Morgunblaðið - 24.12.1913, Blaðsíða 6

2 j6
MORGUNBLAÐIÐ
söng Herold: »Heims um ból« aí
sinni alkunnu snild.
Steinhljóð varð í salnum á meðan
og eg held að eg hafi aldrei lifað
hátíðlegri stund á æfi minni. Við
vorum svo hrærðir að tár komu í
augu okkar og er þó sjómönnum
ekki grátgjarnt. Lengi sátum við
hljóðir eftir það að söngurinn þagn-
aði. Einn hásetanna varð fyrstur til
að rjúfa þögnina: »Það er eins og
maður sé kominn heim«, sagði hann
og skalf í honum röddin. Hann átti
heima konu og þrjii börn. Okkur
varð hálf hvert við. Við höfðum
allir svifið í anda til heimkynna okk-
ar, sem lágn jafn norðarlega á hnett-
inum og við vorum nú komnir langt
í suðurátt. Það var eins og við
vöknuðum af draumi. — — —
Maturinn var nú framreiddur og
innan lítillar stundar vorum við allir
farnir að snæða með beztu lyst.
Skapið léttist smám saman, umræð-
urnar urðu fjörugri og hver keptist
við annan um það að segja jólasögur
heimanað frá sér.
í eftiimat fengum við »kranza-
köku«, sem við höfðum flutt með
okkur frá Noregi og — kampavín.
Það var að vísu ekki nema ein flaska,
en það þarf ekki ætíð mikinn drykk
til þess að gera mönnum glatt í
geði. Lítið glas af þessu göfuga
víni er kappnóg, ef hlutaðeigendur
eru sjálfir í góðu skapi.
Svo var matborðum hrundið og
gengum við nú allir til efri salarins.
Var þar framreitt kaffi, likjör og
vindlar og það verð eg að segja, að
okkur þótti það gómsætar veitingar.
Héldum við nú áfram að segja sög-
ur og Nielsen lautinant sagði þar
meðal annars frá því, að hann hefði
eitt sinn verið á skipi, sem strand-
aði við Mið-Ameríku á jólanótt.
Hann var að enda frásögu sína
þegar Lindström kom inn og bað
okkur að koma fram í fremri salinn.
Fylgdumst við með honum, en þá
fyrst urðum við forviða er við kom-
um inn í salinn. í miðjum salnum
stóð stórt jólatré, fagurskreytt og
með ótal ljósum I Lindström hafði
komið því þar fyrir meðan við sát-
um að kaffidrykkjunni.
Og nú fór að lifna yfir okkur.
Var nú framreitt púns og síðan út-
býtt jólagjöfum. Við höfðum með-
ferðis 3—400 gjafir sem norskar
konur höfðu gefið okkur.
Gjafirnar voru með ýmsu móti,
þar voru jafnvel brúður sem gátu
sagt »pabbi« og »mamma« ef mað-
ur kreisti þær. Og fögnuðurinn óx
stöðugt og náði hámarki sínu þegar
Rönne dansaði »þjóðdansa« eftir
munnhörpuslætti Stubberuds.
Gamall málsháttur segir, að hætta
skuli hverjum leik þá hæzt fram fer,
og við fylgdum þeirri reglu. Kl. 10
var hátíðin liðin og gekk þá hver
til sins starfa. En þetta var skemti-
legasta stundin sem við höfðum lif-
að síðan við fórum að heiman og
margir fullyrtu, að þeir hefðu aldrei
lifað skemtilegri jól.
Næstu jól vorum við staddir á
88° suðurbreiddar, þá á heimleið frá
pólnum. Það er fátt sem maður
getur gert til hátíðabrigða í tjaldi
úti á eyðimörkum iss og snjóa. En
þó elduðum við okkur jólagraut og
eg hygg, að fæstir hafi borðað jóla-
grautinn sínn það kvöld með betri
lyst en við.
3öl hjá Qnkkjakonungi.
Jólagleðin er sú tilfinning, sem að
eins grípur hugi manna heima. Með-
al ókunnugra hafa jólin nokkuð önn-
ur áhrif á mann, sérstaklega í heitu
löndunum.
Á Norðurlöndum eru jólin haldin
'i þann mund, er sólin beldur sigur-
hátíð sína yfir skammdegismyrkrinu,
en í Suðurlöndum eru dagarnir flest-
ir jafnlangir alt árið. Og jólagraut-
urinn nægir ekki til þess að koma
mönnum í hið rétta skap, þegar loft-
ið er fult af mýflugum og ómar af
suðu þeirra, í staðinn fyrir greniang-
an og bjölluhljóm.
