Alþýðublaðið - 07.05.1958, Qupperneq 5

Alþýðublaðið - 07.05.1958, Qupperneq 5
Miðvi'kudagur 7. maí 1958 Alþýðublaðjð fi* Brefar og kjarnorkuvopnin Framhald af 3. siðu. Mið-Evrópu. Þar er komizt svo að orði, að væntanlegar sam- komuilagstilraunir skuli byggj ast á gnmdvelli „þess jafnvæg- is og örvggis, s&m náðst hefur‘\ ifinmitt þetta skilyrði gæti orð ið til þess að koma í veg fyrir að nokkur hreyfing yrði í átt að raunverulegu samkomulagi. . ííorstad hershcfðingi, sem Stjórnir vesturveldanna gjalda J&un fyrir að hafa yfirumsjón xncð varnaskipuiagi þeirra, er gersamlega mótfallinn því að ivokkuð veroj dregið ú«- vopná- Væðingunni. Hann lætur svo um mælt a® svo frenn sem J\erjr þeir, sem hafi aðsetur sitt á Þýzkalandi, séu e-kki búnir kj arnorkuvopnum, náist ekki Kauðsynlegt jafnvægi til örygg is a því sviði. Ef þetta skilyTði í yfiriýs- ingu verkalýðsflokksins er þar sett til að Norstad hershöfðingi fn. úrskuirðárvaid í málinu, hef ur það ekiki minnstu þýðingu a'Ö v,era að tala um' lausn vanda málanna á grundveili afvopn- unar. En ef verkalýðsflokkur- snn væri hins vegar reiðubúinn að taka ráðin a'f Norstad í þessu máli til þess að komast að sam- J-omulagi, hvers veana er hann þá að setja þetta skilyrði? POLSKA TILI AGAN Þá er það afstaðan, sem tek- ín er til pólsku tillögunnar varðándi fcj arnorkuivopnaiaust beiti í Mið-'Evrópu. Að vissu leyti er þetta sú tillaga, sem jrnestar vonir hefur vakið að nndanförnu; þar eð kjernorku- skeytum og vetnissprengju- stöðvum liefur enn ekki verið kcmið þar fyrir ætti það ekki að varða svo örðugt viðfar.gs að ná saimkomuJagi um að þeim _ vtrði efeki komið þar fyrir. Ásamt tillögunni um algert bann við kjarnorkutilraunum setti pólska tillagan að mynda hinn1 ákjósanlegasta grundvoil eð frekari undirbúningi að fundi æðstu manna. En pólsku tillögnnnar er í raun réttrj aðéins lauslega get- ið í yfirlýsingu brezka verka- lýðsfloklcsins. Virðist því sem þarna sé um n'okkurt undan- jbald flokksforustunnar að rseða frá því er Hugh Gaitskell tók pólsku tillögunni með hinum ínssta fögunði í viðtali við .blaðarnienn. legum vígbúnaði. að vesturveid in hafi öðlazt siðferðilegan rétt tll að hervæðást vetnissprengj- um. Hvort heldur þetta er sagt í því skyná að menn verði því sammála, ta'ki afstöðu gegn því eða skoði það sem smellinn orðaleik, er elrki nokkur leið að vita. Vilji þeir, sem að ytfirlýsing- unni standa. hins vegar aðhvll- así réttmæti slíkrar fuilyrðing- ar, jafnvel áðeins afstöðulega, þá munu þúsundir brezkra verfcalýðsmanna og verfcaiýðs- fuUtrúa spyrja hvað mundi verða, ef slík kenning hefði ver ið fram borin á fíokkiþingi. ALVÖRUMÁL UNDANHALDIÐ Sömu efasemdir hljóta að Vakna varðandi afstöðu brezka verkalýðsflokksins til almenna áfvopnuniarsamningsins, eins og liún birtist í yfirlýsingunni. En samfcvæmt henni virðist það skoðun framámanna flokks ins að brezka stjórnin hafi á réttu að stand'á er hún heldur því fram að bann gegn notkun •kiarnorkuvopna geti