Alþýðublaðið - 27.04.1958, Page 11

Sunnudagur 27. apríl 1958
AlþýðublaðiS
1
Dönsk og norsk
d a g b I ö ð
i m i
22 4 20
í DAG er sumiudagrurinn, 27.
apríl 195S.
Slysavarðstofa Reykjavíkur í
Heilsuverndarstöðinni er opin
allan sólarhringinn. Læknavörð
ur LR (fyrir vitjanir) er á sarna
stað frá kl. 13—8. Sími 15030.
Helgidag'svörSur L. R, í dag er
Tryggvi Þorsteinsson, Lækna-
varðstofunni, sími 1-50-30.
. Næturvörður er í Iðunnarapc
teki, sími 1-79-11. — Lyfja-
búðin Iðunn, Reykjavíkur apo-
tek, Laugavegs apótek og Ing-
ólfs apótek fylgja öll lokunar-
tíma sölubúða. Garðs apótek og
Holts apótek, Apótek Austurbæj
ar og Vesturbæjar apótek eru
opin til kl. 7 daglega nema á
laugardögum til kl. 4. Holts apó
tek og Garðs apótek eru opin á
sunnudögum milli kl. 1 og 4.
Hafnarfjarðar apótek er opið
alla virka daga kl. 9-—21. Laug-
ardaga kl. 9—16 og Í9—21.
Helgidaga kl. 13—16 og 19—21.
Næturlæknir er Kristján Jóhann
esson.
Kópavogs apótek, Alfliólsvegi
9, er opið daglega kl. 8—20,
nema laugardaga kl. 9—16 og
helgidaga kl. 13-16. Síirii 23100.
Basjarkókasafia Rwykjavíkar,
Þingholtsstræti 29 A, sími
1 23 08. Útlán opið virka daga
kl. 2—10, laugardaga 1—4. Les-
atofa opin kl. 10—12 og 1—10,
Iaugardaga kl. 10—12 og 1—4.
Lokað á sunnudögum yfir sum-
arnaánuðina. Útifcú: HólmgarSi
34 opið’ mánudaga, miðvikudaga
og föstudaga kl. 5—7; Hofsvalla
götu 16 opið hvern virkan dag
nema laugardaga kl. 6—7; Efsta
eundi 36 opið mánudaga, mið-
vikudaga og föstudaga kl. 5.30—
7.30.
FLUGFERÐIR
Flugfélag fslands h.f.:
Millilandaflug: Hrímfaxi er
væntanlegur til ReykjaVíkur kl.
16.50 í dag frá Hamborg, Kaup-
mannahöfn og Oslo. — Innan-
landsflug: í dag er áætlað að
LEIGU BÍLAR
BlfreiðastöS Steindórs
Símí 1-15-80
fljúga til Akureyrar og Vest-
mannaeyja. — Á morgun er á-
ætlað' að fljúga til Akureyrar,
Fagurhólsmýrar, Hornafjarðar,
ísafjarðar, Siglufjarðar og Vest-
mannacyja.
J. Rðagnús Blarnasoni
Nr. Si
EIRIKUR HANSSON
Skáldsaga frá Nýja Skotlandi.
Framhald af I. slðn.
GÓÐ SKILYRÐI HÉR.
íslenzku hverasvæðin virðast
hentug íyrir framleiðslu á
þungu vatni, þar sieon liitaorka
er nægileg og mjög ódýr, en
suður í álfu er þungavatnið
framleitt ,með gufu, sem tilbú-
in er af kolum eða olíu og er
því mjör dýr. Hins vegar má
búast við, að a!lur annar til-
kostnaður sé hér á landi miklu
hærri en í öðrum löndum og
verður það rneðal annars verk-
efni sérfræðinganna að gera
áætlanir um, hver framleiðslu-
kostnaður þunga vatnsins
mundi Verða hér.
ifeungt vatn er oft notað við
beizlun kjarnorku, en er þó
ekki ómissandi. Er hægt að kom'
ast hjá notkun þess, og er enn-
þá óvíst með öllu, hvort kjarn-
orkuver þau, sem eru á prjón-
unum í Evrópu,. muni nota
þunga vatnið eða ekki. Væri
hægt að tryggja öruggar birgð-
ir af þungu vatni hér á Islandi
á hagstæðu verði, gæti það
hvatt til þess, að þunga vatnið
yrði notað en ekki aðrar að-
ferðir.