Þrisvar sinnum hefi eg verið meðal
framandi manna áí,jólunum. í fyrsta
skifti var eg sjóliðsforingi á snekkj-
unni »Dagmar«, sem sigldi til Mið-
jarðarhafsins og á þeirri för gistum
við Grikkjakonung i Aþenuborg. í
annað skifti var eg höfuðsmaður á
»Mahar Chakri*, skemtiskútu Síams-
konungs, sem lá í Yokohama á jól-
unum 1912, ferðbúin til þess að
flytja hinn núverandi Síamskonung
heim. Og í þriðja skifti á sama
skipi og undir sömu kringumstæðum,
en þá i Bangkok.
Enda þótt að vér Skandinavar
héldum ætíð hópinn og reyndum
að gera okkur jólin eins skemtileg
og unt var, þá voru þó fyrstu jólin
lang skemtilegust og bezt að okkar
skapi, ekki vegna þess eingöngu, að
vér vorum þá mitt á meðal konung-
borinna manna, heldur ef til vill
frekast vegna þess, að konungshjón-
in og börn þeirra tóku þátt í hátíða-
haldinu með okkur sem hver annar
óbrotinn maður, að vísu ekki fyr en
eýtir miðdegisverð. Þá voru hjá
þeim aðrir gestir, liðsforingjar frá er-
lendum herskipum, sendiherrar og
hirðmenn, sem boðið var þangað, af
því það var afmæli konungs. Það
má nefna sem dæmi um yfirlætis-
leysi konungsins, að hann gekk á
skip okkar, sem lá í Piræus, óboðinn
og í borgaraklæðum, til þess að skoða
skipið og tala við okkur. Hann drakk
með okkur eina flösku af »G1. Carls-
berg« og bauð okkur að koma til
jólatrés hjá sér heima í höllinni; »en
það skulum við Danir hafa út fyrir
okkur, þegar vér höfum borðað
miðdegisverð og allir ókunnugir eru
farnir*, bætti konungurinn við.
Auðvitað urðum við fegnari en frá
verði sagt, en þó gladdi það okkur
einkum, er hann lofaði að koma á
dansleik hjá okkur á skipsfjöl kvöld-
ið eftir, ásamt drotningu sinni og
börnum sínum — þó með því skil-
yrði, að þar yrði framreiddar gular
ertur og fleskl Og það var auðvit-
gert að vilja hans, en auk þess voru
að visu margir fleiri lostætari réttir
á borðum.
Og þá var glatt á hjalla á þilfari
snekkjunnar, þar sem vér dönsuðum
undir sólsegli og fánaþaki. Og þar
var enginn stéttamunur, sem bezt
sézt á því, að matreiðslumaðurinn
bauð drotningunni »upp« og hún
dansaði við hann með bros á vörum.
Og það var hátiðablærinn á jól-
unum í höllinni, sem hafði kent okk-
ur að skoða hið konungborna fólk
sem þá »we«w«, er vildu láta okkur
finna það, að við vorum öll fædd
undir sömu jólastjörnunni. Og aldrei
mun mér úr minni líða sú stund,
þá er allir ókunnugir voru farnir, og
konungurinn varpaði léttilega önd-
inni og sagði brosandi á voru kæra
móðurmáli: »Nú skulum við fara inn
til okkar og halda jólin !«
Og þá vorum við ámintir að skeyta
engum hirðsiðum, en umgangast kon-
unginn sem félaga okkar og vin.
Georg konungur var sjóliðsfor-
ingjaefni í danska hernum er hann
var valinn til konungs i Grikklandi
og alla æfi elskaði hann sjóliðið.
Það var ánægjuleg jólahátíð og
blátt áfram. Allir fengum vér gjafir,
flest nytsama hluti, t. d. skrifborðs-
dúka, sem gerðir voru á heimilisiðn-
skóla, sem drotningin kostaði. Og
konungurinn sendi okkur sinn kass-
ann hverjum, af hinu ágæta víni frá
vínekrum sínum á Tatoi.
Á hverju jólakveldi minnist eg
þessa kvelds, með innilegu þakklæti
til konungshjónanna grísku, sem létu
okkur njóta jólagleðinnar með sér
én famille.
C. Trolle.
3ólin í SuQur-flfríku.
Við vorum fjórtán landar, sem
héldum jólin í Suður-Afríku 1911.