því aðeins ko'mið til greina. að það verði sett sem ákvæði í almennan samning um tafcmörkun eða Jbann við notkun venjulegra vopna. Þessi afstaða verður því ekki skýrð á ann!an hátt en sem und ímliald fná ályktun þeirri, sem gerð var í Brighton. Meira að segjá er ekfci einu orði á það rr.innzt að Rús.sar viðurkenr.du í þann tið tillögur vesturreld- enna. Fjarstæðukenndust af öllu í þossari yfirlýsingu er samt setningin’ bar sem segir að það sé fyrir það hve Rússar séui komnir langt á undan í venju- Þetta er nefnilega í sjáltu sér sama kenningin og sú, sem Dunoan Sandy hélt fram í hvítu bókinni, sem hann gaf út sér til varnar, en varð til þess að fólk gerði sér Ijósa grein fyrir hve hættiúega heimskuleg snk stefna í varnarmálum var og sætti hinum inestu mótmæl ura víðs vegar um landið. Nú lætur brezki yerkalýðs- flokkurinn hms vegar frá sér fara yfirlýsingaratriði, ssm rnætti, ef einhver vildi það við li.afa, túika sem fiamhald San- dyskenndngarinnar, annars að rninnsta kosti ruglingslega fuil yrðingu. Þetta er alvörumál. Óliósar staðihæíingar eru venjulega tilraun til að blekkja menn til fyigjs, og þessj staðhæfing virð ist frarn borin í því skyni að ná fyigi marrna, sem aðfoyiltust Sandysfcernimguna og hinna, er gerðu það ekkj. Sannleikurinn er sá, að eins og verkalýðsflokkurinn var bú- inn að afneíta Sandyskenn:ng- unni og hrekja hana í þinginu, grefur slík staðhæfing undan i'ökréttu samhengi yfirlýsing- arinnar, — sé þá um rökrétt samhengi að ræða. VIÐSJÁRVERÐUR SANNLEIKUR Þarna er um þverbrest að ræða, stjórnmálalegan eða her málalegan, varðandi notkun vetnissprengjunnar. Ef hótunin um beitingu þessa gereyðingar vopns á að koma í veg fyrir venjuiegan vígbúnað ekki síður en vetmsorkuvopn, þá liggur beinast við að lýsa yfir því að vetnissprengjum verði tafar- laust beitt ef til árásar með venjulegum vopnum kemur. Á slíkum rökum byggjast nefni- lega allar varnarráðstafanir brezku stjórnarimiar, — hið ' sífellda eftirlitsflug fl'ugvéla með vetnissprengjur innan- borðs, ákvörðunin um að settar verði upp kjarnorkuskeyta- stöðvar og að láta undir höfuð leggjast að sjá svo um að Bret- ar geti stöðvað á raunhæfan hátt framfcvæmd skipana, sem bmdaríska flughernum þar kunna að Verða gefnar. En um leið og Sandyskenn- ingin skýtur upþ kcllinum. kern ur hinn viðsj'árverði sannleik- ur í Ijós ogmeð'limir verkalýðs- samtakanna hljóta að taka af- s’öðu bæði gegn falscökum hennar og þeim. hætíum, sem hún hefur í sér fólgnar. Þótt sleppt sé þeirri tilgangsblekk- ingu, s'em menn verða að viður- kenna utit leið og þeir viður- kenna Sandyskenninguna sjálfa, þá er þar um svo aug- Ijóst þjóðarsjálfsmorð að ræða, að annaðhvort er þetta furðu- lega heimskulegt gláepasamsæri eða furðuleg heimska. ÓSTÖÐVANDI SOKNARORKA í stuttu, máli sagt, — um leið og þessi stórhættulega kenning hefur vérið viðurkennd ver'ður ekki um neina st.