Morgunblaðið - 13.03.1931, Side 5

Morgunblaðið - 13.03.1931, Side 5
Pöstudaginn 13. mars 1931. Tnnsta thjmiin. Uiðtækiaverslun rfkisíns og cstjorn tiennar. Óþolandi ástand. Framh. nm í desember, og síðan hafa fall Forstjóra Viðt.versl. bar skylda ið fimm ferðir ór Reykjavík, og til að velja þá allra hæfustu menn hlutirnir eru ókomnir enn. Umboðs sem völ voru á í þjónustu verslun- ' maðurinn kveðst hafa margpant- arinnar, því þótt hann sjálfur hafi að þetta frá Reykjavík, og hei'i ekki þá þekkingu sem útheimtist jeg enga ástæðu til að rengja orð til þess að liann geti staðið sóma- hans, en hvernig stendur á þvi, samlega í stöðu sinni, þá átti hann að Viðt.versl. afgreiðir ekki pant- því frekar að velja sjer hæfa und- anir umboðsmanna sinna um hæli irmenn. Þetta mál er þannig vaxið, Jeg vil geta þess, að þessir hlut- að með öllu var óhæft að fá hina ir eru einmitt frá öðru firmanu, praktisku hlið þess í hendur mönn sem Viðt.versl. aðallega versJar við um sem ekkert vit liafa á þessum (Pliilips). Hvort sem þetta er nú lilutum. Þar sem verslunin er rek- vegna þess, að hlutir þessir eru in sem einkasala, virðist óviðlrann- ekki til fyrirliggjandi, þótt al- anlegt að umboðsmennirnir skuli gengir sjeu (Eliminatorar), eða ekki geta gefið kaupendum neinar, vegna þess að afgreiðslan er svona upplýsingar um kosti og lesti hverrar tækjagerðar fyrir sig, því bágborin, þá hlýtur sökin að vera lijá forstjóra Viðt.versl., enda verð vit.anlega hafa öll viðtæki ein-1 ur ekki vitað livað sá maður hefir hverja galla og mismunandi mikla til brunns að bera til að vera og- góða kosti. Er því ekki nema vonlegt að almenningur sje óá- nægður með þessa einkasölu, eins og henni hefir verið stjórnað hing- að til, enda búast margir við að þess verði eltki langt. að bíða, að landsmenn verði losaðir við þenn- an einkasölu-ófögnuð, Og slá því kaupum á viðtækjum á frest. Engar nýjungar á boðstólum. Löngu áður en einkasalan var lögleidd, höfð.u aðallega Philips og Telefunken-tæki rutt sjer til rúms hjer á landi, — orðið ofan á í samkepninni. Menn mega því ekki halda að þeir Jónas og Sveinn hafi uppgötvað þessi firmu, heldur hagnýttu þeir sjer reynslu tækjasalánna, og sömdu við þau bæði. Það er því árangurinn af hinni frjálsu samkeppni undanfar- inna ára, að einmitt þessi firmu urðu fyrir valinu. Viðt.versl. hef- ir því enn sem komið er ekki boðið upp á neitt betra en tækjasalamir áður. Og hætt er við, a.ð Viðt.versl. geri minna að því að reyna ný tæki frá öðrum firmum, sem altaf eru að koma endurbætt á markað- inn, heldur en tækjasalarnir ef- laust hefðu gert, ef salan hefði verið frjáls. Má þó enginn skilja orð mín svo, að jeg sje að niðra þessum tveim firmum, en aðgæta ber, að fleiri tæki eru góð en Philips og Telefunken. Og hvernig er svo með verðið? Hefir það lækkað, eins og almenn- ingi var lofað á þinginu í fyrra? Nei, verðið er upp á eyri hið sama, af þeirri einföldu ástæðu, að firm- un sjálf ákveða útsöluverðið, og niá hvorki selja tækin dýrari nje ódýrari. Hins vegar er uppsetn- kjörinn til þessa starfa, annað en þá það, að vera sonur Ingvars