Morgunblaðið - 28.04.1934, Blaðsíða 2
2
M O R a TT N B L fi ÐI Ð
Útgef.: H.f. Árvakur, Reykjavlk.
Rltstjórar: Jón Kjartansson,
Valtýr Stefánsson.
Ritstjórn og afgreitSsla:
Austurstræti 8. — f*tmi 1600.
■* tíMt
Auglýsingastjðrl: E. Haflærg.
Auglýsingaskrifstofa:
Austurstræti 17. — Slnii 8700.
Heitnaslmar:
J6n Kjartansson nr. 3742.
Valtýr Stefánsson nr. 4220.
Árni Óla nr. 3046.
E. Hafberg nr. 8770.
Áskrlftagjald:
Innanlands kr. 2.00 á mánuSi.
TTtanlanðs kr. 2.60 á mánuöi
1 lausasölu 10 aura eintakiö.
20 aura með Lesbók.
Lánvana menn.
Oft og mörgum sinHum hefir
hjer í blaðinu verið bent á þá
viðbjóðslegu bardaga-aðferð, sem
Tímamenn beita í stjórnmálabar-
áttunni. Uppistaðan er venjulega
væmin lofgjörðarrolla um þeirrá
eigin menn annarsvegar og hins-
vegar látlausar svívirðingar og
lygar um andstæðingana.
Hingað til hafa Tímamenn ein-
göngu beitt þessari andstyggilegu
bardagaaðferð • g'egn Sjálfstæðis-
mönnum, sem hafa verið þeirra
höfuðandstæðingar. Bn upp á
síðkastið hafa nýir menn bæst við
andstæðingahópinn, Bændaflokks-
mennirnir, og hafa þeir því fengið
sinn skerf.
Blaðið Pramsókn lýsir nýlega
bardagaaðferð Tímamanna og þar
sem sú lýsing er ágæt staðfesting-
á því, sem haidið hefir verið fram
hjer í blaðinu, þykir rjett að
birta kafla úr henni. Pramsókn
getur þess, að vinnubrögðin sjeu
hin sömu og verið hefir jafnan
hjá þeim Tímamönnum, að eins
sje munurinn sá, að nú sje röðin
komin að Bændaflokknum í. stað
þess að Sjálfstæðisflokkurinn hafi
einn fengið róg'inn áður.
Pramsókn segir:
„Dag eftir dag fluttu — og
flytja — blöð Tímamanna á-
rásargreinar á hendur stofn-
endum Bændaflokksins og þeim
bændum, er hafa fylkt sjer
undir merki hans. Uppistaðan
í öllum þeim, greinum eru
ósannar og villandi frásagnir
í garð Bændafloklcsmanna ■—
langoftast beinar lygar, og í
þær ofið dylgjum og getsökum,
sem hver einasti heiðarlegur
maður, sem þekkir til mála-
vaxta, hefir takmarkalausa
andstygð á. Samfara þessu bá-
súna Tímamenn sitt fylgi og
traust meða! þjóðarinnar. Er
þar öllu öfugt snúið. Það vita
best þeir, sem hlut eiga að máli
á hverjum stað“.
Ennfremur segir Pramsókn:
„Ekkert lát er á marklausum
fullyrðingum um velþóknuii al-
þjóðar Tímamönnum til handa.
Megnasta vantraust og lítils-
virðing er túlkuð sem traust
og álit. Þegar sundrungin og
vonleysið er mest, er galað
hæst um samheldni og „sókn“,
ti! þess að draga athygli a!
mennings frá rústunum“.
Loks segir Pramsókn:
„Það er ekki ti! svo vesall
eða lítilsigldur snápui', að
hann geti ekki japlað á óhróðri
um náungann, borið menn
ósannindum og gert þeim til-
efnislausar getsakir. En hvernig
dæmir almenningálitið þá lán-
vana menn, sem beita slíkum
háttum?“
j Heimabfugg
í §lórum §líi.
