Morgunblaðið - 21.05.1922, Side 3
MOBGUNBLAÐIÖ
rriaplah-upprEismn.
Síðustu mánuðina liefur ek'kert
^eyrst um uppreisnina á Maliaibar-
ströncl í Indlandi, sem Moplah-
Þjóðflokkurinn hóf gegn veldi
í>reta í Indlandi. Bretum tókst að
t&ka flesta foringjaina höndum,
°8 her uppreisnarmanna gat ekki
^aðist enska herliðinu snúning.
Uppreisn þessi var hiafin fyrir
tilstilli nokkurra æsingjagjarnra
^fuhameðstrúarmanna. Tókst þeim
telja landslýðnum, sem er á-
kaflega ómentaður, trú um, að
k'nar helgu borgir Múhameðstrú-
^ttnanna væru í hættu, og lað
hrörnun Tyrkjaveldis væri Bretum
kenna. Og þareð þjóðflokkur
þessi er mjög ofstækisfullur að
eðlisfari var hann ekki seinn á
síer að grípa til vopna. Bn eigi
rná blanda þessu máli saman við
S3alfstæðisbaráttu Indverja, og
rostur þær sem af henni hafa
leitt. Þær eru alt anmars eðlis.
Mentun þjóðflokks þessa er
a mjög lágu stigi. Við síðasta
■^anntall voru 94 af hundraði
al8erlóga ólæsir. Haifa verið gerð-
ar tilraunir til þess að bæta ment-
1111 alþýðu, en þær hafi# mjog
Utinn árangur borið. Pólk þetta
V,U ekki láta börn sín sækja
harnaskólana, scm börn Hindúa
Sækja,
vegna þess að það heldur
kvi fram, að þau mæti fyrirlitn-
lngu þeirra> Nokkrir sjerskólar
/' r,’r kfoplah-menn hafa verið sett-
lp a 'Stofn, en þeir eru ekki sóttir oe
ll(‘ldur. Sumir setja börn sín í
isk(óla MúhameSstrúarmiatnna, en
þar er lítið annað kent en að
læra þulur úr Kóraninum utan
að. Það er álit manna að inn-
kcvrnu kennaramir geri eins og
Barfhou.
Ásteytingarsteinninn í Genáa.
Nafn Barthou, utanríkisráðherra
Frakka, hefur oft borið á góma
síðustu vikurnar, í sambandi við
ráðstefnuna í Genúa. Undir eins
fyrsta daginn, sem ráðstefnan stóð
flaug það út um allan heim.
Barthou varð til þess að andmæla
ávarpsræðu Tsehitscherin og gerðj
það svo óþyrmilega, að forseti
ráðstefnunnar bannaði frekari
umræður. Og síðian hefur varla
nokkur dagur liðið svo, að Bart-
hou hafi ekki verið nefndur, enda
ekki furða, þar sem hann hefur
verið flo'kksforingi í reiptoginu
mikla, sem háð hefur verið í
Genúa, milli Prakka og Breta
sem höfuðaðila, Qg það breytti
með afbrigðum. Og þó að hann firði. Milli fjörutíu og fimtíu manns
hafi reynst erfiður þroskuldur á munu kafa veriö á skipum þessum
- n ' u' - • samtals.
raðstetnunni 1 Genua, þa rynr
það engan veginn álit hans, sem pjetur Jónsson flytur til Berlín
stjórnmálamanns. Því það er frá Darmstadt á komandi hausti. Er
ekki vandalaust verk að fara með uu útrunninn samningur hans við
utanríkismál Frakka um þessar óperuua í Darmstadt og gerði hún
,. , , , lionum hin glæsilegustu boð, ef hann
mundir. Milli franskra og enskra verða áfram þar. En hann kaus
skoðana er það djúp staðfest, heldur að ráða sig lijá „Deutsches
sem enginn hefnr getað hrúað. Opernhaus“ í Berlín og verður því
Þar er ónýt ferja, en engin brú uæsta vetur * miðstöð tónlistalífsins
og nóg af blindskerjum til að >Ma-,PÍetur kemur ekkl ktuga« ti]
, , , , „ , lands 1 sumar, og munu margir sakna
stranda a, enda hata þeir gert þess
það báðir Bainlevé og Briand.
Hlutverk það, að þjóna 'tveimur G-ullfoss á að fara hjeðan síðdegis
herrum: stefnu Breta og Prakka a morgun til Austfjarða og þaðan til
er sennilega erfiðasta stjórnmála- "tlanfaj Frá Kaupmannahöfn á skip-
, . , , , , ið að leggja a stað aftur heim a
hiutverk nutimians og engn vanda- le-g 5 ján!
minna en að þjóna guði og
mammon.
bei
;lr geti til þess iað auka of-
^ki fólksins.
