Morgunblaðið - 14.12.1924, Blaðsíða 7

H n r n tt\t ri \ k\ t n
7
yppdf*áttus* Guðjóns Samúelssonai* af Skólavónðuhæðinni.
„Háborg is’enskrar menningar11. Stórfeldasta og áhrifamesta hlutwerk islenskrar
húsagerðar, er biður úrlausnar.
SPIL
margar tegundir.
íslensk og útlead
fást í
NÝLENDUVÖRUDEILI)
IJES ZISEN.
í hinni snjöllu ræðu, er próf.
\gfist H. Bjömason flutti af .\1-;
þingishúsKvölumim á stúdentáhá-
tíðinni á dögunnm, mintist haun;
• á, að svo væri nú ráð fyrir gert,
1 »8 sem flestar af opinberum tiygg-
ingnm þessa bæjar, er bygðar yrðu
i framtíðinni, svo sem dómkinkja, |
háskóli, stúdentagarður, listasöfn
og vísinda- o. fl., yrðu reistar á
Skólavörðuholtinu. Á háholtinu
yi-ði gert, torg eitt mikið, og dóm-
kirkjan reist á því miðjn, en öðr-
ím hyggingum þessum yrði skip-
■dð alt umhverfis það.
Áður en Morghl. rieddi þetta
idál, þotti i'.ö'tl, að leita umsagn-
•ar Guðjóns Samúlssonar húsa-
meistara, og birtist hjer viðtal við
harm, þar sem hauu gerir grein
fyrir því helsta, sem hann hefir
Um tillögur sínar að segja. þó
Morgbl. flytji umsögn Guðjóns
athuga.semdalaust er það eigi
'vegna þess, að blaðið sje sammála
honum í þessu afarþýðingarmikla
fi'amtíðarmáli bæjarins og þjóðar-
hmar yfirleift.
\
Viðtal við Guðjón
Samúlesson.
í raun og veru er þessi upp-
dráttur minn að Skólavörðutorg-
iQu, ekki annað en hluti af frnm-
'örpum þeim, sem við eruai að
v,nna að í sikipulagsnefndinni,,
segir Guðjón. Fáir gera sjer í
'imgarlund, hve mikilva'gt verk það
'r’ Sem við vinnum í nefnd þeirri,
en það er ef til vill eitthvert
þVðingarmesta framtíðarmál, sem
vumið er að hjer á landi. Við er-
Uni í henni þrír: Guðm. Hannes-
son, Geir Zoega og jeg, og höfum En svo þegar við fórurn að
við þegar fullgert skipulagsupp- vinna að skipulagi bæjarins í
drætti af nokkrum bæjum. !tirfndinni. kom þetta upp á ten-
Fyrir Iteykjayík sjerstaklega | ingnum.
eiga þeir sæti í nefndinni, auk
Matthías pórðar-
okkar, þriggja,
son og borgarstjóri.
Aðeins lítill hluti af framtíðar-
skipnlagi Rvíkur er fullgerður
Svo or ráð fyrir gert, að torg
þetta á Skólavörðuhæðinni sje
rjetthyrndur ferhyrningur, 150 ni.
á hlið. Á miðju torginu sje reisfc
dómkirkja landsins; .standi hún
frá okkar hendi. En þareð að því 4 slalli; sem cr 1 meter á hæð yfir
dregur, að hugsa þurfi fyrir vænt-1aðaiflöt torgsins. — Hún sje
anlegum opinberum byggingum, eins og uppdrátturinn sýnir,
er reisa þarf, «*n sífclt þrengist,. j grískum krossstíl, þannig, að
með lóðir undir þær, þótti rjett a]],ar hliðar hennar sjeu eins, og
að taka þetta fyrir nú þegar. Eins ^jjj clyr hverri hlið beint and
og menn vita, er þess vonandi ekki
langt að bíða, að hyrnmgarsteinn-
inn verði lagðúr utidir Stúdenta-
garðinn.
Er langt. síðan það kom til orða,
ao gera aðaltorg ba*.jarins á Skóla-
vörðuhæðinni?
Mjer er það ekki kunnugt, segir
Guðjón, hver fyrstur á þá hug-
mynd, en hún liggur í ranninni
rnjög beint við, því Skólavörðu-
hæðin er langhæsti staður bæjar-
ins, 39 m. yfir sjávarmál —
Landakotshæðin dkki nema 22 m.
á hæð.