Að Ffiókaslöðum í Fljótshlíð
finst stærsta bruggunarverk-
smiðja §em enn liefir fund-
ist SifeT á landi.
I fyrradag gerði Björn Blöndal
ásanit þremur lögregluþjónum
heðan úr þænum húsrannsókn á
bænum Plókastöðum í Pljótshlíð,
vegna þess að grunur ljek á, að
þar jnundi bruggað vera. í bænum
og útihúsum fanst ekki neitt, en
uppi í gili fyrir ofan bæinn, fundu
þeir túo brúsa með 18 lítrum af
áfengi. Og litlu seinna rákust þeir
á jarðhús skamt frá bænum. Var
þad 12^-fermetrar að f'latarmáli og
rúmir tveir rnetrar á hæð. Og í
því var sú fullkomnasta „landa“-
verksmiðja, sem enn hefir fundist
hjer á landi. Þar voru tvenn full-
komin brug'gunaráhöjd, suðuvjel-
ar, brúsar og 8 stórar ámur, sem
tóku 300 lítra hver. Pjórar þeirra
vorú nú tómar — hafði verið soð-
ið úr þeim nýlega ■— tvær vOru
fullar, og tvær rúmlega hálfar.
AIls varu þarna 1000 lítrar í gerj-
un.
Jarðhúsið var bygt með bjálk-
um og járni, en mold hafði verið
mokað yf'ir þakið og var hún
nú gróin upp, svo að húsið mun
vera nokkurra ára gamalt. Var
þangað vatnsleiðsla. og frárensli,
eins og hæfir í slíkri verksmiðju.
Þeir Blöndal heltu niður á-
fenginu, ónýttu tunnur og' brugg-
unaráhöld og brutu niður jarðhús-
ið.
Að Plókastöðum býr hóndi, sem
Vigfús heitir, en hann er nú á
togara og synir hans tveir, Heð-
inn og Helgi. En sá, sem stóð fyr-
ir brugguninni er þriðji sonur
hans, Albert að nafni og er hann
18 ára gamall. Segist hann hafa
búið til jarðhúsið einn og staðið
fyrir brugg'uninni. Bróðir sinn.
Helgi, hefði keypt af sjer alla
framleiðsluna, og hann svo selt
hana aftur Eyólfi Pinnbogasyni
bifreiðarstjóra á R.E. 515.
Vigfús á Plókastöðum og þrír
synir hans -— auk, Alberts — hafa
áður verið sektaðir fyrir bruggun
og sölu. Helgi Vigfússon hefir nú
verið tekinn fastur.
Skuldamál Þjóðverja.
Bretar aðvara þá.
Berlíu 27. apríl PB. jbindingar, en síðan verði samið
Stjó.rn Ríkisbankans hefir boð- i«5n greiðslu eftirstöðvanna með
að til fúndar í dag. út af skulda- j hagfeldari kjörum eu nú.
málunum. Plutti Schaeht aðal- j United Press-
bankastjóri ræðu í gær, sem var j
útvarpað, og dró ræða hans mjög' j London, 27. apríl. FB.
úr þeim vonum, sem menn gerðu J Ríkisstjórnin hefir sterklega
sjer um árangurinn af þessum j aðvarað þýsku ríkisstjórnina við
fundi. Sehacht dró engar dulur á þyí, að láta skuldagreiðslufrest-
J>í»ð að erlendir lánveitendur yrði un þa, sem þeir áforma, ná til
að búast við frekari frestun á yf-ÍDawes er Younglánanna. •—
irfærslum og vaxtalækkun yrði Phipps, sendiherra Breta í Ber-
að koipa í framkvæmd síðar. — lín, fór á fund von Neuraths,
ðhnsir búast við, að Þjóðverjar innanríkisráðherra, í dag, og
nmni leita hófanna um, að greiðsl- skýrði honum frá því, að Breta-
um af skuldunum erlendis verði st.jórn væri þeirrar skoðunar, að
hætt um stundarsakir, nema hún yrði að telja það geta haft
greiddur verði nokkur hluti af- alvarlegar afleiðingar, ef Þjóð-
borgananna sem vott iim góðan verjar heldi fast við nokkur slík
vilja, til þess að standa við skuld- áform.
