Morgunblaðið - 18.02.1934, Blaðsíða 5

Sunnudaghm 18. felir.
MORGUN BLAÐIÐ
KVENDJOÐiri OQ HEIMILIN
Alt á sínum
stað.
Reglusemi er gagnleg á livaða
sviði sem e^, Iiún er eiginleiki,
sem öllum er dýrmætur.
Þeir sem reglusamir eru lcunna
ekki við sig, þar sem alt er á tjá
og tundri, og ékkert er á vissum
stað. Heimili, þar sem ríkir ó-
xegla og sóðaskapur, setur svip
sinn á alla sem þar hafast við.
Eitt af því mikilvæga.sta, sem
mæður verða að innprenta börn-
om sínum, er reglusemin. Hvað
ungur nemur, gamall temur, segir
máltækið. Yenjist börnin á að
hafa leikföngin sín vís, föt sín og
aðrar eigur á sínum stað, þá venj-
ast þau hinni gullvægu reglusemi,
er síðan verður kostur þéirra og
fylgir þeim á lífsleiðinni.
Allir þekkja tímatöfina, óþæg-
indin og skapraunina, er menn
’hafa af því að leita að hlutunum.
•Og' sem betur fer þekkja menn
líka ánægjuna af þv'í, að geta
gengið að öllum hlutum heimilis-
ins á sínum vísa stað.
Reynd húsmóðir sagði einu sinni:
vSýndu mjer kommóðuskuffu þess-
arar ungu stúlku, láttu mig sjá
hana, án Jtess að hún viti, og jeg
skal seg'ja þjer, hverhig ,stúlkan
-er. —
Hún hefir haft reynslu fyrir
sjer gamla konan. Hún hefir vit-
að, hve reglusemin segir mikið
til um skapsmuni og kosti kven-
fólksins.
Kaktusar,
Kútíma Venus.
Hvað segir málbandið?
Venus frá Milo var einu sinni
'talin allra kvenna fegurst að lík-
amsgerð. Nú þykir hún vera helst
til feitlagin. Það þýðir þá ekki
lengur að leita til liinnar gömlu
fögru Venusstyttu, til þess að
finrta liið „rjetta mál“, heldur er
það tískan í HoIIywood, sem ræð-
ur því hvað er hið rjetta „Venus-
mál“ nútímans. Eftir Jieirri for-
skrift á fallega vaxin kona að
-vera þannig:
Hæð: 163 cm.
Háls-: 32 cm.
Brjóstv. undir höndum: 84 cm.
Yfir br jóstið : 94y2 cm.
Mitti: 66 cm.
Mjaðmir: íhiþá em.
Pótleggur þar sem hann er gild-
:astur; 33 cm.
TTpphandleggur: 32 cm.
Pramhandleggiu*: 25 cm.
iÚlfliður: 13 cm.
eru að verða vinsælustu
gluggaplöntur.
MUNIÐ -
---að þetta er gott ráð, þegar
á að skilja að eggjarauðu og
'hvítu: að setja trekt í glas, brjota
-eggið síðan yfir henni. Rauðan
situr þá í trektinni, en hvítan
Tennur niður í glasið.
---að sprungin egg haldast
óskemd í nokkra daga, ef þau eru
höfð í skál með köldu vatni.
Það má segja að mikil breyting
hafi orðið á hei'bergjaskipun, lnxs-
bxxnaði, og xxpphitun íbúða á síð-
ari árum. Og xxm leið hafa menn
breytt xxnx stofu- og' gluggablóm.
í eldri húsxxm erxx pálmar víða |
eixnþá er breiða xxt hin stórxx blöð
sín, eða laufskrúðug gluggablóm
fylla gluggakistxxrnar og skyggja
fyrir birtu og útsýni. En þessi
blónx eiga ekki eins vel við í nú-
tínxa húsxxm, með breiðxxm, lágum
glxxggxxm og herbergjxxm, upphit-
ii'uðum með miðstöðvarhita.
En þar eig'a kaktusar betxxr
heima. Það fer ekki mikið fyrir
þeim 'og þur miðstöðvai'hitinn á
vel við þá og þeir fá næga birtu
í breiðum sóliúkum gluggunum.
Enda eru kaktxxsar mesta tískxx-1
planta í stofxxm.
Það er líka ánægjulegt að hirða
um kaktusa. Flestar tegundir
þeirra bei*a fögur og ski'autleg
blóm, og sunxar blómgast oft á
ári, á þeim tínxa árs, þegar lítið
er um blónx. En kaktusarnir sjálf-
ir eru svo sjerkennilegir, og ým- j
islega gei’ðir, að það er skemtilegt
að athuga þá, og fylgjast með
vexti þeirra.
