Morgunblaðið - 22.04.1925, Síða 7

MOLGL NBLAÐIÐ
7
iiASKOS"
yörumerkið er trygg-
’nS fyrir góðri vöru.
I heildaölu hjá:
J- Bertelsen
Simi 834.
Fægilogur
gerir k o p a r og
1 á t ú n skínandi
fagurt.
Skúriduft
í dósum og pökk-
um hreinsar alls-
konar búsáhöld á-
gætlega.
Skúrisápa
er ágæt til hreinsun-
ar óhreinna handa.
Ágæt fyrir ejómenn
og til heimilisnotk-
unar.
Aluminiums
fægiduft
er það besta fyrir
öll aiuminium8 áhöld,
sem verða mjög fögur.
Bonevoks „HsBBS *
gerir gólfdúkana gljá-
andi og endingargóða.
í heildsölu hjá:
iÉf. ]. MM
Sími 834
Þegar reynt Hreins Stanga-
sápu — þá iátið það ekki hjá-
hða þegar þjer þvoið næst,
hÚQ hefir ialla sömu kosti og
foestu erlendar stangasápur,
Dg er auk þess íslensk.
Fyrirliggjandi:
Hessian,
Binditvinni,
Saumgarn,
Segldúkur.
R.QlafssonSSchram
Sími 1493.
Matapstellin
^arg eftirspurðu eru nú komin
1 ^Tex-sl. ,J?örf,“ Iíverfisgötu 56,
Sil«i 1137 og Ikosta þau frá kr.
^>00. Ef þjier eigig ekki þegar
iatarstell á heimili yðar, þá
auPið það nú þegar í „Jtörf,“
V| hvergi fást þau betri, og enn
^iÖur ódýrari.
Hefir það komið til orða, að
Sam'lagið rjeði einn sjerstakan
lækni fyrir sjxiklinga sína?
Fyrir nokikrum ártxm fór Sam-
lagið þess á leit við íslenskan
lækni, sem dvaldi þá erlendis, að
hann tæki að sjer lækningar fyrir
ait Samlagið, en ekkert varð af
því, enda tel jeg það algerlega
ókleyft fyrir 1, 2 eða jafnvel 3
lækna, að taka að sjer allar lækn-
ingar fyrir Samlagið, nema kák
verði úr, enda er sú skoðun al-
staðar að ryðja sjer til rúms, að
hafa frjálst læknaval og er
Læknaf jel. R-vlíknr ailgei’lega á
þeirri skoðun, mun það og hent-
ugast sjúklingunum eftir þeirri
reynslu, sem fengist hefir annar-
staðar, að þeir sjeu ekki bundnir
við 1 eða 2 lækna, heldur fái
að leita til þess læknis, er þeir
lielst óska og berá best traust til,
og virðist það sanngjarnt, þarsem
nieðlimir Sjxxkrasamlagsins greiða
ekki all-litla xxpphæð árlega, til
þess að ti-yggja sjer læknishjálp.
pess má og geta að læknakostn-
aðxxr og meðala hlýtur að verða
xnun lxærri lxjer á landi, en í öðr-
um löndurn, því læknar hjer verða
að hafa allan veg og vanda. af
sjúMingunum í heimahúsum, en í
öðrum löndxxnx, sendir samlags-
læknirinn sjxxklingana á spítala,
þar senx hann hefir engin frekari
áfskifti af þeim og sjúkrahúsin
v ita samlögunum stórar ívilnan-
ir á öllum kostnaði, og öll meðul
eru töluvert dýrari hjer en í öðr-
unx löndum.
Leiðrjetting.
í ,,Morgunblaðinu“ 18. þ. mán.
er þess m. a. getið 5 frjettum af
bæjarstjórnarfundi, sem haldinn
var 16. þ. m., að 125 meðlimir
Sjúkrasanxlags Reykjavíkur hafi
eytt nálega 15000 kr. fyrir með-
öl árið sem leið. petta er vitan-
lega mesti misskilningur, frá
hverju sem hann stafar, og til
þess að sýna, að svo sje, skal
jeg leyfa mjer fyrir hönd S. R.
að birta skýrslu þá, senx stjórn-
arráðinu var send nm síðustu
áramót Hvað þetta atriði um-
ræðanna í nefndum bæjarstjórn-
arfundi snertir, vona jeg að
skýrslan taki af allan vafa og
misskilning.
Pappírspokar
lægst^verð.
Horluf Clauaen.
Slmi 39.
®eðliuiir fá nokkurn hluta af
1Ri kostnaði endurgreidann af
^anxlaginu.
Auk þessa eru töluverðar um-
’mix' um meiðsli og nokkur
°stuaður við handlæknisað-
Ve,'ðir — sem gerðar hafa
á lækningastofum lækna og
^eiuiaihúsum með'lima og enu-
eeiixur umbúðakostnaðui’ um
Jyiuuiháttar aðgerðir, sem ekki ná
þ glllarlkstaxta og læknirinn fær
1 ekkert fyrir, en fær endur
?r<,iddan umbxxðakostnaðinn hjá
>Ssa,11iaginxi.
