Morgunblaðið - 05.04.1931, Qupperneq 7

MOKGUNBLAÐIÐ
7
Tilkynning
nm síldarloforð til Síldarverksmiðju ríkisins á Siglufirði.
Þeir, sem vilja lofa síld til vinslu í Síldarverksmiðju
i'íkisins á Siglufirði á næstkomandi sumri, skulu innan 10.
líiai n. k. hafa sent stjórn verksmiðjunnar símleiðis eða
skriflega tilkynningu um það. Útgerðarmaður skal til-
kynna'hvaða skip hann ætlar að nota til veiðanna, einnig
hvort hann vill skuldbinda sig til þess að afhenda verksm.
alla bræðslusíldarveiði skips síns, eða skipa, eða aðeins
hluta veiðinnar. Þau skip, sem afhenda verksmiðjunni alla
veiði sína, eða alla bræðslusíldarveiði sína, ganga að jafn-
aði fyrir þeim skipum með samninga og afgreiðslu, sem
aðeins hafa verið skuldbundin til að afhenda hluta af
bræðslusíldarveiði sinni, eða J^afa enga samninga gert fyr-
irfram.
Verði meira framboð á síld, en verksmiðjustjórnin tel-
Ur sýnilegt að verksmiðjan geti unnið úr, hefir stjórnin
óbundnar hendur til að ákveða, af hve mörgum skipum
verksmiðjan taki síld til vinslu. Ef um framboð á síld til
vinslu er að ræða frá öðrum en eigendum veiðiskips, skal
sá, er býður síldina fram til vinslu, láta fylgja skilríki fyr-
iv því, að hann hafi umráðarjett á skipinu yfir síldveiði-
fímann. .. ....,
Verksmiðjustjórnin tilkynnir fyrir 10. júní n. k. þeim,
sem boðið hafa fram síld til vinslu í verksmiðjuna, hvort
hægt verði að veita síldinni móttöku og skulu þá allir þeir,
sem lofað hafa síld til verksmiðjunnar og stjórnin hefir
ákveðið að taka síld af, hafa innan 20. júní n. k. gert samn-
ing við verksmiðjustjórnina um afhendingu síldarinnar.
Að öðrum kosti er verksmiðjunni ekki skylt að ’taka á móti
lofaðri síld.
Siglufirði, 28. mars 1931
Stjórn Síldarverksmiðju ríkisins.
Þormóður Eyjólfsson.
Guðmundur Skarphjeðinsson Sveinn Benediktsson.
Til söln
h smálesta bátur með 32 hestafla Tuxham vjel. Hvert
fveggja í ágætu standi.
Upplýsingar gefur Magnús Guðmundsson skipasmið-
Ur í Reykjavík, símar 76 og 1076.
íttmisk fataíttdttstttt littttt
&au3ftveg 34 ^tmi: 1300 ^Metjhjautk.
Bi’eiusnm nú gólfteppi ai öllnm stærðnm og gerðnm.
Loka-erindi
próf. Erik Abrahamaens.
S.l. mánudag hjelt prófessor-
inn áfram sögunni um leikræna
tónlist, er Gluck hóf endurbóta-
starf sitt á aðferðum og hátt-
um „neapolitanska skólans“.
Beindist það starf eingöngu að
óperum alvarlegs efnis (opera
seria), en gamanleikir (opera
buffa) hjeldust áfram með
sama lagi og verið hafði. í
þeim síðarnefndu var öll áhersl-
um sjerstökum viðburðum, hug-
tökum, hugmyndum og tilfinn-
ingum, en talaði því næst um
kímni eða glettni alment cg
fræðikenningar hinna lærðu
manna um eðli þess, sem mönn-
um þykir spaugilegt. 1 ljósi einn
ar af þessum kenningum ■—
,,fiktionsteoriunnar“ (látalætis-
kenningu mætti e. t. v. kalla
hana á íslensku) tók nú pró-
fessorinn tónlist til athugunar
og nefndi mörg dæmi um
glettni eða spaug í verkum eft-
ir alkunn tónskáld, en þó eink-
um eftir Beethoven, er prófoss-
art — mesta óperuskáld ver-
aldarinnar („konungur óper-
anna“), sem hjer tók í taum-
ana. — Nokkru fyrir daga Moz-
arts hafði komið upp ný teg-
und leikrænnar tónlistar -—
söngleikirnir þýsku (Singspiel).
