Morgunblaðið - 23.02.1934, Blaðsíða 5
MORCUNBLAÐIf)
S
•w
Kosningalögin nýjti III.
Kiörseðlar
Kjörseðlar ern þrennskonar,
■eftir því, hvort þá á að nota við
atkvæðagreiðslu utan kjörfunda,
við óhlutbundnar kosningar í kjör
dæmum, eða í Reykjavík. Dóms-
málaráðuneytið lætur í tje eyðu-
:þlöð undir kjörseðla.
Utankjörfunda-seðlar. .
Þeir eru alveg eins og verið
íhefir og kjörgögn hin sömu.
Sýslumenn og bæjarfógetar
(lögmaður) eig'a að sjá um að
senda nægilegar birgðir þessara
ikjörgagna til annara kjörstjóra
í umdæminu. Skipstjóri á íslensku
•skipi skal og gæta þess, að til
sjeu í skipinu fyrir hverjar al-
þingiskosningar nægar birgðir
kjörgagna. Kosningalög og stjórn
arski'á skulu vera í skipi um kosn-
ing'ar.
Kjörseðlar á kjörfundi við
óhlutbundnar kosningar.
f 51. grein kosningalaganna er
lýsing á þessum kjörseðli og er
hún svohljóðandi:
„Eyðublað undir kjörseðil til
atkvæðagreiðslu á kjörfundi við
óhlutbundnar kosningar skal vera
ca. 11 em. á breidd. Því skal vera
skift í tvo hluta með ca. % em.
breiðum, svörtum borða, þvert.
yfir seðilinn. Efri hlutanum skal
aftur skifta með feitum þver-
strikum í skákir ca. 2 em. háar
•og svo margar sem ætla má, að
frambjóðendur verði flestir í kjör
•dæmí. Neðri hlutanum skal einnig
skífta með feitum þverstrikum í
skákir ca. 1 cm. háar og svo marg
ar sem ætla má, að landlistar
verði flestir. Efri hlut.i eyðn-
blaðsins er fyrir kjörseðil r kjör-
dæmi, en neðri hlutinn er lands-
kjörseðíll“.
Þegar framboðsfrestur er lið-
inn, ber yfirkjörstjórnum að full-
gera lcjörseðla: láta prenta nöfn
frambjóðendanna á seðlana, ásamt,
skýrgreiníngu á því, hvaða flokki
■þeir tílheyra; einnig að láta
prenta á seðlana bókstaf lands-
listanna og flokltsnafnið.
Það er nýmæli að geta þess á
'kjörseðli fyrir livaða flokk
frambjóðandi sje. Þetta er eðli-
leg afleiðing af reglunum um
skipun uppbótarsæta.
Frambjóðendur sama flokks
■eiga að standa saman á seðlunum,
og frambjóðendur utan flokka
síðast.
Stafrófsröð ræður innbyrðis
milli flokkanna.
Til þess að kjósendur eigi auð-
veldara með að átta sig á kjör-
seðlinum, fylgir grein þessari sýn-
ishorn af kjörseðli við óhlut-
bundnar kosningar, eins og hann
lítur út eftir að búið er að prenta
á hann.
Kjörseðlar í Reykjavík.
í 52. gr. kosningalaganna eru
fyrirmælí um kjörseðlana í Reykja
vík. Þar segir;
„Eyðublað undir kjörseðil til
atkvæðagréiðshi á kjörfundi í
Reykjavík skal gera þannig, að
'hsegt sje að prenta, listana á það,
hvern við annars hlið, og skal
ætla ca. 6 cm. breidd fyrir hvern
lista. Eyðublaðinu skal skifta í
tvo hluta, efri og neðri hluta, á
sama hátt sem eyðublaði undir
kjörseðil við óhlutbundnar kosn-
ingar samkv. 51. gr. — Fyrir ofan
borðann skal ætla nægilega lengd
fyrir þann lista, sem liefir fram-
bjóðendur svo níarga sem frekast
má“.
Svo sem sjest af þessari grein
verða kjörseðlar í Reykjavík eins
og’ verið hafa, nema hvað neðri
hlutinn bætist við, en hann er
fvrir landslistana.
Nöfn frambjóðenda eru prentuð
á efri hluta listans. Skal þess get-
ið um hvern lista, hvaða stjórn-
málaflokkur liann ber fram. Ef
listi er boðinn fram utan flokka,
skal þess getið á Jistanum.
Á neðri hluta kjörseðilsins er
prentað nákvæmlega hið sama, og
á kjörseðla við óhlutbundnar kosn
ingar, sbr. sýnishornið hjer að
framan.
Jóhann Vigfússon
Frambjóðandi Alþýðuflokksins
Guðni Jónsson
Frambjóðandi Bændafl.
Guðmundur Guðnason
Frambjóðandi Framsóknarfl.
Guðni Jónsson
Frambjóðandi Kommúnistafl.
Bárður Arngrímsson
Frambjóðandi Sjálfstæðisfl.
A Landlisti Alþýðuflokksins
B Landlisti Bændaf lokksins
C Landlisti Framsóknarfl.
