Alþýðublaðið - 21.05.1958, Page 6
6
Alþýðublaðlð
Miðvikudagur 21. maí 1958
c Lifió i ReyKJavik )
IEREAFÉLAG ÍSLANDS
efndi til kynnisfarar í Heið-
mörk, skemm;tigarð Reykvík-
inga, á uppstigningardagirm.
Ég slóst í förina í forvitnis-
skvni.
Sumir halda því frarn, að
Heiðmörk sé einhver merkileg-
asti skernmtigarður í heimi frá
náttúrunnar hendi. Ekki er ég
dómibær um það. Hi.tt er víst,
að garóurinn hefur margt sér
til ágætis. Og spá mín er sú, að
því lengi'a sem. líður, því betur
muni Reykvikingar kunna að
meta Heiðmörk og þar muni
þeim þykja gott að koma og
dvelja.
Saga Heiðmerkur er ekk:
löng. Borgarstjórinn í Reykja-
vík opnaði garðinn við hátíð-
lega atihöfn og að viðstöddu fjöl
menni 25. júní 1950 og gróður-
setti hið fræga borgarstjóratré.
Árið áður höfðu þó verið gróð-
ursettar einhverjar trjápl'öntur
þar. Skógræktarfélag íslands
gekkst fyrir fjársöfnun tii girð
ingarefniskauna, en Skógrækt-
arfélag Reykjavíkur sá um upp
setningu girðingarinnar um
landið.
Upphafleg stærð Heiðmerkur
var um 1400 ha. En nýlega hef-
Ur verið aukið við hana hluta
úr Vífilsstaðalandi og Garða-
hreppi, svo að nú mun stærð
Heiðmerkur vera um 2100 ha.
Girðingin um landið er 27 km.
löng.
Friðun Heiðmerkur hefur
þegar borið stóríelldan árang-
ur. Landið er nú sem óðasí að
gróa upp. Nýjar beinvaxnar
birkihríslur hafa risið á legg
við hliðina á kræklóttu kjarr-
inu, sem. fyrir var. Og allur
gróður er stærrj og þroskameiri
en áður. En hér heíur meira
gerzt. Sjálí’boðaliðar úr fjöi-
mörgum félögum í Reykjavík
hafa unnið að gróðursetningu
trjáplantna í Heiðmörk, síðan
hún var friðuð, áf miklum á-
huga og dugnaði. Er þegar búið
að setja niður um 860 þús. trjá-
plöntur. Hivert félag hefur sinn
ákveðna reit til ræktunar og
umsjár, og munu nú um 50 fé-
lög starfa að skógrækt í Heið-
mörk. Eitt þessara félaga er
Ferðaféiag íslands.
^___ »
Ræktunarspilda Ferðafélags
Íslands er við suðurjaðar Hóims
hrauns, 20 ha. að stærð, sérlcga
Hlið Ferðafélagsins.
(Ljósm.: Gestur Guðfinnsson).
hlýlegur og skjólsæll gróður-
reitur. Félagið hefur sett mark
ið hátt, þaö hefur gert sér að
reglu að gróðursetja 6 þús. trjá |
plöntur á ári eða sem svarar í
einn ha. lands. Á síðastliðnu
vori hafði það lokið við að gróð-
ursetja samtals 46 þús. trjá-
plöntur. Margir hafa þar unnið
gott verk. En engum mun gert
rangt til, þó að sagt sé, að Jó-
hannes Kolbeinsson eigi þar
drýgstan hlut að máli. Hann
hefur haft forustu um gróður-
! setningarstarfið og unnið að
því á hverju vori af mikilli ó-
sérplægni og dugnaði og aldrei
iegið á liði sínu. Guðmundur
Marteinsson, hinn áhugasami
skógræktarmaður, sem var leið
sögumaður okkar og fræðari
| þarna á uppstigningardag, gaf
þær upplýsingar, að Ferðafélag
ið hefði forustuna í gróðursetn.
ingunni, ekkert félag annað
væri búið að gróðursetja jafn-
margar trjáplöntur í Heiðmörk.
í landi Ferðafélagsins er einnig
að finna margar þróttmestu og
stærstu trjáplönturnar.
