Morgunblaðið - 13.11.1928, Blaðsíða 3

Morgunblaðið - 13.11.1928, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ MORGUNBLAÐIÐ Btofnandi: Vllh. Finsen. tJt»efandi: Fjelag 1 Reykjavik. RltltJOrar: J6n KJartansson. ValtÝr Stefánsson. AuKlýslngastJöri: E. Hafberg. Bkrlfstofa Austurstrœti 8. Slml nr. 600. Auglýsingaskrifstofa nr. 700. Helmaslmar: Jðn KJartansson nr. 74i. Valtýr Stefánsson nr. 18*0. B. Hafberg nr. 770. Aakrlftagjald: Innanlands kr. 8.00 á mánuBI. Utanlands kr. 2.60 - --- I lausasölu 10 aura elntaklB. Haupkrafa siómannanefndar. í greiniimi „Kauptilboð útgerð- a-ma-nna o'g luöfur sjómannanefnd arinnar“, sem birtist hjer í blað- Crlendar símfregnir. verja, en það er að'eins lítill híuti af heildarlaunum liáseta, því sam- kvæmt kröfum sjómannanefndar- Khöfn, EB 11. nóv. Poincaré og radikalir. Frá París er símað: Poincaré Mðgaðist í gær við foringja flokk ^iina. Bauð hann radikölu ráðherr- 'Hium Serraut og Queuille sæti í ^tjórninni, eu þeir áttu sæti i frá- íarandi stjórn. 'Þeir kváðust veéða ráðgast við radikalaflokkinn, Sennilega viðvíkjandi skattamál- Hnum, ef flokkurinn heiti hinni ^ýju stjórn stuðningi. Svar radi- ^alaflokksins er ókomið. Etnugosin magnast. Prá Berlín er símað: Etnugosin aaida áfram. Hraði hraunstraums- i))s er fjórir metrar á mínútu. All- «)■ járnbrautarbrýrnar á milli ilessina og Catiana hafa ej’ðilagst. borpið Carraba er í yfirvofandi ^ættu. íbúarnir flýja. Stöðugt úýix’ hliðarstraumar gera erfitt tyrir að takmarka eyðileggingarn- ar. Alhnargir bændur hafa neit- 8ð að flytja frá heimilum sínum hafa þess vegna verið fhittir á örott frá þeim með valdi. Prófessor Porte, sem starfar við’ ^huganastöðina (observatory) á í!tnu hefir flogið yfir eldfjallið svæði þau, þar seni hraunið veltist fram. Aðalstraumurinn fer 1 áttina til Mascali, en skiftist í hiargar hliðarálmur, alls hálfa ^ðra enska mílu á breidd. Fjöldi %rðamanna streymir til eldgoss- ^Væðisins. ÍJanin myndar stjörn í Rúmeníu. Frá Búkarest er símað: Bænda- Qokksmenn liafa myndað stjórn. Maniu er stjórnarforesti, en pró- íessor <Mirenesek utanríkismála- hiðherra. Þingrof fór fram í dag. í'ingkosuingar fara fram 12. des- ,'H)ber. ^orgarstjórnin í Essen veitir at- vinnuleysingjum styrk. Erá Essen er símað: Borgar- ^tjórnin hefir samþykt tillögu frá 'Oiðflokknum, sósíalistum og kom- fiúnistum, að veita verkamönnum Peim, sem atvinnulausir eru vegna V(?rkbannsins í járn og stáliðnað- 'Oum, styrk nokkurn. Borgarstjór- in« mælti á móti tillögunni og ,ívað hana korna í bága við lögin, litborgun byrjar samt í þessari vilm. Hoover fer til Suður-Ameríku. i?1'á Nevv York borg er símað: ^ierbert Hoover ætlar í heimsókn 1 llæstu viku til ýmissa ríkja í Snð- 'h-Ameríku (hann tekur ekki við 'rsetastöðunni fyr en í mars ^æsta ár), til þess að kynnast ýms- málum, sem snerta bæði Banda ^kin og rikin í Suður-Ameríku, og þesfe að vinna