Morgunblaðið - 10.03.1925, Blaðsíða 3
MORGU N BLAÐ1B
3
litla þjóðin nkkar fengiS einu-
íinni enn; Ihún 'lief'r fengið marga
slíka btóðtöku áður.
Samt li'fir hún enn með sæmileg-
tim lífsþrótti, fyrir Guðs náð.
,,Hingað til hefir Drottinn hjálp-
að“. Svo mun enn verða.
Enginn láir ástvinum hinna
'úrukknaðu bræðra vorra sorg
þeirra 'og söknuð eftir ástvini
-sina; öll íslenska þjóðin vottar
J>eim einmitt samúð sína og syrgir
ijnéð þeim. En sámt <?r*vonandi, að
r éittthváð sje enn eftir í æðum okk-
ar allra af blóðdropmn ísl. hréysti-
konunnar, sem sagði: „Ekki skal
: gráta Björn bönda, heldnr safna
það er sá íslenski kjarkur
-og kraíftur, sem felst bak við þessi
■orð, sem með Guðs hjálp hefir
fleytt okkur jdir mannskaðatíma-
- bilin, og komið jafnan fótum und-
i- okkur aftur, þegar við höfum
ætlað að heykjast í Imjáliðunum
undir einhverjum þungum áföll-
um.“ „Ausa verður, þó á gefi,“ er
.gamalt þjóðar spakmæli.
pað er gleði og huggunarefni,
jafnt ástvinum hinna hörfnu
bræðra vorra, sem öllum öðrum,
að gerð hefir verið svo rækileg
.'.jrangskör að því, aö leita þeirra,
og þá um leið til að veita þeim'
Ihjálp, ef þeir hefðu ver'ð ofan-(
■'sjávar og hjálparþurfa. Allir þeir,
sem að því hafa unnið, eiga al-
þjóðar þökk skylda. Einknm ber
mss íslendinguto, ab þakka yfir-
manni Fyllu hjálpfýsi hans og
góðfýsi' við oss í þessum raunum,
' og allri skipshöfn varðskipsins, æðri
' seni lægri, fyrir þá miklu álúð, sem
þeir allir hafa sýnt í leitinni. hvað
• eftir armað. Með leit.unum hefir alt.
veriö Rp' t, sem í rnanna valdi stóð.
— Fyrir hintr verður Drottinn aS
ráða.
„England vonar, aJS hver maðnr geri
skyldu sfkia“.
Með þessum orðum brýndi lord
Nelson liðsmenn sína, áður en
hann lagði út í síðustu orustuna.
„Hann fjell, en hjelt velli1'.
í hinni ægilegu orustu v:ð höf-
' uðskepnurnaj' 7. og 8. febrúar,
stóðu íslendingar og Englending-
ar hver við annars blið. <
Hið mikla England og hið litia
ísland vænta þoss einlægt af son-,
uin sínum, (hvar sem þeir fara um
• úthöfin, að þeir ætíð og alstaðar
geri skyldu sína, að þeir fallþ cins
ng hetjur, ef það verður hlutsbifti
þeirra, að hníga í valinn.
Enginn þarf að efa, að þessir
fullhugar, sem hnigu í veðrinu
mikla, hatfi gert skyldu sína ril-
hins ýtrastá og að þeir ha.fi fallið
eins og hugprúðar hetjur, hver:
' nndir merk'. sinnar þjóðar, hver
á sínum stað í fylkingu, hver sinni
þjóð til sæmdar.
Rlessuð sje minning þeirra! —
Heiður fylgi nöfnum þeirra!
En — muna ber oss það, að
minningu fullhuganna og lireysti-
tnannanna heiðrum vjer, sem ?ftir
lifum, best með því, að taka dauða
þeirra og burtför með kjarb og
karlmensku. „Eitt sinn skal hver
deyja“, sögðu feður vorir. Dauð-
inn er vitasknld, sem öllum ber
. að gjalda, einn í dag og annar á
morgun. Og því m:nni ógn á oss
af dauðanum að standa, sem vjer
«rum kristnir menn, trúum á þann
guð, og vitum oss jafnau bæði á
sjó og landi í hönduin þess guðs,
sem
„iheyrir stormsins hörpuslátt,
Togaraleitin.
Ofanritáður uppdráttur sýnir
svæði það, sem togaraleitin náði
yfir.
