Morgunblaðið - 23.08.1931, Blaðsíða 5

Sunnudaginn 23. ágúst 1931.
5

Nýja stjðrnin.
Viðtöbnrnar i Alþingi.
Neðri deild.
Þegar í stað er Tr. Þ. hafði
tilkynt stjórnina í Efri deild
fór hann inn 1 Neðri deild og
las upp tilkynninguna. Kvaddi
þá Ól. Thors sjer hljóðs. Stóðu
þannig umræður um stjórnar-
myndunina í báðum deildum í
senn. Var Jónas til varnar í Efri
deild en Tr. Þ. og Ásgeir í Nd.
Fer hjer á eftir stuttur útdrátt-
ur úr umræðunum:
Ólafur Thors.
Þegar Framsóknarflokkurinn
myndaði stjórn í ágúst 1927
mun flestum hafa komið á ó-
vart að Jónas Jónsson var gerð-
ur að dómsmálaráðherra. Þessi
maður var kunnastur fyrir það
að vera ófyrirleitnasti, óráðvand
asti og grimmasti blaðamaður
landsins, og menn höfðu satt
að segja ekki gert sjer ljóst, að
það væru þessir eiginleikar, sem
sjerstaklega mættu prýða þann
mann er verða ætti æðsti vörð-
ur laga, rjettar og siðgæðis í
landinu.
Þegar á þetta v,ar minst við
þá, sem á þeim tíma stóðu að
stjórnarmynduninni, játuðu
flestir hinar „sögulegu stað-
reyndir“ um fortíð þessa manns,
en þeir færðu fram þá afsökun,
að þessi maður væri gæddur
margvíslegum kostum, sem
myndu gersamlega yfirgnæfa
ókosti hans, þegar ábyrgð ráð-
herradómsins færðist yfir hann.
Jónas Jónsson hefir nú á fjög
urra ára valdaferli sínum gefið
þessum einföldu dýrkendum sín
um ágætt tækifæri til að kynn-
ast hlutfallinu milli kosta hans
og ókosta. Þeir hafa fengið
dóm reynslunnar fyrir því,
hvort kostir þessa manns hafa
fyrir áhrif ráðherraábyrgðar-
innar yfirgnæft ókostina eða
hvort það eru ókostirnir sem
þrátt fyrir ráðherraábyrgðina
hafa gersamlega skyggt á
kostina. Eg ætla engan dóm að
kveða upp um þetta, enda þarf
eg þess ekki, því Framsóknarfl.
hefir sjálfur kveðið upp þann
dóm, þegar Jónasi Jónssyni var
vikið úr ríkisstjórninni í apríl-
mánuði síðastl.
Framsóknarflokkurinn mun
hafa skilið, að með þingrofinu
var bikar synda hans svo barma
fullur að ekki varð hjá því kom
ist að sýna vott iðrunar og yfir-
bóta. Flokkurinn mun hafa tal-
ið rjett að láta koma í ljós' að
vart hefði orðið fyrirbrigðis,
sem nú annars hafði borið lítið
á hjá flokknum: Sómatilfinn-
ingar. Og það í svo ríkum
mæli, að meiri hluti flokksins
hefði fengið aðkenning! sem
þá strax leiddi til þess að flokk-
urinn þóttist ekki lengur geta
lotið valdi þessa grimdarfulla
ofstopamanns. En þessi sóma-
tilfinning Framsóknarmanna
átti ekki að verða ellidauð. Nú
þegar, eftir eina fjóra mánuði
er hún borin út, og satt að segja
er það svo, eftir því sem nú er
fram komið, — eftir að hans
hátign, konungurinn, eftir til-
mælum hæstvirts forsætisráð-
herra hefir reist sómatilfinn-
ing Framsóknar legstein í líki
Jónasar frá Hriflu í dómsmála-
ráðherrasæti, þá eru margir
farnir að efast um að hún hafi
nokkurntíma verið til. Menn eru
farnir að efast um að það hafi
verið blygðunin, vegna samá-
byrgðar á ódæðum Jónasar
Jónssonar, sem rjeði því, að þess
um manni var vikið úr stjórn-
inni. Menn eru farnir að hallast
að því, að það hafi verið hræðsl
an við afleiðingarnar af þessari
meðábyrgð sem olli því', að
þeir sem á hærri stöðum hafa
verið nefndir „bændalyddur“
fyltust þeirri dirfsku að reka
harðstjórann af höndum sjer.
