Alþýðublaðið - 23.05.1958, Qupperneq 3

Föstudagur 23. maí 1958
Alþýðublaðí#
Alþgúublaöið
(Jtgelandi:
R'tstjóri:
Préttastjóri:
A ug lv s i ngast j óri:
Ritst]ornarsímar:
Auaivsingasími:
Afemiðslusími:
Afisetur:
Alþýðul uKKurinn.
H e 1 g i S æ rn u n d s s o n .
Sigvaldi Hjálmarsson.
E m i ! í a Sa uelsdóttir
1 4 9 0 1 oa 11 9 0 2.
1 4 9 0 6
1 4 9 0 0
Alþýðuhu- ð
Prentsmiðja Alþýðublaðsins Hverfisgötu 8—10.
V iðhragð Einars Olgeirssonar
LEIKUR KOMMÚNISTA er harla undarlegur þessa dag-
ana. Sérstakleaa er framkoma þairra í efnahagsmélunum
furðu.eg. Fyrst bera riáðherrar þeirra í rikisstjórninni fram
stjórnarfrumvarp á alþingi, ásamt hinum ráðherrunum, um
lausn má.lanna, en .síðan ni tar formaður flokks þeirra að
taka máiið fyrir. Og ekki nóg með það, að hann neiti að
Mta miálið koma til umræðu. en það er í rauninr.) misnotk-
un á valdi, heldur skilar hann ál.ti um frumvarp flokks-
bræðra sinna, þar sem hann lýsir andstöðu við það. Er hægt
að sýna öilu meiri hráskinnaleik í meðferð mála og stjórn-
m.álastarfi?
Annars er öll framkoma Einars Olgeirssonar næsta
hláleg. Flokitur hans hefur nú tekið bátt í stjórnarsam-
starfi í tvö, ár3 og nú fyrst áttar hann sig á því, að eitt-
hvað sé bogið við efnáhagslífið í landiniu. Hann leggur
til laga uiTi h&ildarstjórn á hjóðarbúskapnuim, er tryggi
að rikisstjórnin leggi hið bráðasta fyrir hingið frumvarp
íil laga mn lieildartjórn á Ijjóðarbúskapnum, er tryggi
cflingu atvinnulífsinis samkvæmt fyrirfram gerðum á-
ætlunum, . . .“ Margar spurningar hljóta að vakna, þegar
þetta viðbragð fonnanns þingflokks kommúnista er at-
liugað.
Það væri t. d. ekki úr vegi að spyrja, hvers vegna Ein-
ar hafi ekki áttað sig fyrr á þessuin hlutum? Hví í dauð-
asum krafðist hann ekki þessara aðgerða f.yrr? Hafði
hann ckki einhver tök á því að koma þessum iskoðunum
síiíurn á framfæri við ráðherra flokks síns, áður en í ein-
daga var komið? Var ekki fulltrúi komnmnista við at-
hugun þessara mála síðastliðinn vetur? Hverju sætir það,
að sjáifor fotntaður þingflokksins vaknar svo seint íil
verka, þegar um líf og afkomu alþýðunnar í íandinu er
affi tefla?
Spurningar af þessu tsi hljóta að verða á hvers manns
vörum, fyrst Einar Olgeirsson hefur brugðizt svo við í ör-
lag'amáli ríkisstjórnarinnar. Flokkur hans hefur látið sér
f-átt um finnast þær tiliögur, athuganir og álit, sem gerðar
hafa verið af satrstarfsfiokkum hans á undaniförnum mán-
uðum. Hann kaus að Sá.iga höíðinu í sandinn og liáta sem
ekkert væri athugavert við efnahagsástandið. Sjálfur við-
skiiptainiáláráá'iarra, Lúðvík Jósefsson, taidi Uáiiþörf rík-
issjóðs miklu minni en hún raunverulega var. og var ekki
arinað sýnna en hann teidi r^itast að halda áfram á sömu
braut og undanfarið, þótt vitað væri, að þá stöivaðist ýmis
framledðsla. En nú er' komið annað hh'óð í strokkinn hjá
kommúinistum. N,ú .þarf a'ð tryggja „eflingu atvinnulífsins“
að dómi fiormanns flokksins, Einars Olgerssonar, en samt
er fr.umvarp ríkisstjórnarinnar. óa’andi og óferjandi, þótt
þinigflokkurinn væri áfiur búinn að samþykkia það.