Hjálparskip „Tjeljuskin"
nauðulega stödd í hafísnum.
i Ai . Berlín 27. apríl P.U.
Skipunum þremur, sem Sovjet-
stjómin sendi til lijálpar Tjelju-
skin-leiðangrinum hefir gengið
rnjög' illa ferðin norður fyrir Sí-
biríu. Eftir að leiðangursmönnum
hafði verið bjargað flugleiðina,
var skipunum gefin fyrirskipun
um, að halda samt áfram til Cap
Wankarem, og taka áhöfn Tjelju-
skin Jiar, en í gær var símað frá
Cap Wéllan, að skipin sætu nú
öll þrjú föst í ísnum, og' hefðu
sent frá sjer neyðarmerki um, að
þau væru sjálf hjálparþurfi. Menn
vona þó, að ísbrjótnum Krassin
megi takast að koma skipunum
til hjálpar, og vei'ður hann einnig
sendpr til.Cap Wgnkarem, að taka
skipbrötsmenniná'af Tjeljúskin.
Uppþot i Ósló
af völdum kommúnista.
Oslo, 27. apríl. FB.
Götuuppþot urðu í Oslo í gær,
að afstöðnum fundi í „Nasjonal
samling“. Þegar fundarmenn
komu út veittu kommúnistar
ýmsum þeirra eftirför um göt-
urnar. Alvarlegir bardagar urðu
á ,,Grensen“ og varð að flytja
marga meidda menn til nætur-
læknis. — Allmargir menn, sem
verið höfðu á fundinum, leituðu
hælis í kaffistofu einni við
Tullinlökken, en kommúnistar
gerðu á-rás á kaffistofuna, og
brutu'margar rúður. Lögreglan
varð loks að beita kylfunum til
þess að reka árásarmennina á
brott. Verstu óróaseggirnir voru
settir í varðhald.
Ný stjóm á Spáni
United Press. F.B.
Madrid, 27. apríi. FB.
Samper fyrverandi innanrík-
isráðherra hefir tilkynt, að hon-
um hafi verið falið að mynda
stjórn með þátttöku lýðveldis-
flokkanna. Miklar líkur eru sem
stendur taldar til þess, að Samp-
er muni takast stjórnarmyndun.
Vakti það mikla undrun stjórn-
málamanna yfirleitt, er Zamora
fól Samper að takast þetta hlut-
verk á hendur. — Skömmu áður
en þetta varð kunnugt hafði
frjest, að Santiago Alba hefði
fullyrt, að Avello myndi verða
faiin stjórnarmyndun, en^erro-
ux og Gil. Robles fóru á fund
Zamora, þá er Albas hafði verið
hjá honum, og virðist því svo, að
ríkisforsetinn hafi breytt ákvörð
unum sínum, eftir að hann hafði
rætt við Robles og Lerroux.
Uníted Press. F.B.
---------------
Fjárhagur
Norðmanna.
Oslo, 27. apríl. FB.
Fjármálaráðuneytið birti í
dag skýrslu um fjárhag ríkisins
þrjá fyrstu fjórðunga fjárhags-
ársins 1933—1934. Samkvæmt
skýrslunni hafa tekjurnar numið
288.611.000 kr., en útgjöldin
277.398.000 og er því tekjuaf-
gangur liðlega 11 milj. króna í
lok þriðja ársfjórðungs. I lok
þriðja fjórðungs fyrra fjár-
hagsárs var tek.iuhallinn um 21
rnilj. króna. — Lund fjármála-
ráðherra segir í viðtali við Dag-
bladet, að það sje að vísu á-
nægjuefni að um tekjuafgang
sje að ræða, en menn verði að
hafa það hugfast, að einhver
mikilvægasta orsökin sje, að af-
borgana og vaxtagreiðslur af
lánum í Ameríku hafi orðið auð-
veldari við að eiga, vegna falls
dollarsins.