D Landlisti Kommúnistafl. .
E Landlisti Sjálfstæðisfi.
Sýnishorn af kjörseðli.
við óhlutbundnar kosningar í ein-
menningskjördæmi (í hálfri
stærð). Kjörseðillinn í tvímenn-
ingskjördæmi er alveg eins, nema
hvað þar eru nöfn tveggja fram-
bjóðenda frá hverjnm flokki og
standa þau saman á seðlinum.
Hraður vöxtur.
Læknar í Manchester fengu fyr-
ir skömmu einkennilegan sjúkling.
Var það ung stúlka sem óx um
5 cm. á 10 dögum, og hafði jafn-
framt óþolandi kvalir í öllum liða-
mótum. Er þetta einstakt og ó-
skiljanlegt fyrirbrig'ði.
Ugreglusilírino i hoblii.
„Prentvillan“.
Hermann Jónasson lögreglu-
stjóri helduh áfram að skrifa
um kollumálið í kosningablað
sitt.
Lögreglustjórinn hefir komist
að raun um, að hann hljóp á
sig,er hann sagði að vottorð
Veðurstofunnar um veðrið 1.
des. 1930 kæmi í bága við
skýrslu vitnanna, sem leidd hafa
verið í kollumáli hans.
Vitnin skýra frá því, að þeg-
ar þau voru úti í eyju umrædd-
an dag, hefði verið útsynnings-
hryðjuveður. Þau sáu lögreglu-
stjórann skjóta á æðarkollu af
eyjaroddanum, skamt vestan
við sundskálann, en kollan var
á sjónum þar skamt frá. Koll-
una rak síðan upp í fjöru.
Lögreglustjórinn hjelt því
fram, að þessi vitnisburður geti
því aðeins staðist, að kolluna
hafi rekið á „móti vindi", því
að skýrsla Veðurstofunnar um
veðrið umræddan dag sýni, að
vindstaðan hafi verið úr annari
átt.
Lögreglustjórinn skýrir frá
þessu í kosningablaði sínu á
þriðjudaginn var. Ekki birti
hann vottorð Veðurstofunnar,
heldur gat þess, að vottorðið
sýndi, að þennan dag hefðu ver-
ið skúrir, og jeljagangur fyrst
byrjað kl. 9 um kvöldið. Svo
segir Hermann: „Enda man
sjálfsagt fjöldi manna eftir
norðvestan storminum og rign-
ingunni þennan dag — daginn,
sem „Apríl“ fórst“.
Til þess að ganga úr skugga
um, hvað í þessu vottorði Veð-
urstofunnar stæði, sem lögreglu-
stjórinn lagði svona mikið upp
úr, fekk Mbl. afrit af vottorð-
inu og var það birt hjer í blað-
inu á miðvikudaginn var.
Vottorðið sýnir athuganir
Veðurstofunnar þrisvar þennan
dag, þ. e. kl. 0,8, kl. 12 og kl.
17. Alltaf er SV-átt og vindstig
6—8.
Þessi vindstaða kom því fylli-
lega heim við framburð vitn
anna. ’
Lögreglustjórinn sá nú, að
hann hafði hlaupið á sig með
„norðvestan storminn“, sem all-
ir áttu að minnast.
I gær kemur hann með skýr-
ingu á þessu frumhlaupi sínu
og segir, að þetta með „norðvest-
an storminn“ hafi verið prent-
villa(!!), þar hafi átt að standa
„suðvestan stormur“.
En þá verður það hrein-
asta ráðgáta, hvað lögreglustjór-
inn vildi með þessu vottorði Veð-
urstofunnar, þar sem það er upp-
lýst, að það kemur algerlega
heim við framburð vitnanna,
sem vitnuðu gegn honum. Og
hvernig getur hann sagt, að
kollan hafi rekið „móti vindi“
í SV-stormi, þegar hún er skotin
suðvestan við eyna og hana rek-
ur upp í fjöru?
Lögreglustjórinn er eitthvað
að staglast á því, að vitnin hafi
sagt, að jeljaveður hafi verið
úti í eyju á þeim tíma, sem þau
voru þar, og telur að þetta komi
I í bága við vottorð Veðurstof-
I unnar. En þetta er rangt. Hinar
sjerstöku athuganir Veðurstof-
unnar geta ekkert um þetta,
nema sú fyrsta (kl. 0,8), er seg-
ir að regnskúrir hafi verið. Hin-
ar geta ekkert um þetta; en í
aths. er þess getið, að skúraveð-
ur hafi verið milli athuganatím-
anna, vindur ójafn „með snörp-
um vindbyljum í hryðjunum“,
án þess nánar að tilgreina úr-
komuna. Vottorðið kemur því
engan veginn í bága við skýrslu
vitnanna hvað þetta snertir.
„Ósamhljóða vitni“.
