Morgunblaðið - 04.01.1914, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ
297
Flugvélar.
Sá, sem hefir efni og ástæður til
þess, getur lært að fljiiga á einum
mánuði. Ef hann lætur sér nægja
að eiga enga flugvél sjálfur, kostar
flugnámið á skólunum í Frakklandi
3600 krónur, eða þvi sem næst.
En vilji hann kaupa sér flugvél, kost-
ar það hann 9000—18000 kr. eftir
þvi hvaða vél hann kaupir.
Farmanns-vél, af sömu gerð og
þær er þeir Paulhan og Graham-
White notuðu er þeir flugu frá
Lundúnum til Manchester, kostar ný
20160 kr. Ef slika vél þarf að
senda til útlanda, kosta umbúðirnar
að minsta kosti 900 kr., og farm-
gjaldið frá Frakklandi til Englands
er»45° kr.
Blériot-vél, af sömu gerð og Blériot
flaug á yfir Ermarsund, kostar 8640
kr., en það er miklu örðugra að
læra að fljúga í þeirri vél, heldur en
hinni fyrnefndu, og eins er henni
hættara við að falla til jarðar.
Svo kemur sá kostnaður, sem or-
sakast af skemdum á vélinni, og
hefir Graham White komist þannig
að orði: »Eg er þesss fullviss, að
eg get kent manni á fáum minút-
um að stjótna Farmans-vél. Og
meðan eg er með gengur alt vel.
En ætli hann að fljúga einsamall, er
ætið hætta á því, að hann brjóti
vélina þegar hann nær landi«.
Slík óhöpp geta kostað nær 1800
kr., en þó að brotni smáspíta eða
snúningsás — og það er alvanalegt —
þá kostar ekki nema 50 kr. að gera
við það.
Þegar maður hefir eignast flugvél,
verður hann einnig að kaupa sér af-
girt land, rennislétt, til þess að geta
komist á flug, og síðan verður hann
að byggja skála yfir vélina og kost-
ar það 15—1800 kr. Og vilji hann
nú ennfremur byggja sér dálítið
>Hangar« í einu horninu og smíða-
skála kostar það 5—6000 krónur.
Það er erfitt að fara með vélarnar
þannig, að þær skemmist ekki, og
verða þvf nemendur að fá sér til að-
stoðar mann, sem getur gert við alt
það, sem aflaga fer og hreinsað hreyfi-
vélina, en sá maður heimtar ekki
minna kaup en 60—90 krónur um
vikuna.. Og svo verður ennfremur
að hafa tvo hjálparmenn til þess að
koma fuglinum á stað áður en hann
svífur til himna.
Og svo kemur nú reksturskostn-
aðurinn, en hann er nokkuð mismun-
andi, eftir því hver vélin er. >Eg
eyði ekki meiru á mínu flugskipi en
4 gallonum af benzini á klukku-
stund«, segir Graham White, »og
það kostar hér um bil kr. 4.20.
Og auk þess 1,5 gallon af smurnings-
oliu og kostar hún kr. 6.80, svo að
eg eyði fyrir 11 krónur á klstund.
En á þeim tíma flýg eg 10 mílur
danskar og er þá kostnaðurinn á
hverja mílu kr. 1.10. Aðrar vélar
eyða meira benzíni en minna af olíu
og er það alt undir því komið hvernig
vélin er gerð. En það er þó mik-
ið ódýrara að fljúga heldur en
ferðast með bifreiðum, því ekki þarf
að leggja.í ærinn kostnað, svo að segja
daglega, til þess að endurbæta gummi-
hringana á hjólunum*.
Gummiléreft það, sem nægir til
þess að endurnýja flugvélavængi,
kostar ekki meira en 800 kr. og
aðrar smá endurbætur nema aðeins
litilli upphæð. Með góðri meðfe’-ð,
segir flugmaðurinn, getur vélin enst
lengi — að minsta kosti eitt ár(!)
Vilji einhver læra að fljúga, og
hafi svo i hyggju að kaupa flugvél
siðar, eru til margir skólar, sem hann
getur valið um, en 3600 kr. kostar
það að læra að stýra vélinni. En
auk þess verður hann að setja 1000
kr. tryggingu fyrir væntanlegum
skemdum á vélinni og borga 180
kr. i slysaábyrgð fyrir hverja 2 mán-
uði.
--------»>««---------
Kvikmyndaleikliiisin.