Merkilegi flug.
I'veir portúgalskir flugmenn,
Saeadura Cabral og Gago Coutino
■^óru seint í apríl í flugferð milli
■pi ,
JjVropu og Ameríku. Leiðin sem
]æir völdu sjer er lengri en þær,
Sein faruar ’hafa verig áður, eða
Sf(nitals 2790 kílóm’etrar. Liggur
hún frá Lissabon til Kanarisku
eyjanna, þaðan til Ka.p Verde
°8 trá Kap Verde til Klettaeyj-
'Vinnar San Pétro, sem liggur
út í miðju Atlantshafi. Til ferð-
Iar>nnar var notuð flúgvjel, sem
Setur lent . á sjó. Prá Lissabon
1,1 Kanarisku eyjanna voru flug-
■»' ennimi r 7 tíma a leiðinni en
Uá Kanarisku 'eyjunum til Cap
Uerde og þaðan til San Petro. n
thna og 20 mínútur.
Þegar vjelin lenti við San Petro
skemdist annað flotholtið undir
^euni og sendi stjórnin í Portú-
kal þá samstundis herskip með
^•Íu flugvjel til þess iað hægt
Va3ri að halda ferðinni áfram.
Öáðst
fl
‘Hgmönnunum hefur tekist vel
J halda rjettri leið, að þeir
, ^ldu geta hitt á smáeyju úti
íl,
Eli
fl
B
^áiðjn Atlantshiarfi eftir að hafa
°8ið 920 sjómílur yfir hafi.
hefur frjest hingað hvernig
ugniÖnnunum hefur reitt af síð
áfangann, frá San Petro til
asta
rasiii
að
tlu, en gera má ráð fyrir
^er® g°noi(5 vel, því
1 asti kaflinn var húinn. Dáðst
í r> að' þessu þrekvirki
B’Ortúgai 0g Brasilíu.
engu, þó Barthou færi burt af
ráðstefnunni um síðustu mánaðar-
mót. Þá var umræðuefnið það,
hvort hann kæmi aftur eða ekki,
og hvaða fyrirskipanir hann fengi
bjá Millerand og Poincaré ef hann
yrði látinn koima aftur. Því vilji
þeirra er vilji Prakka.
Jean Louis Barthou er fæddur
árið 1862 í Oloron-Sainte-Marie í
suðvestanverðn Prabklandi, en af
því landshorni eru ýmsir þjóð-
kumiustu stjórnmálamenn Prakka
komnir. Barthou er lögfræðingur
en hefur jafn framt verið mjög
riðinn við blaðamensku, eins og
títt er um franska stjómmálamenn
ihún greitt honum götu til
valda. Námi sínu lauk hann með
því að verða doktor í lögfræði.
Síðan var liiann ritari lögmanna-
fjelagsins í París. Árið 1889 var
hann kosinn þingmaður fyrir kjör-
dæmið Basses-Pyrienéeis og vakti
brátt athygli og varð svo áhrifa-
mikill, að hann varð verkamála-
ráðherra í stjórn Dupuy 1894.—95.
Síðan varð hann innianríkisráð-
herra í stjórn Meline 1896—98,
hefur ennfremur verið verkamála-
réðherra í stjórn Sarrien og Clem-
enceau og dómsmálaráðherm í
fyrsta og þriðja ráðuneyti Briands.
Fyrrum var hann talinn gerbóta-
maður og lýðveldissinni í stjórn-
málaskoðunum. En gerbótastefn-
an hefur þó ekki ávalt reynst
rík hjá honum, 'eins og sjá má
iaf því að hann gat setið í íhalds-
stjórn Melines. Og sjálfur mynd-
aði hann stjórn árið 1913, sem
sigldi mjög beggja skauta byr,
og hneigðist þó fremur í íhalds-
áttina. Aðalhlutverk hennar var
það, lað koma á þriggja. ára her-
skyldu en því setlu jafnaðarmenn
sig mjög á móti. Lögin um her-
skylduna voru samþykt, en þegar
Barthou kom fram með yfirlit yf-
ir kostnaðinn, missiri síðiar, og bað
um fjárveiting fyrir honum þá
sameinnðu jafnaðarmenn og ger-
bótamenn sig til gagnsóknar, og
steyptu stjórninni af stóli í öðru
áhlaupinn — og þessi sókn var
skoðuð sem ósigur, eigi laðeins
fyrir ráðuneytið heldur og fyrir
forsetann ‘ sjálfan.