Pálmasonar. Viðtækjaverslunin tefur fyrir eðli- legrd útbreiðslu tækjanna. Það var öllum gleðiefni þegar útvarpsstöðin loksins tók til starfa, En ekki getur maður þó sagt að útvarpsstöðin komi að tilætluðum notum, fyr en viðtæki eru orðin almenn, eða komin á sem flest heimili. Hefði því ekki verið til of mikils ætlast, að útvarpsstjóri og forstjóri Viðtækjaverslunarinnar hefðu af fremsta megni stutt að útbreiðslu tækjanna. En livað liafa beir gert í þessa átt? Ekkert, bók- 'taflega ekkert, heldur á margvís- legan hátt hamlað útbreiðslunni með óstjórn og illri afgreiðslu. Hvers vegna getur Viðt.versl. ekki selt mönnum tækin gegn mánaðar- legum afborgunum, eins og bæði jeg og fleiri tækjasalar hafa gert, og-það er segja án þess að liækka verðið ? Með því móti hefði út- varpsnotendum fjölgað geysimik- ið frá því sem nú er. Jeg býst við að orsökin liggi einungis í því, að Viðtækjaversluninni og umboðs- mönnum hennar vaxi í augum sú fyrirhöfn og auknar skriftir sem af mánaðarlegum afborgunum leið ir. — Hið reglubundna sleifarlag. Þeir vilja heldur ekki liafa of mikið fyrir prócentunum sínum, og skal jeg því til sönnunar nefna hjer eitt dæmi: eg spurði umboðs- mann Viðtækjaverslunarinnar hjer á Siglufirði nýlega hvort hann gæt.i ekki fengið háspennubatterí frá umboðsmanninum á Akureyri, af því langt væri þangað til ferð að bíða vikum og mánuðum sam- an, þangað til loksins Sveini Ing- varssyni þóknast að senda hingað það sem pantað hefir verið. Getur útvarpið heimtað fult gjald af þeim sem beðið hafa tjón fyrir sleifarlag Viðtækjaverslunarinnar. Viðtælrjaverslun ríkisins og Út- varpsstöðin eru skyld fyrirtæki að bví ley.ti, að ágóðinn af Viðtækja- versluninni á að renna til Utvarps- stöðvarinnar. Nú er spurningin þessi: Getur Utvarpsstöðin lieimt- að fult afnotagjald af þeim mönn- um,- sem ekki hafa getað not.að' tæki sín mánuðum saman vegna þess að Viðtækjaverslunin hefir ekki til sölu það, sem henni ber skylda til að hafa? Það getur ekki hjá því farið, að sumir notendur neíti að greiða afnotagjaldið að i'ullu. Jónasi og Sveini er sama; tjónið lendir á Utvarpsstöðinni, og óþægindin og leiðindin á útvarps- notendum. Ástandið er gersamlega ómögu- legt eins og það er nú. Allir ern óánægðir með þessa einkasölu, jafnt Sjálfstæðismenn, Framsókn- armenn og Jafnaðarmenn, þessu þarf að kippa í lag, því fyr því betra, og til þess sje jeg ekki fleiri en tvær leiðir. Svi bet.ri er að leggja niður þessa einkasölu, sem aldrei hefði átt að verða til. Hin leiðin er sú, að segja upp öllum starfsmönnum Viðtækjaverslunar- innar frá þeim æðsta til þess iægsta, og fá verslunina í hendur mönnum, sem einhver skilyrði liafa til að geta rekið hana á við- unandi hátt. Siglufirði, 14. febr. 1931. Ásgeir Ujarnason. ingin dýrari hjá umboðsmönnum fjelli úr Reykjavík. Hann svaraði Viðtækjaveíslunarinnar en hún að neitandi, sagði það vera ákveðið jafnaði var hjá tækjasölunum áð- ur. Treg afgreiðsla. Ilvað Norðurland snertir, þá er ekki hægt að hugsa sjer meira sleifarlag og ólag en er á viðt,- versl. lijer um slóðir. Svo jeg taki ástandið hjer á Siglufirði til dæmis, þá