Alþýðublaðið - 07.05.1958, Blaðsíða 12

VEÐRIB: Norð-vestan kaldi. léttskýiað.
Hiti 1—5 stig.
Alþúöublaúið
Miðvikudagur 7. maí 1958
a
V
Faðirinn
ur í Þjóðleikhúsinu
ÞJOÐLEIKHIJSIÐ frumsýn-
O' á laugardag leikritið „Faðir-
mn“ eftir August Strinkerg, —
Verður sýndur aðeins fimm sinnum í
vor, en sýningar væntaniega teknar
upp aftur í haust.
hér, en þetta hefur ekki reynst
raögulegt. Var því ákveðið að
sétja leikritið upp með inn-
V«rður það fyrsta sænska leik- ler dum kröftum eingöngu.
rii i ð sem Þ j ó ð 1 e ikhú sið tekur til
sýninga .Þýðandi er Loftur Guð
miundsson. Leikstjórn annast
Lárus Pálsson og leiktjöld gerði
I<áru.s Ingólfsson.
„Faðirinn" er eitt af þekkt-
Ustu leikritum Strihbergs og
Húsa urn allan heim. Leikritið
liefur verið sýnf í fjölda leik-
Valur Gíslason leikur föður-
inn, Guðhjörg Þorbjarnadótt-
ir konu hans, Arndís Bjöns-
dóttir fóstruna, Jón Aðils lækn
inn, Haraldur Björnsson prest-
inn og Ása Jónsdóttir dóttur-
iba, mínni hlutverk eru í hönd
um Erlings Gíslasonar og Klem
ensar Jónssionar. Leikritið er í
i’
var frumsýnt í Kaupmanna-1 þrem þáttum, gerast þeir a'.'ir
Höfnárið 1887, en þar bjóStrind j á beimili riddaraliðsforingjans.
berg um. tíma. Fjallar það um
hjónaband sem smám saman
snýst upp í brjálæðLskenndan
’ Harmleik.
- .Lengi hefur staði'ð til að
::ýna þetta leikrit í Þjóðleikhús
Inu, en ekki orðið af því fyrr
, ,eii nú. Reynt hefur verið að fá
i þingað Olov Mol'ander leik-
; stjóra við Dramaten í Stokk-
j Hólmi til að estia „Faðirinn“ á
; svið, einnig séð til að Lars Hon
aen færi með aðalhlutverkið
,,Faðirinn“ verður aðeins
sýndur fimm sinnum í vor.
Ekki er hægt að sýna leikrit
ið oftar, því ákveðið er að fara
í þriggja vikna leikför út um
land, verður þar sýnt „Horft af
brúnni“, óg leika þar margn-
leikaranna sem einnig leilca í
,.Pöðurnum“.
KYSSTU MIG KATA.
Sýningar á óperettunni
Framhald á 2. síðu.
kr.
íil styrkveitinga á þessu ári
Siyrkir auglýsfir lausir til umsóknar
i IIINN NÝSTOFNAÐI Vís-
ímdasjóðui- er nú tekinn til
starfa. Eins og kunnugl er, voru
lögin um Vísindasjóð samþykkt
á alþingi 1957, en til hans er
stofnað í þeim tilgangi uð efla
áslenzkar vísindarannsóknir, og
i Siionum tryggðar a. m. ,k. 800.000
%r. á ári úr Menningarsjóði.
T.'Wýlega er lokið skipun
sagnna í stjórnir sjóðsins, en
; þær eru þrjár: sameiginleg yf-
ir5tjórn og stjórnir beggja
■i deilda hans, raunvísindadeildar
oj* hugvísindadeildar.
i Formaður yfirstjórnar er próf
esEor Snorri Hallgnímsson dr.
. med., formaðuj. stjónar raun-
, rfeindadeildar er dr. Sigurður
i Þórarinsson jarðfræðmgur, en
: formaður stjónar hugvisinda-
, tíeildar dr. Jóhannes Nordal
J kagfræðingur,
: Deildarstjórni;- hafa nú lýst
stvrki lausa til umsókna í fyrsta
sínni. hvor á sínu sviði. Raun-
, yísinidadeild annast styrkveit-
, ingar á sviði náttúruvísirida,
í ,þar með taldar eðlisfræðj og
! kjarnorkuvísindi, efnafræði,
f emnumisiar í Norlur-
Kéreu vilja
ráðsleínu
Peking, þriðjudag.
J-JNA og Norður-Kórea stungu
upp á því í orðsendingu til ríkj
snna 16, sem eiga menn í her-
Hði Sameinuðu þjóðanna í Suð-
eu-Kóreu, að haldin yrði ráð-
í-tefna til að finna friðsamlega
jtausn á Kóreu-málinu, er búið
væri að flytja allar erlentjar
Lersveitir úr Suður-Kóreu.
stærðfræði, læknisfræði, Iíf-
íræði, jarðfræði, dýrafræði,
grasafræði, verkfræði og tæikni
fræði.
