Morgunblaðið - 01.01.1924, Síða 5
NÝÁRSBLAÐ 1. jan. 1924.
GleSilegt nýár'!
i
piikfc fvrir viðskiftin á liðna árinu.
Smjöhusið Irma.
/ _ __________________
GleSilept nýár!
pökk .fyrir viðskiftin á liðna árinu.
Ilannes Olafsson,
Grettisgötu 1.
GleSilefft nýár!
pökk fyrir viðskiftin á Jiðna árinu.
ísleifur Jónsson & Co.
GleSilegt ár!
pökk f.vrír viðskiftin á liðna árinu.
Ölgerðín Kgill Skallagrímsson.
1 f
Gleðilegt nýár! pakkir fyrir viðskiftin n liðna árinu. O. Ellingssen.
því af slíkum þrengslum, þótt sum-
staðar sje aftur vícld mikil með eyj-
um og hólmum.
Við áttum erindi til Álaborgar;
höfðum með að fara um hálft ann-
að liundrað liesta þangað. Allir
þessir Islendingar. — en Danir lcalla
einnig hestana hjeðan svo, — vöktu
afarmikla eftirtelrt í bænum. Nokkr-
ar stúlknanna, er voru með skipinu.
voru „á uppblut", sem þær segja,
cg smámeyjum bæjarins þótti helcl-
ur en ekki varið í að sjá og fá að
vera með þessum stóru, lifandi brúð
um, fá að þreifa á þeim og halda í
liöndina á þeim.
Hinir ferfættu landar okkar voru
því fegnastir að fá fast land undir
fæturna; og drengimir fengu þar
l.íka nokkuð að fagna vfir, þar sem
y llir þessir sutáhestar voru. Eu mík-
ið brá þeim Grána í brún, þegar
þeir sáu hrosströllin jósku, sem
konui þarna lötrandi tvö og tvö,
i ver með sinn kornvagninn aftan i,
svo stóra sem lieila heygalta heima
á Fróni.
„Hvernig leiö þeim Grána á leið-
inni ?“
Illa í ósjónum; voru of margir
saman í lestarbásnnum og sá meiðsl
á sumum. En verst var, að þeir
fengu svo vont hey, ekkert, nerua
myglaðan fúafrakka, sem fleygt var
fyrir fætur þeim og varð að mestu
levti alveg óætur bráðlega fyrir þær
vsakir. „Voru þetta mikil umsMfti
og ill fyrir okkur,“ mvndi Gráni
hafa viljað svara; „við ljeMun okk-
ur í grængresinu um hagana heima.
-- En hvað tekur annars hjer við ?“
-- „Pyrst rekstur af einum mark-
MORGUNBLAÐIÐ
aðinum á annan, uns allir eruð þið
seldir, og svo nýir siðir.me® nýjum í
herrum----Þjer er best að gleynnJ
Fróni og hestalátunum frammi í dal
möð henni Skjónu. Þú angrast af
er.durminningunum.1 ‘— „Nei, iesku-
stöðvunum fæ jeg aldrei gleymt og
eíid urminningin um þær verður lík-
lega helsta ánægjan í lífinu hjer eft-
ir.“ — „Jeg vildi að þið hefðuS
fengið nýslegið hey í nestið um borð,
sein síðustu kveðju að heiman.“
Við farþegarnir fórum upp um
borgina í smáhópum. Álaborg er
lftil stórborg. Hún er orðin forn og
á sjer merka sögu. Álaborgar er víst
þegar getið í fornsögum vorum um
Noregs-konunga á 12. öld; meira að
segja eru enn til mvntir, sem Hörða-
Knútur ljet slá hjer á fyrri hluta
11. aldar. Hún var frá fornu fari
Jiiikill verslunar- og farmensku-bær.
Tvær stórar kirkjur eru í Álaborg;
önnur er kend við einbvern bless-
aðan Bótólf (St. Budolphi-kirkja)
en bin við „vora frú“ — svo nefna
Danir Maríu mey — og að þess.ari
Maríu-Mrkju grófu vinir Sigurð c-
Slembidjákns líkama hans, er Noið-
menn höfðu „reyrt í hreysi nokk-
ut“ með hræjum, eftir að þeir höfðu
murlcað úr honum lífið með ógur-
legri grimcl. Danir rejmdust þar
sem oftar „drengir gó'ðir og vin-
fastir“. Þetta var 1139; en rjett-
nm 30 árum síðar andaðist hjer
annar ungur, norskur maður, ,f
konungsættinni, sem varð að hrökl-
Gleðileg’t nýár!
pokk fyrir viðskiftin á liðna árinu.
Verslunin Vísir.
Gleðile^t ár! pakkir fyrir viðskiftin á liðna árinu. H. P. Duus.
