Morgunblaðið - 27.03.1932, Síða 3

MORGUNBLAÐIÐ
x
■9
m
9
9
•*»
m
s
3
■*
éPlorgiuiHaMd
Otffef.: H.f. Arvakur, RirkJlTtt.
Xltstjörar: Jön KJart&nsaon.
Valtýr Stef&naaon.
Rltatjörn ogr afgrrelOala:
Auaturatrœtl 8. — Slml 100.
Auglýaingaatjörl: H. Hatbarc.
AUKiyalngraakrifatofa:
Auaturatrætl 17. — Slml 700.
Helmaalmar:
Jön KJartanaaon nr. 741.
ValtÝr Btef&naaon nr. 1110.
B. Hafberg: nr. 770.
JLakrlftagrJald:
Innanlanda kr. 1.00 & m&nuOl.
Utanlanda kr. I.Sb & m&nnOL
I lauaaaölu 10 aura elntakiO
10 aura meO Leabök.
Baráttan við ranglætið.
Hvernig AfturhaldiÖ ætlar að
traðka á rjetti sveitanna.
Smitanði
heilahimnubólga.
Sjúkdómur, sem hjer hef-
ir ekki þekst áður.
Hvað verður gert til sdttvarnar-
ráðstaf ana ?
Fyrir fáum dögum kom sjúkl
ingur á Landsspítalann, sem
.hefir smitandi heilahimnubólgu,
eða heilasótt. Er það 7 ára göm-
telpa, sem á heima inn á
Rauðarárstíg. Sjúkdómur þessi
hefir aldrei þekst með vissu
hjer á landi fyrri en nú, sótt-
kveikjan ekki fundist. En G.
IBjörnson, fyrverandi landlæknir
þóttist þekkja sjúkdóm þennan
hjer fyrir nokkrum árum.
Um sjúkdómstilfelli þetta
:sagði Jón Hj. Sigurðsson læknir
Morgunblaðinu í gærkvöldi:
Sjúkdómur þessi þekkist sem
farsótt í útlöndum, og er stund-
um mjög skæð, um 60—80%
deyr af því fólki, sem fær veik-
ina. Mest ber á veikinni meðal
.yngra fólksins, sem hefst við í
ljelegum húsakynnum. Talsvert
•er hægt að hefta útbreiðslu veik
innar með „serum“, og draga
úr verkunum hennar. Hefi eg
gert ráðstafanir til þess, að
r,,serum“ það sem notað er, komi
hingað með næstu ferð frá út-
löndum.
Sjúklingurinn er einangraður
í Landsspítalanum eftir ströng-
ustu reglum.
En eg sje ekki, segir læknir-
inn, að hægt sje að gera nein-
ar verulegar ráðstafanir til þess
að hefta útbreiðslu veikinnar,
nema rannsóknastofa háskólans
•taki aftur til starfa.
Yfirleitt er ekki hægt að reka
lijer fullnægjandi læknis- og
sóttvarnarstörf, nema rann-
sóknastofan sje starfandi, án
Jiennar eru aðgerðir okkar lækn
•anna oft og einatt ekki annað
en fálm, sem bygt er á ágisk-
unum. Við þurfum stöðugar og
tryggar sýklarannsóknir, og að-
;stoð hinna æðri læknavísinda
Sýklar þessarar heilasóttar
lifa í hálsi manna. Til þess að
sóttvarnir í þessu tilfelli sjeu í
lagi, þarf að gera víðtækar rann
sóknir á mönnum, sem umgeng-
ist hafa hinn sjúka. Það þarf að
taka föstum tökum á þessu
máli þegar í byrjun.
Áður í gær hafði Mgbl. haft
tal af landlækni um málið. •
Hann vildi ekki gera mikið úr
því, taldi vafasamt hvað hægfc
væri að gera í sóttvörnum. —
Stundum er veiki þessi ekki sem
farsótt, sagði hann, stingur sjer
að eins niður, eitt og eitt tilf elli,
án þess nokkur ferill verði rak
inn.
I.
Þeir, sem best þektu hugar-
far forsætisráðherra, voVu
aldrei í vafa um, að það var
ekki rjettlætistilfinningin, sem
knúði hann á sumarþinginu í
fyrra, að flytja tillögu um skip
un milliþinganefndar í kjör-
dæmamálinu. Ætlún ráðherr-
ans var sú frá upphafi, að
tefja fyrir framgangi rjettlæt-
ismálanna.
Þetta er nú berlega komið
á daginn.
