Morgunblaðið - 11.10.1933, Blaðsíða 2

Morgunblaðið - 11.10.1933, Blaðsíða 2
2 MORGTJNBLAÐIÐ Viking-haframjöl í 1/1 og 1/2 kg. pökkum. Gerana-bygggrjón í 1/1, 1/2 og 1/4 kg. pökkum, ei* hreinn, ódýr og heilnæmur matur, ráðlagður af læknum. — Ními 1-2-3-4. Hinn nýi skllningur. Eftír Pjetur Magnússon frá Vallarnesí. Fræðimenn Framsóknarflokks- irus leggja um þessair mundir alveg sjerstaka áherslu á að telja les- endum sínum trú um að umhyggj- an fyrir efnahag ríkisins sje tekin að halda fyrir sjer vöku. Þeim er það sýnilega Ijóst, að álits- spjöll þau, sem þeir sköpuðu sjer með fjármálaóreið’u siuni og and- \raraleysi, meðan þeir fóru einir með voíd, er aðal ástæðan tíl ósigursins við síðustu kosningar. Og þeir vita sömuleiðis, að vonir um nýjan kosningasigur verða einungis reistar á því. að þeim takist með orðgnótt sinni að end- urskapa á sjer þá brostnu tiltrú. Að blöðum flokksins standa nægilega greindir menn til að ískilja, að almenningur veit vel, að það er ekki á færi fyrirhyggju lítilla áreiðumanna að sigla upp, » krepputímum, nauðstöddum at- vinnuvegum bláfátækrar þjóðar. En leiðtogum flokksins er það sýnjlega álíka ljóst, að það verði etiginn hægðarleikhr fyrir menn inéð slíkri fortíð að ávinna sjer að nýju tiltirú almennings. Ef þetta eigi að takaSt, verði að leita alveg sjerstakra bragða. Það verði a finna eitthvert „fiff“ til að sveipa „gloríu“ fjármálahyggjunn ar um þessi höfuð, sem tókst á sannkölluðum veltiárum að koma jijóðinni næstum því á húsgang- inn. Þeim hefir þegar hugkvæmst I \ t i aö mi:‘ kvö:"''n::i: -- I’rð. <•■!::: -je ekkert að marka. Menn hafi verið komnir svo skamt á veg. En nú haf'i verið gerðar alveg spánýjar nppgötvaniir í fjármálunum. Það breyti alveg viðhorfinu: Síðasti slagurinn er ógildur. Við ruglum j-pilunum og gefum að nýju. — Þetta nýja hernaðarbragð kemur einkar greinilega í ljós í grein, sem Eysteinn -Jónsson Iii.tir í 44. tbl. Tímans; þ.'á., undir fyrirsögninni „Tvenns kon- ar sparnaður.', Honum farast þar meðal annars orð á þes.sa leið: ,.Kreppan, telcjuleysi bændanna og atvinnu- og tekjumissir verka- mannanna hefir vakið menn til umhugsunar um jiessi mál. Afleið- íngin er sú, a?5 menn hafa fengið i:ýjan skilning á íhrifum fjár- irálastarfsemi ríkissjcðsins á hag almcnnings.") Nú vilja menn í u-nað jiann er í hag kemur“. — 1 rann og veru er ekki nein sjef.stök ástæða til að svara þess- ari grein Eysteins Jónssonar. Það fer fjarri því, að hún flytji nokk- urnar nýjar kenningar eða upp- götvanir. Meginatriði hennar er endurtekning á boðskap, sem hefir altaf öðru hvoru fylt dálka Tím- ans undanfarin ár. Það var sá ooðskapur, sem jafnan sat þar í stafni á stórmektairdögum Tryggva-ráðuneytisins og hann var einn jiar innanborðs, þegar skútan ltendi grunns. Það míá því óhætt fullyrða, að hafi landsmenn öðlast nýjan skiln- ing á jieim boðskap, ])á sje sá skilningur eitthvað með öðtum hætti heldur en Eysteinn Jónsson vill vera láta. Jeg inyndi væníanlega ekki hafa tekið mjer penna í hönd, út af þessari grein, ef jeg liefði ekki í síðasta tbl. Tírnans rekið augun í framhaldsgrein, þar sem greinar- liöfundur kvartar undan því, að menn fáist ekki til að taka upp rökræður við sig um u'álið. Þe.ss- ari kvörtun er nú að vísu ekki beint til mín, en jiað er þrátt fyrir j)að velkomið, að jeg komi fram með fáeinar athugasemdir. •) Auðkent af mjer. P. M. Eysteinn Jónsson hefur rök- semdir sínar með því. að skýra mönnum frá, að Jrjóðin krefjist J)ess, ,.að nú sje upp tekin sú stefna liiklaust. að ríkisbúskapur- inn sje rekinn greiðsluhal]alaust“. rl-i-: , 'A það (.e;,. y. n :;>i \'Xj ])*i' frjettir. — Þessi krafk er, sem betur fer enginn nýr gesutr. — En j>að eru áreiðanlega ekki leið- togar Framsóknar, sem til þessa hafa fylgt henni fram með mestri alvöru. E. .]