna til að
standa undir vafasömum hallarekstri sfnum.
Einnig hefur sá háttur verið hafður á, þegar
hinn óbreytti verkamaður hefur samþykkt
rammasamningana, að velja ýmsa hópa og semja
sérstaklega um ýmis frfðindi þeim til handa,
t.d. fæðispeninga, flutningsgjöld, vinnufata-
gjöld, skattafrádrætti ofl. Þessi ljóti
leikur hefur verið leikinn £ öllum samningum
um langt árabil og atvinnurekendum beinlfnis
verið hjálpað við að rjúfa samstöðu verka-
lýðsins. Kjörorðin einn fyrir alla og allir
fyrir einn hafa gleymst £ baráttu hagsmunahópa,
sem telja sig eiga rétt á hærri launum vegna
menntunar sinnar. Menntun verkalýðsins virð-
ist þvf vera sá þátturinn, sem atvinnurekenda-
valdið getur notfært sér hvað best.
Sfðustu samningar
1 samningunum £ febrúar 1974 héldu verkalýðs-
félögin ekki vöku sinni og gleyptu við agni
atvinnurekenda, sem fólst £ þv£ að hækka
laun sem mest, afneita vfsitöluþaki og mestri
hækkun til hinna lægstlaunuðu, þrátt fyrir
yfirlýsingar fyrirfram um að nú skyldi geng-
ið svo frá, að þeir lægstlaunuðu fengju mest
£ sinn hlut. Atvinnurekendur sáu sér þann
leik á borði, að með þv£ að koma kjaramálum
úr jafnvægi, væri hægur vandi að steypa
vinstri rfkisstjórninni, sem þá sat, og það
tókst með hjálp verkalýðshreyfingarinnar.
frh.bls. 17
I