Milli Barthou og Poincaré hef-
ur ávalt verið besta vinfengi, og
á ófriðarárunum var Barthou einn
af verstu fjendum Cailleaux og
fylgifisba hans. Þegar Kibot ljet
af ráðherradómi fyrir tveimur ár-
um varð Barthou utanríkisráð-
herra í stað hans í stjórn Painlevé
og þegar Poincaré myndaði ráðu-
neyti sitt í vetnr,- eftir fall Bri-
ands, var Barthou aftur utan-
ríkisráðherra. Hann er talinn á
gætur stjómmálamlaður og laginn
- DAfiBöt =■
Vigf. Guðbrandsson
klæðskeri
Sími 470 Símn.: Vigfús Aðalstr. 8
Fjölbreytt fataefni. l.fl saumastofa
□ Edda 59225237 §== 1.
I. 0. O. F.
H1045228
fr.l.
Fundur í „Stjörnufjelaginu"
dag- kl. 31/2 síðd. — Engir gestir.
3 knattspyrnukappleiki hafa f je-
lögin Fram, K. R. og Víkingur á:
vellinum í ’dag kl. 4, og verður hver !
kappleikur aðeins hálftíma. — Þetta
er gert til að sýna knattspyrnukenn-;
aranum skotska, Mr. Templeton,
t Bergenske eimskipafjelagið kefir
haft óvenju mikið að flytja með skip
um sínum hingað á þessu vori. Var
í fyrstu áætlað að hafa aðeins eitt
iskip í förum til íslands, Sirius, en
það kom brátt í ljós, að það annaði
ekki flutningunum og var þá öðru
skipi, Tordenskjold, bætt við. En
’ svo miklir eru flutningarnir, að horf-
ur eru á því, að enn verði að bæta
við einu skipi. Stafar þetta senni-
lega mikið af þeim góðu kjörum,
sem fjelagið getur boðið á farmgjöld
um á vörum frá Ameríku og hingað,
með umhleðslu í Bergen. Fjelagið er
í sambandi við norsku Ameríkulín-
una, og flytur hún vörurnar frá' New
York til Bergen.
Allskonnr
skófatnaðun
j
1 bestur og ódýrastui* hjá
Hvannbergsbræðrum.
ANDERSOH’S
ÞAKPAPPINN
er pappinn, sem þjer leitið að
Takið eftir að merk-
ið sem er: »Raud
Hönd« sé á hverri
rúllu.rÞað er trygg-
ing fyrir besta papp-
anum, fsem hlotið
hefir einróma lof
allra er notað hafa.
I heidsölu hjá
Ásgeir Sigurðssyni.
Austurstr. 7. Sími 300
Nýkomið mikið ú r v al af
aluminium vörum.
fiuergi betra ug ódýrara.
99
Twink*1
hvernig fjelögin hjer leika. Homa- lltunarsápan nýja, sem hæði þvær
blástur verður á Austurvelli kl. 3i/2.; og litar- — Heima litunin ryður
sjer til rúms.
Eftir . Mrs Gordon-Stables.
f sumarskólann eru nú komin um ]
200 börn og verður engum bætt við
eftir næstkomandi þriðjudag.
Sterlingsstr andið.
„I byrjun þessarar aldar leit svo (
út sem konan væri að gefa frá sjer í
verða allan heimilisiðnað, væri að fela verk-
Sjópróf
haldin í fyrramálið út af strandi smiðjunum störfin, sem fyrirrennarar
Sterling. Er skipshöfnin öll komin hennar höfðu sett æru sína í að
hingað til bæjarins. j leysa sem best af hendi. Tilbúin föt
og tilbúinn matur vora að freista
„Forskotshlaup* ‘ ætlar íþróttafje- húsmóðurinnar til að vanrækja skyld-
lag Reykjavíkur að halda á íþrótta- ur Slllar og gamli heimilisiðnaðurinn,
vellinum á uppstigningardag. En hver svo 'sem heimalitun og vefnaður var
skilur orðið „forskotshlaup“. pað er mefi °liu horfinn og gleymdur.
nýtt orð í málinu og þarf skýringar: li'11 svo kom stríðið og dýrtíðin,
við. Á útlendu máli er þetta kallað sem Því Þvigdi — og vakti upp gamla
„handicap' ‘ -hlaup. Er því þannig heimilisiðnaðinn. Efnalítil húsmóðir
háttað, að hlaupurunum er ekki gert Setur ekki lengur falið öðrum að
jafnhátt undir höfði, heldur er skeið-.iuna at hendi störf, sem hún sjálf
ið, sem þeir renna, mislangt, eftir! a»ðveldlega getur gert. Hún saumar
því hvort hlanparinn er fljótur eða Þvi totin sln sjálf á ný og gegnir
seinn. Bestu hlaupararnir renna lengra , j*:lnvel öllum innanhússtörfum sjálf,
skeið en þeir lakari og vegalengdar- ci svo hýr við að horfa.