er ekki hægt að fá hið algengasta sem til viðtækja heyri'* hjá umboðsmanni Viðt.versl., jafn- vel þótt það sje pantað hjá honum löngu fyrirfram. Þanuig pantaði jeg undirritaður ýmislegt hjá hon- að umboðsmennirnir skiftu ekkert livor við annan, vegna þess að það hefði of miklar skriftir og um- stang í för með sjer. -— Þarna finst mjer þessir einok- unarforkólfar ganga heldur langt, því með þessu móti verður einka- salan staðbundin eins og danska einokunin forðum. Umboðsmaður- inn hjer á Siglufirði getur ekki og vill ekki fá neina varahluti frá umboðsmanninum á Akureyri, þótt ferðir þaðan falli nær því daglega, heldur verða útvarpsnotendur hjer vissum ekkert af lieimskreppunni fyr en í haust, og jafnvel nú eru engir atvinnuleysingjar hjá oss, og vjer þekkjum hvorki nje sult nje seyru, sem er í ýmsum öðrum löndum. Þaö er rúm fyrir Dani á íslandi. — Er þannig ástatt á Islandi, að þar sje þörf fyrir erlendan yinnukraf t ? ■— Það er ólxætt að segja að svo sje. Að minsta kosti er alt af rúm fyrir Dani á- íslandi, og þeir hafa þar sömu rjettindi eins og íslend- ingar. í banka vorum starfa t. d. bæði Danir og íslendingar.. — -Og kemur þeim ekki illa saman ? — Aldrei liefi jeg orðið var við það. — Hvernig er um liin stóru lán, sem ísland hefir tekið? Það er hætt við að út í frá mis- skilji menn lántökurnar. Sann- leikurinn er sá, að þær eru eðli- leg afleiðing af framþróuninni á íslandi seinustu árin. Vjer höfum fært. út kvíarnar á flestum sviðum og þess vegna höfum vjer orðið að taka lán. Þetta er svo sem ekki merki þess, að ísland sje illa statt. Þjóðin getur aldrei liðið skort. Hún hefir altaf nóg að bíta og brenna af eigin framleiðslu. HelQi P. Briem bankastjciri lýsir ástandinu á íslandi. I „Extrabladet" danska er eft- irfarandi grein 23. febrúar: — Meðan allur heimurinn berst örvæntingarbaráttu í viðskifta- kreppunni, og áhyggjurnar auk- ast meir og meir, er þó þjóð í einu landi blessunarlega bjartsýn. Það er á Islandi. Helgi P. Briem, bankastjóri Út- vegsbanka íslands er korninn til Kaupmannahafnar og dvelst í Palace- Hotel. Þessi bankastjóri, sem er ungur maður, aðeins 28 ára, segir margt merkilegt um land sitt. Eftir frásögn hans er alt í besta lagi á fslandi, þrátt fyrir heimskreppuna, já, það má jafnvel segja að ísland sje sem stendur Paradís, þar sem er ekk- ert atvinnuleysi, engin neyð nje sultur. Helmingur bankanna fór á hausinn. — Þjer viljið fá að heyra eitt- hvað um fjárhagsástandið á ís- landi, segir Briem bankastjóri. Jú, það er í rauninni gott eins og er. En um tíma var það ekki gott. Helmingur af bönkum vor- um — bankarnir voru tveir — fór í rauninni á hausinn. Það var íslandsbanki, en sá banki sem jeg er fyrir er áframhald af honum, og það er álitið að vjer sjeum nú komnir yfir það versta og getum lialdið áfram áhættúlaust. Snjóflóðið vestra sem varð Birynjólfi Jónssyni að bana. Þep:ar þið kaupið blautsápu munið þá að biðja um Hreins krystalsápu Hún fæst altaf ný tilbúin, úr bestu efnum, og hennar góðu þvottaeigin- leikar eru löngu viðurkendir. fslensk sápa fyrir Islendinga \cttaumann Sportvðrnhús Reykjavíknr