Sporöskjulínan út af Vest-
fjörðtun sýnir legu Halamiðsins,
þar sem togararnir voru, þegar
óveðrið skall á. Litli krossinn
nokkru sunnar (neðar á uppdrætt-
inum) sýnir stáðinn, þar sem tog.
arinn „Egill SkaIIagrímsson“ var
staddur er mjesta óveðrinu slotaði.
Vrjel hans komst í ólag eins og
menn muna, Rak hann þessa leið
af miðinu á nálega sólarhring.
,,Egil“ rak lengst af togurunum
ei voru þar vestra. Örin sem
teiknuð er á uppdráttinn sýnir
aðalv ndstöðuna, eins og húnhgelst
dagana frá því mannskaðavéðrið
skall á (7. febrúar) og þangað
til togararnir 20 lögðu út í leit-
ina (15. febr.). Tígullagaði flöt-
uriun sunnar (neðar á uppdrætt-
inunx), sýnir svræðið sem togara-
flotinn fór yfir.
Eftir því, livert „Egil Skalla-
grímsson“ rak í mesta ofviðrinu,
og eftir vindstöðu og veðurhæð
dagana þar á eftir, var þa(5 reikn.
að út., hve langt. stjórnlaust skip
hefði rekið stytst og hve langt
hugsanlegt væri að það hefði get-
að rekið lengst undan vindinum.
Utkoman á þeim reikningi var sú,
að skip ,sem verið hefðu á Hala-
miði, og' bflað hefðn þar í of-
viðrinu, gætu helst verið á þessu
ifmarkaða svæði þama suður und
an.
Togararnir voru 20, er tóku
þátt í leitinni, og 16 hjeldu þe:r
úi allí< leitina, hinir nrðu að
hverfa 'heirn fyrri, vegna kóla-
leysis. Le tin á þessu svæði var
ákaflega nákvæm. Bilið milli
skipanna var einar 3—4 mílur.
Gat þeim ekki yfirsjest neitt som
ofansjávar var meðan bjart var. Veð
ur var hið besta allan tímann og
tunglskin á nóttunni. Leitinni var
haldið ófrám að nóttu til, en þá far-
ið liægar yfir. Var oft svo stilt og
á uóttunni að menn sán
ekki emasta ljósin af næstu tog-
urum lieldur einnig skipin sjálf. —
Okunnugum kann að finnast, að
slík leit væri ekki eins örugg,
að næturlagi e:ns og\áð degi til.
En reyndir sjómenn líta svo á,
að svo sje ekki. Togararnir fóru
svo hægt meðan dimt var, að ef
farið hefði verið framlhjá rekandi
skipi méð íifandi mönnum, hefðu
þeir haft nægilegt ráðrúm til að
gera vart við sig, t. d. með þvl,
að kynda bál, er þeir sáu ljós
togaranna. nálgast.
Um alt 'liitt svæðið, sem afmark-
að er á hafinu milli Islands og
Grænlands, liefir „Fylla“ leitað,
og skip þau, sem henni hafa fylgt.
Leit'n hefir þó vitanlega ekki
v(, rið gerð á næstu slóðum við
lrnd, þar sem siglingaleið er og
almenn nmferð.
Leið „Fylln“ í fyrstu leitar-
ferðinni lá beint vestur af Reykja1
nesi, þar íii hún kom í stéfn-
una frá Halamiði, um staðiun, söml
merktur er með krossi á upp-
drættinum. Var síðan haldið móti
vindáttinni, sem var, til Vest-
fjarða, og leitáð þar, eins og meira
muna.
Síðasti þáttur leitarinnar er
Barfod kapteinn, foringiim á
„Fyllu“ stjórnaði, var mikið
umsvifameiri. pá sigldi „Fylla“
toeð tvo togara á livora hönd,
fyrst hjer vestur í haf, hjelt síð-
an alt norður að hafísröndinni og
alla leið anstur fyrir Horn, eins
og uppdrátturinn sýnir að leitar-
svæðið nær. Var síðan haldið vest-
ur á bóginn og leitað vestan við
fyrra leitarsvæðið, eins og upp-
drátturinn sýnir. Bil milli síkipa
var þar talsv. meira en var á milli
tcgaranna er þeir leituðu flestir,
sem heyrir barnsins andardrátt,
sem heyr-r sínum himni frá
hvert hjartaslag vort jörðu á“.