að' ýmiskonar '’ainvinnu á milli Suður-Ameríku- rikjanna og Bandaríkjanna. Hoo- inu á sunnudaginn, varð línu- innar, er farið fram á 57%% brengl í töflunni á bls. 5, í nokkru launahækkun alls, ef allir launa- a“ upplagi blaðsins. liðir eru meðtaldir. Tafla þessi nær aðeins yfir fast Taflan birtist hjer eins og hún mánaðarkaup viðkomandi skip- er rjett: Núverandi Tilboð Kröfur kaup útg.manna sjóm.n. Lágmarkskaup liáseta .... 196.70 200.00 230.00 Kaup matsveina 258.64 263.00 300.00 — aðstoðarmanna í vjel. . 301.32 306.00 360.00 — kyndara (vanra) ...... 281.24 285.00 350.00 — — (óvanra) 251.10 255.00 320.00 Þá stóð einnig á bls. 7 í sömu grein, að krafa sjómannanefndar um %% af „brútto“ söluverði ís- fiskjar handa hverjum einstökum, nemi 6—-8% af nettó verði aflaús; ei átti að vera af „brúttó“-verði —- því að 12—16 menn eru hverju skipi og samanlögð „prem- ia“ þeirra verður því 6—8% af „brutto“-verði aflans. ver hefir beðið um leyfi Coolidge's forseta til þess að nota herskipið Maryland til ferðarinnar. Demokratinn Franklin R. Roose- velt hefir verið kosinn landstjóri í New York ríki. f P$ska stiörnarbyltingin Hinn 9. þ. m. (á föstudaginn var) voru liðin 10 ár síðan stjórn- arbyltingin liófst í Berlín og Þýskaland var lýst lýðveldi. Margt bar til þess að þannig fór, fyrst og fremst hin hræðilega eymd, sem hafði verið í Þýska- landi seinustu stríðsárin, rússneska byltingin 1917 og að lokum mis- tök hinnar seinustu miklu sóknar Þjóðverja 1918. Stjómarskrá Þýskalands, og l)ó sjerstaklega Prússa, var eltki sniðin eftir þess- um kringumstæðum og því fór það svo, þveröfugt við það sem einkent hefir fyrri stjórnarbylting- ar, og þó sjerstaklega rússnesku byltinguna, að þýska stjórnarbylt- mgin komst á án nokkurra veru- legra blóðsúthellinga; það var miklu líkara því sem ein stjórn tæki við af annari. Fyrverandi mótherjar Þjóð- verja bjuggust sumir hverjir við þvá. að með býltingunni mundi ríkið', koílvarpast og uppleysast, eu sú hefir ekkí orðið raunín a. Að vísu voru fyrstu friðarárin sann kölluð hörmungaár fvrir þýsku þjóðina og bættist það nú við, að kommúnisminn, er Rússar studdu, kcm af stað nýrri byltingu, sem víða leiddi til blóðugra bardaga áður en hún var kveðin nið'ur. Um þetta leyti misti og þýsk mynt gildi sitt og með henni fór mest- ur þjóðarauður Þjóðverja forgiirð- um, en í hinum herteknu hlutum landsins fóru óvinirnir fram með mestu harðneskju. — Þrátt fyrir þetta hefir þýska þjóðin smám saman og með ó])reytandi elju, unnið sig aftur upp, og má svo telja að árið' 1924 liafi hún verið komin yfir það versta. Þá var þýsk mynt verðfest og þar með komið fótum undir reglulegt við- skiftalíf. Þó hafði verðfesting myntarinnar marga truflun í lífi þjóðarinnar í för með sjer, en þrátt fyrir það tókst nú utanrík- isverslun bráðlega og liefir síð- an auki§t. ár frá ári. Og þegar Þýskaland geklt síðar í