Þatta viðhragð Eínars Olgeirssonar hlýtur að stafa af
einhverjum annar.legum ástæðum. Engum, sem til þekkir,
dettur í hug, að lanáhelgismólið sé eitthvert aðalatriði, þótt
það sé llátið í veðri vaka. Allir eru samimála um vikkun
landhelginnar, og mönnum er jafnframt ljóst, að það er
þjóðinni mikil nauðsyn, að full samstaða náist um ályktun í
málinu. Þess vegna hlýtu:r eittlhvað sérstakt að liggja að
baki því, að Einar Olgeirsson misnotar vald sitt sem forseti
á alþingi til að tefja fyrir efnahagsfrumvarpinu. Víst er
að það hefur ekki verið gert af unilhyggju fyrir þeirri rík-
isstjórn, sem kommúnistar þóttust þó frá uipphafi vilja efla
til átaka og starfa fyrir alþýðu þessa lands.
Þess mun lengi minnzt verða, að Einar Olgeirsson hafði
í frammi leikbrögð á úrslitastund, þegar heill og hagur
þjóðarinnar var undir því komin, að samstarí væri, og
trausts þurfti fyrst og fremst við.
Vélsefpri ó
Prentsmlðla Alþýðublaðsins.
( Utsan úr* heimi )
ALMENNAR þingkosningar
eiga að fara fram á Ítalíu 25.
máí næstkomandi. Þegar fas-
istaveldinu lauk á Ítalíu urðu
.kjósendur að velja milh lýð-
veldis og konungdæmis. Þær
kosningar fóru fram árið 1946.
í kosningunum 1948 og 1953
var valið milli lýðræðis og
.kommúnisma, en nú stafar
ekki nein hætta af kommúnLt-
um á Italíu, en samt sem áður
niota hægri flokkarnir komm-
únistagrýluna mjög í þessari
kosningabaráttu.
Enda þótt bommúnistafJ.okk-
urinn sé enn allfjöimennur.
þrátt fyrir ýmis innbyrðis
deilum'ál, þá hefur stefnubreyt
ing Pietro Nennis, valdið því
að flokkurinn hefur einangr-
azt í stjórn■mlá,lal,í|fi, Ítalíu. Um
langt skeið var náið samband
milli flokks Nennis og komm-
únista, en nú er það samstarf
úr sögunni.
Að vísu eru enn sterk öfl í
flokki Nennis, sem vilja áfram
.haldandi samstarf, kjósendur
flokksins virðast andvígir öllu
slíku, og Nenni hefur marglýst
því yfir, að flokkur hans sé nú
engum háður, hvorki til hægri
né vinstri.
Af þeirri ástæðu er r.ú skárra
samkomulag með Nenniflokkn
um og sósíaldemókrötum undir
forustu Saragat, og þótt ennþ:\
séu mörg dei'luatriði milli j
þeirra má, fullvíst telja, að til-
raunir til að sameina flokkana
verði gerðar að loknum kosn-'
ingum. Kaþólski flokkurinn
hefur færzt allmikið í hægri
átt á síðastliðnu ári. í raun og
veru hefur Vatikanið stjórnað
Ítalíu síðustu árin. Margar and
lýðræðislegar ráðstafanir hafa
verið gerðar, jafnan með fúsu
samstarfi nýfasista og annarra
hægri flokka. Þaggað hefur ver
ið niður í öllum lýðræðissinn-
um í Kaþól'ska flokknum. |
Klerkar hafa gífurleg áhrif á
alþýðú manna, og nota aðstöðu
sína til hins ýtrasta.
Kosningabaráttan hefur mjög
mótazt af því, að stórblöðin,
sem öll eru málgögn stóriðju-
hölda, hafa varla minnzt á inn
anrikismál, en lagt höfuðá-
herzlu á stefnu ítalíu í utanrík
ismálum.
Það er einkennandi fyrir
málflutning stórblaðanna og
ítalska útvarpsins, að þar hef-
ur varla verið minnzt á neitun
yfirvaldanna að veita Danilo
Dolei vegabréf, — og réttar-
höldunum yfir honum var frest
að fram yfir kosningar.