Þegar nú J. J„ eftir að Fram-
sókn hafði „tekið hann af“ í
aprílmánuði, birtist hjer að nýju
í ráðherragerfi, mætti þykja
rjett, eftir þessa upprisu holds-
ins, að halda yfir honum dóms-
dag og bregða upp mynd af
fyrra ráðherralíferni hans. Jeg
mun þó ekki gera þetta að þessu
sinni, meðfram vegna þess, að
allrr deildarmenn þekkja synda-
registur þessa manns og flest-
ir vita, að þar er hver stafur
sannur. En um hitt vil eg fara
fám orðum, hvert viðhorfið er
nú í þjóðlífinu.
Brá ræðum. nú upp mynd af
því ástandi, er ríkir hjer á landi
og sýndi fram á, að aldrei í
manna minnum hefðu afkomu-
horfur verið verri, aldrei svart-
ari blika í lofti. Þegar svo stæði
á væri það skylda allra stjórn-
málaflokka, að láta einkis ó-
frestað til þess að fleyta yfir
örðugleikana. Þegar svo sjer-
staklega stóð á, mundi víðast
annarstaðar sóttst til sem bests
samstarfs. Ekki kvaðst ræðum.
þó hafa gert ráð fyrir að Fram-
sókn leitaði víðtækrar samvinnu
utan síns eigin flokks, en hins
mátt vænta, að flokkurinn
gerði það tvent, að tefla fram
þeim sinna manna er líklegast-
ur væri til góðs samstarfs og að
forðast alt það, sem beinlínis
tægði öðrum stjórnmálaflokk-
um frá samvinnu um úrlausn
erfiðustu viðfangsefnanna.
Hvort tveggja þetta hefir Frs.
þverbrotið. Útnefning J. J. væri
hnefahögg á helming þjóðarinn-
ar. Um líkurnar fyrir samstarfi
ráðherranna gætu menn gert
sjer hugmynd með því að kynna
s.ier sögu stjúrnarmyndunarinn-
ar. Það er alkunna, að þeg-
ar í stað er niðurstaða kosning-
anna varð kunn krafðist J. J.
þess, að Tr. Þ. afhenti honum
forsetaráðherradóminn. Tr. Þ.
svaraði með því að reyna að
bægja J. J. úr stjórninni. Þessi
togstreita hefir staðið alt þing-
ið. Ásgeir Ásg. hefir haft for-
ystu þeirra, sem þverneituðu að
styðja stjórnina ef J. J. væri í
henni. Voru þeir alls 7, þeir Jón
í Stóradal, Bjarni Ásg„ Bern-
hard Stef., Lárus í Klaustri, Páll
Fermannsson, Halldór Stefáns-
son og Ásgeir. Andstaðan gegn
•iónasi væri þessum mönnum til
sóma. Hitt væri minni heiður að
hafa heykst á öllu saman og vera
nú ekki að eins orðinn stuðn-
ingsmaður J. J„ heldur líka sam
verkamaður. Það væri þó í al-
mæli að Á. Á. hefði haft litlar
mætur á J. J„ og staðið fyrir
því’ að J. J. var rekinn úr stjórn
inni eftir þingrofið í vor, og
ekki farið dult með, að það
væri beinlínis gert í því skyni
að girða alveg fyrir að J. J.
yrði oftar ráðherra., jafnvel
þótt svo færi að Framsókn kæm
ist í meiri hluta. Það væri auð-
velt að hindra það, að J. J. yrði
ráðh. aftur. Hitt gæti reynst
erfiðara að reka hann úr stjórn-
inni ef kosningar ynnust. Þetta
voru orð Framsóknarmanna eft-
ir þingrofið. — Og þá er sagt,
að J. J. beri ekki mikla virð-
ingu fyrir Á. Á. Gat J. J. jafn-
vel ekki stilt sig um að reyna
að spilla kosningu Á. Á. í vor,
eins og kunnugt er orðið úr
rógsbrjefi því, er hann sendi í
kjördæmi Ásgeirs.
Hvernig halda menn nú, að
samvinnan verði hjá þessum
mönnum? Er nokkur sá, að
hann geti vænst þess, að slík
stjórn reynist fær um að leysa
óvenjulega örðugleika?