Það ei*xx til nxörg hundruð teg-
undir kaktusa. Hjer skal ekki
nánar getið einkenna og xxtlits
einstakra tegunda, það yrði of
langt mál. En helstu kaktusateg- j
xxndir eiux: Phyllocactus, Cereus,
Manxillaria, Echinocactus, Astro-.
phytxxm, Echinopsis, Ecinoærexxs (
og Opuntía.
Til þess að kaktus geti þrifist
vel, verður hann að vera í hent-
ug-ri nxold og x hentugxxm potti. Þó
er ekki hægt að nefna neina sjer-
stáka kaktusmold. Hve leirborin
moldin á að vera, fer eftir rótar-;
kerfi lxverrar tegundar. Sjeu ræt-
urnar marggreindar, þarf moldin
að sjálfsögðu að yera lausari í
sjer, en ef rótin er einn gildur
stofi). Það er og misskilningur að
káktus þrífist í sandi einunx. Það
getur verið að einstaka tegxxnd
geti þrifist við það, en þó mun
það vei'a þannig, að bestu skil-
yrðin enx góð og frjósöm garð-
mold eða kalkborin mold og send-
in. Venjulegir blómsturpottar eru
hentugir í laginu fyrir kaktusa,
sem hafa eina ógreinda aðalrót
(éins og’ t. d. Echinopsis, Opuntia
og margar tegundir Mamillaria og
Echinocactus), en aftur á móti
eru breiðari og lægri pottar bfetri,
þegar ræturnar eru marggreindar.
Pottui'inn á ekki að vera stærri
en það, að rætui'nar komist rjett
aðenis fyrir í honum. Og' enginn
skyldi nota hina svonefndu „punt“
potta, Það er beinlínnis skaðlegt
fyrir þi-if kaktxxsanna.
Aðeins skal vökva kaktusana
þegar moldin er þur, nema meðan
þeir bera ^lóm, þurfa þeir meix’a
vatn. Þó kaktusar þoli að vera
vatnslausir um tíma, er það skað-
legt til lengdar. En hinsvegar má
ekki vökva of mikið, þareð liætt
er við, að moldin verði þá ,,sxír“.
Sje ekkx hægt að sinna kaktus-
unxxnx unx nokkurn tíma að vetr-
arlagi, er g'ott að geyma þá þann-
ig', að setja pottana í vatnsbala, og
múrsteina á botni balans, sem
pottarnir standa á. Vatnið í bal-
anum á að ná upp að yfirborði
nxúrsteinanna. Pottarnir og múr-
steinarnir eru gljixpir í sjer, svo
að moldin í pottununx helst nægi-
lega rök. Eix það verður að vera
l>að hlýtt, þar sem kaktusanxir eru
geymdii’, að ekki frjósi.
Það er nauðsynlegt áð athuga
lxaktusa sína all-vandlega einxx
sinni á ári. Ef þeir erxx vaxnir
upp úr gömlu pottunum. þarf að
skifta unx pott, senx þó má vera
aðeins lítið eitt stærri. En sje
ekki skift mn pott, þarf að
hreinsa til x pottunum. Efsta mold
arlagið, senx er oft mosavaxið, er
tekið burt, og ný mold sett ofan á.
Best er að gróðui’setja græð-
linga fyrri liluta sxxmars, þar senx
hin xxnga jurt festir best rætur á
þeim árstíma. En það er ekki liægt
að taka græðlinga af öllxxm kak-
tusum. Af hinum tegundunum er
fræinxx sáð í mars-apríl. Sú aðfex-ð
er flóknari og skal lienni ekki
nánar lýst hjer.
Græðlhigarnir eru skornir af
með beittum hníf, og lxelst af
ungum, þroskuðum gTeinum. —
,,Sárið“ (skurðflöturinn) á græð-
lingnum á að þorna (T—2 daga)
áður eu hann er gróðursettur í
í'aka, sendna mold, og aðeins skal
vókva lítið eit.t fyrst í stað. Þeg-
ar græðlingurinn liefir fest rætur,
ei' skift um mold á honum. eftir
því senx við á hverja tegund.
Sje einxx sinni farið að leggja
rækt við kaktusa, fá flestir
nxesta dálæti á þeinx. Maður hef-
ir ánægju af að taka eftir ein-
kennum hvers afbrigðis fyrir sig,
og fylgja vexti þeirra, frá því
]xau eru örlítil, og þangað til þau
bera lxin fegurstu óg skraut.leg-
ustu blóm.
Nokkrar fimleikaæfingar
til heilsubótar.
Margt. kvenfólk fær of lítið af holliim hreyfinguxn.