Nyja Bíó. »Þriðja stórveldið«
heitir mynd sú, er þar er sýnd i
kvöld. Er hún sýnishorn þess hvern-
ig ríkin reyna að hrifsa leyndarmál-
in hvort frá öðru. Lýsir hún vel
njósnarmálum nútímans, hvernig
allra bragða er neytt til þess að ná
í mikilsvarðandi skjöl og upplýsing-
ar. —
Myndina leika margir nafnfrægir
kvikmyndaleikarar, t. d. Robert Dine-
sen, Chr. Schröder og Ebba Thom-
sen, og þarf þar ekki um að fjöl-
yrða, að leikur þeirra er enn sem fyr
hinn bezti.
Er það sennilegt, að margir hafi
gaman af að sjá þessi njósnarmál,
vegna njósnarmálanna sænsku, sem
nú eru á döfinni, því hér er skylt
skeggið hökunni, að því leyti, að
kept er eftir því á hvortveggja staðn-
um að ræna ríkisskjölum. Ces.
Gamla Bíó. Zouza er frönsk
mynd, og aðalhlutverkið leikur ný
»stjarna« Mlle Polaire, Paris.
Sagan er af hinni ungu og af-
bragðsfríðu Zouza, sem var nafn-
toguð fyrir fegurð sína, kurteisi og
hinn einbeitta vilja. Hún skeytti
lítt um ástir karlmannanna, en þó
fór svo, að hún varð sjálf ásthrifin
af ungum manni, sem síðar snýr
við henni bakinu. Og þá heitir
hún hefnd, ógurlegri hefnd, sem
hvorugu þeirra þyrmi.
Ungfrú Polaire var heimsfræg leik-
kona áður en hún gaf sig að kvik-
myndalistinni. í Frakklandi er nafn
hennar á hvers manns vörum og í
Vesturálfu hefir hún einnig vakið
feykilega aðdáun. Öll Evrópa dáist
að frú Ástu Nielsen. Ungfrú Pola-
ire hefir nnnið sér hylli á fleiri
stöðum. Hún er ennþá grennri og
fegurri í vexti en frú A. Nielsen, og
mælt er það, að hún sé sú mittis-
grannasta kona, sem nú er uppi.
--------
■----- D AGBÓFjIN. I
Afmæli í dag:
Leopoldina Halldórsdóttir ungfrú
Jóna Bjarnadóttir húsfrú
Daniel Jónsson skipstjóri
Jón Stefánsson skósmiður
Pétur Sigurðsson trósraiður
Háflóð er í dag kl. 10.15 árd.
og kl. 10.42 síðd.
Sólarupprás kl. 10.20 árd.
Sólarlag kl. 2.44 síðd.
í d a g Sunnud. eftir nýár »Barna-
morðið i Bethlehem«. (Matth. 2, 13—15.
Jóh. 1, 29—34.
Messur: í dómkirkjunni kl. 12
síra Jóh. Þorkelsson, kl. 5 sfra Bjarni
Jónsson.
I fríkirkjunni kl. 12 síra Ól. Ólafsson.
Lægsta tilgátan um það, hve
margar afgreiðslur hefðu fram farið
í Vöruhúsinu 1913, var 450, en sú
hæzta 8000,800,808.
Eimskipafélagið. Hlutafjár-
söfnunin gengur þar mæta vel. BúiS*
að skiifa sig fyrir nær 325 þús. kr.
og mestur hluti þess þegar borgaður.
Vonandi flýta menn sér að kaupa hluta-
bróf og mæta svo á stofnfundi fólags-
ins, 17. janúar.
Náttúrugripasfnið opið kl.
IV2-2V2 s'ðd.
Þjóðmenjasafnið er opið kl.
12—2 síðd.
Veðrið í gær:“ Reykjavlk v. s.
v. rokstormur, hiti 2.1. ísafjörður. s.
v. hvassviðri, snjór, frost 2.3. Akureyri
sunnanvindur snarpur, regn, hiti 6.5.
Grímsstaðir, s. v. stinningskaldi, hiti 0.5
Seyðisfjörður, logn, hiti 2.4. Vest-
mannaeyjar, n. v. rokstormur, hiti 1.5.
í Þórshöfn á Færeyjum, v. s. v.
stinningsgola, regn, h'íti 6.3.
Apríl kom hingað í gær. Hafði ver-
ið við veiðar fyrir Vesturlandi, en orð-
ið þaðan að hverfa vegna íss. — Skip-
ið hefir lítið aflað ennþá — eigi unt
að reyna á vanalegum miðum, þar eð
13 er mikill.
