Morgunblaðið - 05.11.1925, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAillÍ.
■ vll: Vllii. F!no«&
iípfandi: r'JsJH* 5
•tcuatjorar: JOn KJari«.uiíoi..
ValtjT ■tatAniBoa.
A.uKl?«m*a»tJ6rl: E. Hafb*r*.
ébrifatofa Auaturatrwtl 8.
Stuaar: nr. 498 oet 600.
UisrSýsiDjraskrifmt:. tr. TtJO.
■U<» 'M&tltr.s.t: J. Ej. nr. 741.
V. St. nr. illo.
3. Hafb. nr. 779.
A»krlftagjald lnnanlands kr, 1.00
4 mánuCl.
Utanlanda kr. 2.60.
'au«a«dlu 10 ntin -í 1 n
ERLENDAR SÍMFREGNIR
Khöfn 4. nóv. ’25. FB
Frakkneska stjómin völt.
Símað er frá París, að stjórnar-
dagar Painlevé muni bráðum tald-
ir. Sosíalistar hafa ákveðið að
styðja hann ekki lengur, vegna
þess að flestir þeirra vilja hætta
við, eða að minsta kosti takmarka
styrjöldina í Sýrlandi og í Mar-
okkó. í Marokkó er enn harist.
Austurrískir embættismenn gera
verkfall.
Símað er frá Vínarhorg, að
helmingur austurrískra emhættis-
manna hafi gert verkfall, að und-
anteknum járnhrautar- og póst-
mönnum.
Verkfallið á rót sína að rekja
til kaupdeilna. Öllum stjórnar-
skrifstofum er lokað. Borgin er
brauðlaus.
Vetrarriki í Noregi.
Símað er frá Oslo, að ákafleg
snjóþyngsli sjeú víða í landinu
og umferðateppa.
Frá Rússlandi.
Símað er frá Moskva, að gert
sje ráð fyrir því, að Trotski
verði eftirmaður Frunie.
Sigur Alþjóðabandalagsins í
grísk-búlgarska málinu.
Símað er frá Stokkhólmi, að
Undin utanríkismálaráðherra sje
kominn heim af Alþjóðabanda-
lagsfundinum. Fullyrðir hann, að
viðspornun grísk-húlgarska stríðs-
ins sje stórsigur fyrir bandalagið.
Ræningjar vaða uppi í Sýrlandi.
Símað er frá Damaskus, að ræn-
ingjaflokkar herji víðsvegar um
landið, stela og brenna og eru
ákaflega erfiðir viðfangs, þar sem
þeir eru fjölmennir.
ítalir semja við
Bandaríkjamenn.
Símað er frá Washington, að
'ítölsk nefnd sje þangað komin til
þess að semja um skuldir Italíu
við Bandaríkin. Almenningur er
sáróánægður yfir því, að ekki náð-
ist samkomulag við Frakka á dög-
unum.
Vitskertur flugvjelarfarþegi.
Símað er frá Prag, að vitskertur
flugvjelarfarþegi hafi ráðist á
flugmanninn í háa lofti. Flugmað-
urinn hjelt dólgnum með annari
hendi, en stýrði með hinni, og
kom flugvjelinni óskaddaðri til
. jarðar.
K apptef lið.
Á borði I var 5. leikur ísl.
(hvítt) e 2—e 4 Á borði II var
4. leikur (svart) e 7—e 6.
Rvík 4. nóv ’25. FB
I morgun komu hingað leikir
frá Norðmönnum á báðum borð-
unum: so
r
Á borði I. var 5 leikur þeirra
(svart) d 7 — d 6. Á borði II. £
var 5. leikur þeirra (hvítt) B f mÍ
Uppðrættir
af fyrirhugaðri viðbótarbyggingu við Hótel ísland.
* \aUfttítT-o?ii
e 2.
£
Úr V.-Skaftafellssýslu.
Símtal við Vík, 4. nóv.
Skipstrand.
Aðfaranótt þriðjudags s. 1.
strandaði þýskur togari, „Hans
von Pritzhuer“, frá Geestemunde,
á Steinsmýrafjöru í Meðallandi.
Um nóttina hafði heyrst mikið
flaut frá skipi upp á bæi og fóru
menn á fjöru og fundu strandið.
Var veltubrim og skipið fast
langt úti á rifi og enginn skips-
manna kominn á land. Með tals-
verðum erfiðleikum tókst mönn-
um úr landi að bjarga öllum
skipsmönnum, 14 að tölu, á land.
Er talið víst, að allir skipsmenn
hefðu farist, ef menn úr landi
hefði ekki borið þarna að. Álitið
er, að skipið muni sökkva í 'kaf
og engu verði hægt að bjarga.