Þessir söngleikir voru vinsælir
mjög í Wien einmitt um það
leyti eða skommu áður en Moz-
art samdi hinar Ódauðlegu,
óperur sínar.. Var lítið í þá bor-
ið (gagnstætt því sem átti sjer
stað um neapolitönsku óperurn-
ar), enda komu oftlega fyrir 5
þeim óbrotin og alþýðleg lög.
— Upp úr þessum fyrirmynd-
um — óperum Glucks og söng-
leikunum — skóp Mozart nýj-
an óperustil, er segja má að
feli í sjer alt hið snjallasta, er
kunnugt var áður, hafið í hærra
veldi og mótað af goðborinni
snild hans. „Brúðkaup Figar-
os“, „Konuránið úr Seraillet“.
„Don Juan“ og „Töfraflautan*1
eru þannig í raun og veru söng-
leikir (Singspiel) eða gaman-
leikir (opera buffa) á Mozarts
vísu. í þeirri einu óperu, sem
Beethoven gerði („Fidelio"),
má finna hinn nýja Mozarts-
stíl, er Beethoven umskapar
vitanlega eftir sínu höfði og
notar í fyrgreindu verki við
efni, sem er að sumu leyti mjög
sorglegt. — í höndum „róman-
tísku“ tónskáldanna (Weber,
Spohr, Marschner, Cherubini,
Meyerbeer, Rossini) spillist
ðperan, líkt því sem orðið hafði
í höndum neapolitönsku höf-
undanna — þó ekki af við-
hafnarsöngnum (koloratúr-
söngnum), heldur af þeim
mörgu og miklu ljóðrænu arí-
um, sem urðu að sjerstæðum
,,númerum“, er öll athygli
manna tók að snúast um. Af
sönglestrinum (recitativum)
varð þá lítið eftir annað en
stuttir spottar, sem voru helst
til þess ætlaðir að tengja „nú-
merin“ saman. — Richarri
Wagner leitaðist við að ráða
bót á þessu, í hinum seinni
óperum sínum, með því að takí
upp „talsöng“, er stroymir á
fram stanslaust eins og elfa, en
ekki fara tónskáld vorra tíma
að hans dæmi. Um það er ekki
að villast, að í hinum nýrri.
,,moderne“, óperum, hefir söng-
urinn, músikin, náð yfirtökum.
enn á ný, svo að textanum eru
ekki gerð jafngóð skil.
Sjöunda og síðasta erindi
próf. Abrahamsens var um
kímni eða glettni (humor) í
tónlist. Ræddi hann fyrst um
vandkvæði þau, sem eru á því
■ að greina frá eða lýsa með tón-
Silvo
silfurfægilögur
er óviðjafnan-
legur á silfur,
plet, nickel og
alumineum
Fæst í öllum
helstu verslun-
um.