Þess vegna eru það fleiri og fleiri koxxur. sem iðk i
Ijetta leikfimi í heimahxxsum. — Hjer eru nokkrar
ljettar æfingar.
{k
0
JJL

n
jT
------' að þegar kartöflur, mis-
stórar, eru soðnar með hýðinu, er
gott að stinga í þær stærstu með
prjóni, þá soðna þær allar jafn-
fljótt.
Það getur vexúð nokkuð erfitt
að gefa almennar leikfimisreglur,
því að þær eru mismunandi eftir
því hvort þær eiga að vera fyrir
börn eða fullorðna, sterkbygt eða
veikbygt fólk. Eigi leikfimin að
koma að góðu haldi, og t. d. að
bæta xxr líkanislýtum o. s. frv.
fitti að athug'a hvern einstakling
nákvæmlega af fagmanni og' æf-
lingarnar að vera lagaðar jvið
livers einstaks hæfi. Dálítið getxxr
nxaðxxr reynt að hjálpa sjer s.jálf-
XD' t. d. með því að læra nokkrar
æfingar og iðka þær síðan. T. d.
væi’i ekki xxr vegi að standa fyrir
fótunum aftur.Ef þjer getið haldiö
fótunum lítið eitt upplyftum frá
gólfinu, þá haldið strax áfram
með æfinguna, og bevgið hnjen
og dragið fæturna nxi til vinstri,
því næst aftur til hægrj o. s. frv.
Þannig veltur maður til hlið-
anna til skiftis nokkrum sinnum,,
oftar og oftar, eftir því sem mað-
ur æfist.
3. Rjettið vel xxr yður, hafið
stutt bil á nxilli fótainxa, látið
axlirnar síga niður og aftur, arm-
arnir eru niður með síðunum, eðá
rjettir beint upp; en gætið þess
þá, að lyfta öxlunum ekki upp
framan spegil. og gæta þess að eða beygja höfuðið franx.
Jxær sjeu í'jett gerðar. H.jer eru
nokkrar æfingar til þess að
s|>reyta sig á:
1. Rjettið armana út til hlið-
anna í axlai’hæð (lyftið öxlunum
ekki upp og setjið magan eklci
fram). Rjettið vel úr úlfliðum og'
olnbogum og færið armana eins
langt aftur og hægt er með því að
ýta herðablöðunum saman. Pærið
armana niður á við (án þess að
lyfta öxlunum), þannig að lóf-
arnir snxxa niður. Revnið að láta
herðablöðin nálgast senx mest
Lyftið vður upp á tánum (án
þess að hallast fram), beygið yð-
ur lxægt niðxxr með saman hnjex\
(þráðbeint bak!), rjettið yður síð-
an hægt upp aftur (hallist hvorki
fraxxx eða aftur) og rjettið vel úr
hnjánum, áður en stigið er niður
á hælaixa.
4. Rjettið vel úr yður, hafið
stutt bil á milli fótanna, látið
axlirnar síga niður og’ aftur, arnx-
arxxir niður með síðunum.
Standið fast í hægri fót (rjet.tið
vel úr hnjenu). bevgið vinstra
------að það er best að hreinsa
hái'bursta og fatabursta á þanix
hátt, að íxudda þá með þurru,
grófu haframjöli og hrista það
! síðan. af.
meðan armarnir koma. niður með hnje lítið eitt, lyftið vinstra fæti
— — að það ber að hreinsa alla-----------að flókahattar verða sem
bursta og sópa einu sinni í viku nýir, ef þeir eru burstaðir með
í heitxx sódavatni. fínunx sandpappír.
síðunum. Síðan færast herðablöðin
lítil eitt í sundur í eðlilegar st.ell-
ingar.
2. Setjist á gólfið og rjettið
fæturna beint. fram. (Armarnir
beint. út frá, hliðunum, eða kross-
leggjast á brjóstinu).
Lyftið fótunum upp frá gólfinu
og reynið að halda bakinu beinu
og upprjettu. Dragið fæturna að
yður, ti] hægTi, svo að þjer veltið
yfir á vinstri hliðina. Rjettið úr
fram og hægri arm upp. lítið eitt
hærra- en í axlai’hæð, sveiflið nú
vinstra fæti og hægri arm aftur,
en vinstri arm fram í axlarhæð, í
takt. Endurtakið þessa æfingu 10
—20 sinnum og skiftið því næst
um og sveiflið hægra fæti og
vinstri arm. og hægri arm á móti
í takt.
Oætið þess að gera þessa æf-
ingxx í’ólega og axlix-nai' hreyfisfc
ekki upp eða niður. j