Skipið kom beina leið frá Eng-
landi. Skiphrotsmenn voru flutt-
ir að Efri-Steinsmýri og verða
brátt fluttir þaða.n áleiðis til Vík-
ur, og áfram hingað, ef eigi verð-
ur leiði í Vík.
Mannslát.
Nýlega er látinn í Hrauni á
Landbroti, Páll Bjarnason, ungur
efnispiltur. Páll sál. var greindur
vel og ágætur smiður. Er með
fráfalli hans mikill harmur kveð-
inn upp meðal ættingja og vina,
því Páll sál. hafði oft sýnt það,
á sínu stutta æfiskeiði, að hann
hafði mikinn mann að geyma og
góðan dreng.
Sandfok.
Undanfarið hefir verið versta
tíðarfar í Skaftafellssýslu, sifeld-
ir stormar og rigningar. Hafa
sandfok orðið óvenju mikil, og
sumstaðar, einkum á Hnausum
í Meðallandi, orðið stórtjón af
sandfoki.
,,,,, ,r
I ii ' {]
Hótel fsland.
Eigandi hótelsins Jensen-Bjerg
kaupm. hefir í hyggju að auka
húsrúm þar að miklum mun, og
gera þar allan aðbúnað með
nýtísku sniði.
1. loft.
Skástrikaða svæðið er grunnflötur gamla hússins, sem á að
standa óhaggað.
(Tilk. frá Taflfjelagi Rvíkur).
Rvík, 3. nóv. FB.
í gærkvöldi voru sendir hjeðan
Meikir á báðum borðunum.
Með ári hverju verður það til-
finnanlegra, hve bagalegt það er,
að hjer skuli ekkert gistihús vera,
sem uppfyllir kröfur þær, er vand-
látir ferðamenn gera til gistihúsa.
F'áum mun það þó eins ljóst, og
Jensen-Bjerg kaupm., eiganda
Hótel Ísland. Eins og hótelið er
nú, er það bæði of lítið og hefir
eigi þau þægindi, sem tíðkast á
gistihúsmn erlendis. Mun það fá-
títt í jafn stórum bæ og Reykja-
vík er orðin, að þar skuli eigi
vera gistihús, sem betra er að öll-
um aðhúnaði en Hótel ísland er
nú; enda eigi vansalaust fyrir höf-
uðstaðinn, ef eigi verður bráðlega
ráðin bót á þessu.
Bæjarbúum má því vera það
hið mesta ánægjuefni, að Jensen-
Bjerg skuli nú hafa ákveðið að
auka við hótelið að miklum mun
og gera úr því gistihús með full-
komnu nýtísku sniði.
Hefir tíðindamaður Morgunbl.
hitt Jensen-Bjerg að máli og
fengið að sjá hjá honum upp-
drætti af hinni fyrirhuguðu bygg-
ingu.
Ráðgert er, að rífa lágu bygg-
ingarnar, sem nú eru meðfram
Veltusundi og Vallarstræti og
hyggja þrílyft hús meðfram þeim
tveim götum, en láta aðal húsið,
sem nú er, standa óhreyft að
sinni.
— Er þetta þegar ákveðið —
spyrjum vjer Jensen-Bjerg.
Já, í raun og veru er það svo;
áætlanir eru að mestu gerðar, og
nokkurt fje er fyrir hendi, þó
jeg hafi enn ekki handbært alt
það fje, sem til þarf, því það mun
varla vera innan við 300 þús. kr.
Leyfi byggingarnefndar og bæjar
stjórnar er enn ófengið.
Eins og sjeð verður á uppdrátt-
unum, ■ er ætlast til, að hafa veit-
ingasali á stofuhæð, samkomusali
á 1. hæð, en gestaherbergi verða
á 2. og 3. hæð.
— Jeg ætlast til, segir Jensen-
Bjerg, að hótelbyggingin, sem nú
er, haldist að mestu óbreytt. —
Gisting verður seld lágu verði í
þeim hluta hótelsins. En nýju her-
bergin verða með alt öðru sniði,
húsbúnaður allur hinn vandaðasti,
vatnsæðar með heitu vatni um
öll herbergin, sími í öllum her-
bergjunum. Baðherbergi verðaþar
o. fl. til þæginda.
Aðal inngangur hótelsins verður
úr Austurstræti, í norðurendann á
álmunni, sem verður meðfram
Vallarstræti. Austurstræti á að
breikka, og má því eigi byggja
upp eins langt út í götuna og hús-
ið er nú.
Þegar inn kemur um aðaldyrnar,
verður dyravarðarstöð á hægri
hönd, en á vinstri hönd stigar
upp' á loft. Gengið er beint úr
anddyri inn í veitingasal. Á sá
salur að vera fyrir almenning. En
sunnan við hann í álmunni með
fram Vallarstræti eiga að vera
borðsalir hótelgestanna.
