Alþýðublaðið - 30.05.1958, Blaðsíða 7

Föstudagur 30. maí 1958.
7
Faereyska sjómannalieimilið við Skúlagötu. Ljósm. Alþbl. O.ÓI.
NÝJAR VEIRUR. | Hormónarnir eru unnir úr
Bandarískir læknar hafa héiladingli ctauðra manna, e:p
fundið tvær nýjar tegundir af síðan eru þair hreinsaðir, þar
veirum, ,sem ætlað er að séu
valdar að fjölda af kvillum í
öndunarfærum fullorðinna.
S'ennilegt er að eftir þessa upp-
götvun geti sérfræðingar fund-
ið bóluefhi gegn beim.
Þessar tvær veirur eru svip-
til þei - verða að gráu dufti. f>á
gat dr. Henneman þess, að
þessir 1 hormónar gætu einnie;
flýtt fyrir bruna á fitu í líkaro
anum, og hann er einnig þeirj -
j ar skoðunar, að þeir myndn
geta dregið úr offitu og fitu-
aðar inflúensuveirum, en þó hrörnun. en það er fiturnynduji
hafa þær sérkenni, sem að-, í slagæðunum, sem ■ veldur
greina þær. Þessi uppgötv-
un er enn ein sönnun
þess, að það sem áður var yfir-
leitt nefnt venjulegt kvef, er
í rauninni margskonar sjúkdóm
ar.
Það voru læknar við Nation-
hjartaslagi.
SJONTÆKI TlL AÐ RANN-
SAKA ALHEIMINN.
Hárnákvæmt áhald, sem
nota á til þess að rannsaka upp
byggingu alheimsins, hefui'
SÍÐASTI hópur færeysku
sjómannanna, sem voru ó vetr-
arverííðinni hér, heldur heim
íil Færeyja með næstu ferð
Gullfoss á laugardaginn kemur,
en hér voru samtals um níu
humlruó Færeyingar þegar
flest var. Sanikvæmt upplýsing
mm hjá Landssambandi ís-
lenzkra útvegsmanna, munu
540 færeyskir sjómenn hafa
verið á bótaflotanum, yfir 300
á íoeurum og nokkrir unnu í
landi. Frá Vestmannaeyjum ré-
ru nær 300 Færeyingar og í
Olafsvík einni voru hundrað
Færeyingar eða um það bil.
Tekjur Færeyinganna af
vetrarvertíðinni eru mjög há-
ar og þegar hlut þeirra hefur
verið. skipt fyrir danska pen-
ínga, komast þeir að raun um
þáð, að hluíu.r þeirra ó vetrar-
vertíðinni nemur meiru en árs
launum heima í Færeyjum og
eru á við árslaun tekjuhæstu
embæ11Lsmanna þar í iandi.
Algengt er að hlutur meðal
háta á vertíðiniii lier bafi ver-
ið 25-30 þúsunii íslenzkar krón
ur, en 10 þúsund danskar krón-
®r þykja góð árslaun i Fær-
eyjum. Koma íslandsfaiarnir
nú með fullar hendur f jár heim
til Færeyja og þurfa ekki að
vinna meira það sem eftir er
ársiiú;! Fátækir sjóm.anu erju
ahí í einti orðnir tekjuhæstu
ei mí a k lin ga r nir.
Fréttamaður blaðsins rabb-
aði í gær við nokkra Færaying-
anna, sem bíða skipsferðarinn-
ar hsim og láta þeir mjög vel
af verunni hér, en eru hins
vegar óánægðir með þau á-
kvæði í nýju efnahagsráðstöf-
tunum að’ hé’r eftir þurfa þeir
að greiða yfirfærslugjald af
tekjum sínum. Þó sleppa þeir
heirn með óskertar þær tekjur,
sem þeir hafa aflað sér hér á
landi til þessa, eða út maimán-
uð, en þessar ráðstafanir draga
úr áhuga þeirra fyrir því að
koma hingað á næstu vetrar-
vertíð, eftir bví sem þeir segja.
Margir Færevinganna, sem
nú e-u að fara heim, hafa verið
á togurum og Færeyingarnir,
sem eru á togurum þeim, sem
koma. inn þessa dagana fara
yfirleitt í land og nota ferðina
með Gullfossi heim. Á Þorkeli
Már.a, sem nýkominn er af
Grænlandsmiðum, voru 22 Fær
eyingar, á Brimnesi 28, á Jóni
•Þorlákssyni voru níu, og tveir
Hafnarfjarðartogararnir, sem
komu inn síðustu daga, settu
Færeyinga í land. Þó eru hér
efti- á togurunum ýmsir ungir
cg ógiftir menn, sem ætla sér
að verða hér eitthvað áfram.