Milliþinganefndin skyldi ljúka
störfum áður en Alþingi kæmi
saman 15. febr. s. 1. Fulltrúar
Sjálfstæðisflokksins og Alþýðu
flokksins í nefndinni höfðu bor-
ið fram sínar tillögur í kjör-
dæmamálinu löngu áður en
starfstími nefndarinnar var
útrunninn. En fulltrúar stjórn-
|arflokksins báðu jafnan um
frest. Að lokum báru þeir fram
káktillögur (um fjölgunina í
Rvík o. s. frv.), sem voru ekk-
ert annað en staðfesting á þeim
órjetti, sem nú ríkir, enda var
ekki við þeim litið af fulltrú-
um hinna flokkanna.
Þegar svo þing kom saman,
fluttu fulltrúar Sjálfstæðis-
flokksins og Alþýðuflokksins
frumvarp um breyting á stjórn-
arskránni, sem tryggja skyldi
öilum flokkum þingsæti í rjettu
hlutfalli við kjósendatöluþeirra.
Þessu frv. var vísað til sjer-
stakrar nefndar, stjórnarskrár-
nefndar.
Afturhaldið átti tvo fulltrúa
í þessari nefnd. Þeir byrjuðu
þegar að leika sama leikinn
og samherjar þeirra í milli-
þinganefndinni. Þeir kváðust
mundu bera fram í nefndinni á-
kveðnar tillögur í kjördæma-
málinu og báðu um frest til
þessa. Þeir fengu frest hvað eft
ir annað, en aldrei komu til-
lögurnar.
Var nú sýnilegt að þessi
skrípaleikur var enn á ný leik-
inn aðeins til þess, að tefja fyr-
ir framgangi rjettlætismálanna.
Var því gengið hreint að verki
og atkvæði látin skera úr í|
nefndinni um stjórnarskrár-
frumvarpið, sem tryggir flokk-
unum jafnrjetti. Kom þá í ljós
hið rjetta hugarfar Afturhalds-
ins. Það fjekst ekki til að vera
með.
II.
Málsvarar afturhalds og
ranglætis innan þings og utan,
hafa látið á sjer skiljast, að
ranglætið, sem fylgir núverandi
kosningatilhögun myndi hverfa
að mestu, ef fjölgað yrði þing-
mönnum í Reykjavík. Af því
leiðir, að Afturhaldið er sí og
æ að japla á fjölgun þingmanna
í Reykjavík, um helming eða
jafnvel meira.
Reykvíkingar hafa hingað
til ekki verið í sjerlega miklu
áliti hjá Afturhaldinu. — Þeir
hafa verið svívirtir allra manna
mest í Tímanum og á fundum
úti um sveitir. Svo rótgróið
hefir hatur Afturhaldsins ver-
ið til Reykvíkinga, að fjöldi
skattafrumvarpa hafa komið
fram á þingi, sem eingöngu er
stefnt til íbúa höfuðstaðarins.
Slík skattaofsókn gegn nokkr-
á, að Reykvíkingar láta ekki
kaupa sig til slíkra hermdar-
verka.
Dagbók.
i. o. o. f. = O. b. 1. p. =
1133298 V* = Hr. st.
□ Edda 59323297 — Fyrirl.
Veðrið (laugardagskvöld kl. 5):
Hjer á landi er hlý SA-átt all-
t
Síra Hrni Bjðrnsson
prófastur frá Görðum andaðist í
gærmorgun að heimili sínu í Hafn-
jarfirði. — Hans verður getið síðar
hjer í blaðinu.
um hluta þegnanna þekkist þvöss við SV-land. Hiti víðast frá
hvergi í siðuðu þjóðfjelagi.
Þegar þannig er athugað hug-
arfar Afturhaldsins til Reykvík-
inga, hlýtur það að koma mönn-
um undarlega fyrir sjónir, að
nú skuli Reykjavík alt í einu
boðið upp á að tvöfalda sína
þingmannatölu. Mundi ekki eitt-
hvað liggja á bak við þetta hjá
Afturhaldinu? Jú, vissulega. —
Enda leynir það sjer ekki, hvar
órjetturinn á nú að koma þyngst
níður.
III.
Nýútkomnar hagskýrslur
sýna, að hin rangláta kosninga-
tilhögun, sem nú ríkir, er ekki
að eins órjettur á Reykvíking- Pjetursdóttir, Baldursgötu 26.
5—9 st. Úti fyrir N-landi og Vest-
fjörðum er kaldara, 1—2 st., og
vindur er þar allhvass á A og NA.
í flestum landshlutum er nokkur
rigning og þoka á A-landi. Nú mun
ný lægð vera að nálgast sunnan að,
Náttúrufræðifjelagið hefir sam-
komu í náttúrusögubekk Menta-
skólans mánudaginn 28. þ. m. (ann
an í páskum) kl. 8% síðd.
Morgunblaðið er 8 síður í dag
og Lesbók.
