Alþýðublaðið - 23.04.1958, Side 1
öublnöiö
XXXIX. árg.
Miðvikudagur 23. apríl 1958
90. tbl.
Tifó vóg á báðar hc lur í ræðu sinni á árs-
Var ekki eins tiarðorður I garð Sovét-
ríkjanna og búizt var við.
BELGRAI>, þriðjudag. Tito forseti Júyóslavíu hvatti í dag
Sovétríkin til að láta af voiium sínum um að fá Júgóslavíu til
að snúa aftur tii Sovétblaklkarinnar. Við sctningu þings júgó
siavaeska kommúnistaflokksins í Ljubljana sakaði Titó ýmsa
Íaustuú-eiýrópska kommúnista um að vfera sk|ammt;ýniir ógi
dónaiegir í afstöðu sinni til stjórnar hans. Hann lagðj þá á
herzlu á, að bað væri mikilvægt fyrir Júgóslavíu að hafa gott
Sainband við Sovétríkin og var þeirrar skoðunar, að ríkin ættu
að reyna að koma á nýrrí samvinnu.
Er Titce flutti ræðu sína rík-
ir andrúmsloft áihyggna nxeðal
opinberra, aðila x Júgóslavíu,
þar sem óttazt er, að Sovétrík-
in undirbúi nýja sókn gegn
Júgóslavíu í kennisetninga-
stríði þjóðanna. F'ynsta skotinu
í þvií stríði var skotið í mikilli
ádeilugrein, er birtist í aðal-
málgagni miðstj órnar rúss-
neska kommúnistaflokksins s.
í. föstudag. Dlegi síðar baVst
fréttin um, að Sovétríkin og 11
önnur kommúnistaníki mundu
ekki senda fulltrúa til þings
júgóslavnes'ka feommúnista-
f 1 ckfesins. Kommún is t af lokka r
Noregs, Danmerkur og Sviss
hafa sent sendinefndir til þin'gs
ins og frá Indónesíu, ítalíu og
Túnis hafa verið sendir áhevrn
arfulltrúar.
Tito gerði eininig hríð að vest
urvelduniumi og lýsti því yfir,
að þau hefðu vísað á bug góð-
um tililöguim frá Sovétríkjun-
um. Hann fevað NATO miða að
heimsyfirriáðum og hyggjast n'á
tafemarki sínu með valdapóli-
tík. Þetta er í fyclsta sinn, sem
Júgóslavía setur fraim slíkar á-
sakanir gegn vesturveldunum.
1800 fulltrúar 755.000 júgóslav-
nesfera fcommúnista hlustuðu
þögulir á gagnrýni þessa, en
1 þeir stóðu upp og klöppuðu, er
Tito gagnrýndi „vissa félaga“.
— Sendiherra Sovétríkjanna í
Beigrad, Ivan Zamsjevski, sat
úti í horni sem áheyrnarfull-
trúi kommún is tafI ok-ks Sovét-
xúkjanna. Sarna er að segja um
sendiherra annarra Austur-Evr
ópuríkja.
Ræða Titos var ekki eins
harðorð í garð Sovétríkjanna
og vænzt hafði verið, en samt
Eramhald á 2. síðu.
Rússar gagnrýna
Tífé enn.
LONDON, þriðjudag. Sovét
ríkin beindu enn í dag harðri
gagnrýni að júgóslavneska
kommúnistaflokknum . Segir
Moskvu-útvarpið, að flokkur
inn hafi bæði verið gagnrýnd
ur í Pravda og i framkvæmda
nefnd miðstjórnarinnar, er
kölluð hafðí verið saman til
fundar vegna 88. afmælisdags
Lenins.
II framkvæmdanefndinni
sagði fulltrúinn Pospelov, að sú
afstaða, sem júgóslavneski
■kommúnistaflokkurinn tseki til
visBra kennisetninga, drægi úr
samíheldninni í hinum sósíalist-
ísku herbúðum. . J vissum atrið
um, er stefnusferá flokksins and
stæð hinni sameiginlegu stefnu
og friðaryfirlýsingunni, sem
samþykkt voru á fundi komm
únistaflokkanna í Moskva í
nóvember s. 1. Það er því eng
stefnuskrá Júgóslava vel“,
in furða, að borgarablöðin taki
sagði Pospelov. Hann lét enn
Framhald á 2, síSu.