---------------
Slátraraverkfallmu lokið.
Berlín 27. apríl P.Ú.
Algjör vinnufriður er nú aftur
kominn á í Damnörku, og' var
slál rafð verkfallið þar útkljáð í
'gæi': íneð gerðardómi.
Maður bráðkvaddur
um borð í Nóva.
27. aprí) P.Ú.
Þegar Nova fór frá Akureyri í
g'ærkvöldi var meðal farþega það-
an Ingólfur Kristjánsson skip-
stjóri frá Pramnesi, Norðurvötn
19. Ætlaði hann til Noregs, til að
sækja þangað skip, Þegar Nova
kom út hjá Hjalteyri ætlaði Ing-
óifúr að hátta, en í því hann ætl-
aði upp í rekkjuna f'ell hann út
af, örendur.
Nova sneri þegar við og' skilaði
Jíkimi í land.
Ingólfur var um sextugt, vfel
mfetiim maður, og þótti afbragðs
sjómaðnr. Hann hafði verið skip-
stjóri á ýmsum veiðiskipum frá
Akureyri, og var lengi stýrimaður
á flóabátnum Unni, og á Drang-
ey. Ingólfur lætur eftir sig konw
og fimm börn.
Stálfunnu-
verksmiðja.
Nú alveg nýleg'a hafa þeir
biæðurnir, Bjarni og' Kristinn
Pjétúrssynir, komið á fót verk-
smiðjú til þess að smíða stáltunn-
ur undir lýsi. Hafa þeir fengið til
hennar fjölda margar vjelar, sem
vihná sitt starfið hver. Ein sker
efriið í bolina, önnur efnið í hotn-
ana. ^Þriðja setur á sponsgöt og
mótár botnana. Sú þríðja vefur
bo’íeinið upp í hólk, sú fjórða
setúr úpphleyptar randir á belg-
iná, þegar búið er að logkveikja
þán,sámán. Sú fimta slær botnana
í óg brýtuí' saman randir þeirra
og belgsins, kvo að samskeytia
verða fimmföld og' algerleg'a þjett,
þótt ekki sjeu þau lóðuð. Svo eru
vjeleé’- til að setja sponsa í belgi
og- botna o. s. frv. Seinast er
tunuím móiuð með úðadælu og- er
ekki •nema svo sem mínútu verið
aðrþví að mála hverja tunnu.
ÖJl vinnubrögð eru þarna mjög
myndarleg og vinna vjelarnar svo
röskléga, að-hægt er að framleiða
150 tunnur á 8 klukkustundum.
Getur ; verlcsmiðjan því framleitt
nægilega mikið af tunnum undir
alt Jýsi lijer í landi, og þó mildu
meira. Árið sem leið mun hafa
verið flutt út lýsi á rúmlega 20
þ úsund, j árntunnum.
Verksmiðja þessi g'etnr kept við
erlendar verksmiðjur hvað verð
og:.,gaeði snertir, enda þótt tolllög
okkar sje svo ankannaleg, að
verksmiðjan verður að borga hærri
tolluaf,:hráefninu heldur en greidd-
ur ær af tilbúnum tunnum. Stafar
þetta af því hve mikið skerst
uiður af efninu (um 1 kg. af
hvei'ju botnefni og eins talsvert
af ffeíni í bolina). Þetta verður
vonandi lagað, og eins tollur á
ýmsjina öðrum hrávörum, sem
ætlaðar eru til iðnaðar hjer í
landi.
Verksmiðjan er þegar farin að
selja framleiðslu sína. Kom fyrsta
pöntnnin frá Vestmannaeyjum.
Hefir Vestmannaeyingum þótt
rjett að kaupa heldur íslenska
framleiðslu en tilbúnar tunnui'
frá, útlöndum, enda þótt, þeir
verði að borga flutningskostnað
á tunnunum hjeðan til Eyja, Ætti
því í útgerðarmenn hjer eigi síður
að ikanpa þessa . jslensku fram-
leiðslu.