Ofar ölluini jarðneskum ofsa-
veðrum, ofar öllum háreistum öld.
um og brotsjóum , ' ofar öllura
vetrarbyljum °g öllu niðamyrkri
heimskautanáttanna, ríkir hann, j
sem er Guð yí"u- öllu, blessaður
um allar aldir; hans erum vjer
allir, hvort sem vj«r lifum eð<a
vjer cleyjum.
Hvort sem vjer lokum augun-
um og sofnum í hinum vota og
kalda faðmi úthafs-öldunnar, eða
vjer hnígum örendir úti 4 e'n-
hverri jökulhreiðunni undir ber-
um himni, eða vjer sofnuto hinsta
blundinum he’ma í rúminu okk-
ar, umkringdir seinustu augna-
biikin af ástvinum1 og nánum
vandamönnum, þá vakir Guðs
auga yfir okkur öllum;
„sem börn verðum vjer allir
bomú heim,
á blessuðum englahöndnm“.
pví skal taka dauðanum með
kristilegu hugrekki, bæði dauða
sjálfra vor og annara manna.
Fyrir sorginnj herum vjer einlægt
að sjálfsögðn' heilaga lotningu;
liún er afle:ðing og ávöxtur kær-
leikans, göfugustu tilfinningarinn-
ar, sem t l er í mannsihjartanu;
en, vjer syrgjum aldrei eins og
þeir, sem enga von liafa.
Vjer trúiim allir á líf í dauðan-
um, þótt eitthvað snfávegis beri
á milli í ýmsuin skoðunum; það
getur skeð, að það liggi veraldar-
ryk ofan á þessari trú um tíma
hjá sumum; en, hvað um það, —
þessi neisti liggur falinn í hrjósti
allra manna.
Að síðasta skilnaði er sem hver
horfTin vinur ávarpi oss og segi:
„Jeg mun sjá ykkur aftur; þá
munu hjörtu ykkar fagna, og
enginn taka fögnuðinn frá ykk-
ur‘ ‘.
Öll íslenska þjóðin sameinarvið
þetta alvarlega og sorglega tæki-
færi bænir sínar og hiður í einum
anda, í e'nni von og einni trú,
Guð huggunarinnar og föður
miskunsemdanna, að veita guð-
léga huggun, miskunn og meina-
hót öllum syrgjandi ástvinnm
hinna horfnu bræ'ðra, hverrar
þjóðar sem þeir eru.
„Gefi Drott'nn dauðum ró,
hinum líkn, sem lifa“.
En hina horifnn og heimförnu
bræður kveðnr öll þjóðin með hin-
um sömu orðum, sem bræður
þeirra voru kvaddir, sem fyrir
19 árum fjellu á hinum sama víg-
velli:
„Drottinn minn góði, hugga hvern,
sem tárast,
hjartnanna strengi bærðu. elsku
faðir,
hátt yfir gröf, er svíðiir bölið
sárast,
sólbjarminn sMn, — svo verum
allir glaðir;
dauöinn er sá, sem döpur augun
grætir,
Drottinn er sá, sem friðar alt og
kætir.
Farið þjer beilir heim til ljóssins
sala!
Hjartkærar þakkir fyrir liðna
daga!
Bæði frá strönd og djúpi 'hafsins
dala,
Dánarljóð glymja á hörpustrengj-
nm Braga.
Astin er djúp — við grafreit
grætur hlærinn,
grátperlur fellir jafnvel kaldur
særinn.
Clafur Ólafsson fríkirkjnprestnr.
II
(mw
r
í sama veðri og grandaði togur-
unnm tveimur, fórst vjelbáturinn
„Sólveig“. Var hann genður út
hjeðan úr Reykjaviík, af Óskari
Ralldórssyni, en var suður í Sand-
gerði áður en veðrið skall á, og
fór þaðan í byrjun ofsaveðursins,
og strandaði á Stafnessíkerjum.
Sex menn fórust á þessum hát,
og voru það':
Bjöm H. Guðmundsson, form.,
fsafirði, ókvongaður.
Kristján Albertsson, stýrimaður,
ísafirði, 32 ára, kvongaður.
Lárus Sveinsson, vjelamaður,
Freyjugötu 27, 33 ára, ógiftur.
Guðmundur Helgason, Patreks-
firði, 29 ára, ógftnr.
Friðjón Hjartarson, Hellissandi,
20 ára, ógiftur.
Guðmnndur Jónsson, Bergþóru-
götu 11, ógiftur.