alþjóða- baúdalagið, gafst þjóðinni tæki færi til þess að taka að nýju öflu£ an þátt í heimspólitíkinni og vinna kröftuglega að • hinum helstu vandamálum heimspólitíkurinnar Nú er svo komið að friður og eining' er um alt Þýskaland, og þýska þjóðín, sem hefir óbifanlegt traust á framtíð sinni, vinnur nú friðsamlega að framfaramálum mannkynsins. Togari straudar á Mýrdalssandi. Skipverjar, tólf menn, komast allir á land, en einn deyr á leiðinni til bygða. □ýrtíðarnppbótiu. lækkar úr 40% í 34%. Hagstofan hefir nú lokið út- reikningi sínum á verðlagi þeirrar nauðsynjavöru, sem lögð er til grundvallar fyrir dýrtíðaruppbót starfsmanna ríkisins á næsta ári. Vörutegundir þær, sem lögum sam kvæmt koma hjer til greina, eru taldar hjer á eftir, og verð þeirra ilfært eins og það var í fyrra og nú. Er það verð vörutegund- anna í lausasölu í októbermánuði, sem Hagstofan fer eftir: ] 1927 1928 | aur. aur. Rúgmjöl 42 42 Hveit.i (besta teg.) .. 61 58 Smjör (íslenskt) 492 429 Nýmjólk 50 44 Kindakjöt (dilkakjöt í heilum kroppum) .. 123 125 Saltfiskur 58 74 Kaffi (óbrent) 319 319 Sykur (höggv. melis).. 87 81 ,.Með tilliti til þessara verðbreyt inga, lækkar vísitalan úr 160 (en svo var liún í fj’rra), niður í 151 Dýrtíðaruppbótin er samkvæmt þessu 3‘4% af öllum launum upp að 4500 kr. En ef launin fara fram úr 4500 kr. veitist engin dýrtíðaruppbot af því, sem þar er fram yfir Hverju nemur lækkunin fyrir starfsmenn ríkisins. Til fróðleiks fyrir starfsmenn ríkisins skal hjer sýnt hverju lækkunin nemur fyrir þá. Er gerð ur samanburður á dýrtíðaruppbót inni í ár og næsta ár, eins og hún er á mismunandi launaupphæðum Námskeið veggfóðrun og dúkalagningu verður haldið í vetur. Byrjar um næstu mánaðamót. — Agætt tæki- færi fyrir laghenta menn aðtryggja sjer góða atvinnu. — Talið sem fyrst við Bertel Sigurgeirsson htisasmið, Bergstaðastræti 54. — Sími: 2175. H9komlð: HvitkAI, Rauðkál, Gulrcatur, Rauðbeður, Purrur, Laukur, Uersl. Vislr. ir að Fagradal í Mýrdal. Þeir höfðu neyðst til þess að skilja einn fje- lagann eftir, sem var orðinn ör- magna af ])revtu og kulda, en hvar hann varð eftir vissu þeir ekki. f gær var leitað að mannin- um og fanst liann örendur fyrir austan Múlakvísl. Þegar Morgunblaðið átti tal við Vík í gærkvöldi var skipið ðkki fundið og skipverjar munu ekki vita með vissu hvar skipið strand- aði. En menn giska á, að það liafi verið austarlega á sandinum, ná- lægt Alftaveri. Skipstjórinn á togaranum heitir Collins. Skipið kom beina leið frá Grimby.Strandmennirnir koma til Víkur í dag. 60 ára afmæli á /hinn kunni for- maður og hafnsögumaður Jón Stur laugsson á Stokkseyri í dag. Hjónaband. Siðastliðinn laugar- dag voru gefin saman í hjónaband af sjera Árna Sigurðssýni ungfrú Guðrún Ólafsdóttir frá Vest- mannaeyjum og Lárus Guðnason sjómaður. Vík í Mýrdal í gær. Ofsaveður var í Mýrdal á sunnu- og sýnt hverju lækkvyiin nemur. i daginn var. í veðrinu strandaði enskur togari, Solon frá Grimsby, Laun Dýrtíðaruppbót 1928 1929 Lækkun á Mvrdalssandi, en livar vita menn kr. kr. kr/ kr. ekki með vissu ennþá. Sennilegt 1500 600 510 90 er að slripið hafi strandað nálægt 2000 800 680 120 Álftaveri á sunnudagsmorgun. 