öðvun að‘ rðeðg fyrr en sprengjunni sjáltri hef- ur verið varpað. Það er meðvit. undin um þetta, sem veitt hef- u’r mótmælahreyfingunni brezku þá sóknarorku, sem raun ber vitni. Að sjálfsögðu nýtur hreyf- ir.gin einnig stuðnings og xylg- is friðaTSÍnna, en enginn getur neitað því að vetnissprensjan l'.efur veitt friðarsókn allri byr ur.dir báða vængi. En það er bins vegar sam- þætting hinna stjórnmálafegu og hernaðarlegu raka við sið- fræðilegar staðreyndir, sem öll líkindi eru til að knýi verka- jýðsflok-kinn á næstu mánuðum ! iil að taka ákveðnari afsiöðu gegu vetnissprengjunni en þá, sem tekin er í þessari y.firiýs- ir.;gu. Það er í rauninni sú yíirlýs- ing, sem gera xnundi breioast bilið á m.illi stefnu verkalvðs- ílokk'sins brezka og ríkisstjórn- arinnar, og orðið gæti umheirn inurn hin mikilvægasta leið- sögn. SNAR ÞÁTTUR Enda þótt þessi yfirlýsing sé ekki svo skelegg að hún full- nægi þeim, sem vilja krefjast ídgers banns við vetnissprengj- unni, þá mun hún eiga snaran þátt í því að skapa stórum hætt skilyrði fyrir vaxandi eining.u írá því, sem nú er. Að sama skapi og þau ríki verða fleiri, sem ráð hafa á vetnissprengjum, verður enr örðugra að fá hnna bannaða og ■að tij styrjaldar komi fyi'ir slvsni eina. Bftir Brightongönguna hafa Frakkar lýst yfir því, að þeir hafi í hyggju að gera vetnis- sprengju. Önnur þau ríki, sem vúja láta telja sig með verð- andi stórveldum, munu að sjálf sögðu á eftir koma. Fyrir utan uppástunguna að almennum afvopnunarsamn- ingi, er taki jafnt til veniulegra vopna og kjarnorkuvopna, virðist brezka stjórnin ckki hafa neitt bað ráð í huga, er di'egið geti ú» þessari hæt.tu, — og. ýericaivðs-f 1 okkurinn brezki ckki heldur. liEIMSVELDIN TVÖ Að undanförnu hafa hins úro það að Bretar ættu að vfgiar verið upni margar raddir hætta famleiðslu vetnssprengja til þess að geta borið frani þá kröfu áð öðrum ríkjurn en heimsveldunum tveim yrði ekki leyfð framleiðsla hennar og kæmist hún þá ekki á of marg- ar hendur. Þetta miundi vei.ta heiminum rokkurn umhugsunaxfrest. Það mundi draga til muna úr þeirri liættu að til vetndsorkustyrj- aldar drægi fyrir slysni eða ör- væntingaræði einhvers einræð nsheri'ans. Þetta mundi á engan hátt jaJngilda því að Rússar og Bandaríkjamienn bættu frarn- leiðslu vetnissprengja, en það gæti 'hins vegar orðið til að koma þeirri þróun af stað með I þvj að beita almenningsáVitinu | til sóknar á hendur þessum i tveim heimsveldum. FYRIR SKÖMMU HAFA leikur, þar sem biskupinn ev bctrizt hingað fregnir um að verr, staddur á h.4 en g5. Nú næbta l'.yíir^simeiístaramót kenist svartur í vanda). ’stúdenta í skáfc muni hefjast 11. Bd5 Ðd7? WÉ[ n ■ t ii.fi, * & m m ABCDEFGH Staðan eftir 11. leik svarts. 