Þá er lögreglustjórinn að
staglast á ósamhljóða vitnis-
burði. Hann telur það ósam-
hljóða vitnisburð, að eitt vitni
man þennan atburð og annað
hinn o. s. frv. Þetta er svo altítt,
að furðu gegnir, að rannsóknar-
dómari skuli telja slíkt nýtt
fyrirbrigði. Auðvitað getur
vitnisburður beggja vitnanna
verið jafngóður og gildur, þótt
þau muni ekki bæði nákvæmlega
alla atburðina, sem gerðust. —
Þetta er algengt, einkum þegar
langt er umliðið frá því að at-
burðirnir gerðust, eins og hjer
á sjer stað.
Lögreglustjórinn „tvífari‘‘.
Þá vill lögreglustjórinn halda
því fram, að hann hafi sannað
fjarveru sína í Örfirisey 1. des.
1930. Þetta byggir hann á því,
að lögregluþjónar hafi borið
fyrir rjetti, að hann, lögreglu-
stjórinn ha'fi verið á skrifstofu
sinni uppi í Arnarhváli á þeim
tíma, sem hin vitnin segja að
hann hafi verið úti í örfirisey.
En hjer fer lögreglustjórinn
enn rangt með. Skýrsla lögreghi-
þjónanna um það, að þeir hafi
sjeð lögreglustjórann 1 Arnar-
hváli þennan dag, nær vf-
ir svo stuttan tíma, að hvoru-
tveggja vitnisburðirnir geta
fyllilega staðist. Og skýrsla lög-
regluþjónanna styður beinlínis
framburð Örfiriseyjar-vitmanna
um eitt atriði, þ. e. viðvíkjandi
hinum óvenjulega klæðnaði lög-
reglustjóraná þennan dag
(,,spoi't“-fötin).
En aðalatriðið í þessu máli —
sem tekur af allan vafa —1- er
það, að vitnin í örfirisey töluðu
við lögreglustjórann úti í eyju
strax á eftir, að hann hafði
skotið æðarkolluna. Þetta atriði
er svo veigamikið, að það tekur
af allan vafa, svo ekki getur
verið um missýningu að ræða.
Hermann „píslarvottnr“.
Lögreglustjórinn lætur sjer
sæma, að halda uppteknum
hætti og drótta því að vitnunum,
sem leidd hafa verið til þess
að sanna sekt hans, að þau sjeu
’ljúgvitni og meinsærismenn.
Nú síðast er lögreglustjórinn
kominn að þeirri niðurstöðu, að
hann eigi að verða píslarvottur
í höndum harðstjórnar þeirrar,
sem ríki á voru landi. Hann seg-
ir, að ljúgvitni hafi verið leidd
fyrir ríkisrjettinn í Leipzig í
sambandi við þinghallarbrun-
ann, sem stofnuðu lífi ákærðra
manna í voða. „Með þessum
Hár.
Hefi altaf fyrirliggjandi h&r við
íslenskan búning.
Verð við allra hæfi.
Versl. Goðafoss
Laugaveg 5. Sími 3436.
Verkfæri,
skrár og lamir. Niðursett
verð.
Laugaveg 25.
Taklð eflir.
f öðrum löndum t. d. Danmörku
hefir það færst mjög í vöxt, að
láta gleraugnar „Experta" fram-
kvæma alla rannsókn á sjónstyrk-
leika sínum.
Þessar rannsóknir eru fram-
kvæmdar ókeypis. Til þess ,að
spara fólki útgjöld, framkvæmir
gleraugna „Expei-t“ vor ofan-
greindar rannsóknir, fólki að
kostnaðarlausu.
Viðtalstími frá kl. 9—12 og 3—7.
F. A THIEIÆ.
Austurstræti 20.
hætti losa harðstjórar síg við
andstæðinga sína“, bætir Her-
mann við. Sama eigi hjer áð
gera.
Já; mikið skal til mikils
vinna. „Miklir menn erum við
Hrólfur minn“. Mikill maður er
Hermann. Ríkisstjórnin hefir
engin önnur ráð til þess að „losa
sig við“ hann, en að safna ,,ljúg-
vitnum“ gegn honum!
Nei; Hermann Jónasson. Þjer
eruð ekki sú pólitísk stærð, ao
nokkur þurfi að óttast yður.
Hriflu-Jónas ætlaði að gera úr
yður pólitíska stærð, en þáð
tókst ekki. Þjer höfðuð fullan.
vilja á að verða eins og læri-
faðirinn gerði sjer vonir um, en
'yður skorti hæfileikana. Þess
vegna eruð þjer nú pólitískt
dauður.
Píslarvottur getið þjer því
aldrei orðið, Hermann Jónasson.
En landslögin ná til yðar eins
og annara borgara þjóðfjelags-
i»s.
Heilbrigður maður
í heilt ár á geðveikrahæfi.
í fyrra var ungur maður frá
Aalborg tekinn fastur í Randers
fyrir innbrot. Öll framkoma rnanns
ins þótti bera vott um, að hann
væri ekki með öllum mjalla, og
var hann settur í geðveikrahæli
eft.ir dómi. Nú liefir pilturinn
krafist þess að vera látinn latts,
og yfirlæknir geðveikrahælisins
hefir gefið honum það vottorð, að
hann sje alheill á geðsmunum, og*
muni líklega aldrei hafa verið
neitt geggjaður.