. helur áfram. Hann kveður það heimtað, að við framkvæmdir í opinberum málum ríki skilningur á því, að það sje hagur almennings að spöruð sjeu útgjöld til liins raunveralega i'eksturskostnaðar þjóðarbúsins, embættismannahalds og þvílíks, en almenningi í óhag ef útgjöld til framkvæmda sjeu spöruð. Við skulum aftur doka eilítið við. Hafa Framsóknarleiðtogarnir til Jtessa gengið svo fram fyrir skjöldu i jressum efnum, að jrað sje gerlegt fyrir E. J. að vera svona hátalaður. \'ar li>gð rík á- hersla á jtað. í st.jórnartíð flokks- in.s að spara í embættismanna- haldi? —- Eða þá á iiðrum reksturs- kostnaðj þjóðarbúsins? Veit E. J. ckkert um allar herskipasigling- arnar, bílaferðnirnar og útreiðar- túrana á vegum ríkisins í tíð fyr- verandi stjórnar, sem svo margur heiðárlegur Framsóknarmaður bef- ir mátt bera kinnroða fyrir undan- farin ár; eða er hann búinn að gleyma þessu? Eeynsla undanfarinna ára hefir útilokað, að menn geti vænst jress, að greiðsluhalli ríkissjóðs yrði undir stjórn Framsóknarleiðtog anna, afnuminn, með sparnaði a reksturskostnaði þjóðarbiisins. — Það liggur því næst fyrir, að at- huga hinar leiðirnar til afnáms greiðsluhallans, sem E. J. talar im í grein sinni, þær leiðir, sem undir forystu þessara manna, myndu koma til framkvæmda á pæstu árum. Onnur jressara leiða er „að hækka skattana á þeim, sem betur mega, að vissu marki“. Hin, „að láta rík- ið njóta verslunarágóða af fleiri vörum en jrað gerir nú“. — E. J. er svo sem ekki í neinum vand- T'æðum um leiðirnar. E. J. hefir við ýms tækifæri gefið mönnum nokkurn veginn glögga hugmynd um, hvað beri að skilja við þetta orðalag hans „að vissu marki“. TJm hitt er sömuleið- is kunnugt af skrifum hans í Tím-. anum, hve langt hann vil teygjai verslunararma ríkisins. Til jress að eiga þeim mun hæg- ara með að meta að vetrðleikum >essi jrjóðráð E. J., væri ef til vill ekki úr vegi að virða lítið eitt fyr- ii' sjer tvö eða þrjú atJriði iir hinni almennu hagfræði. Niðurlag. Virkjun Sogsins. í 12. tölublaði „Framsóknar“ }>. á., eru endurteknar lygai' Tímans um vatnssölu mína í Soginu 1917 ■ afskifti herra Jóns Þorláks- sonar af henni. Þessi níðgrein er aðallega venjulegur lygalopi um hr. J. Þ. svo hann stendur jafn- breinn eftir sem áður, aðeins sverta á liöfundinn sjálfan- Þetta vita allir sem til málsins þekkja, en vegna hinna sem fjær eru og ókunnugir ern málinu, vil jeg að eins svara fyrir mig, þó jeg sje búinn að því áður út af Tíma- reiubiu:. > Framsókn er meðal annars jæ.ssi klausa: „Því var jrað að bærinn var látinn kaupa vatns- rjettindi fyrir Bíldsfellslandi fyr- ir ■'!0,000 krónur. Yatnsrjettindi >essi áttu að vera í Kistufossi, en að dómi allra skynbærra manna voru þau einskisvirði út af fyrir sig. Þó kom síðar í Ijós að kaupin voru með meiri fádæm- im en nokkurn hafði grunað í fyrstu, því að seljandann skorti fulla eignarheimild á hinum geldu vatnsrjettindum, og varð bærinn )ví að nýju að kaupa þessi sömu rjettindi fyrir 10.000 krónur af liinum rjettu eigendum, Bvein- birni -Jónssyni hrm o. fb“ Það >arf ófyrirleitinn lygalaup til að bera slíkt á borð fvrir þá sem til málsins jrekkja. -Jeg keypti ekki Kistufoss, því síður hefi jeg clt hann, svo hjer er ekki um nein kaup að i-æða að nýju fyrir bæinn þó hann kaupi Kistufoss, aðeins sjálfsagður hlutur með til- iti til virkjunarinnar. Þegar jeg selcli-mín vatnsrjett- indi á Soginu