Þeir þurfa ekki að senda laun-
in sín jafnóðum til eiginkonu
og barna, heldur eyða þeim að
mestu hér og sleppa því við
yfirfærslugjaldið.
VISTLEGT SJÓMANNA-
HEIMILI.
Afstaða færeysku sjómanna
hér á landj batnaði verulega v:ð
stólum kaffi og mjólk, og iðu-
lega hafa færeyskir sjómenn
sofið á gólfinu. ..Við fáum lán-
aðar dýnur hjá Rauða krossin-
um og þá er ágætt að sofa á
gólfinu. Þa - sváfu fyrir nokkru
16 menn í einu.“
LOKAÐ í SUMAR.
Umsjónarmenn hússins eru
| tveir, Petersen og Henrv And-
reasen. en hann er farinn heim
! til Færeyja og ætlunin e?; að
i loka heimilinu 9. júní, enda
: verða mjög fáir Færevingar
hér í surnar, Múller Petersen
hefur verið hér á landi þrjá
vetur, fyrst bjó hann í húsi
al Instutitute of Allergy | verið fundið upp af vísinda-
and Infectious Diseas í, mönnum við rannsóknarstofn-
Maryland, sem fundu þessar (un MassachusettstækniháskóJ-
nýju veirur við sjúkdómsgr.ein- ans* Með þessu áhaldi verður
ingu á ungu fólki, sem haldið hæ& að rannsaka nánar hinax
var af kvillum í öndunarfær- ómælanlega smáu myndi- at-
ómá og sameinda og samsetn-
ingu fjarlægra stjarna.
Dr. George R. Harrison, pro-
fessor við sama háskóla, gal
þess, að eftir 10 ára rannsóknii'
hefði vísindaniönnum við rann-
0 —
NÝTT EFNI LEYSIR UPP
BLÓÐTAPPA.
I tilkynningu frá bandarísk-
um vísindamönnum segir, að ,, „ ...
blóðtappa, sem eru fólki lífsJsoknarstofnumna heppnazt að
hættulegir, megi leysa upp ör-íbua . ^ °tru ega nakJæTma
n<",uaa hví snraát. myndskurðarvel, sem gæti skor
ið út hér um bil 7,500 Imur
á hvern þumlung af sjóngleri
ugglega með því að gefa spraut
ur af kemísku efni, sem ný-
lega hefur verið fundið upp.
Það hefur verið notað til þess
að levsa upp blóðtappa, sem
mvndazt höfðu í • blóðæðum í
fótleggjum 35 sjúklinga, og
hefur það borið tilætlaðan ár-
angur.
Nú hyggjast læknar nota
það til þess að leysa upp blóð-
tappa í æðum, sem flytja blóð
til hjartans, en slíkar blóðæða-
stíflur valda venjulega hjarta-
sjúkdómum.
Þetta kemíska efni fyrir-
'innst reglulega í blóði manna
og nautgripa, og er það nefnt
Plasmin RPMI 10. Það eyðír
ilóðtöppum, sem eru minna
>n fifnm daga gamlir. Ef lengri
dmi er liðinn frá myndun
leirra, kemur það að litlum
:ða engum notum.
— 0 —
IORMÓNÁR ÚR DÁNU
. •'ÓLKI AUKA VÖXT.
til þess að mvnda ljósbrots-
mælikvarða í litsjá.
Vél þessi er sögð gera stærst n
og nákvæmustu ljósbrotsmæl-
ingar. sem nokkurn tíma hafá
verið búnar til. Nákvæmni véí
arinnar byggist á því, að npl-
aðar eru rafeindir til á'ð
stjórna henni við skurðinn.
— 0 —
FRÉTTABLAÐ FYRIR
BLINDA.
Það er ekki eins óhugsancþ
og það virðist vera að gefa ut
„fréttablað fyrir blinda“. Hjá
sambandí baildarískra blindra-
félaga, sem aðsetur hefur í Sap.
