Morgunblaðið - 19.04.1933, Blaðsíða 3

< G U NBLA' 1®
Fáðaema fannkynqi
í Uestur-5kaftafell55ýslu.
Fjöldi fjenaðar bænda í Austur-Mýr-
dal og" Skaftártungu er ýmist í fönn
eða bjargarlaust á heiðum uppi.
Samtal yið Gísla Sveinsson, sýslumann.
^SWgnttHíito^
: H.f. Árvakur, Suklarlk,
Kltatjðrar: Jön KJartanason.
Valtjr Stef&naaon.
XUtatJörn og afgrelCala:
Auaturatrætl 8. — Slaal l<0ð.
AuKlýalngraatJörl: H. Hafbar*.
Aualýalngraakrlfatofa:
Auaturatræti J7. — Slaal 1700
Halntaalmar:
Jön KJartanaaon nr. 8741.
Valtýr Stefánaaon nr. 4280.
E. Hafber* nr. 8770.
ÁakrlftaKlald:
Innanlanda kr. 8.00 * minuBl.
Utanlanda kr. 1.50 A mAnuOU
I iauaaaölu 10 aura eintaklB.
80 aura mo8 Leabök.
5ólskin 1933,
Barnavinafjelagið ,Smnargjöf‘
gefur út eina barnabók á liverju
vori, fyrir hátíðisdag fjelagsins,
sumardaginn fyrsta, og eru bæk-
ur þessar gefnar út með samnefn-
inu „Sólskin."
Sólskin 1933 er komið út. Að
þes.su sinni er það „sönn æfintýri"
er nokkrir kennarar hafa samið.
þ.e.a.s frásagnir lir ríki náttúr-
únnar, dýralífi fvr og síðar, og
nm frumstæða menn og villimenn,
eg að lokum eru sögukaflar um
menningu Egypta.
Það er skoðun ýmsra barna-
fræðara. að börnum sjeu hentugri
æfintýri úr lífinu sjálfu, úr ýms-
um fræðigreinum — sönn æfin-
týri, heldur en skáldskapur og
þjóðsögiu', er þau jafnharðan fá
að vita um að eigi sjer enga stoð
í veruleikanum. Börn, sem fróð-
leiksfús eru, vilja vita það sanna
og rjetta nm ]iað er fvrir þau ber.
Með þetta fyrir augum liefir
Sumargjöfin nú gefið út, þessa bók
•sína, sniðna fvrir börn, vekjandi
og fræðandi.
Bæjarbúar gerðu vel að opna
liana handa börnum sínum, því má
og eigi gleyma, að Sumargjöfin á
ralt gott skilið.
Kennari.
frambalds-búnaðarnðm
Á búnaðarþingi var samþykt til-
laga um að mælast t.il þess við Al-
þingi, að það láti atliuga mögu-
leikana fyrir framhaldsnám í bú-
fræði við.annan búnaðarskólann.
f greinargerð fyrir tillögu þess-
ari, og í umræðum kom sú skoðun
j ljós, að menn álitú heppilegt að
þeir sem ætluðu sjer að takast á
hendur leiðbeiningar í búnaði eða
forstöðu stærri búnaðarfram-
kvæmda, gætu fengið frekari
mentun í landinu sjálfu, en þeir
fá nú á bændaskólunum.
Með því að koma á fót fram-
haldsnámi fyrir þessa menn við
nnnan hvorn skólann, og var
Hvanneyrarskóli einkum tilnefnd-
ur, myndu kennarar skólans kosta
kapps um að afla sjer sem hag-
kvæmastrar og bestrar mentunar,
■starfið við framhaldskensluna yrði
þeim örfun, en af framhaldsnámi
þessu gæti íslensk búfræði fengið
mikinn styrk.
Ætlast Búnaðarþing til þess, að
iillögur um þetta efni verði lagðar
fyrir Alþingi.
Skíðamenn voru margir á Kol-
viðarhól um páskana, og fengu
sjer hressandi skíðagöngur. Sldða-
fjelagið fór á skírdag upp á Hell-
isheiði. Gengu menn á Skálafell og
í Tnstadal.
Þess hefir áður lítillega verið
getið hjer í blaðinu, að snjó-
kyngi væri mikið í Vestur-Skafta
fellssýslu og að menn væru
hræddir um fjenað, sem kominn
hefði verið á heiðar. Nánari
fregnir höfðu ekki borist að
austan vegna símslita, sem urðu
í skírdagsveðrinu.
í gær var síminn aftur kom-
inn í lag víðast hvar um hjerað-
ið og náði Mbl. tali af Gísla
Sveinssyni sýslumanni og fjekk
hjá honum eftirfarandi upplýs-
ingar um ástandið í Vestur-
Skaftafellssýslu.
Látlaus stórhríð í tvo sólar-
hringa.
Upp úr pálmasunnudegi byrj-
aði að snjóa eystra. Næstu tvo
daga var látlaus stórhríð, mest
um miðbik sýslunnar, austur-
hluta Mýrdals, Mýrdalssandi,
Skaftártungu og vesturhluta
Síðu.