Þá vjek ræðumaður máli sínu
að Á. Á. Sýndi fram á að Ásg.
hefði flekkað skjöld sinn með
því að gerast meðverkam. J.
J: Hefði Ásg. með þessu lagst
lægra en nokkur hefði ætiað
honum.
Þó er sá einn, sem hefir +ók
á því, að gera enn minna úr
Ásg. en hann hefir sjálfur gert
úr sjer með því að taka nú við
þessu embætti, og sá maður er
Jónas frá Hriflu. Hann veit,
að með hverju nýju ódæði sem
hann fremur, þá fellur nýr
blettur á lítt flekkaðan skjöl 1
Ásg. Jónas Jónsson vinnur sjer
ljett í óþrifaverkunum, en auk
þess veit Ásg. vel að J. J. mundi
ekki spara neitt ómak til þess,
að gjöra veg Ásg. sem minstan.
Ásg. veit það, að andúð hans,
og andúð flestra sæmilegra
manna innan Framsóknarflokks
ins gegn Jónasi Jónssyni
stafar ekki af þeirri löggjöf,
sem hann hefir barist fyrir,
hans afrek í þeim efnum eru
heldur lítil, og fæst þess eðlis,
að hægt sje að leggja fæð á
menn af þeim sökum, en hitt
veldur, að athæfi hans í ráð-
herrastóli hefir verið með þeim
hætti, að það er óverjandi, og
hvert hans athæfi í ráðherra-
stól verður í framtíðinni það
getur Ásg. ekki haft minstu á-
hrif á. Hann getur einungis tek
ið það ráð að fara frá völdum,
ef hann unir ekki ódæðunum
sem þar verða framin. En hann
verður að afsaka þótt hinir
kunnugri menn efist um þrek
hans til þess að gjöra það á
móti sínum flokki að láta af
völdum, hversu hátt, sem alda
andúðarinnar gegn framferði
með-verkamanns hans kann að
rísa í brjósti hans, þar sem han
nú brast þrek til þess, að neita
að verða ráðherra.
Jeg skal svo ekki fara miklu
fleiri orðum um það, hvernig
viðhorf og aðstaða öll er nú í
TIRE & RUBBER EXPORT CO.,
Akran, Ohio, U. S. A.
Gegn stað greiðslu selst GOODYEAR gúmmí — besta bílagúmmí-
ið, sem til lan'dsins flytst — fyrst um sinn við þessu verði:
DEKK: SLÖNGUR:
32 X 6 S.S. AWT HD Extra Extra Kr. 138.601 10.50
32 X 6 S.S. PF HD 10 strigal. — 100.65j
30 X 5 S.S. AWT HD 10 — — 95.00] 8.10
30 X 5 S.S. PF HD 10 — — 72.8oj
30 X 3»/* BE AWT HD 6 — — 37.30] 4.00
30 X 3>/2 BE PF HD 4 — — 17.35j
30 x 6.00 — 18 AWT HD 6 strigal. Kr. 57.45 6.55
29 x 5.00 — 19 AWT HD 6 — — 42.10 5.60
29 x 5.50 — 19 AWT HD 6 — — 53.601 c cc
29 x 5.50 — 19 PF HD 6 — — 44.90J D.OD'
28 x 4.75 — 19 AWT HD 6 — — 39.80 5.60
32 x 6.00 — 20 AWT HD 6 — — 72.15 6.80
30 x 5.00 — 20 AWT HD 6 — — 43.55 5.75
29 x 4.75 — 20 AWT HD 6 — — 41.00
29 x 4.50 — 20 AWT HD 6 — — 35.55 5.60
30 x 4.50 — 21 AWT HD 6 — — 36.70
Allar aðrar gúmmístærðir en þær, sem hjer em upptaldar, má
panta, og geta þær fengist með nokkurra daga fyrirvara.
Með því að nota GOODYEAR getið þjer ekið hraðara en á
nokkuru öðru gúmmíi. Það hitnar aldrei og gefur mýkstan akstur.
SUPERTWIST-uppistaðan er leyndardómur GOODYEAR-fje-
lagsins, sú sterkasta, sem hingað til hefir verið fundin.
GOOD.YEAR er sterkast, ódýrast og best fallið til notkunar
á misjöfnum vegum. ,
Reykjavík, 18. ágúst 1931.
P. STEFÁNSSON,
aðalumboðsmaður Goodyear á íslandx.
Verðbrejdingar áskildar án fyrirvara.