ÍG’að er að segja um það, sem
var á bæjarstjórnarfundin-
fjv SMinlagsmenn gætu farið
a einum lækni til annars?
^að er ]lrejnn misskilningur,
getur ekki komið fyrir,
Vekxxa þess ag pver samlagsmað-
r hefir lækni, sem hann velx’r
^ey til eins árs í senn og getnr
Vl ekki farið til annars læknis,
Skvrsla um veikindi um 1924.
Karlar
Konnr
Samtals
Börn samlagsmanna . .
Alls
Tala
sjúkra1)
43
65
108
17
125
Tala veikindadaga
í hcim«-
húsum2)
1028
322
1350
1350
1 sjúkra-
húsum3)
670
2910
3580
1124
4704
Alls
1698
3232
4930
1124
6054
Uem
a hans eigin læknir bendi
0)111111 á það. Að Öðrum Ikosti
1n' bann sjálfur að greiða,
verð
kosíi
Unclantekning frá
^°skiaðinn.
^e^su er þð( þegar samlagsmaðxxr
1 og næi’ ekki í sinn fasta
ej, Jli' kljög oft kemur það fyrir,
sáinlagsmaður veikist að næt-
aíli’ að hann híðúr til næsta
ef unt er, til þess að ná x
i 11 ^asta lækni, enda segja hæði
‘ uar 0g lyfjabúðir, að nætur-
Ú.la
1) pótt samlagsmaður hafi ver-
ið veikur oft á ári, telst hann
einungis einu sinni. Börn sam-
lagsmanna skulu því aðeins talin
að þau liafi dvalið í sjúlkrahúsi
eða heilsuhæli.
2) Hjer skulu aðeins taldir þeir
dagar, er sam'lagsmaður hefir
fengið dagpeninga.
3) Hjer skal talinn allur sá
tími er samlagsmaður hefir dval-
ið í sjúkrahúsi, heilsuhælinu eða
geðveikraspítalanum, á kostnað
sanxlagsins' ‘.
Auk þessa er vitanlega fjöldi
samlagsmanna, karlar, konur og
börn, sem liggja heima um lengri
eða skemri tíma, og njóta lækn-
ishjálpar og meðala, án þess að
samlagið eða gjaldkeri þess viti
neitt um það; en í samlaginu 'eru
nál. 3000 manns, sem hafa rjett til
nxeðala og annara hlunninda, er
samlagið veitir meðlimum siínum.
Tillaga hr. G. •Claessens læknis, á
nefndum bæjarstjórnarfundi, ger-
ir ráð fyrir því, að fjárhagsnefnd
hæjarins leiti upplýsinga xxm mál-
ið í heild sinni hjá stjórn S. R.
Vitanilega verða þær upplýsingar
gefnar, svo sem kostur er á, en
á meðan fjárhagsnefnd og stjóru
S. R., hafa eigi ta'lað saman, mun
■stjórn S. R. leiða hjá sjer að ræða
það opinherlega, frekar en gert
er með þessari leiðrjettingu.
Reykjavík, 20. apríl ’25.
F. h. stjórnar S. R.
Jón Pálsson,
p. t. form.
Listaverk eftir Thorvaldsen
nýlega fundið í París.
úset
nir sjeu mun færri, síðan
lll'kel<xiir tók til starfa.
pað hefir vakið mikla eftir-
tekt i Uanmörku, að listdómar-'
inn Bi’nst Goldsmidt, hefir ný-
lega fundið listaverk eitt í París,
sem hann álítur að sje eftir Thor-
valdsen. Höggmynd þessi, ,er af
Ganymedes og erninum. Er mynd-
in hálfur annar meter á bæð, og.
hin fegnrsta. Um 50 ár hafði þessi ]
nxynd staðið í trjágarði hjá „pri-'
vat“-húsi, og var mjög fallið á
hana. Bn Goldsmidt hafði ein-
eiiihvernveginii konxist á snoðir
um, hvaða mynd þetta væri. Sá
hann sjer leik á borði, er mynd-
in var sett á skran-uppboð fyr-
ir nokkru, og fj'ökk hana fyrir
lítið verð. Kunnugir telja, að
myndin hafi verið gerð í Róm
kringum 1805, og hafi hixn flust
tii Parísarborgar sfcömmn síðar.
Bng'inn hefir vitað þar deili á
lienni í siðustu 50 ár.
FORMÁLI.
(MorgunM. gat þess fyrir
stuttu, að von væri á „Handbók
fvrir ísl. sjómenn11, eftir Sveinbj.
Egilson. pað mun vera rnikil þörf
H slíkx’i bók, og'hefir Mbl. spurt
höf. um efni hennar, en hann vís-
aði til formálans fyrir henni. Og
vegna þess, að hann segir skýrt
til unx það, hvað fyrir höf. vakir,
birtist hann hjer í heilu lagi).
Jeg befi lengi fundið til þess,
Hve örðugt er að útskýra fyrir
sjómönnum, jafnvel hið almenn-
asta, sökuxxx þess, að engin bók
er til um efni það, er sjóvinnu
má kalla og- vísa xná til.