. ... - . . __ 171:4-4- „4? 1_í ____ •. j
munurinn ákveðinn þannig, að allir
koma sem næst samtímis í markið.
Eitt af því, sem sjerstaklega er að
ryðja sjer til rums, er heimalitunin.
Þetta fyrirkomulag er mjög tíðkað. Það liggur í augum uppi að sparn-
erlendis, eigi aðeins í kapphlaupum I a®ur á heimili felst aðallega í því
manna, heldur einnig i veðreiðum, og
skemtilegra að horfa á þau en önn-
ur hlaup, því aldrei verður vitað um
sigurvegarann fyrirfram. Mun þessi
liður íþróttasýningarinnar á fimtu-
daiginn draga margan manninn að.
Hjónaband. I gær voru gefin sam-
an í hjónaband ungfrú Ólöf Jóns-
dóttir, Jenssonar yfirdómara og Sig-
urður Nordal prófessor. Ennfremur
ungfrú Hanna Olsen og Bjarni por-
steinsson vjelfræðingur.
Trúlofun sína hafa birt ungfrú
Alfa Pjetursdóttir, fósturdóttir frú
Önnu Stephensen frá Akureyri, og
Eiríkur Einarsson alþingismaður, úti-
bússtjóri Landsbankans á Selfossi.
Skipin sem vanta. Enn hefir ekk-
ert spurst til bátanna, sem hurfu í
ofviðrinu um síðustu helgi fyrir nörð-
an og vestan og eru menn orðnir
mjög hræddir um þá. Eru skipin fimm
alls: Hvessingur úr Hnífsdal, Helgi
frá ísafirði, Aldan og María Anna
að notaður sje hver lilutur og tuska
eins og hægt er. Til þess hægt sje
að framfylgja Iþessu svo vel fari er
nauðsynlegt að hægt sje að lita upp-
lituð föt, gardínur o. s. frv. Ekk-
ert hefur eins mikil áhrif á skapið
og fallegt umhverfi og fagrir litir.
Twink eykur því á lífsgleðina.“
„Twink' ‘ er alveg ný vísindaleg
uppfynding. Ekkert hefur verið spar-
að til að „Twink“ yrði sem allra
fullkomnast úr garði gert. Sjerfræð-
ingar hafa unnið dag og nótt á
eínarannsóknastofum Lever Brothers
(verksmiðjunni nafnfrægu sem fram-
leiðir Sunlight-sápuna) að tilbúningi
„Twink' ‘ -sápunnar.
„Twink“ er tilbúið í öllum ný
tísku litum. Ef leiðarvísirnum, sem
er á íslensku, og fylgir hverjum
pakka er vandlega fylgt, getur við
vaningur litað föt, sem æfðúr litari
væri.
„Twink“ litar jafnt þykk efni
sem hin fíngerðustu, svo sem silki,
Georgette, ehiffon, crepe-de-ehine,
Tvisttau.
Bómullartau.
Gardínutau.
Kjólatau, úr ull og bómull.
Ljereft.
Sirtz.
Voile.
Morgunkjólatau.
Rúmteppi.
Borðdúkar hvítir.
Handklæði.
Kvennærföt, alls konar.
Kvensokkar.
Drengjaföt.
Áteiknaðir dúkar og púðar.
ísaumssilki alls konar.
Johs. Hansens Enke.
KastiQ ekki
upplituöum fötum
litið og þvoið þau úr
Imink
þá verða þau sem ný aftur
T v i n k fæ8t í flestöllum
versl. bæjarins. í heildsölu
hjá
Fisg. Sigurössyni
Austurstræti 7.
af Akureyri og Samson frá Siglu- og svo framvegis.
„Twink“ fæst í heildsölu hjá Ás-
geiri Sigurðssyni, Reykjavík, og í
smásölu hjá flestum kanpmönnum
hjer í Reykjvík, seinna mun það
einnig fást hjá kaupmönnum úti
um land.
Húsmæður! litið föt yðar og glugga-
tjöld úr „Twink“, þess mun yður
aldrei iðra.