5. r^'í' í Warna ivið jSivarta- h'afsströnd í Búlgaríu. Þetta (f þriðia sinn í röð leiSnxx- mct-verður hið fimmta í röð- : svartur nú miður góðum leik. inni ojrþað fvrsta, sem haldið | Hér var 11. — Bd7 skársti er fyrir austan tjald. Það er leikurinn, þar eð 11. — Bs- einrcma álit allra þeirra, sem ’ d5 12. exd5 Rb8 13. d4 Bb(> í stúdentamótum hafa telft, leiðir til peðstaps fyrir svari- að ekki sé völ skemmtilegri an). skáfcmóta. Étnda hittast þar æsfcumerm frá þr.em heims- á’fuin cg blanda geði saman á því a-lþjóðamáii. sém skák ;r oröin. Víð. sem höfum teflt á þess um mótum frá upphafi. eigum fcar vlni og kunninga, sem við hlökfcum til að sjá hverju sinni, vini. sem. við oft á tíð- um hofum eignazt á furðuleg- an hátt, án þess að mælt sé orð af vörurn. Við höfum hitt þá daglega. í skáksalnum, glaðzt' yfir sömu aivikum og þeir, hrifizt- með þeim, kink- að til þeirra kolli og teflt við þá. Að ári höfum viö hitt þá aftur í öðru umhverfi glaða yfir að vera enn á ný komnir á stúdentas.kákmót. Oig smám saman höfum við orðið þess áskynja, að okkur skiiiur, ein- ungis auðbrúanlégur, léttvæð- ur lækur, þar sem málleysið er. Það er því hugarfar okkar sjálfra og mi'nnángin urn vin- gjarnlegt o.g skemmtilegt fól'k, sem seiðir okkur á hvert stúdentamó'tið á fætur öðru, en engan veginn sú sScamm- vinna ánægia að kcma heim ■með kjaftfylli) af vinningum, sem teknir hafa ýerið af lítils- megandi þjóðum í útlöndum. Til að sýna niönnum hvern- ig stcrþióðirnar nioast á smá- þjóðum í einu og öllu, birti ég hér skák, sem tefld var á stúdentaslcákmótinu hár í Rvík á síðastliðnu sumri. Hvítt: Spassky (Sovétríkin). S'vart: Söderborg (Svíþjóð). 12. Bxfö gxfG 13. cí4! excltf 14. Bxcö cl3 15. Dxd3 Dxcö lö. Rbd2 (Biskupar svarts eru engaii veginn færir um að bæta upp hina slæmu peðastöðu svarts. En hvítur 'getur auk þess skipt á öðrum biskupnum fyr- ir riddara, ef hann lystir). 'Spænskur 1 e i k u r : 1. e4 e5 2. Rf3 Rc6 3. Bb5 a6 ’ 4. Ba4 RC6 5. De2 b5 6. Bb3 Bc5 7. c3 o—o 8. o—o dG 9. c!3 BeG (9. — Re7 var eðlilegri og betri leikur). 10. Bg5 Ðe7 1 O 1 g; <3 n sjálfsagður 16. — Kh8 17. Rd4 Dd7 18. a4! Hab8 19. axb5 axb5 20. У3 BxcU 21. cxcl4 De7 22. Hfcl! c5 i: TtrS’ ! M Sa m m OCl 11 il \ ÍiSi ! P t:„ kM I CD iM Á Jm r S m i í i : 3§ & : •** psf m" 'i "i ro i m "’Q mm CSíF §■ a í i © «-• A B C D E F G H Staðan eftír 22. leik svarts. ‘ 23. Ha7! Dxa7 t 24. Dxföf Kgl 25. Hc3 HfeS 26. Hg3t Kf8 27. d5 HaS (Hér sem fyrr átti svartui’- um ýmsar fleiri leiðir að velja, en allar liggia þær til glötun- ar. — (1) 27. — Bd7 28.‘ Dxd6t He7 29. Dh6t Ke8 30. Hg8 mát. — (2.) 27. — Bc8 28. Dx- d6t He7 29. Ðh6t Kel 30. H.gB Kd7 31. Dc6 mát. — (3) 27. — Bxd5 28. Dxd6t He7 29. exdð og hvítur hefur unna stöðu). Ms. Tungufoss fer frá Reykjavík laugardag- inn 10. þ. m., til vestur og '.lorðurlands. Viðkomustaðir: Þingeyri, ísafjörður, Sauðárkrókur, Siglufjörður. Akureyri, ■Húsaví’k. Völrúmóttaka á fimmtudag og föstudag. H.F. Eimskipafélag Islands. 28. h4 29. Hg7 30. Dhö Dd7 Dd8 Ke2? (Hér hefði 30. — Bc8 veitt meira viðnárn, en hvítur viaa ur á eftirfara'ndi hátt: 31. Hx-* h7t Ke2, 32. o5! dxe5 33. Re4, Halt 34. Kh2.'.Ha6 35. d6t Hxd6 36. Rxdé -Hf8 37. Sxf7 Hxf7 38. Dg5t). 31. Dxe6 — og svartur gafst upp. Ingvar Ásmundssora. *

x

Alþýðublaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.