S.V.S. - Samfök um vesræna sam
vinnu stofnuð á laugardaginn
Tveir brezkir þingmenn flytja hér fyrir-
Iestra á vegum samtakanna
UM NOKKURT sk.eið hefur verið í undirbúningi stofnun
ísíenzkrar deildar í „Atlantic Treayt Association“ (A.T.A)., en
það er alþjóðasamtök áhugamanna um Atlanthafbandalagið.
Fru hliðstæð félög starfandi í langflestum NATO-ríkjum.
Undirbúningsnefndin boðaði
til stofnfundar í Þjóðleikhús-
kjallaranum á laugardaginn, og
var. þar endanlega gengið frá
stofnun íslenzku deildarinnar,
sem hlotið befur nafnið „Sam-
tök urn vestræna samivinnu“
Útgöngubann á
brezka hermenn
á Mölfu
VALETTA, þriðjudag. Brezk
iim hermönmim og fjölskyid-
um beirra var í dag bannað að
vera úti í Valetta milli sólar
lags og dagrenningar, jafnfi-amt
því sem lögreglan reisti varna
girðingar umhvei-fis aðalstöðv
ar hersins og aðrar byggingar
til öryggis fyrir nýjuni mót-
Framhalð á 11. síða.
Sjérétfarréðstefnan í heild samþykkir að
gera sérstakan samning um landgnina
Landgrunn skilgreint sem hafsbotn utan landhelgi
niður á 100 faðma dýpi.
GENF, þriðjudag. Sjóréttarráðstefnan. ákvað á almennuni
fundi í dag að gera verið sérstakan samning um landgrunnið.
Það var Indland, sem bar fram tillöguna,, sem samþykkt var
með 57 atkvæðum gegn 11, en 12 lönd sátu hjá. Bretar, Banda
ríkjamenn og Rússar greiddu atkvæði með.
'Hugtakið landgunn var nán- ♦--------------------------
ar skilgreint í sérstakri grein,
sem ráðstefnan samþykkti'. —
Með landgnunninu er átt við
haifsbotninn utan landhelginnar
niður á 100 faðma dýpi. Land-
grunn nær einnig til hafsbotns-
ins á enn stærra dýpi, ef mögu-
leikar eru til nýtingar náttúru-
auðæfa, og hann nær einnig til
hafsbotnsins umhverfis eyjar.
Munu ríkin, sem samþykktu
sérstakan samning um land-
grunnið, munu hafa gert það
til að feoma í veg fyrir, að á-
kvarðanir um landgrunnið yrðu
felldar, ef almennur samningur
uui sjóréttarreglur yrði feiidur
á ráðstefnunni núna.
Mifei'lvæg í-egla í hinum al-
menna samningi, sem samþykkt
yar, slær því föstu, að strand-
ríkin hafi full yfirráð yfir land
grunninu til nýtingar og rann-
sókna á náttúruauðæfum. Þessi
grein var saanþykkt með 59 at-
kvæðum. Stórveldin studdu
greinina.
15 mal á dag-
skrá alþingis
DAGSKRÁ Sameinaðs al-
þingis í dag er óvenju f jölbreytt
eða 15 máls alls. iFundurinnl
hefst a ðloknum aðalfundi Þjóði
vinafélagisinis, sem byrjar Jdw
1,30 e. h. Dagskráin er sem
hér sC'gir;
1) Fjáraúkalög 1955, 2) Gjáld
eyrisafkoma, 3) Heilsxxhæli NL.
PÍ, 4) Biskupsstóll í Skálhol.ti,
5) Félagslegt öryggi, 61 Atóm-
vísindastiofnun Norðurlanda,
7) Jafnlaunanefnd, 8) Söng-
kennsla, 9) Skipakaup frá Nor-
egi, 10) Eftirgjöf lána vegna ó-
þurrka, 11) Brotajárn, 12) Hey-
mjölsverksmiðja, 13) Glímu-
kennslia í sfcólum, 14) Flóa'b'át-
urinn Baldur, 15) Vegakerfi á
Þingvöllum.
(SVS). Eru samtökin opin öll-
um þeim, sem styðja Atialnts-
hafsbandalagið í orði og veiiki
og stuðla vilja að auki'nni sam
vinnu vestrær.na þjóða á ölluin
sviðum, e'kki sizt í menningar-
málum.
BREZKIR ÞINGMENN.