Hingað kom í gær breskur línu-
veiðari, »Pacific«, beina leið frá Eng-
landi. Hafði fengið versta veður í hafi.
Skall á skipið sjór mikill og meiddist
einn háseta svo mikið, að flytja varð
hann á land hjer í sjúkrahúsið.
Biskupinn í Laufási átti alls 25
lotteríseðla að Ingólfshúsinu. — Vér
tökum þetta fram vegna þess, að sagt
hefir það verið í bænum í dag, að
hann að eins munl hafa átt einn miða.
í frásögn vorri um ljósasýningu
hr. kaupm. Th. Th. á Austurvelli á
Gamlárskvöld gat það skilist svo, að
hr. Th. Th. hafi launað lúðrafó-
laginu Hörpu fyrir hornaleikinn. Svo
var það þó eigi. Harpa lók almenn-
ingi til gamans en endurgjaldslaust,
en hr. Th. Th. hafði fengið lúðrasveit-
Ina til þess að breyta um stundu frá
► því sem í fyrstu hafði verið ráðgert.
Hornaleikurinn og ljósasýningin fór
því fram á sama tíma fyrir milligöngu
hans.
DEIGA
4-5 herbergja ibúð
ásamt eldhúsi og góðri geymslu
óskast 14. maí. Ritstj. vísar á.
íbúð, 3—4 herbergi, í miðjum
bænum, móti suðri og i góðu húsi,
óskast frá 14. maí. Ritstj. vísar á.
Ag^ett herbergi
með öllum húsgögnum og
ræstingu er til leigu fyr-
ir reglusaman mann. Upp-
lýsÍDgar á skrifst. Morgun-
blaðsins.
Verzlunarmannafólagið.
Jólagleði fyrir börn fólagsmanna var
haldin í gærkvöldi. Var þar fagurt
skreytt jólatró með kræsingum fyrir
börnin, dansleikur og leikir fram á
nótt. Skemtunin fór hið bezta fram.
Sama fólag bíður 200—250 fátæk-
um börnum á jólagleði í kvöld. Er
það venja félagsins að gleðja fátæk
börn á hverjum jólum.
L e i k h ú s i ð . Lónharður fógeti
var leikinn fyrir fullu húsi í gærkvöldi.
Mestur hluti aðgöngumiðanna f kvöld
var pantaður um miðjan dag í gær.
S n j ó r i n n. Nú fer að verða vetr-
arlegt hér í Vík. Snjónum hleður
niður og karlarnir hafa nóg að gera,
þeir er göturnar moka. Snjóplógurinn
klýfur mjöllina, hesturinn blæs af
mæði og karlarnir stritast við það að
vera jafnfljótir. En á strætastóttun-
um og á götuhornum stendur »unga
íslan^ og hefir sér það til gamans að
kasta énjóköglum í eldra fólkið. Það
er helzta vetrarskemtun ungmenna
hér í bænum. Enginn sóst á skíðum.
Þau heyrast ekki nefnd á nafn einu-
sinni.
Flugmaður.
Brúðarrán.
Maður er nefndur Bergh og á
heima í Norrköping í Svíþjóð. Hann
fór í verzlunarerindum fyrir skömmu,
til verksmiðjueiganda nokkurs i Rings-
torp.
Verksmiðjueigandinn átti átján ára
gamla dóttur, eina barna, og kyntust
þau þegar Bergh og hún, og varð
sá endirinn á, að þau hétu hvort öðru
trygðum, enda þótt hann ætti konu
og börn í Norrköping.
Foreldrum hennar gazt miður vel
að þessu, og harðbönnuðu dóttur
sinni að tala eitt einasta orð við
Bergh, og er hann var farinn var sem
létti af þeim þungu fargi, því nú
vonuðu þau að alt væri um garð
gengið. En svo var þó ekki.
Sunnudaginn næsta bað ungfrúin
um leyfi til þess að fara til kirkju,
en það er nokkur langur vegur.
Hún fekk leyfið og hefir ekki komið
heim síðan.
En það fréttist til ferða hennar,
að Bergh hefði komið á móti henni í
lokuðum vagni og ekið með henni
til Linköping og þaðan með hrað-
lestinni til Lund. Síðan hefir ekki
spurzt til ferða þeirra, en faðir ung-
frúarinnar hefir fengið lögreglumann
til þess að elta þau og koma henni
heim aftur.
#