1
1 I
Gleðilegt ár!
pakkir fyrir viðskiftin á liðna árinu.
Verslunin Edenborg
(Ásgeir Sigurðsson)
ast burt úr Noregi, Ólafur ógæfa;
var hann jarðaður að Maríu-Mrkju
„ok kalla Danir hann helgan,“ seg-
ir Snorri. En af þessu má sjá háan
aldur Álaborgar. Á miðöldunum og
alt fram á miðja síðustu öld var
Álaborg stærsti bær á Jótlandi og
vel má svx) fara, að hún verði það
aftur áður langt um líður. Áður
voru síldveiðar miklar í Limafirði
og óx bærinn fv 1x11111 mjög af þeim
og viSsMftunum við Noreg meðan
liann var í sambandi við Danmörku.
Ln er það samband var rofið, og
síldveiðin lagðist af skömmu síðar,
þá dró úr vexti Álaborgar. Nú
nuinu íbúar vera um 40 þúsundir.
— Auk kiHknanna era hjer ýms forn
hús og merk. Maríukirkja var í
fyrstu við nunnuklanstur en af hinni
fornu Mrkju er nú lítið annað en
kórinn eftir; en lijer var einnig
stórt Heilags-anda-klaustur og
slanda enn þau hiís, ágæt og falleg;
oru þau nú spítali. Konungamir
ftttu lijer höll sunnan við bæinn og
sátu hjer oft; Hans konnngtir bæði
fæddist og dó í Álaborg. — Af ein-
stakra manna húsum frá fyrri tím-
um er SvanaapóteMð merkast ; það
bjet „Jens Bangs Stenhus“ og ev
iiii 300 ára; falleg bvgging í end-'
urbuvðarstíl, ein meðal liinna ein->
kennilegustu einstakra manna húsa
í Danmörku. En mörg eru hjer önn-1
111 gömul hús og einkennileg og
bærinn snmstaðar með aldagömlum
svip, og eftiv því evu götumar sum-j
ar, skvýtilegar og gamallegav, og
sömuleiðis nöfnin á þeim: ein heit- j
ir t. d. „Den gloende ovn“ og mátti,
nú svo nefnast með rjettu. því að |
hjev var 30 stiga liiti í forsælunni.i
—. Aftur eru margar götur hjer!
nýlegav og fallegav, og bveið trjáisett,
gata ev gegnum allan bæinn. Iljer
ev fjöldi af skólum og öSrum stofn-|
nnum, stiftsbókasafn, dágott bæjar- (
minjasafn og málverkasafn, og eink-
um kvað höggmyndasafnið vera
gott. Hjer er biskupssetitr. stift-
amtmanns og stiftprófasts, og ein
af deildum fótgönguliðsins er höfð
^jei‘- —- Tvær miklav brýr, nm 580
stikur að lengd hvor, eru hjer yfir
Limaf jörðinn. Önnur er flotbrú,
bygð á bátum. sem lagt er hverjum
við annars hlið á firðinum; hún var
gerð fvrir 60 árum. Allir, sem fara
yfir hana, verða að gjalda lítinn
brúartoll í hvert sinn En safnast,
þegar sanian kemur. Ilefði átt að
hafa sama siðinn hjer við allar hin-
ar helstu brýr, þar sem mest er um-
ferðin, og væri ekM vanþövf á, að
taka nú upp þann sið. — Hin brú-
in er járnbrautarbrú, hið mesta
mannvirM þess kyns í DanmörMi;
bygð af frakkneskum verkfræðing-
um fvrir 50 árum.
Álaborg er miMli og sívaxandi
verslunarbær. Hjeðan eru flntt út
ógrynnin öll af kvikfje og kjöti,
meira en frá nokkrum öðrum bæ í
Danmörku, nema Kaupmannahöfn.
Sömuleiðis miMð af korni og foður-
tegimdum. enn fremur af trjávöru
og öðrum byggingarefnum, en mest
af steinlími og mun nær alt það
steinlím, er til íslands flyst nú,
vera hjeðan frá Álaborg. Álaborg
er að öðm leyti mesti iðnaðarbær.
Við hjer könnumst við tóbakið frá
Obels-verksmiðjunum, sem eru
stærstu tóbaksvenksmiðjur í Dan-
mörku og veita stöðugt um 1000
manna atvinnu. Einnig var sú tíð,
að menn þektu hjer Álaborgar-
lirennivín, sem er heimsins besta
brennivín; em hjer stórlcostlegar
bi-ennivíns- og vínandaverksmiðjur.
En skiftar munu skoðanir manna á
því, hvort af þeim hafi leitt meiri
blessnn en bölvun fyrir ríMð og
víðar um heiminn. — Per akoðum