l'at.neyri, 5. mars 1931. Hjer á Patreksfirði varð sorg- legt slys í gær. Tveir menn, Byrgir Thoroddsen og Brynjólfur Jóns son, fóru í fyrradag frá Vatnsdal og inn að Hvalskeri, til að setja upp viðtæki. — Hjeldu þeir heim- Jeiðis í gær og lentu í snjóflóði milli Kvígyndisdals og Vatnsdals, þar sem þeir áttu lieima. Þeir gengu í hlíðinni eftir vegin- um og komu að gili, innan við Vatnsdah Veður var þannig, að um morguninn fenti afskaplega mikið en stytti upp um klukkan tvö og byrjaði þá að rigna. Þegar þeir komu að gilinu fanst þeim það óárennilegt, en lögðu þó af stað yfir það. Fór Brynjólfur á undan, en Byrgir hikaði lítið eitt við. Þegar Brynjólfur var nærri kom- inn yfir um, hljóp snjórinn fraín og var þá Byrgir lagður af stað yfir gilið. Hljóp þá snjórinn fram og lentu báðir í flóðinu. Byrgir misti meðvitund stundarkorn, en gat. svo rifið sig upp úr snjónum. Var hann að því kring um 20 mín- útur. Sá hann hvergi til Brynjólfs, en flýtti sjer út. að Vatnsdal til að safna mönnum. Var þá stúlka send inn að Kvígyndisdal og söfnuðust. 7 menn af báðum bæjunum. Nokk- uru seinna fór Byrgir inn að Kvíg- yndisdal og hringdi hingað til að fá mannhjálp og rekur. Þess má geta Vatneyringum t.il maklegs hróss, að þeir brugðu fljótt og vel við. Fóru 20 menn eftir skamma stund yfir um fjörð- inn og voru komnir þangað kl. 5. Snjóflóðið tók yfir svæði, hjer um bil 300 metra langt og 30 metfa breitt, en á dýpt var það kring um 4 metrar. Var nú byrj- að að grafa að neðan, og höfðu haldið áfram til klukkan 12 í nótt og byrjað aftur kl. 9 í morgun. Eftir skamma stund, fanst fyrir einhverju með lirífuskafti og var svo grafið þar niður. Fanst þar Jík Brynjólfs, er lá á grúfu og var það flutt iit að Vatnsdal. Ofan á honum var rúmlega metra þykkur snjór. Brynjólfur sál. var rúmlega tví- tugur, líkl-ega 23 ára. Var hann duglegur maður'og áræðinn. Hann var ókvæntur. Þar eð ekkert var þiðnað frá andliti lians, lítur út fyrir að hann hafi kafnað fljótt. — En hvernig líður þjóðinni, þeir sjö menn, sem komu fyrst þá annars? < grafið mikið og leitað með hrífu- — Henni líður prýðilega. Vjer sköftum til og frá um svæðið Var Hver.ig dó Hntí.ée. Tilgáta Vilhjálms Stefánssonar. — Þegar eftir að hinar jarð- nesku leifar þeirra Andrée og Fraenkels fundust á Hvíteyju, var var farið að ræða um það hvern- ig þeir myndu hafa dáið. Það var au'Vijeð ao þeir I'ófðu*ekki fengiþ skyrbjúg, og ekki liöfðu þeir dáið úr hungri, því að nógur matur var hjá þeim, og ekki úr kulda, því að þéir höfðu prímus og olíu. Villijálmur Stefánsson kom þá þegar fram með þá tilgátu að prímusinn mundi hafa drepið þá, og nú virðist svo, sem fleiri fróðir menn hallist að þeirri skoðun. Norska blaðið „Tidens Tegn“ átti nýlega tal um þetta við gas- sjerfræðing norska hersins og fór- ust. honum meðal annars orð á þessa leið: — Jeg tel það óhugsandi að þeir hafi. dáið úr ljósreyk frá prímusnum, því að primus fram- leiðir ekki eiturgas. í vetrarskóla liersins höfum vjer reynt ýmis hit- unartæki og liafa prímusar reynst bestir. En þar sem Vilhjálmur

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.