I —o—
j Það var gaman að koma í
Heiðmörk og skoða sig þar um,
! enda ágætt veður, sólskin og
blíðviðri. Talsvert var þar af
! fólki hingað og þangað, sumir á
‘ gangi í hrauninu, aðrir liggj-
j andi í sólbaði í lautum og boll-
j um. Sums staðar voru börn að
! leikjum. Auðséð er, að Heið-
mörk er þegar orðin friðland
og skemmtigarður Reykvík-
inga í ríkum mæli. Þetta er að
verða staður, þar sem margii
kcma og dvelja. En um leið
skapast sú hætta, sem fylgir
j fjölsóttum stöðum: misjöfn um
gengni, Þeir, sem ferðast hafa
Gróðursetning í Heiðmörk.
Ljósm.: Tryggvi Sveinbjörnssoiu
dálítið um landið, vita, að ferða
menningu og umgengnisþroska
íslendinga er oft og tíðum nokk
uð ábótavant. Fólk fleygir flösk
um og bréfadrasli út um bíl- j
glugga. hvar sem er, og margur j
áningarstaður og tjaldstæði ber ,
gestum sínum slæmt vitni. Ég
átti Ieið upp á Hveravell.i ein-
hvern tíma í júlí síðastliðið
sumar. Á grænni lyngfLesjuj
sunnanvert við Bláfellsveginn
var nýlegt tjaldstæði. Aðkom-j
an þar var heldur óyndisleg. 1
Grjóthnullungar, sem rifnir
höfðu verið upp og bornir að
tjaldinu, lágu þar eftir á víð og
dreif. Urmull af tómum flösk-
um, niðursuðudósum og öðrú
drasli lá eins og hráviði út um
allt. Þarna hafði auðsjáanlega
verið á ferð stór hópur manna
og í þyrstara lagi. Og viðskiln-
aðurinn gat varla óglæsilegri
verið. Manni datt helzt í hug
Landssamband íslenzkra óþrifn
aðarseggja eða h.f. Sóðaskapur
& Drasl. Grennslast var eftlr
hverjir hefðu gert þarna í ból-
ið sitt, og bárust böndin að fé-
lagi einu á Suðurnesjum, ég hef
meiningu um, að það hafi m. a.
náttúruvernd á stefnuski'á
sinni. En þó að slrkt sem þetta
komj fyrir, þá er hitt þó miklu
algengara, að fólk virði hin ó-
skráðu lög góðrar umgengni úti
í náttúrunni, og mér er kunn-
ugt um, að félög eins og t. d.
Farfuglar og Ferðafélag íslands
ganga ríkt eftir því, að vel sé
urn gengið og engu spillt, bar
sem þau fara eða dvelja. Enn
sem komið er virðist umgengni
í Heiðmörk til fyrirmyndar, og
vonandi láta Reykvíkingar sér
alltaf annt um þennan stað og
sýna honum ræktarsemi og
virðingu.
—o—
Snotur og skemmtileg fjár-
borg er í Hólmshrauni 1 landi
Heiðmerkur, sem sjálfsagt er
að varðveita vel. Hún er hlaðin
af Eggerti Norðdahl bónda í
Hólmi árið 1918. Borgin er
liringhlaðin, ein hin stærsta
sinnar tegundar á landi hér.
líklega 12—15 m. í þvermál.
Veggirnir, sem eru fullir tveir
metrar á. hæð, eru úr hraun-
grýti, sérlega vel hlaðnir og
geta vafalaust staðið lengi, því
undirstaðan er traust. Dyrnar á
borginni eru lágar og þröngar,
virðast hafa sigið eitthvað sam
an. Margan fýsir þar inn að
ganga, en hér skilur æfinlega
á milli réttlátra og ranglátra,
þeirra, sem iðkað hafa iöstur
og bænahald og eru rýrir og
litlir fyrir sér á líkamlega visu,
og hinna, sem þrýstnari eru og
:sællegri utan um sig og lifað
hafa í vellystingum praktug-
lega. Svo fór einnig að þessu
sinni. Hinn rýrari hlutinn gat
troðið sér inn, með naumindum
,þó, feitu sauðirnir urðu frá að
hverfa. Þeir, sem inn komast.
en ætla sér út aftur, skulu var-
,aðir við því að borða nesti sitt
í fjárborginni. Slíkt skyldi eng-
inn gera. Það gæti haft alvar-
legar afleiðingar. Það gæti far-
ið fyrir þeim eins og tryppinu.
!em tróð sér inn í fjárborgina á
Strandarheiði, það komst ekki
út aftur. Það hafði stækkað svo
mikið meðan það var inni.