Árið 1916 kom til orða, að farið
yrði að hugsa fyrir (byggingu
handa þjóðminjá-, náttúrugripa- og
málverkasafninu, og bað Einar
Arnórsson mig nm, að gera upp-
drátt að húsi fyrir þessi söfn. Var
þá helst talað um, að það yrði
bygt á Skólavörðuhæðinni. Upp-
drátt þann gerði jeg, og datt mjer
þá í hug, að vel væri við eigandi,
að reisa kirkju þama líka, og
gerði. jeg uppdrátt að henni um
leið. Mynd af uppdrættinum er í
síðasta hefti Óf&is.
spænis götmn þeim, sem að torg-
invt liggja; Skólavörðustígnum og
áframhaldi hans hinumégin, syo
og nýrri götn, sem lögð verðnr
niður að Laufásvegi.
Kirkja þessi taki 800 manns.
■Hvelfing kirkjunnar yrði tvö-
föld, þannig, að innri hvelfingin
yrði lægri. í bilinu milli innri
hvelfingarinnar og hinnar ytri yrði
komið fyrir stjörnuathuganatækj-
um.— Síðan farið var að gefa út
almanakið hjer, er nauðsyn á, að
hafa .stjörnuturn. pá gæti og kom-
ið ‘til mála að koma víðboðsstöð
hjer fvrir.
En í hvaða stíl eru hinar bygg-
ingarnar aðallega?
þíer <?ru allar í ,,renaissance“-
stíl, nema hús Einars Jónssonar;
það er eins og það er, og því verð-
ur ekki breytt.
Við torgið austanvert blasa sinn
hvoru megin við 'framhald Skóla-
vörðustígsins, háskólinn og Stú-
dentagarðurinn. Um þá er annars
ekkcrt sjerstakt að segja.
pá er safnahíisið sunnan við
torgið.par er þess að gæta, að eng-
ir gluggar eru á efri hæðinni er að
torginu snýr. Kn þíir er hugsað, að
málvei'kasafnið verði, á efri hæð,
og því verði þar aðeins þakglugg-
ar, e.ins og best fer á myndasöfn-
um. En á þaim hátt kemnr mi-kill
samfeldur veg'gflötnr á húsið, sem
hægt er að nota til þess, að setja
st.órfelda mynd á, er tákni ein-
hvern sögulegan athurð. Yrði það
annaðhvort grópmynd eða fresko-
málverk.
l’estanvert við torgið er ætlast
til, að hafa vegleg íbúðarhús, og
til þess að loka torginu betur og
láta umgerð þess falla betur sam
an, þá eru sett bogagöng yfir
Skólavörðustíginn, eins og upp-
drátturinn sýnir.
f norðvesturhorninn er Listvina-
fjelagshúsið, norðanvert við torg
ið samkomuhús, annaðhvort leik-
hús, eða þó heldur fundahús, og
i'jett undan norðausturhorni torgs-
ins verður hinn nýi barnaskóli.
Austurstræti 1.
Selur hims ágætu
E’irslirp
l sem eru heppilegasta
jólagjöfin fyrir alla.
í dag kl. 2 talar Matthías
Þórðarson þjóðminjavörður
um
ekki
hið
Er Guðjón hafði þetta mælt,
þökkuðum vjer frásögn hans, er
var lengri í þetta sinn, um
IBngstórfeldasta framtíðar-
frumvarp til manhvirkja, seml
nokkur íslendingur nokkru sinnil
hefir hugsað sjer að hafa með|
höndum. pví hjer er ekki einastaj
farið með hin dýrustu verk að[
krónutali sem nútíma íslendingj
dreymir um, heldur og verk, seml
beinlínis og óbeinlínis á að efla,
þroska og nióta hugarfar komandij
kynslóða, — ,.háborg íslenskrar í
menningar.“
Fornleifafundinn á Græn-
landi.
Margar skuggamyndir.
Miðar á 1 krónu víð innganginw
Ifrá kl. L30.
Iiiiamsliii Nirirlelar liii
bi.fii^ nú f\ 1 ii jólin mjöo- gott úrval aí dömu- og unglingahöttum.
Ennfremur úrval af hönskum og harnavetlingum; einnig hina marg-
eftirspurðu, góðu sokka, 0lr allskonar kjólapunt. Barnahattar á 3 kr.
stykkið.
Litid i glugganal
ý
HAFEATÓÐtTR
MJÖL
(HafrakKð.)
U er ódýrara enhey,
Hljómleikar ð Skjaidbreið
í dag kl. 3—41/j. — Efni:
1. Ouverture zur Oper: „Figaros Hoehzeit“ .. .. Mozart.
2. Unvollendete Symphonie h-moll..........Schubert.
I. Satz Allegro moderato.
II. — Andante con moto.
3. Melodie..........................Rubinstein.
4. Reverie, Yiolin-Solo....... ........Vieuxtemps.
5. Wiener Blut, Walzer.....................Stranss.
er smekkleg og vöndoO
Regnhlif
fri
Mii Elnirssiai > Cl