Hjálpræðisherinn. Samkomur í
dag: Helgunarsamkoma kl. 10%
og verður hún líklega þess vald- ,^rd' Sunnudagaskóli kl. 2 síðd. Úti-
andi að aftur livessi á A hjer syðra (6í'm^oma a úækjartorgi kl. 4 ef
á morgun rtveður leyfir. Stabskapt. Arni M.
Veðurútlit í Rvík í dag: Vax- Póhannesson stjórnar. Hjálpræðis-
andi A-kaldi. Dálítil rigning og I amlíoma úl. 8 Adjutant F. D.
L1ýtt j íolland talar. Lúðraflokkurinn og
Ahnennur fundur kaupsýslu- trensjasveitin aðstoða. Allir vel-
manna verður haldinn í Kaupþings tomnm • páskadag verður liljóm-
salnum á morgun kl. 5 síðd. Rætt
yerður um verslunarskólahúsið á
Grundarstíg. Sjá nánar í augl. í
blaðinu í dag.
Fiimtugsafmæli á í dag Guðlaug
um, heldur og á fjölda kjós-
endum víðs vegar um land.
Við síðustu Alþingiskosning-
ar fengu frambjóðendur Sjálf-
stæðisflokksins eftirfarandi at-
kvæðatölu í 14 kjördæmum, en
engan fulltrúa:
í Mýrasýslu 349, Dalasýslu
310, Barðastrandarsýslu 332,
V.-lsafjarðarsýslu 233, Stranda-
sýslu 143, Húnavatnssýslum
692, Eyjafjarðarsýslu 540, Suð-
ur-Þingeyjarsýslu 216, Múla-
sýslum 956, Skaftafellssýslum
515 og Árnessýslu 546. Þetta
er samtals 4828 atkvæði.
í þessum sömu kjördæmum
Frá Akureyri er símað í gær
Fiskafli er nú ágætur á firðinum.
Stöðugt einmuna blíðuveður. Blómi
farin að springa út í lystigörðum í
bænum. Eru þess fá dæmi um þetta
Jeyti árs.
Kappglíma drengja um K. R,-
skjöldinn fer fram á annan páska-
dag kl. 4% í K. R.-húsinu. Kepp-
endur eru bæði frá K. R. og Ár-
mann.
eikahátíð kl. 8 síðd. Lúðrasveit og
2 manna strengjasveit spila. Kapt.
váva Gísladóttir stjórnar.
Sjómannastofan. Samkoma á
áskadag kl. 6 síðd. Sigurður Páls-
on talar. Á annan páskadag sam-
. poma kl. 6 síðd. Allir velkomnir.
Sextugsafmæli á á morgun Helga
hnarsdóttir, Bergstaðastræti 20.
Trúlofun. Nýlega hafa opinberað
rúlofun sína ungfrú Elín Skúla-
óttir í Keflavík og Wilhelm Ellef
en bílstjóri í Keflavík.
Mullersskólinn. Nýtt þriggja
anánaða leikfimi námskeið fyrir
(börn, innan skólaskyldu aldursi
Jbyrjar 1. apríl.
| Skipafrjettir. Gullfoss er á leið
Goðafoss
ór frá ísafirði í gærmorgun áleið-
jis til Siglufjarðar. — Bníarfoss
Knattspyrnukappleikur verður ._ , „
.nv , . , .. Id Kaupmannahainar
haður a morgun mmli besta knatt-1 , „ , -ý ,
spyrnufjelags íslands (K. R.) og
sjóliða af enska herskipinu „God-1, „
W'.Sjóliðarþessirhafanúund-!^./11 fLonfdo,V ~
ianfarið kept við Víking (æfingu) J>e«if°ss for fra Hamborg i fyrra-
og kappleik við Fram síðastL - Selfoss kom hmgað i gær-
,r ™ 1 -
f„?riofoUí?.fl°kía™eí1„n. nienn í liði ensku sjóliðanna, jafn- mokafli í Stokkseyri. Þaðan ganga
yel nokkrir úr úrvalsliði enskaÚ bátar og fengu flestir þeirra 15
lotans. Verður þetta án efa mjög ftö 1600 fiska þann dag, að eins ríg-
pennandi og skemtilegur leikur. I ildan þorsk. Fiskurinn er feitur
Leigðir togarar. Þessir togarar |'Vel’ átnlíti11 °S Sen^ur jafnvel 1
afa verið leigðir yfir vetrarvertíð- braumnið, og er miklu örari
Ina: Kári Sölmundarson (leigu-en 1 net'
samtals 8856 í þessum kjör-| akar Ólafur Gíslason og Þórður,?« tvive^ ®1°, 107?
dæmum, en það fekk 18 full-lÓlafsson). Hafsteinn (Kveldúlfur), °S eíl- i ut ( s a a
trúa í þingið. |Njörður og Draupnir (Björn B 1 lK
Þegar nú Afturhaldið er að iÓlafs)
tals 1852 atkv., en engan full-
trúa.