Undanfarna vetur hefi jeg hald
ið fyrirlestra á Stýrimannaskólan-
um, um hið verklega á skipum,
siglingar unx höfin o. s. frv. Eitt-
hvert gagn kann að vera að þessu
— en þareð jeg, eins og nxenn
segja, lief fundið lykt af sjó, er
það mjer ljóst, að siglingar og
meðferð á skipum lærist ekki í
stofum inni, þótt mjer hafi skil-
ist á sxxmum, að svo mætti þó
verða. Pyrii’lestra.r þessir hefðu
getað komið að miklu meiri not-
um, hefði verið ráð til þess, að
aðaluppeldisstöð íslenskra sjó-
manna, ætti sýnishorn (Model) af
skipi, t. d. kútter, með öllum reiða
og seglum. pótt slíkt, kostaði
5—600 krónur, þá er gagn það,
sem af slíku sýnishorni gæti leitt,
ónxetanlegt, væri það rjett skýrt
fyrir nemendum.
Hinn 14. febrtxar s. 1. var jeg
kosinn í nefnd á aðalfundi Fiski-
fjelags Islands. Nefnd sú á að
gera tillögur um ráð, til að af-
stýra hinum rnikla mannamissi,
sem árlega verður hjer meðal sjó-
rnanna landsins, og leggja þær
fyrir næsta Fiskiþing. Jeg hefi
aldrei trúað á nefndir, er sjálfur
ónýtur þar; en svo mi'kið skil
jeg, að liið fyrsta stig til að forð-
ast slysin á sjónum, er, að þeir,
sem sjó stnnda, knnni að fara
með skip eða bát. Sjómenn vorir
hafa aldrei haft prentaðan leiðar-
vísir til að.fara eftir, hafi þeir
viljað glöggva sig á eirihverju, og
hafa þar staðið ver að vígi en
stjettarbræður þeirra í öðrum
löndunx, og hafa í saunleika ver-
ið þar illa staddir. pegar jeg var
skipaður í nefndina, hyrjaði jeg
á handbók þeirri, senx lijer k:n-
ur fvrir almenningssjónir og náði
því að vera búinn með þá vinnu,
er jeg var boðaður á hinn fyrsta
fund nefndarinnar, og lagði jeg
þar fram yfirlit handbókarimiar,
senx minn skerf nefndarstavfsins
og björgunarmálsins.
Mörgum er uppsigað við sjó-
mannamál það, sem hjer er haft;
en þareð það er ætlað sjómönn-
xin einum. þá vildi jeg bnra ýms
orð undir þá menn, sem jeg treysti
best að leiðrjetta, væri rangt
skýrt frá.
Sunnudaginn 15. mars komu
þessir menn saman: Skipstjórarn-
ir Finnxu’ Finnsson, Geir Sigurðs-
soix, Jón Árnason frá Heimaskaga,
Ellert Schram, Kristinn Magnús-
Fyrirliggjandli
Trawl-garn,
Bindi-garn.
Ilfl Mrssti i ti
Siml 720.
Kostamjólki n
(Cloister Brand)
Er holl
og næringarmikil.
son, skipamiðlari Guðmundnr
Kristjánsson og Sveinbjörn Egil-
scn. Þarf vart að lýsa því bjer,
að sumir þessara manua hafa ver-
ið skipstjórar í 20—30 ár, og all-
ir lengi. Yar á fundi þeim, sem
þessir menn hjeldu, farið yfir
kaflann um kúttera, og nöfn viö-
urkend, sem þau, er höfS eru
þegar sagt er til verka á skipnm
hjer. pessum mönnum þakka jsg
fyrir þær bendingar, sem þeir
gáfu mjer, og þakka þeim einnig
fyrir, á hve hátt stig þeir komn
sjómensku hjer, meðan þeir
stjórnuðu skipum, og margir
nienn taka undir þar og þakka
góðum kennurum.
Jeg hefi haft hliðsjón af ýms-
um erlendum bókum við xam-
drátt þessarar litlu handbókar, en
fæstar þeirra ern við hæfi hjer,
því skip þau, sem flestar þeirra
eiga við, eru ekki í eigu íslend-
iixga; en þó hafa þær allar þann
grxradvöll, sem siglingar hvar-
vetna byggjast á.
pað er alment álitið, að t;p'-
maður þurfi 3 ár til að verða full-
numa háseti. Eitthvað er til í
þessu; eu þó er sjómannsstaðan
ólik öðrnm iðnaðargreinum í því,
að þegar sjónxaður finnur, að hann
er fær til að gjöra verk fullnuma
háseta, þá getur hann ráðið sig
sem slikan, þótt mikið vanti á 3
ár, en hafi liann ætlað sig meiri
nxaun en raun vex’ður á og kann
ekki það, sem hann þyggur laun
fyrir, þá má bann þakka sínum
sæla. sleppi hann með, að dregið-
sje af kaupi hans og skömm þá, er
því fvlgir, en undir f jelögunum í
hásetaklefanum er það komið,
hvernig dagleg Híðan þess ei*, sem
svikist hefir þannig í þeirra hóp.
Einn tilgangur handhókarinnar
er sá, að benda mönnum á, að það