an á söngnum, enn sem fyr, en
um textann og ganginn í leikn->nr*nn ne^n(li >.hið mikla klass
um var lítið hirt. Það var Moz-|*ska kímnisskáld . Væri hann
að vísu ekki þesslegur eftir
myndum að dæma, enda væri
oftar talað um hann sem harma-
skáldið mikla. Prófessorinn bar
ekki á móti því, að það væri
rjettnefni, en hann hjelt því
fram, að Beethoven væri þar
að auki mesta kímniskáld, sem
tónlistin kynni frá að segja, og
kæmi það einkum fram í
„scherzo“-þáttunum í symfoni-
um, klaversónötum og kammer-
músik meistarans. Skýrði pró-
fessorin alt þetta mál rækilega,
þótt hjer verði ekki sagt frá því
nánar. — Að lokum þakkaði
hann góðar viðtökur. Kvað
hann áhuga og eftirtekt til-
heyrenda sinna hafa glatt sig
mjög, og óskaði hann þess, að
nokkurt gagn mætti hljótast af
komu sinni hingað. Mintist
hann í þessu sambandi á gamla
íslenska sálmasönginn og þjóð
lögin, er hann taldi mikilsvert
og aðkallandi rannsóknarefn'
fyrir ungan, íslenskan tónvís-
indamann.
Um fyrirlestra próf, Abra-
hamsens hygg jeg að allir sjeu
sammála, sem á þá hlýddu.
Þeir voru fullir af margskonar
fróðleik, skarplegum athugun
um og afbrigða-skemtilegir,
enda fluttir af mikilli mælsku
Var honum þakkað „ex audia-
torio“ og loks kvaddur með
húrrahrópum.
Sigf. E
Eitthvað til að pala af!
um hag bresku verkalýðsstjettar
innar, með tilliti launa, vinnutíma
og dýrtíðarinnar. Og það, sem at-
hugunin leiddi í ljós, mun vekja
undrun manna. Það er giskað á, að
árleg vinnulaun ver’kainanna og
starfsmanna sjeu £1.500.000.000
meiri en fyrir heimsstyrjöldina
Með tilliti til dýrtíðarinnar er sjer
hver verkamannafjölskylda betur
stödd en í ársbyrjun 1914, þ. e
hefir 20% meira til þess að láta
af hendi rakna til nauðsynja og
annars. Verkamaðurinn, sem 1913
fjekk tveggja sterlingspunda viku
laun fær nú þrjú sterlingspund
og tíu shillings. Ef þessum tveimur
sterlingspundum er varið til al
gengra nauðsynja -— og sömu
kröfur gerðar um lifnaðarhætti
eyðir verkamaðurinn £2.2.0 (dýr-
tíðin hefir aukist um 55%) og
Eggiadnft - Gerdnft
og Krydd.
Úmissandi I illan bakstar.
Ferrosan
er bragðgott og styrkjandi
járnmeðal
og ágætt meðal við blóðleyöi
og taugaveiklun.
Fæst í öllum lyf jabúðum
í glösum á 500 gr.
Verð 2.50 glasið.
Mjðlkurbú Flúamanna
Týsgötu 1 og VesturBötu 17.
Sími 1287. Sími S04.
Daglega nýjar mjólkurafurðir. -
Sent heim.
Haup verkamanna
i Englaidi.
1 London, FB. í mrárs.
Eitt frjettablaðanna í London
hefir fyrir nokkuru látið fara
fram sjerstaka athugun í því skyni
^ . * < , • - verða þá eftir £20 a an til að verja
að komast að hvernig nu er astatt ( .
til aukinna þægmda. Enda er það
augljóst, að af þessu hefir leitt, að
breskir verkamenn hafa gert um-
bætur á heimilum sínum ,o"g þeir
nota sjer nú fyllilega aukin tæki-
færi til heilsubætandi irtiskemtana.
Hinar nýju iðngreinar, svo sem
framleiðsla ódýrra bifreiða, bif-
hjóla, grammófóna og við-
tækja blómgast allar, en grund-
völlurinn undir þessum iðngrein-
um öllum er aukin kaupgeta mið-
stjettanna og verkamannastjettar-
innar frá því árið 1919. Hagur
hreskra verkamanna er betri en
nokkuru sinni fyrr, að kaupgetu
til, en jafnframt launahækknn
inni hefir vinnustundafjöldinn
minkað um sex stundir. (Úr blaða-
tilk. Bretlandsstjórnar).