VINNA FYRIR HÚNÐRUÐ
VERKAMANNA.
Farí svo í fyrsta lagi, að Evr-
ópuþjóðirnar, sem hafa með sér
mikla samvinnu í kjamorku-
málefnum, velji yfirleitt fram-
leiðsluaðferð, sem1 hagnýtir
þunga vatnið, og í öðru lagi að
það reynist hagkvæmt að fram-
leiða þungt vatn hér á Islandi,
má búast við ,að hér rísi mikl-
ar vertksmiðjur til slíkrar fram
leiðslu. Mundi kosta mörg
hundruð milljónir að reisa þær
og hundruð manna fá við þær
atvinnu. Hafa menn helzt haft
augastað á Henglinum tú slíkr-
ar virkjunar.
Bifreiðastöð Reykjavíkur
Sími 1-17-20
SENDIBÍLAR
Sendibílastöðin Þrostur
Sími 2-21-75
mann, sem getur skrifað ís-
lenzku.
— Ég veit af engum öðmm
íslendjng en mér hér í borg-
inni, sagðt ég.
— Það er illa farið, sagði
hann mjög alvörugef jnn.
— Eg skal fara með þér,
sagði ég.
— Eg er sannarlega þakk-
látur, sagði hann, og það
færðist gleðibjarmi yfir and-
ljt hans, en getur þú gjört svo
vel og komið strax? Qg hann
fór með hægð að di'aga annan
hanzkann á hina vinstri hönd
sína.
— Eg skal koma undir eins,
sagðj ég og setti um leið á mig
hattinn minn og fór í létta yfir
höfn, sem ég átti.
—• En viltu ekki láta vjn
þinn, sem hér var áðan, vita,
að þú verður í burtu nokkra
klukkutíma? sagði Férguson.
— Jú, það ætla ég að gjöra,
sagði ég.
Svo gefck ég út úr herberg-
jnu og fram ganginn til að
vita, hvort ég sæi ekki Hend-
rik, en hann var þar hvergi
sjáanlegur. Eg spurði svo eftjr
honum í tveimur eða þremur
næstu herbergjunum, en hann
var þar ekld heldur. Eg fór
svo aftur inn í mitt ejigið her-
bergi, þar sem Ferguson beið
mín, og var hann nú búinn að
setja upp báða hanzkana. Eg
tók blað og blýant og ritaði
nokkrar línur til Hendriks, og
gat þess, að ég ætlaði út í
borgjina og kæmi ekki til
baka, fyrr en einhverntíma á
tólfta klukkutímanum, og bað
ég hann að segja vökumanni
Skólans frá því, svo að hliðinu
á garðinum, sem var í kringum
skólann, yrði ekki lokað áður
en ég kæmi. Því að það var
jafnan siður vökumannsins að
loka því hliði, þegar klukkan
var ellefu á ikvöldin. Þegar ég
var búinn að skrifa þessar lín-
ur og búinn að ganga frá mið
anuffl, þar sem ég bjóst við að
Hendrik mundi undir eins
gæta að honum, þegar hann
kæmi inn í herbergið, fórum
við Ferguson út.
— Á ég ekki að tala við um-
sjónarmann skólans og láta
hann vita, að þú ætlir út í
borgina með mér? sagði Fergu1-
son, þegar við vorum í þann
veginn að ganga út um fram-
dyr skólans.
— Nei, þess gjörist ekki
þörf, sagði ég, því að mér
fánnst ég mundi með því lýsa
vantrausti mínu á manninum,
ef ég krefðist þess, að hann
færi með mér til umsjónar-
mannsins.
