Morgunblaðið - 05.11.1925, Blaðsíða 2

a
MOBGUNBLAÐIÐ
'Mhihwni
Nðfuvn fyrirliggjandí:
Hesfahafrai
Maism|ö9|
Hœnsnamais,
Slandað hænsnafóður,
A.s. Wallendahl & Sen.
Efableret 1822. Bergen. Etableret 8822.
]ern & Stöpegoðdorretmng
Störete Utvíilg í
Ovner cg Komfvíer
fra det aneíkjendte atöppri
ULEFOS JERIiVERK, pr. Skien.
Komplet UtPtyr 1
Bygningsartikler, Spiker,
Stifft, Beslag, Vicdusgias.
Hovedforhandle/e for Fjeldharanaer papsorter og likeledes
•lunainium88varer fra Nordisk Aluminiums-InduBtri.
lfandrar — vasker — smedkul — ambolter
Feltesser, Blokverk, Lanterner, Kompasser.
I. Brvnjólfsson & Kvaran.
Aðaiumboðsmeira:
hagstofunni svo til, að verðlækk-
unin, sem orðið hefði frá því síð-
;; ustu kaupaamningar voru gerðir,
■ roundi nema nál. 11%. Og vafa-
• laust er sú verðlækkun enn meiri
nú, og verður stöðugt meiri, eftir
j því sem tíminn líður. Kemur hún
’ öllum almenningi að gagni.
| En hvernig í ósköpunum getur
j Tr. Þ. þá sagt, að kauphækkunar-
f krafa sjómanna og verkamanna
| nú, sje rjettmæt? Og hvernig líst
| bændum á blikuna, þegar „leið-
togarnir“ nöta sjálft „bænda- i
blaðið“ til þess að fl.ytja, þann J
] boðskap, að kaupgjald eigi að
hækka, enda þótt dýrtíðin minki!
j Hvernig verður með kaupafólkið
i ao sumri? Hvert verður kaupið,
j sem bændur verða að greiða því, j
j eí slíkar „gáfnafórnir“ sem þessi ’
^ j frá Tr. Þ., eiga að ráða í þessu
| efni?
hefir hingað til þótt nóg að greiða' Hlægileg er sú ,,gáfnafórn“ Tr. í
kaupamanni frá 50^70 krónur í P-, þar sem hann segir að sjó-
kaup uin* vikuna. Hinn fórnfúsa nienn verði að krefjast kaup-
„bændaleiðtoga" virðist langa til hækkunar nú, vegna þess að þeir
að sjá það kaup ennþá hærra. megi búast við nýju verðfalli
„Báðir hafa á rjettu að standa, krónunnar. Þar geti þeir, segir
sjómenn og útgerðarmenn“ — I'r- Þ., borið fyrir sig yfirlýstan,!
segir Tr. Þ. Útgerðarmenn eiga skýlausan vilja Alþingis síð-
heimting á að kaupgjaldið lækki asta!!!
vegna þess að gengi krónunnar Hvar er sá yfirlýsti vílji Al-:
hefir hækkað, því af gengishækk- þíogis, að krónan eigi að falla í j
uninni mun aftur leiða mink-1 verði aftur? Þótt hækkun krón- j
andi dýrtíð. Þetta er rjett. Jafn- unnar hafi orðið örari en menn i
Gerpúlvep,
Eggfapúlvep,
Vanillesykup,
Citpondpopap,
VaniUedpopap.
Efnagerd Reykjavtkur
Sími 1755.
GÁFNAFÓRNIRNAR
I „TÍMANUM.“
Sjaldan mun þaí5 hafa þekst
áður hjer á landi, að jafn einhliða
hafi verið skrifað um eitt stærsta
velferðarmál þjóðarinnar, eins og
Tímamenn hafa gert undan-
farið í gengismálinu. Erfið-
leikar þeir, sem eru samfara geng-
ishækkununni, hafa verið málaðir
svo svart, að hvergi hefir ljós
púnktur sjest, og forðast hefir
verið að minnast nokkuð á það
góða og holla, sem samfara er
gengishækkun.
Slík aðferð sem þessi, að gera
611 mál að pólitískum æsingamál-
um og hirða þá ekkert um heill
nje velferð alþjóðar, mundi
hvergi á bygðu bóli líðast annar-
staðar en á íslandi.
Viku eftir viku, heldur Tíminn
áfram uppteknum hætti.
í síðasta blaði Tímans er enn
haldið áfram á sömu braut. Er
þar nál. 6 dálka hugvekja um síð-
ustu kaupdeilur milli útgerðar-
manna og sjómanna, og um stöðv-
un togaraflotans. Alt á þetta að
vera nýtt böl, sem gengishækkun-
in hefir orsakað.