Hugvísindadeild annast styrk
veitingar á sviði sagnfræði, bók
mennta, málvísinda, félags-
fræði, hagfræði, heimspeki, guð
fræði, sálfræði og uppeldis-
fræði.
HLUTVERK SJÓÐSINS.
Hlutverk Vísindasjóðs er að
eíla íslenkar vísindarannsóknir,
og í þeim tilgangi styrkir hann:
1. Einstaklinga og vísinda-
stofnanir vegna tiltekinna
rannsóknaverkefna.
2. Kanáídata til vísindalegs
sémánis og þjálfunar, —
Kandídat verður að vinna
Framhald á 2. síðu.
Léleg aflabrögð
Fregn til Alþýðublaðísins.
Húsav.ík í gær.
AFLABRÖG® hafa verið
mjög slæm hér að undanförnu
og hefur ekki verið jafn iélegur
ufii á þessum tima árs í mörg
ár. Stærri bátarnir eru að bú
ast á net, t. d. eru tveir nýkomr
ir heim af vetíðinni á Suður
i.mdi.
Hagbarður hefur aflað itm 5'
skippunda í fjórum lögnum o;
þykir það ekki björgulegur feng
ur, sem von er. — EMJ. j
Ho-fsóssbátar hafa ekkert aí!-!
a3 undanfarið og sjón þar verið
aiveg dauður. Þangað e^- ný-!
kominn 22 tonna bátur, en áð- i
ur voru aðeins trillúbátar fyrir.!
Hefur hann ekkert aflað frem-
u en aðrir bátar. Þá1 hefur ver-
ið feeyptur 16 tonna bátur til
Hcfsóss fá ísafirði og eru von-
ir bundnar við góðan afla á færi
næsat sumar, eins og undanfar-
in ár.
Laugaskóii, bar sem eitt æskuiýðsmótið verður haldið.
Tékkar mótmæla um-
mælu Langer
PRAG, þriðjudag. Tékkueski
utanríkisráðherrann, Vaclav
Dþvicfl jka^'uð.l fyrir isig
norska isendiherraim í Prag í
dag og afhenti honum formleg
mótmæli tékknesku stjómar-
innar vegna þeirra urnmæla
Langes utanríkisráðherra Norð
manna, að Sovétríkin hefðu
komið upp eldflaugastöðvum á
tékkneskri grund.
Kkvað David það vera skoð
un stiórnar sinnar, að ummæli
Langes miðuðu að því að eyði
leggja áætlun þá, er miðar að
því að koma upp atómvopna-
lausu svæði í Mið-Evrópu.
Nefnclin gcngst ennfremur fyrir sumarbúðum
unglinga að Löngumýri í Skagafirði og
útgáfu æskulýðsblaðs
fyrir
ÆSKULÝÐSNEFND ÞJÓÐKIRKJUNNAR, sean biskup
iandsins skipaði í fyrra samkvæmt tillögu frá synodus, hefur
hafið fjölbreytta starfsemj fyrir æskulýð iandsins. Gengst húii
fyrir átta æskulýðsmótum í sumar, sumarbúðum fyrir unglinga
að Löngumýri í Skagafirði og enn fremur hefur hún sneð hönd
um útgáfu blaðs.
Eliíi Eyfirðing-
urinn 100 ára
Fr.egn til Alþýðublaðsins.
Akureyri í gær.
EIZTI íbúi Eyjafjarðarsýslu
varð 100 ára í gær. — Það er
Ólöf Elíasdóttir, til heiinilis að
Hóli, Staðarbyggð. Ólöf errúm-
l'öst, minni hennar er sæímilegt,
en sjón og heym hennar mjög
tekin að bila.
B. S.
Blaðamenn ræddu í gær við
sera Ásmund Guðmundssor
biskup og séra Braga Friðriks-
son, um starfsemi nefndarinnar
og einnig við séra Sigurð Hauk
GuðjónsSV.n á Hálsi í Fnjóska
dal, sem er einn af ritstjórum
æskulýðsbláðs þess, sem nefnd
in gefur út. Séra Bragii Frið
■rikss.on er formaður nefndar-
innar, en auk hans skipa nefnd
ma: Séra Árelíus Níelsson, séra
Jón Þorvarðsson, séra Magnús
Runólfsson, séra Jón ísfeld,
(sóba Pétur Síig^ jgeirsson og
séra Erlendur Sigmundsson.
Einn varamanna hefur mætt á
öllum fundum nefndarinnar,
séra Garðar Svavarsson.
Helztu verkefni nefndarinnar
til þessa hafa verið sumarbúð
ir að Löngumýri í Skagafirði
í fyrrasumar og jólasöng í ýms
um kirkjum Reykjavíkur.