—- Það skal vera rétt eins
og þú vilt, sagði Ferguson.
Við g'engum svo út úr skól-
Aí öllu þessu má sjá, að það aram og fram á akveginn
fyrir framan. Þáð vár luktur
vagn og tveir hestar fyrir. Á
vagnstjórasætinu sat maðUr og
hélt í taumana á hestinum. Eg
gat ekki séð framan í hann,
því að bæði var mjög dkrnnt
allir luktir leiguvagnar í Hali-
fax höfðu eitthvert visst núm-
er á báðum hliðum. Réyndar
hafðf ég mjög stuttan tíma til
að virða fyrir mér vagninn og
ökumaaminn, því að Ferguson
lauk strax upp annarri hliðar-
hurð vagnsins og bað mig að
setjast á fremra sætið. Svo
kom hann inn í vagninn á eftir
mér, án þess að segja eitt
einasta orð við ökumanninn,
lét aftur hurðina á eftir sér og'
settist á aftara sætið. Og um
leið fór vagninn á stað, og var
iþegar að fáum augnablikum
liðnum kominn á brunandi
ferð. Eg tók strax eftir því,
að gluggamir á báðum hliðar-
hurðunum voru byrgðir, svo
að ekki hin allra minnsta
glæta frá götuljósunum gat
komizt inn til ökkar, og þótti
mér það strax nokkuð kyn-
legt, og var ekki frítt við að
það gripi mig dálítill geiigur.
Reyndar gat þetta verið gjört
til þess að heitara væri í vagn
inurn, því að kalt var útj og
allmikill vindur. En á þann-
ig löguðum vögnum, eins og
sá, er við vorum í, eru sjaldan
glergluggar.
er margt óvíst varðandi hina
fyrirhuguðu framleiðsiu á
þungu vatni. En Efnahagssam-
vinnustofnun Evrópu hefur
hrundið þeim rannsóknum af
stað, sem nú eru hafnar, og
vill láta kanna til hlýtar, hvaða
möguleikar hér eru á ferð. •—
Þess vegna eru hinír erlendu
sérfræðingar hingað komnir og
munu rannsaka málin næstu
daga.
úti, óg svo var hitt. að maður-
inn hafði barðastórán hatt á
hii(3ðiinui, og kraginn á yffir-
höfninni hans var brettur
ulpp. Ekki gat ég heldur séð
neitt númer á vagninum, en
Hingað til hafði ég ekki
getað hugsað neitt verulega út
í það, að þetta feröalag gæti
verið á nokkurn hátt hættu-
legt fyrir mig, því að herra
Ferguson hafði ekki gefið mér
neitt tækifæri til þess, en nú,
þegar ég var kominn inn í
vagninn, fór ég að brjóta heil-
ann um þetta og skoða það frá
ýmsum hliðum. Gat ekkj skeð,
að þessi herra Ferguson hefði
allt annað á bak við eyrað en
það, að fá mig til að skrifa
bréf fyrir íselnzka stúlku? Og
því mátti Hendrik Tromp ekki
vera viðstaddur, þegar Fergu-
son bar erindið upp við mig?