í grein þessari er mikið rætt um
fórnir, sem sjeu bornar fram á
altari heimksunnar. Og í því sam-
bandi kveðst ritstjórinn hafa
sjálfiA skrifað langsamlega mest
um gengismálið í Tímann, Það
mun vera rjett. Þykir það því vel
til fundið hjá ritstjóranum, eftir
að hann hefir eytt jafn mikln af
rúmi í blaðið, sem hann hefir gert
í Tímanum um gengismálið, og
eftir að hafa sjeð árangurinn sem
hánn hefir borið úr bítum, að kalla
það fórn borna fram á altari
heimskunnar. Því það þarf vissn-
lega þrautseigju til, að geta í sí-
feilu haldið áfram með sömu vit-
j leysurnar, sömu f jarstæðurnar
j viku eftir viku, og það þótt eng-
! inn lifandi maður verði til þess að
þakka. pað eru sannkallaðar fórn-
ir. Sjálfur hefir Tr. Þ. valið alt-1
! arinu, sem fórnirnar eru bornar
fram á, nafn, og nafnið ekki illa
I valið. Er því best að hann fái að
halda því.
Nú þegar þú hefur reynsluna fyrir
þjer, þá hafðu það altaf hugfast að
fara i
Laugavegs flpótek,
þegar þú þarft að fá þjer ný gfer-
augu eða láta gera við þau gömlu,
Því þar eru gæðin lang best og verð-
ið mikið iægra en annarsstaðar. —
Þar mátar útlærður sjerfræðingur á
þig gleraugun endurgjaldslaust.
* , , , , , Það besta fær maður altaf fApð-
oðum og nauðsynjar lækka, vegna hoiðu buist, við, vona sjalfsagt, g tekinu.
hækkandi gengi krónunnar, aHir nú, að sú ógæfa eigi ekki t «■ ii.inTs--r
á kaupgjaldið að sjálfsögðu að cftir að koma fyrir þessa þjoð, i .
lækka. Og í þessu sambandi virð- að fá nýtt verðfall á henni. í
ist eðlilegast, að vísitala hagstof- Tr- Þ. virðist þar vera undan-
unnar, 'sem farið er eftir við út- tekning. Hann hefir bitið sig í
reikning á dýrtíðaruppbót starfs- hið lága verð sem var á krón-
manna ríkisins, verði að mestu, unni, ætlað því að haldast til
einnig látin ráða hjer. i frambúðar. En þótt Tr. Þ. hugsi
Um það má vitanlega lengi einhverja vitleysu, og þótt hann
deila, hvort grundvöllurinn, sejn e’nn láti þá hngsun í ljós á Al-1,
útreikningur hagstofunnar bygg- jþiiagi, er langt þar frá, að það;
ist á, sje í öllu sanngjarn. Þessi s.íe yfirlýstur vilji alls Alþingis. j
oooooooooooooooooo
Mollno
Sherry
grundvöllur er nú einusinni lát- Syo stórt má Tr. Þ. ekki líta á. jj||
inn gilda fyrir fjölmennan flokk s%, enda þótt „gáfnafórnir“ hans ‘ vjpj
verkamanna í landinu, þar sem s.íeu stórfénglegar, og kunni því
eru starfsmenn þess opinbera. — vaxa honum yfir höfuð.
Eigi er ástæða til, að fara mörg-. Sanngjarnari grundvöllur hefir
um orðum um þessa síðustu j ekki fengist viðurkendur, svo það -------—*-■----—
er þýðingarlaust að vera að deila i
um sanngirni hans í þessu sam-
bandi. — Krafa útgerðarmanna,
j „gáfnafórn“ Tr. Þ., sem hann ber'
, fram í Tímanum síðast. Hún er
!• 1
lík hinum fyrri. Nokkur atriði
þykir þó rjett að minnast á.
TJm tildrög kaupdeilunnar má j
segja, að þótt, hækkun krónunnar j
(sem hefir í för með sjer minkun j
dýrtíðar í landinu) hafi komið út-
gerðarmönnum á stað t,il þess að
láta endurskoða kaupsamningana,
er ekki þar með sagt, að alt hefði
farið fram með kyrð og spekt, ef
krónan hefði ekkert hækkað. —
Kaupdeila hefði orðið engu síður.
Aðeins hefði sú breyting orðið,
að það hefðu orðið sjómenn og
verkamenn, sem hefðu krafist end-
urskoðunar á kaupgjaldssamning-
um og krafist kauphækkunar
vegna vaxandi dýrftíðar, í stað
þess að það voru atvinnurekendur
nú, sem kröfðust kauplækkunar
vegna minkandi dýrtíðar. Kyr-
staða á gengi krónunnar hefði
■hlotið að hafa þær afleiðingar, að
djJrtíð hefði aukist. að mun í land-
inu. En fyrsta afleiðing aukinnar
dýrtíðar, er hækkun á öllu kaup-
gjaldi.