Á fyrstu hæð eru samkomusalir,
eins og fyrr er sagt og uppdrátt-
urinn sýnir. Út að Veltusundi
minni salir, en stór salur í álm
unni að Vallarstræti. Þessi húsa-
kynni eiga að vera þægileg, jafnt
fyrir lítil sem stór samkvæmi. 1
salnum, sem snýr að Vallarstræti,
eiga að geta setið 200 manns að
borðum.
— Hvenær er áformað að byrja
á byggingunni?
— Ef bæjarstjórnin getur fall
ist á þetta byggingarfyrirkomu
lag og þenna viðauka við gistihús
bæjarins, ætlast jeg til, að byrjað
verði á verkinu í vor.
STAKA.
í lok 19. aldarinnar og skömmu
fyrir dauða höf.
Líður á alda kalda kvöld
kúgun margir finna,
ósjálfbjarga eyðslu fjöld
eignum farga hinna.
Komin skóla er nú öld
og áþján bænda nöpur,
hamingjusól við hennar kvöld
held jeg verði döpur.
Davíð Jónsson,
Heiði á Langanesi.
3 !
Helgidagafriðun.
I.
Alþýðublaðið hefir undanfarj»
daga reynt að sverta mig fyrir
framkomu mína á safnaðarfund-
inum. 1 gær herðir það enn á
í nafnlausri níðgrein, sem jeg skpi
vikja nokkrum orðum að.
Jeg vil þó fyrst geta þess, að
forgöngumenn fundarins höfðu
sjerstaklega mælst til þess, að
nokkrir tilgreindir menn sæktu
fundinn. Var jeg meðal þeirra. f
fundarlok tók jeg til máls, vegna
þess að fundarstjóri kvað tillög-
ui þær, er upp voru bornar, sam-
þyktar með öllum atkvæðum.
Vildi jeg ekki villa á mjer hext»
ildir, og kvað mjer því hljóðs, til
að láta hinn einlita 1500 maníBi
hóp vita um þennan „eina rang-
láta“. Jeg skýrði hreinökilnislega
frá því, að mjer væru ræður for-
vígismannanna vonbrigði Það eru
fleiri en klerkar og hreintrúaðir,
sem sjá og skilja, að enginn er
of sæll, þótt hann hvílist hinn
sjöunda daginn, er hann hefir
unnið hina sex. Friðun helgidags-
ins er það enginn sigur, þótt 1500
manns staðfesti þessa skoðun með
atkvæði sínu. Hitt mun sanni nær,
að ekki finnast 15 menn í öllu
landinu, sem andmæla henni. En
þetta er aðeins önnur hlið máls-
ins. Hin er annmarkarnir, sejn
friðuninni fylgja. Það var tví-
mælalaus skylda forvígismann-
anna, að skýra þá, svo menn ættn
hægra með að meta kost og löst.
Þeirri skyldu brugðust þeir allir
að mestu.
Jeg get ekki játað, að það sje»
drotni háðung, að menn sitji ekki
auðum höndum á helgidögura. *—
Drengilegt handtak til þarfa
unnið, þótt á helgidegi sje, er
drotni vafalaust þóknanlegra en
dáðlaust, syndugt hugarfar. Með
lagaboði verður mönnum ekki
kent drotni að þjóna; en sjálf-
sagt mætti fækka messuföllum
hjer í landi, þótt helgidagalög-
gjöfin stæði óbreytt.
n.
Jeg kem þá að ofannefndri
nafnlausri grein Alþýðublaðsins.
Jeg gat þess á safnaðarfundin-
um, að varlega skyldu menn lög-
banna helgidagavinnu, fyr en
rannsakað væri hvað af hlytist.
Um þetta farast höfundi þann-
ig orð:
„Jeg get ekki látið vera að
lýsa andstýgð minni á því, að
ganga fyrir altari drottins í
kirkjunni og lýsa yfir því þati-
an, að það verði að fara vax-
lega í því að hlýða boðorðum
hans. Það er samviskuleysi og
ruddaskapur á afar háu stigi“.
Jeg skal fúslega játa, að því
fór fjarri að jeg byggist við að
breyta skoðun nokkurs manns
með þeim fáu orðum, er jeg sagði
á safnaðarfundinujm Sú sýnist
þó raunin p. orðin. Framangreind
tilvitnun er sjalfsagt frumleg
skoðun greinarhöf. á þeim, er
ekki vildu skilyrðislaust banna
alla helgidagavinnu,og leyfðu sjer
að viðhafa slík ókvæðisorð sem
„að fara varlega, þar til málið
væri rannsakað“. Þetta hefir
sjálfsagt verið bjargfast álit
mannsins, og líklega er honum
enn ekki ljóst að það hafi hagg-
ast. Þó er það svo, og er ekki
ólíklega tilgetið, að jeg hafi haft
í áhrif á hann.