var Kistufoss leigir- bundinn eins og mest alt Sogið. að'mínu vatni undanskyldu, sem rjell Jiar undan af því að jeg Ijet únglýsa mínum kaupsamningi, en leigusamningnum var þá ekki bú- i' að jiinglýsa. Leit þá! út fyrir að Sogið mundi lenda í höndum út- lendinga, og hefði slíkt þá illa fr.rið með jafngóða vatnsorku, en þegar svona leit út með Sogið og jiessi vatnsorka mín í því var það eina sem þá var ósamningsbundið og fáanlegt, rjeði það víst mestu bjá bæjarstjóm Reykjavíkur að sleppa ekki tækifærinu með að (ryggja bænum jressa einu orku sem ]>á var fáanleg í Soginu. Síðan hefir hún keypt enn J)á meiri orku í ]>ví bæði þvi efra og Kistufoss í j>ví neðra- Reykjavík hefði verið illa sett hefði hún ekki náð tökum á Soginu sjer til handa, það mun framtíðin best sýna, og sorglegt hefði }>að verið hefði J>að lent til útlendinga líkt og Elliða- árnar gerðu á sínum tíma, og Rej-kjavíkurbær varð að kaupa aftur með uppskrúfuðu verði. Það getur vel verið framsýni Jón.s Þorlákssonar borgarstjóra að J>akka, og dugnaði og áhuga Knud Zimsen fyrverandi borgarstjóra sem ávalt voru á verði að skapa Reykjavíkurbæ sem besta aðstöðu í framtíðinni, að byrjað var á þessum Sogskaupum, og mun fram tíðin síst lasta þá framtakssemi þeirra góðu manna, sem þá stýrðu málum bæjarins. ýlrka sú sem jeg seldi Reykja- víkurbæ í Soginu 1917 er sú lang- ódýrasta sem selcl hefir verið í j>ví, og- seld mun verða- Eignarheimildina á því selda fekk jeg á venjulegan háft með kaup- og afsalsbrjefi er jeg keypti Bíldsfellið svo frekari orðum þarf ekki að jrví að eyða. Nær findist mjer hr. Svafari Guðmundssyni að hugsa betur sín hrossakaup áður en hann leggur út í næstu orustu við hr. Garðar Gíslason stórkaupmann, svo hann standi ekki berskjalda eftir frammi fyrir alþjóð, en að blanda sjer inn í mál, sem hann þekkir auðsjáanlega ekkert til, og er með öllu ókunnugur, og óviðkomandi, aðeins til að sverta og svívirða í pólitískum tilgangi. en stendur svo sjálfur uppi eftir á sem Svarti Pjetur. f.8. irii Bíldsfelli í ágúst 19JJ. Guðm. Þorvaldsson. (•<S>s Jarðskýálftar og flóð. Seint í september urðu tals- verðir jarðskjálftar í Abruzza- lijeraði í Italíii. Flýði fólk hús sín og lá úti í tjöldum á víða- ■'angi- TTm sarna leyti urðu mikil vatns- flóð í Norður-ítalíu, sjerstaklega í grend við Genúa og fórust þar þrír menn. Fellibylur fór })á líka yfir Suður Kalabríu. Fevkti hann liú.sum og urðu þúsund manns húsnæðislaus- ir, en margir slösuðust til óbóta. Þessa dagana urðu líka mikil vat.nsflóð í Suður-Frakklandi, sjer- staklega í grencl við Montpellier. Þar íórust 1ö menn og átta af ])eim í einu húsi sem hrundi. fer hjeðan á morgun 12. þ. m. kl. 6 síðd. til Bergen, um Yestmannaeyjar og* Þórs- höfn. Flutning'ur tilkynnist fyrir kl. 6 í daþ'. — Farseðlar sækist fyrir hádepi á morg- un. — Hlc. Bjarnason h Smltb. Nýkomið úrval af KiDkkum. Tækifærisgjafir. Trúlofunarhrinsar. Haraldnr Hagan, Austurstræti 3. Sími 3890. Trygglð yður W E C K niðursuðu ítiös á meðan nóg er til í Norðlenskt dilkakjöt í lieilum kroppum og smásölu og úi'vals hangikjct. Spaðsaltað dilka- kjöt í tnnnum og smásölu. Lifur og Hjörtu. Herðnbreið. Fríkirkjuveg 7. Sími 4ó65. Ný verðlækkun. Melis 28 aura ]/•> kg. Strásvkur 23 aura V2 kg. Kaffipakkinn 95 aura. Rúsínur 80 aura þá kg. Óbrent kaffi 1.20 þó kg. Eldspýtur iuniktið 20 aura. 1/1 fl. Saft 95 aura. Bóndósin 95 aura. ísleuskai' rófur í pokum á 5.75- I kjötdeildinni nýtt dilkakjöt og allskonar grænmeti. Verslun Svelns Júhannssonar. Bergstaðastræti 15. Sími 2091. i

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.