Á stoínfundinum á laugaf-
i
daginn var dr. Jóhannes Nor- |
dal fundaxstjóri. Formaður und ;
irbúningsnefndar, Pétur Bene- :
dik’tsson ban'kastjóri, gerðí ;
upphafi grein fyrii- eðli og +il-
gang; samtakanna og benti á
nokkur ver.kefni sem nú lægju ;
i'vrir þeim. Samtökin eiga t d. i
aðild að al'þjóðiegri samkeppni
um ritsmíðar, bæði blaðagreiix- !
ar og skóldverik, og verða veút
sérstö'k íslenzk verlaun í báö-
um flokkum. Þá skýrði Pé+ur
Eenediktsson fró því að næsá
verkefni samtakanna væri að
gangast fyrir fyrirlestrium Ija
Framhald á 2, síðu.
ÞAÐ hcfur vakið mikla .at-
hygli, vhcrsu vel íslenzka
sendinefndin á Genfarfund-
inum um landhelgismálin
hefur haldið á málstað lands
ins, og á það sérstaklega við
formann íslenzku sendinefnd
arinnar, Hans G. Andersen
ambassador, að hinum nefnd
armönnum, þeim Davíð Ol-
afssyni og Jónj Jónssyni, ai-
geriega ólöstuðum.
Beztan vitnisburð um
þetta er að finna í rxeðilm
þeirra manna, sem barizt
háfa gegn íslendingum á ráð
stefnunni. Það hefur varla
brugðizt, að þeir hafa tekið
skýrt fram i ræðustói, að
þf'ir skilji fullkomlega hina
cinstöku aðstöðu íslands og
haifi samúð með vandamál-
unx þjóðarinnar o. s. frv., —
enda þótt þeir verði að taka
aðra afstöðu. Þetta sýnir, að
þc.ir itelja nauðsynlegt að
gera málflu'tningi Islending-
anna full skil og reyna að
vega á móti áhrifum hans.
Loks var það mikil viður-
kenning, að meirihluti skyldi
fást fyrir viðbótartillögu Is-
lendinga í nefnd s. 1. mánu-
dag.
Fyrir íslenzku fulltrúunum
eru mál þessi ekki ný, enda
hafa þeir unnið að þeirn í
Hans G. Andersen
áratug, og þá ekki sízt Hans
Andersen, sem hefur verið
aðalráðgjafi ríkisstjórnu hér
á landi í þjóðarétti. Hefur
lxann fhitt mál þ.etta fyrir
land sitt á þingi sameinuðu
þjóðanna í New Yorlt með
þeim árangri, að landhelgis-
xrxálin voi-u sett á dagskrá
laganefndar SÞ, en það
leiddi aftur til ráðstefnunnar
í Genf. Þá eins og nú stóðu
Hans ög aðrir fulltrúar ís-
lands í andstöðu við Breta
og fleiri stórveldi, en fengu
þó meirihluta þjóðaniia til
stuðnings við sig.
Hans hefur nú um skeið
gegnt því aðalstarfi að vera
ambassador íslands hjá NA-
TO í París, sem er erfitt og
mikilsvert starf. Hefur hann
gei't þjóð sinni ómetanlegt
gagn í þvrí starfi og unnið
trúnað margra manna í
stjórnmálaheimi Evrópu og
NATO. Hans er aðeins 38
ára gamall, enda þótt hann
hafi um langt skeið gegnt
mik'lum ti'únaðax-störfum. —
Hann fæddist í Winnipeg
1919, laúk námi við Mennta
skólann í Reykjavík 1937 og
ágætu lögfræðiprófi við Há-
skólann 1941. Eftir það stund
aði hann nám í þjóðai’étti í
Toronto í Kanada og við
bandarísku háskólana Colum
bia og Harvard. Varð liann
eftir það þjóðréttarráðunaut
Ur >í utani-íkisráðumeytimt a'ð
eins 27 ára gamall. Síðan
hefur liann tekið bátt í fjölda
aliþjóðlegra funda fyrir Is-
lands hönd, fyrst og fremst
um landhelgismálin, setið
tíðum á þingum samvinuðiu
þjóðanna og unnið að þess-
um málxun með öðrum, en
va,r loks skinaður fastafull-
trúi íslands hjá NATO 1956.
Hans er giftiur Ástríði Helga
dóttur og búa þau hjón á-
samt hörnum síuum í París.
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
4.
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
V
s
s
s
s
s
V
V
s
s
s