Kosningaáróður kaþólska
flokksins og annarra hægri
flokka beinist að því, að ala á
óttanum við kommúnista. Kjör
orð þeirra er: — Engar tilraun,
ir í þjóðfélagsmálum. Ekkert er
minnzt á hinar tvær milljónii’
atvinnuleysingja í Suður-ítal-i
íu og ekki það, að einum for-
ustumanni Kaþólska flokksins
voru nýlega veitt Mussolini-
verðlaunin, sem flokkur nýías-
ista veitir árlega, fyrir varn-
arrit fyrir fasistastjórnina.
Almennt er búizt við mikilli
þátttöku í þessum kosningum.
Sósíalistisku flokkarnir tveir
hafa góða aðstöðu í kosningun.
um (á síðasta þingi hafði flokk
ur Nennis 75 sæti og sósía!-
demókrataflokkur Saragats 19 :
þingsæti, en Kaþólski flokkur-
inn hafði 262 sæti af 596). Að-
eins efling sósíalistisku flokk-
anna getur styrkt lýðræðið á
Ítalíu og unnið að umbótum á v
atvinnulífi landsins.
JACQUES SOUSTELLE, sem stelle þá bendír margt til þess,
nýlega slapp til Alsír á allsögu
legan hátt, er þekktastur fyrir
hina ósveigjanlegu stefnu sína
í málefnum. Norður-Afríku.
Árási- hans á þá ákvörðun
frönsku stjárnarinnar að hefja
viðræður við Túnisstjórnina
vegna atburðanna við Sakiet
Siddi Youssef og barátta hans
gegn málamiðlun Breta og
Bandaríkjamanna í þeirri deilu
áttú mestan þátt í að velta
Gaillard úr sessi. Soustelle átti
einnig mestan þátt í að fella
stjórn Bourges-Maunoury á
síðasta ári. Hann hefur jafnan
barizt heiftarlega gegn öllum
tilslökunum við Alsírmenn.
Ræður hans hafa jafnan haft
mikil áhrif á þá þingmenn, sem
voru óákveðnir í skoðunum.
Soustelle fæddist í Montpell-
ier 3. febrúar, árið 1912. Heim-
ili hans er nú í Lyon og er
hann einn af forvígismönnum
þeirrar borgár.
Soustelle hefur jafan ver-
ið fylgismaður de Gaulles frá
því samtök frjálsra Frakka
voru stofnuð. Fékk de Gaulle
honum ýmis ábyrgðarstörf
meðal annars yfirstjórn leyni-
þjónustu Frjálsra Frakka, og
undirróðursstarfsemina í Ev-
rópu og víðar. Var Sóustelle
sæmdúr helztu heiðursmerkj-
um franska ríkisins fyrir þessi
störf. Að stríðinu loknu hélt
samstarf de Gaulle og Soustelle
áfram, og varð sá síðamefndi
aðalritari Gaullistaflokksins.
Soustelle er ennþá talinn
leiðtogi þeirra þingmanna, sem
fylgja de Gaulle að málum. En
það er álit kunnugra, að hann
sé ekki lengu- sporgöngumað-
ur de Gaulle heldur vilji hann
fara eigin götur og koma sér
sjálfum áfram.
Enda þótt de Gaulle hafi
ekki opinberlega afnsitað Sou-
að honum hafi ekki geðjast
stefna hans í Alsírmálunum, og
að hann hafi álitið of langt
gengið í mörgum atriðum.
Soustelle fór að hafa áhrif
á gang mála í Alsír, er hann
var skioaður landst.jóri þa- ár-
ið 1955. Tókst honum að afla
sér mikilla vinsælda, meðal
frönsku landnemanna. Þegar
honum var svo vikið úr starfi
og Catroux settur í staðinn,
stóö hann bak við hinar miklu
óeirðir, sem þá urðu í Algeirs-
borg og urðu til þess, að skip-
an Catroux í landstjóraembætt
ið var afturkölluð.
Soustelle er mjög lærður
maður, einkum í sagnfræði og
bjóðfræðum. Vann hann lengi ;
að fornleifagreftri í Mið- og'
Suður-Ameríku og margvísleg-
um þjóðfræðilegum rannsókn-
um. Um nokkurt skeið var
hami einn af framkvæmda-
stjórum hins mikla Manni-
fræðisafns í París. Kona hans.
er einnig heimskunn fyrir vís-
indastörf á sviði þjóðfræði.
SkrúSgarðafræ
einnig ver.julegt grasfræ.
Vörugeymsla, Hverfisg. 52
Opið í kvöld
HLJÓMSVEIT GUNNAKS ORMSLEV.
Haukur Mortliens syngur.