Um miðja viku (á miðvikudag
fyrir páska) var komið fádæma
snjókyngi í sýslunni, svo að menn
muna ekki annað eins um þenna
tíma ár. Samgöngur allar tept-
ust gersamlega, aðeins fótgang-
andi menn gátu komist bæja á
milli.
Sem dæmi um fannkyngið
hjer í Austur-Mýrdal, sagði sýslu
maður, má geta þess, að á mið-
vikudag var bíll á leiðinni hing-
að úr Reykjavík (bílstj. Brand-
ur Stefánsson í Litla-Hvammi) ;
með honum voru þeir Sig. Sig-
urðsson búnaðarmálastj. og Ás-
geir L. Jónsson verkfræðingur,
er ætluðu hingað til þess að at-
huga sandfok hjer í þorpinu;
þeim var snúið aftur undir Eyja-
fjöllum, en bíllinn hjelt áfram
austur. Hann komst að Pjeturs-
ey. Þaðan fóru farþegar og bíl-
stjóri á hestum að Skammadal;
' iengra komust þeir ekki á hest-
um, en h.jeldu síðan gangandi til
i7íkur.
Mýrdalssandur hefir að heita
má verið ófær yfirferðar í viku.
Þeir, sem farið hafa yfir sandinn
'aafa orðið að fara með sjó alla
leið, fyr en nú á mánudag s. 1.,
að póstur braust yfir sandinn á
syðri leiðinni (um Álftaver),
gangandi, með hest í taumi. Póst
leiðin liggur um Skaftártungu,
en þangað gat póstur ekki kom-
d, vegna ófærðar, varð að fara
yfir Meðalland og Álftaver.
Fjenaður í voða.
Fjenaður bænda í Austur-Mýr-
dal og Skaftártungu var fyrir
bylinn kominn á heiðar, eins og
venja er til um þetta leyti árs.
Vegna látlausra bylja var ekki,
unt að komast til fjárins fyr en
á miðvikudag. Fanst þá margt f j e
aðframkomið, sumpart í fönn eða
bjargarlaust á heiðum. En vegna
ófærðar var ómögulegt að koma
fjenaðinum til húsa og ekki
heldur hægt að koma fóðri til
hans. Urðu menn að láta sjer
nægja, að draga það fje, sem
fanst þangað sem snapir voru og
skilja það þar eftir.
Menn hætt komnir.
Ahnenn óánægja er hjer yfir
veðurspám Veðurstofunnar
þessa viku, segir sýslumaður.
Spádómarnir reyndust meira og
minna rangir alla vikuna. En
verst fór skírdagsspádómurinn
með menn hjer, enda munaði
minstu, að hann yrði tveim mönn
um að bana.
Á skírdag var spáð björtu
veðri og hægviðri. Menn treystu
þessu og bjuggu sig því til ferða
til að leita að fjenu. Fóru tveir
menn úr Skaftártungu upp á
heiði; var annar þeirra Valdi-
mar Jónsson hreppstjóri í Hemru.
Er þeir voru komnir langt upp á
heiði, skall á þá stórhríð og af-
taka veður. Ekki var viðlit að
komast til bygða aftur. Þeir tóku
því það ráð að grafa sig í hellis-
skúta og þar urðu þeir að híma
næstu nótt. Næsta dag (föstu-
dag) komust þeir við illan leik til
bygða.
*
Fjártjónið.
Enn verður ekkert sagt um
það, hve mikið tjón hefir orðið á
fjenaði eysta. En menn fullyrða,
að fjöldi fjár sje undir snjó. T.
d. vantar Vigfús Gunnarsson,
bónda í Flögu í Skaftártungu um
helming af sínu fje. Á öðrum
bæjum í Skaftártungu vantar
einnig margt fje, og einnig í
Áustur-Mýrdal, einkum á Höfða
brekku. Telja menn víst, að mest
f því fje, sem vantar, sje und-
ir snjó og því hætt við, að það sje
dautt. En menn eru einnig mjög
hræddir um þann fjenað, sem er
berskjalda á heiðum, því hann
er þar algerlega bjargarlaus, ef
ekki batnar nú þegar.
Yfirleitt er háskalegur voði
búinn fjenaði fjölda bænda í
sýslunni, ef ekki koma hlýindi og
hlákur hið bráðasta, segir sýslu-
maður að lokum.
Frá Wilkins.
New York, 17. apríl.
United Press. FB.
Sir Hubert Wilkins er lagður af
stað áleiðis til Nýja Sjálands. Þar
slæst hann í för með þeim Balchen
og Ellsworth um suðurskauts-
svæðið.
Bandaríkin og Japan.
Washington í apríl.
TJnited Press FB.
Búist er við, að Bandaríkin
vinni öfluga gegn því, að Japan
fái að haldá eyjum þeim, 1600 að
tölu, sem Þjóðabandalagið fjekk
því umráðarjett yfir. Eru eyjar
þessar í norðurhluta Kvrrahafs
sem kunnugt er. Þjóðabandalagið
sjálft verður í vanda statt út af
þessu máli þar sem Japan hefir
sagt sig úr bandalaginu, en vill
halda eyjunum.