í þessum 14 kjördæmum eru
þannig 6680 kjósendur, sem
engan fulltrúa eiga á Alþingi.
Atkvæði Afturhaldsins voru
mn
orari á
Jón Benediktsson tannlæknir
efir flutt tannlækningastofu sína
Á veiðar fóru í gær Snorri goði
og Egill Skallagrímsson.
Aðalfundur knattspyrnufjel. Vík
bjóðast til þess, að tvöfalda
tölu þingmanna í Reykjavík,
þarf enginn að láta sjer koma
til hugar, að það sje rjettlæt-
istilfinningin gagnvart Reykvík-
ingum, sem knýr það til þessa.
Nei; það er alt annað, sem
hjer liggur að baki. Það á að
reyna að fá Reykvíkinga til þess
að fremja ofbeldi gagnvart í-
búum hjeraðanna úti um land,'|(2. páskadag), eins og auglýst er ?Jm ílausn frá stjórnarstörfum
sena órjetti eru beitt Það á að |á öðrum stað í blaðinu. Það sem jhöfðu beiðst þeir Alfreð Gislason
júr Hafnarstræti og vestur á 'Oldu- Öngur var haldinn þriðjudaginn 22.
götu 3. jþ. m. í K. R.-húsinu (uppi) kl. 8%
Pjetur Sigurðsson flytur erindi 'síðd. í stjórn f jelagsins voru kosn-
jS Templaraliúsinu (stóra salnum) fr: Tómas Pjetursson form., Axel
!á páskadagskvöldið kl. 8V2 um (ándrjesson varaform., Björn Fr.
jdauða, upprisu og vorlíf. Allir pjörnsson ritari, Geir Borg brjef-
elkomnir. I itari, Erlingur Hjaltested gjaldk.,
Fiðluhljómleikar Einar Sigfús- porbjörn Þórðarson fjehirðir og
sonar liefjast kl. 3 síðd. á morgun pl.jörtur Hafliðason áhaldavörður.
kaupa Reykvíkinga með sjer-
stökum fríðindum, en traðka á-
fram á rjettlætinu, þegar röð-
in kemur að sveitakjördæmun-
um. Sjálfstæðismenn og Alþýðu
ieftir er af aðgöngumiðum verður \og Þórir Kjartansson. Jafnframt
selt við innganginn í Gamla Bíó þeiddist Axel Andrjesson lausnar
ifrá kl. 1 síðd. annan páskadag. At- jfrá formannsstöðu sakir þess, að
ihygli skal vakin á því, að þetta þann er form. Dómarafjel. knatt-
toun vera síðasta tækifærið til að jfepyrnumanna og hefir sömuleiðis
þlusta á Einar Sigfússon, áður en .jtekið sæti í Knattspyrnuráði
flokksmenn 1 sveitum og sjav- ^ fer til úttanLa JReykjavíkur. Verður Axel þó, sem
arþorpum eiga að vera rjett-l Rau cand. phil. hjelt 2.'^ð undanförnu, kennari fjelagsins.
!ausir. fefyririlestur sinn um sálrænar til- pundurinn var hinn fjörugasti og
Menn taki eftir því, að það Jraunir í Nýja Bíó síðastl. sunnu- pauk ekki fyr en um miðnætti. Er
er flokkur, sem telur sig bænda- |dag og syndi ymsar stormerkilegar (istjornin skipuð hinum bestu mönn-
flokk, er' þannig fer að ráði itilraunir, bæði fjarhrif og sefjanir. |(rm, sem undanfarin ár hafa, þó
sínu. Hann er þess reiðubúinn, |Þótti öllnm vlðstöddum mikið tilíflestir ungir sjeu, átt drjúgan þátt
* u x* i : koma. Rau heldur þriðju samkomu 5 starfi fjelagsms. Er nu hmn
a8 bjoSa Reykvikmgum upp u, ,nnan pista-toeeti íhugi og uppgangur í fjelag-
rjettlat kosnmgalog, svo fram- ^ ^ gl^
arlega sem þeir vilja vera með
vart sveitakjördæmunum
En Afturhaldið getur reitt sig
Leikhúsið. Sjónleikurinn „Jósa-
í því, að halda í órjettinn gagn- jat(í verður sýndur í Iðnó annan í
páskum kl. 8. Aðgöngumiðar eru
seldir á morgun eftir kl. 1.
5 ra, og er það von mín, að f jelagið
jmegi sem lengst njóta hinna rösku
g framsæknu manna, sem nú hafa
erið kosnir í stjórn fjelagsins.
Fjelagi.