Eitthvað var óhreint við það,
hugsaði ég — já, eitthvað
leynilegt og verulega grun-
samlegt. Eg fór svo að rifja
upp í huga mínum ýmsar sög-
ur, sem ég hafði lesið um
merm, sem höfðu verið féngn-
ir til að takast á hendur ferða
lög um hánætur, og verið
fluttir x luktum vögnum til
staða, sem þeim voru ókunnir,
fluttir iþangað til að gjöra
eitthvað, sem þeim var algjör-
lega á móti skapi. Eg hugsaði
til sögunnar af lækni nokkrum
sem vakinn var upp um há-
nótt og beðinn að komia til
dauðvona manns. Hann var
fluttur í luktum vagni til húss
nokkurs, sem hann fékk
aldrei að vita hvar var. En
verkið. sem hann varð að
vinna, var það, að ta-ka hönd
af heilbrigðum rmanni. Eg
mundi líika eftir sögunni. af
iprestinum, sem komið var til
seint um kvöld og beðinn var
að veita deyjandi manni sakra
menti. Hann var lfka fluttur
í luktum vagni trl staðár, sem
hann féklc aldrej að vita hvar
var, og varð áð vera við-
staddur aftöku manns, sem
hann þóttist vera viss um að
væii saklaus. Eg rifjaði eittnig
upp í huga mínum söguna af
lyklasmiðnum, sem heimsótt-
ur var um kvöld af ókunnug-
um mönnum, sem báðu hann
að fara með sér til vinar hans,
sen, þeir sögðu að þyrftí hjálþ
ar við. Hann var líka flUttur í
lokuðum vagni á afvikinui
stað, og þar var honum þrengt
til að smíða lykil, sem hana
var viss um. að ræningjar
ætluðu að brúka til að opna
með peningaskáp auðmanns
nokkurs, sem hann þékkti. Gat
ekkj skeð, að mér yrði þrengt
til að gjöra eitthvað sv.ipað
því, sem þéssir menn höfðu
orðið að gjöra? hugsaði ég. —
Reyndar var ég hvorki læknir
né prestur og ekki heldur
lyklasmiður.
•— Hvemig gaztu vitað, að
ég var íslendittgur, og að ég
átti heima í Dalhousie-háskól
anum? sagði ég allt í einu við
Ferguson,
•— Frú Hamiltón gat á ein-
hvern hátt fengið vitneskju um
það, sagði hann og hallaði sér
fram í sætinu, svo að ég gætí!
því betur heyrt til hans.
— En hvernig gat hún feng-
ið vitneskju um ’það? spurði
ég.
— Eg veit það ekki með
vissu, sagði Fenguson, en ég
býst við, að hún hafi fengið
einhverjar upplýsingar því við
-víkjandi hjá lögregtuliðittu.
Þangað er vanalega leítað í
svona kringumstæðum.
— En hverniig gaztu vitað,
að ég var kallaður Hansson?
spurði ég.
— Eg vissi það ekki fyrr en
West sagði mér það, sagðí
Ferguson.
Mér fannst nú þetta, senffl
Ferguson sagði, vera allsenni-
legt, og í sviþinn hvarf allt
vantraust á þessum manni. og
öll tortiyggni algjöx'lega bmi:
úr huga mínum. En svo tók ég
allt í einu eftir því, að vagn-
inn beygði hvað eftir annað
fyrir strætishom. Eg vissi það
af því, að ég' fann, að fram-
ihjól vagnjsins skárust upp í
botninn á vagninum hvað eftir
annað, og stundum lá við, að
hann færi um koll, út á aðira
hliðina. Stundum fannst mér
við halda upp hólinn, — og
stundum fara beint ofan hanra
En alltaf var vagninn á
fleygingsferð, — þaut óðfluga
áfram eftir steinlögðum götun-
um.
— Nú föi'um við eftir Kirkju
götunni, sagði ég, þegar ég fanjxi
að við beygðum fyrir eitt götu
hornið, en samt var langt frá
því, að ég heföi nokkuð íyrir
mér í því. í
Hátíðanefnd 17. júnf
RÆJARRÁÐ hefu,- nýlegá
skipað eftíi-ta'lda menn í hátíða
nefnd 17. júní: Eirik Asgeirs-
son, forstjóra, senx er fonnað-
ur nefndarinnar, Ólaf Jónssou
fuiltúá lögregiustjora, Böðvar
Pétursson, vérziunarmaxm og
Jóhann Möller, hankámann. ,
Af hálfu íþróttabandalags
Reykjavíkur hafa verið skipað-
ir þessir menn: Eriendur Ó. Pét
uxsson, forstjóri, Jens Guð*
björnsson, fulltiúi, Bragi Krist-
jánsson, skrifstafustjóri og
Ragnar Þorsteinsson, gjaldkeri.