Bíll hrinöir manni
í höfnina.
Jóhannes Bjarnason,
fyrv, skipstjóri, nærri
druknaður.
Á laugardaginn klulrkan að
ganga þrjú, var Jóhannes Bjarna-
son skipstjóri staddur út á Batta-
ríisbryggju, við austurliafnargarð-
inn.
Stóð hann úti á garðbrúninni að
innanverðu, þar sem þeir lágu tog-
ararnir, Max Pemberton og Gyllir.
Var hann að aðgæta landfestar
Max Pemberton.
Bílstjóri, á bifreið RE 9, Krist-
inn Árnason, var að fiytja fisk
frá (ív 11 i. En er hann snýr frá
togaranuni, rennir hann bílnum
spölkorn aftur á bak.
Er Jóhannes sjer að hverju
stefnir, að bíllinn er að því kom-
inn að hrinda. honum fram af,
hrópar hann til bílstjórans, en
bíistjóri heyrir ekki. og skiftir
engum togum, að bílpailurinn
hrindir Jóhannesi fram af garð-
inum,
Mjög var lágsjáva, 2—3 mann-
hæðir af garðinum niður að sjáv-
arfleti. Fór Jóhannes í loftköst-
um fram af og í kaf. Skaut síð-
an upp, en fór enn í kaf.
Er honum skaut upp öðru sinni,
gat hann svamlað þar að garðin-
um, sem járnstöng var, er hann
náði handfesti á- Kallaði hann
síðan tiT manna, • er nærstaddir
voru á garðinum, að sækja stiga
út í Max Pemberton, sem hann
vissi af þar.
Var honum síðan hjálpað upp
á garðinn.
•Tóhannes handleggsbrotnaði í
fallinu, og önnur öxl hans marðist
mikið. Liggur hann rúmfastur og
er illa haldinn, en hitalaus var
hann í gær.
Jarðræktaríræöi.
TTm samning nýrrar handhægrar
jarðræktarfræði til kensTu i bænda
skólum og fyrir einstaka bændur
til leiðbeininga, samþykti búnaðar-
þingið svohljóðandi tillögu:
..Búnaðarþingið samþykkir að
fela stjórn Búnaðarfjelags íslands
og starfsmönnum þess í ræktun-
armálum, að vinna að og undirbúa
handhæga bók í jarðræktarfræði
er sje eigi meira en 500—600 síð-
ur að stærð í sama broti og önnur
búfræðirit fjelagsins og hafa hand
ritið fullgert fyrir Búnaðarþing
1937, Um samning á einstökum
köflitm bókarinnar getur stjórnin
samið við einstaka fagmenn Bún-
aðarfjelagsins, en skipulag starfs-
ins, niðúrröðun efnisins og endan-
legur frágangur bókarinnar sje í
höndum ritnefndar, er skipi 3 af
starfsmönnum fjelagsins í þessari
grein búfræðinnar".
John Fenger hefir verið settur
útsendur aðalræðismaður Svia
hjer meðan Holmgreen ræðismað-
ur, er fjarverandi, en hann tók
sjer far, ásamt frú sinni með
„Drotningunni“ til útlanda á laug
ardaginn var.
Til Strandarkirkju frá S. S. 10
kr„ J. Á. 3 kr„ S. 10 kr„ A. H..
Siglufirði 20 kr.
9
„Brúarfoss"
fer í kvöld klukkan 10, til Vest-
fjarða og Breiðafjarðar. — Per
aukaferð til Akureyrar. Skipið
stoppar við Elliðaey í vesturleið,
vegna farþega.
Farseðlar óskast sóttir fyrir há-
degi í dag.
E.S. LTBR
fer hjeðan fimtudaginn 20. þ. m.
kl. 6 síðdegis til Bergen, um Vest-
manneyjar og Thorshavn.
Flutningur tilkynnist og vör-
urnar komi í dag. Farseðlar sæk-
ist fyrir kl. 12 á fimtudag.
lic. Bjarnason 8 Smith.
Skemtifundur
í kvöld í Oddfellowhúsinu.
Aðgangur eins og vant er ókeyp-
is fyrir fjelagsmenn og gesti
þeirra.
Hefst stundvíslega kl. 9.
STJÓRNIN.
St. Einingia nr. 14
heldur sumarfagnað sinn síðasta
vetrardag í G. T. húsinu ldukkan
8i/2 síðd.
Skemtiskrá:
1. Sameiginleg kaffidrykkja
með ræðuhöldum og söng.
2. Skemtiupplestur.
3. Gamanleikur: Lit.la dóttirin,
eftir E. Bögh.
4. Kórsöngur, söngfjel I.O.G.T.
5. Dans- Bernburgshljómsveit.
Fjelagar mega taka með sjer
gesti, einnig allii’ templarar vel-
komnir. Aðgöngumiðar afhentir í
Versl. .Tóns B. Helgasonar og í G.
T.-húsinu kl. 4—8 í dag.
Hagnefndin.
Myndavielar,
niikið úrval. Verð frá kr. 15.00.
Besta sumargjöfin er GERTO box
myndavjelin.
SportuSruhðs Reykfavlkui