ÍESKULÝÐSMÓT.
Helzta nýjungin, sem nefnd
in hefur tekið upp nú, er að
efna til æskulýðsmóta á ýms
um stöðum á landinu. Hafa
þessir staðir orðið fyrir valinu:
Núpskóli, Eiðaskólii, Skóga-
skóli, Laugavatnsskóli, Vatna-
skógur, Bifröst, Laugaskóli og
Hólaskóli'. Mótin á tveimur
Jfyirjst Ihcldu |stöðunum veiða
5. og 6. júlí, en hinn 7. og 8.
júní. Einkum er- til þess ætlazt
að prestar geti komið á mót
þessj með fermingarbörn frá í
vcr. Er þátttaka orðin mikil
Framhakd á 2. oífta.
ferfi lokið í Þorlákshöfn
Hásetahlutur á Klæng 41. þús. kr.
VETRARVERTIÐ er nú lokið
í Þorlákshöfn, siðasti hátur réri
í gær og fiskaði lítið sem ekkert.
Heildarafli er töluvert betri en
í fyrra eða 4783 tonn, en í fyrra
va heildarafli 3856 tonn. Afla-
hæsti bátur eftir vertíðina er
Klængur, hásetahlutur á hon-
Gera má ráð fyrir að íslendingar verði um
fjórðungur milljónar talsins árið 1980.
ÁRIf) 1956 voru Islendingar
162.654 talsins, en samkvæmt
útreiknikgum sérfræðinga
f jöigar þjóðinni ,um 1,9 % á ári
að meðalfaii frá 1956. Má því
gera, ráft fyrir, að íslenclingar
verði orðnir fjórðungur miil-
jónar talsins árið 1980. Um
aldamótin, eða árið 2000, telja
íeikningarnir að íslendingar
yerði 374 þúsund eða rúmlega
heimingi fleiri en nú.
Þessar fróðlegu uppiýsingar
er að finna í grein eftir Guð-
jón Hansen, tryggingafræðing,
ritinu „Sveitarstjórnarmál.‘'
I grein þessari er margar upp-
iýsingar um vöxt og viðgang
þjóðöjnnar að finua.
KARLAR í MEIRIHLUTA.
Það er t. d. athyglisvert, að
kariar eru mi komnir í meiri-
iiiuta meðal landsmanna og tal
>ð að munurinn fari vaxandi.
Áður fyrr vorii konur í rnikl-
um meirihluta. 1901 voru 1088
konur á móti hverjum 1000
körlum, árið 1940 var hlut-
fallið 1014 á móti 1000, en
1950 var það 992 á móti 1000
þ. e. karlar voru komnir I
ineirihluta. Árið 200 eru kon-
ur reiknaðar 973 á móti 1000
, körlum.
„EFNAHAGSLEGUR
VÖXTUR“.
I lok greinar sinnar, sem
prýdd er töflum og myndum,
segir Guðjón Hansson svo:
„Þessi væntanlega þróun
fceinir ósjálfrátt huganum'að
verkefnl, sem verift hefur ofar
lega á baugi meftal hagfræð-
inga undanfarin ár, en það er
„efnáhagslegur vöxtur“. Efna-
fcagslegur vöxtur hefur geysi-
lega þýðingu, bæði í kapp-
hiaupi stórveldanna og bar-
áttunni við iskort brýnustu
lífsnauðsynja, sem enn hrjáir
mikinn hluta mannkyns. — í
Framhald á 2. siðu.
um er rúmlega 41 þús kr.
Afli bátanna eftir vertíðina
er sem hér segr:
Klængur 760 tonn. — ísleifui?
658 tonn. — Þorlákur 625 tonn„
— Friðrik Sigurðsson 592 t.onn.
— Gissur 584 tonn. — Faxj 564
tonn. Viktoria 528 tonn. Jóru
Vídalín 480 tonn.
N'okkrir bátanna fara nú á
humarveið'ar.
300 tonn af saltfiski fcru héð
an um daginn og nokkuð af
hrognum. Enn er mi'kii atvinna
hér við að pakka saltfiskinn,
sem saltaður var hér í vetur.
Sandgerði.
Afli er orðin mjög tœgur hér,
en bátarnir eru samt að ennþá,
Iiinubátarnir hafa fengið 3—8
tonn í róðri og er afli h'eldur
að rýrna, búist er við vertíðar-
lokum upp úr næstu1 helgj.
Fjórir fcátar eru farnir á rek
net feingu þeir 20—80 tunnur
í dag. Síldin er á mjög stóru
svæðj og nokkuð djúpt og mik-
ið virðist vera af henni Er hún
nokkuð dreiifð' ennþá. Fleiri
bátar hefja reíknetaveiðár þeg-
ar þeir hætta á línu.