Þó að ekki hafi verið margt til
skemtunar, og þó við vissum það
fyrirfram, að okkur mundi ekki líða
eins vel þar og heima, þá hlökkuð-
um við samt til jólanna. Á jóla-
kvöldið söfnuðumst við saman og
töluðum um jólin heima, og bárum
þau saman við jólin þar. Munurinn
var mikill.
Við vissum að það voru jól, en
við fundum það ekki; okkur þótti
þar ekki jólalegt, það var logn og
steikjandi hiti. Jólakvöldið endaði
með söng, við blönduðum saman
jóla- og ættjarðarsöngvum.
Á þriðja í jólum efndi hr. Thesen
konsúll Norðmanna í Kapstað, til
jólagleði fyrir Norðurlandabúa þar í
grend, og fórum við þangað. Var
sú skemtun haldin á hæli sjómanna
þar í borginni. Það fyrsta er við
litum er inn kom, var stórt jólatré
alskreytt. Þegar við sáum fólkið
prúðbúið og börnin syngjandi og
dansandi i ljósadýrðinni, ýundum við
fyrst að það voru jól.
Þegar á stöðina kom, notuðum
við það sem eftir var af fríinu, til
að ferðast um nágrennið.
Nú þegar eg er kominn heim til
Jslands aftur, og fæ að njóta jólanna
hér, þá minnist eg þeirra þriggja
landa minna þar syðra, sem enn
ern ókomnir og óska þeim gleði-
legra jóla.
Hvalveiðamaður.
-------- -------------
3úl meQal stúdenta
1 Khöfn.
luö gömul Bafnarbráf.
Khöfn, á jólanóttina 1904.
Kæri vin og fóstbróðir!
Meður því að eg er svo bráðvak-
andi, sem nokkur skepna getur ver-
ið -— klukkan var víst orðín eitt í
dag, þegar eg var »klæddur og kom-
inn á ról«, — og af þvi að eg nenni
ekki að líta í neina skruddu, ætla eg
að »pára þér nokkrar línur«, eins og
vinnukonur og kaupafólk af Suður-
nesjum byrja bréf sín á.
Skapið er ágætt, og hefi eg þó
ekki séð í dag neinn ástkæran landa
minn, eins og vinur okkar elskuleg-
ur, meistarinn mikli, myndi komast
að orði. En mér vildi dálítið happ
til áðan, eitt hið mesta, er mér hefir
lengi lagst til. Ætla eg að skýra
þér frá þessum hvalreka með alvöru
og samvizkusemi.
Matmóðir mín hafði sagt mér, að
eg fengi engan mat á jólanóttina.
Garðstyrkurinn er goldinn okkur fyr-
ir jólin, eins og þú veizt, og sýndi
eg óvenju mikið sálarþrek og sjálfs-
afneitun að geyma svo sem 3—4 kr.
af honum þar til í kvöld. Þú veizt,
að það er list, sem fæstum löndum
hér lætur, að geyma skotsilfur sitt,
enda veit eg, að þeir hafa ekki allir
átt eins mikinn viljakraft og eg i
baráttunni við freistinguna að losa
sig við skildingana. Hamingjan hjálpi
nýlendunni í janúar, ef einhverir
kaupmenn og aðrir, er peningum
stýra og taka má fé af, rekast ekki
hingað i greipar okkur. Þeim fær
að blæða, svo að þá rekur lengi minni
til. Jæja, eg vik þá aftur að matn-
um. Eg sat heima við lestur. Þá er
eg taldi hæfilegt að halda ofan á
Himnariki og fá mér þar meiri háttar
málsverð, fór eg út. En er eg kopi
að hliðum þess og barði að dyrum,,
var alt lokað, harðlæst, enginn Sankti
Pétur að lúka upp fyrir mér, sekum
syndara, og hleypa mér inn í Himna-
ríkissæluna. Eg var útskúfaður. Það
var alvara.
»Antt er alt sviðið og harðlæst hvert hlið
og hljóður sá andi, sem býr þar«,
þuldi eg fyrir munni mér.
Þá var að leita fyrir sér i Helvíti.
Þar kom ekki svo mikið sem neinn
til dyra, hvernig sem eg barði og
hamaðist á hurðunum. Þá fór nú
að kárna gamanið, er eg fékk ekki
inngöngu í Víti, sem er fúsara en
Himnaríki á að opna fyrir þeim, er
drepa þar á dyr. Eg fór frá einu
veitingahúsinu til annars. Alt var lok-
að og læst, hvar sem eg kom. Það
var ekki nm að villast. Eg átti að
svelta á sjálfa jólanóttina. Ollum
búðum var löngu lokað — ekki svo-
mikið sem vindill fáanlegur í allri