3000 1200 1020 180 Voru tólf skipverjar á togar- 3500 1400 1190 210 anum, og björguðust. þeir allir á 4000 1600 1360 240 land. En á leiðinni til bygða dó einn maðurinn úr vosbiið og kulda. 4500 1800 1530 270 Hinir ellefu komu kaldir og hrakt- Ekki verður sagt um það með vissu hverju lækkun þessi nemur á launaútgjöld ríkissjóðs næsta ár, crt sennilega nemur lækkunin rúm- um hundrað þúsund krónum. Útfttr Jakobs Möller. Með fálmi sínu í „Vísi“ 7. þ. m. hefir Jakob Möller „lagt sig til“ á eftirminnilegri liátt, en títt er í ritdeilum. Tel jeg mjer skilt að kasta rek- urum. Þær eru þrjár: 1. Enn eru Dómar eitt hálm- stráið, og röksemdaleiðslan út af þum, ritvaðli hans samboðin. Jeg gríp aðeins tækifærið og þckka Vísi fyrir ágæta og ódýra auglýsingu. Því að öll viðleitni Jakobs Möller til að draga þessa frumsmíð mína inn í deilurnar mjer til minkunar, verður ein- göngu til að rifja það upp, að Fjalla-Eyvindur einn hafði fram að s.l. ári fengið betri viðtökur og meiri aðsókn en Dómar, í meðferð leikfjelags, er stendur á hærra menningarstigi en Leikfjel. Reykja víkur. 2. Möller lolrar augunum fyrir því, að það hefir farið um leið- beinara fjel., sem um ýmsa dauð- lcga menn. Vonir manna um hæfileika hans hafa brugðist fyrir Hornstrandabraginn, sem einkent hefir leiksýningar undanfarið. Um það atriði þýðir ekki að deila við blinda. 3. Þá eru leikendurnir, sem Möll- e>- hangir í: Frú^Kvaran, ungfrú Svanhildur, Óskar Borg o. fl. ljeku með Kamban í andstöðú við Leik- fjelagið, og sýnir það hug þeirra til þess. Óskar og Svanhildur hafa leyft mjer að geta þess, að þau liti þann veg á núverandi leikstjórn hjer, að' þau myndi undir engum kringumstæðum leika meðan svo væri skipað. Og aðeins einu sinni hefir nú- verandi formaður beðið Svanhildi m að leika (síðastl. vor), en hún vildi ekki gera það, af framan- greindum ástæðum. Frú Kvaran hefir gefið mjer þær upplýsingar, að hún hafi fyrst og fremst af fjárhagsástæðum orð- i' við bón fjelagsins um að leika með því, — og vegna þess, að hún hafi tæplega talið sig geta neitað því, eftir að hafa þegið opinberan styrk til utanfarar. En mjer skilst, að hún hafi verið sett í hlutverk í því „Vatnsglasi“, er næst verður rjett leikhúsgestum, þar sem hættu lítið er, að aðrar leikkonur hverfi í skuggann. Friðfinnur kveðst, ’ liafa dregið síg í hlje í fyrrayetur' vegna óverð skxddaðrar framkomu form. við sig. Mjer skilst því, að afstaða þess- ara leikenda bendi ótvírætt á það, að ekki sje alment litið of dökkum augum á vesal- dóm klíku þeirrar, sem telur sig

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.