Gekk maður undir manns hönd
Framhald á 9. síðu.
, ULLARTEPPI, margar stærðir
HAMPTEPPí, margar stærðir.
" GANGADREGLAR.
ULLARDREGLAR, 70—90 cm.
HAMPDREGLIAR, 70—90 cm.
GOBLJNDREGLAR,,
margar mjög fallegar 2'erðiir.
GÚMMÍMOTTUR.
BAÐMOTTUR.
Teppa- n<r dregladeildin.
Vesturgötu 1.
r r
m 1 fk M psfs&l#
F Rl M c RKJaPaTT U R
SJALDGÆFUSTU íslenzku
frímerkin, eru sennilega þrjú
þekkt afbrgði, en það eru af-
brigði af merkjunum, sem voru
yfirprentuð í GILDI árið 1902
og 5 aurar yfirprentaðir á 35
aura merki Matthíasar Jochum
sonar með tvöfaldri yfirprent-
un. Af hverju áðurnefndra
rnerkja eru aðeins 100 eintök
til að því er bezt vierður vitaö.
Svo er aftur enn nýrra dæmi
en það er úr Heklusettinu. Af
því voru 35 aurarnir yfirprent
aðir með 5 aurura og allir
muna og kom það fyrir tvær
arkr að þær fengu yfirprent-
un í hvolfi. Það slys kom fyrir
að fjögur merkjanna eyðilögð-
ust, svo að af þessu m'erki eru
ekki til nema 96 stykki, að því
er ég bezt veit.
Þá er svo aftu- á móti dæmi
þess hve eftirsótt merki. geta
hækkað fljótt í verði, að í aðal
stöðvum Sameinuðu Þjóðanna
mátti í fyrra sumar kaupa 3.
centa merki á nafnverði, sem
gefið var út árið 1954 í tilefni
að mannréttindadeginum. Seld
ist msrki þetta upp síðari
hluta sumars og það skipti eng-
um togum verð þess er nú kom
ið yfi- 10 dali eða hefir nær
því fjögurhundruðfaldast á
einum vetri. Þetta mun þó
vera einsdæmi og þá sökum
þess hve geysileg íeftirspurn er
eftL merkjum frá Sameinuðu
þjóðunum, þar eð þær eru ný-
lega farnar að gefa út merki
til þess að gera alþjóðlegt við-
fangsefni.
Mö.-g eru þau rík, sem bein-
línis hafa notfært sér það hve
mikill veikleiki söfnunin get-
ur verið hjá sumum frímerkja-
söfnurum og afla sér beinlín--
is þjóðartekna á þann hátt að
gefa oft út frímerki í litlurn
útgáfum. Eru það ýýms smá-
ríki. sem hafa þá oft aðaltekj-
ur sína- af ferðamönnum og
f r í mer kj aútgáf u.
Eðlilegt er nú að sú spurn-
ing vakni hjá ykkur, hlustend-
ur 'góðii', hvers vegna er eigin-
lega fóík að safna frímerkj-
um? :Þetta, enu aðeiina smá-
pappírs miðar með verðgildi og
mynd og í augum margra hafa
þeir aðens það gildi að vera
kvittun fyrir greidöu burðar-,
gialdi.
F rímerkið er safngripur
ekki aðeins vegna þess að það
sé ástríða einhverrar persónu,
að safna hinu og þessu. Heldur
vegna þess að það er fallegt
gleður augað og veitir alhiiða
fræðslu um menn og málefni,
Sá frímerkjsafnari er aðeins
keppist við að ná í svo og svo
mörg eintök af mismunándi
frímerkjum, en sýnir þeim svo
tengan annan áhuga, er raun-
verulega ekki frímerkjasafn-
ari, heldur fyrst fig fremst á-
stríðusafnari og eítthvert at-
vik hefir orðið þess valdandi,
að hann tók frímerkin fram
yfir annað, jafnvel kannske
fjárgróðavon.
Frímerkjasafnariim aftur á
móti getur sitið kvöld leftir
kvöld yfir merkjunum sínum.
Hann skoðar þau og raðar þeim
vandlega upp á síður frímerkja
bókar sinnar, metur gæði ein-
takanna sem hann setur í
hana, kynni.r sér af hverju
hvert sett var fíefð út og skrif-
ar það jafnvel fyrir ofan, ef
Framhald á 8. síðu.