En hinum fórnfúsa uppgjafa-
klerki í Tímanum hefði máske
þótt ánægjulegra að sjá kaupdeil-
urnar nú vera bygðar á kröfu til
kauphækkunar heldur en kaup-
lækkunar. Annað mál er það,
hvort hann treysti sjer þá að tala
fyrir munn hændanna. Bændum
m
i íLÍq
I SrÐ
í |||
í aa
Sóknarnefndafundurinn j |
að kaupið eigi að lækka eitthvað, sem hófst í gær kl. 1 hjer í hæ, er, jgj
var því rjettmæt og sjálfsögð. prýðilega sóttur. Úr hverri sókn ||
En hvernig getur krafa sjómanna Kjalarnessprófastsdæmis eru þar
um kauphækkun þá einnig verið mættir einn eða fleiri fulltrúar,
rjettmæt? ! úr snmum öll, eða nærri öll sókn-
Krafa sjómannanna, að kaupið arnefndin, allir prestar prófasts-
skuli hækka, eða að minsta kosti dæmisins og biskupinn; ennfrem-;
standa í stað, er líka rjettmæt, ur frá Akranesi öll sóknarnefnd-(j
segir Tr. Þ. petta getur ekki ver- in og sóknarprestur; frá Vest-
ið rjett. nema með því eina móti, mannaeyjum: 2 só'knarnefndar-
að Tr. Þ. haldi því fram, að kaup rnenn og sóknarprestur, og úr
sjómannanna hafi verið of lágt. Arnarbælisprestakalli presturinn
Um það má náttúrlega lengi og einn sóknarnefndarmaður. —
Nýkomins
Nærföt,
barlraauna, ágæt tegund.
itll Eolil Jsislsii
Laugaveg
Rjett fyrir kl. 4 settust fundar-
t menn að kaffi, sem sóknarnefnd
Reykjavíkur veitti gestunum, og
skröfuðu saman tæpa klukku-
stund.
En þá hófst fundur að nýju
deila. En þetta kaup, sem sjó- Alls eru fundarmenn 60 til 70, en o^ÞutÞ ^sjcra Halldór JónssOn
menn hafa haft, hafa aðilar kom- 3 konur, allar í sóknarnefnd.
ið sjer saman um, og sennilega Form. sóknarnefndar Reykja-
báðir með því að slaka nokkuð víkur, S. Á. Gíslason, setti fund-
til, frá upphaflegu kröfum sín- inn og ljet syngja sálminn:
a Reynivöllum erindi um safnað-
arsöng. Urðu um það töluverðar
umræður. Kl. rúmlega 6 hóf. sr.
porsteinn Briem umræður um
um. Þetta kaup verður því að Mikli Drottinn dýrð sje þjer, og; sjumanna(iag, og verður nánar frá
leggjast til grundvallar. Síðan á ávarpaði síðan fundarmenn með
sú sama vísitala hagstofunnar eða nokkrum inngangsorðum, í sam-
sem næst sú sama — sem ræður bandi við orðin í Efes. 3, 11.—21.
útreikningi á dýrtíðaruppbót Hann var síðan kosinn fund-
starfsmanna ríkisins, einnig að arstjóri og kvaddi Pjetur Hall-
ráða hjer. Með því eina móti áórsson fyrir fundarskrifara.
verður komist næst sanngirninni, Fyrgta m41 4 dagskr4 var gam.
og gætu aðiljar komið sjer sam-
an um þessa lausn málsins, væri
vinna prests og sóknamefndar;
hægt að forðast allar kaupdeilur, V0™ aðalræðumenn þess máls
og alt það böl, sem þeim er sam- s^era Friðrik Hallgnmsson, Olaf-
fara ur Björnsson kaupm. á Akranesi,
Nú er það vitanlegt, að dýrtíð- síera Árni prófastur Björnsson í
in í landinu hefir minkað síðan Görðum og biskup Jón Helgason;
í fyrra. Þegar kaupgjaldssamning ennfrémur tóku 9 aðrir til máls,
arnir hófust í haust, reiknaðist sumir oftar en einusinni.
því skýrt síðar.
í dag hefst fundurinn aftur
kl. 10 árd., og flytur þá borgar-
stjóri Kn. Zimsen erindi um
barnaguðsþjónustur. Milli kl. 12
og 2 í dag er fundarhlje, en kJ.
2 er fyrsta mál á dagskrá: heim-
ilisguðrækni, og málshefjandi þar
Ólafur Björnsson á Akranesi. —
í gærkvöldi bauð sjera Friðrik
Friðriksson öllum fundarmönn-
um á unglingafund í K.F.U.M.
Fundarmaður.