Francisco. hefur nú verið funcl-
in upp ódýr aðferð til þess a,o
,.prenta“ fréttablað og pistla
sambandsir.s í stóru upplagj
Áður hafði sambandið r.otað
isvonefnda Braillestafi, sem eru
Læknayfirvöld í Bandaríkj- |vél.’itaðir hver í sínu lagi á séx
mum hafa tilkvnnt, að hor- lstakan ^'kkan pfppir' ,En bað
1 ;ndist sambandmu i,]arhags-;
aónar, sem teknir eru úr heila !
’auöra manna, hafi kornið af
tað vexti hjá nokkrum dverg-
lega ofviða að senda öllum me'ð
limum sínum. sem eru 1000 ao
'öxnum börnum. 13 ára, gömul j töln, fiuttablöð með því að
Úr aðalsal ájómannaheimU isins. Umsjónarmenn. hússins, Peter-
sen og Andreasn, standa lsngst til vinstri. Við borðið sitja þrír
fasreyskir sjómenn. (Ljósm. Ó. Gíslason).
tilkomu hins nýja og vistlega
sjómannaheimilis við Skúla-
götu. Þar sitja þeir inni í frí-
^stundum sínum, þangað kemur
póstu ’inn og þar skrifa þeir
bréf heim. Fréttamaður blaðs-
ins ræddi í gær við annan um-
jsjónarmann hússins, Muller
Æetersen a3 nafni. Sagði hann
svo frá að hann hefði eitt sinn
í vor farið með 160 sendibréf í
póst í einu lagi og höfðu bau
verið skrifuð þar í einni viku.
95 GESTIR Á DAG.
Mikil gestakoma hefur ver-
ið í sjómannaheimilinu frá opn
un þess 18. apríl. Komu þang-
að eitt sinn 95 sjómenn á dag
og um tíma voru þar 70 til 80
gestir- daglega. Þar ér á boð-
Hjálpræðishersins og síðan í ís-
lenzka sjómannaheimilinu í
Reykjavík. Hann segir að fær-
eysku sjómennirnir séu mjög
ánægðir með hið nýja sjómanna
heimili, það er samastaður
þeirra hér, og þangað koma
færevsku blöðin og þar, er kom
inn vísir að bókasafni. í húsinu
er einn stór salur, auk þess eru
tvö minni herbergi, sem sjó-
menn geta setið í við bréfa-
skriftir og lestur. Hvern sunnu
dag frá því heimilið var opnað
hafa verið þar samkomur og
einnig síundum á kvöldin beg-
ar margir eru í húsinu.
Færeyska- sjómannatrúboðið
sé- um rekstur heimilisins, en
mörg félagssamtök í Færeyjum,
danska ríkið, LÍÚ. og fleiri
túlka, sem var ekki hærri en
sex ára gamalt barn, stækkaði
um nærri því 2,54 cm. á sex
vikum, en á því tímabili hafði
hún daglega tekið inn aðeins
0028 grömm af þessum hormón
um. Plún hafði hætt að vaxa,
þegar æxli skaddaði heilading-
ulinn, sem gefur frá sér vaxt-
ar- og þroskahormóna.
Dr. Philip H. Henneman, er
starfar við almenningssjúkra-
húsið í Massachusetts og lækna
skóla Harvardháskóla, skýrði
frá því, að læknar hefðu nú
til meðferðar tvo unglinga á
sama aldri, sem svipað er á-
statt fyrir, og hefði árangur
orðið góður.
lögðu fram fé til byggingarinn-
ar. þar inni er allt hreint cg
smekklegt, málverk á veggjum
og blóm á borðum. Meðfylgj-
andi myndir sýna sjómanna
heimilið að utan og innan.
nota þessa aðferð við prenturj
þess og dreifingu.
Nú sendir sambandið öllura
meðKmum sínum reglulegá
tvö eða fleiri sex blaðsíðna
fréttablöð á mánuði.
Yið þessa ný.ju aðferð ern
notuð Kodapak-pappír, sem
frainleiddur er hjá Eastman
Kodak, og sama sellúlósuplast-
efnið og notað er til hlífðai’
passamyndum og ljósmyndxim,
sem menn bera á sér eða hafá
í veskjum. Notuð er vél, þar
sem plastefnið er hitað og síð-
an dregið inn í þykkt pappírs-
mót með loftþynningu. Þegar
það kólnar, kemur síðan út ná-
kvæmt afrit af frumritinu, sem
ritað með Braillestöfum.
— 0 —
KAFBÁTUR FER YFIR
ATLANTSHAFIÐ Á SJÖ
DÖGUM,
Kjarnknúði kafbáturina
„Skate“ fór fvrir nokkru ffá
Framhald á 9. síffa.