Morgunblaðið - 08.09.1934, Síða 6

V
Melónur,
Vínber,
Matarepli,
Bananar.
>euu*mdí

Nýlt
Hvammstanpa kiOt
lifur, hjörtu og svið.
Kjðtbúi
Reyfejavíknr
Sími 4769.
i iJ.yrrH =1 -m
ETrrt|HCE3
Sððln
Vegna þess, hvað veður
hefir tafið uppskipun, fer
skipið ekki fyr en þriðjudag-
inn, 11. þ m., kl. 9 síðd.
MORuliN BLAÐlf)
«W*»i
klst., en hefir dauðann í för með
sjer að 36 klst. liðnum. Þessa til-
raun gerði jeg á tveimur gemling-
um á Hofi í Húnavatnssýslu síð-
astliðið vor með þeim árangri, að
jeg tel víst, að hjer sje1 ekki um
Louping ill að ræða.
Lækningar. Alment.er álitið, að
riðan sje ólæknandi sjúkdómur,
þótt margra ráða hafi verið leitað-
Veit jeg þó af nokkrum sjúkling-
um sem læknast hafa, eða að
minsta kosti náðu hata eftir lækn-
ingatilraunir mínar. Hefi jeg þá
aðallega notað ísbakstra á höfuðið
og Hexamethylentetramín til inn-
gjafa.
f sept. 1933.
Sig. Ein. Hlíðar
dýralæknir.
Bitrasta vopnið
í baráttunni við sára skeggbrodda
er:
Heildsala: Magnús Stefánsson.
Sími 2946.
Nýtt
dilkakföt
og- fjölbreytt
grænmeti.
Verslunin
Kföt & Fiskur
Símar: 3828 og 4764.
lifur og hjörtu
oar nýr mör.
Herðiibrelð,
Fríkirkjuveg 7. — Sími 4565.
tfBrðlðfnunarskatturlnn.
Eiún aðal kjarninn í hinum
nýju skipuíagsiögum s: jórnarinn
ar, er hi.11; svonefndi vei'ðjöfnun-
arskattur. Virðast höfundar þess-
ara laga ekki hafa sjeð annað ráð
heppilegra til að greiða fyrir sölu
á iandbúnaðarafurðum innan
lands,; en slíkar forsendur eru hin
hlægilegustu öfugmæli, því það
mnn sannast að þessi verðjöfnun-
arskattur mun einnngis verða til
að tefja fyrir greiðum viðskiftum
og er auk þess hið argasta rang-
læti.
Það er með öllu ótrúleg kenniiig
að með margskonar höftum og
tollmúrum milli einstakra hjeraða
sje hægt að greiða fyrir nokkrum
viðskiftum, enda munu höfundam-
ir ekki lengi verða frægir af þessu
rnáli, þó ýmsir vilji nú eigna sjer
af því heiðurinn, Þessar óeðli-
legu hömlur á frjalsum viðskiftum
inhánlands munu óefað skaða
bændastjettina stórlega og' vitan-
lega þá helst, er verða fyrir hinum
rangláta framleiðslnskatti.
íslenskir bændur ern vanir að
mæta ýmiskonar árbrestí af hendi
náttúrunnar, og sjá á ýmsá lnnd
eyðileggjast erfiði sitt 0g afía-
vonir. En slíkum húsifjum hafa
þeir ekki húist við og varla átt
þeirra von af stjórn, sem þykist
vera að hlynna að hag bænda.
Þessi skaftur 0 g væntanlegur
mjólkurskattur á að liggja þyngSj;
á nærsveitum Keykjavíkur og' svo
nátturlega Reykjavík sjálfri. En
því engn líkara en meiningin sje
að leggja landið í auðn næst
Reykjavík, enda hefir heyrst eft-
ir þeim haft, að nú eigi að fara
að verða best að búa sem fjærst
Reykjavík. Yæri fróðlegt að heyra
1 \ aðo ávinningnr það á að vera
fyrir þjóðfjelagið.
Ekki mun þetta reynast ráð til
að halda fólkinu í sveitunum, því
fólksstraumurinn til þæjanna er
cngu síður úr þeim sveitum, sem
næst þeim liggja. Þegar nú hinn
nýi skattur bætist á aðra örðug-
leika, þar sem annars staðar, f;r
viðbúið að losni um margan þónd-
ann; ennþá er öll önnur atvinna
frjáls, og auk þess hlynt að kjör-
um verkamanna. Mun því breyt-
ingin til að leggja niður búskap-
inn og leita sjer annarar atvinnu
vaxa að mun. ,
Ef bóndinn heldur áfram að
stunda búskap í námunda við
Reykjavík, er hann ekki frjáls að
versla með afurðir sínar og er
eltur með framleiðsluskatti, sem
tekur af honum alla von um arð
af búrekstrinum. En ef hann hætt
ir við búskapinn verður fyrir hon-
um sjeð með atvinnubótum. Eng'-
inn fær rýrari laun en bóndinn.
Þetta á alveg eins við um bænd-
ur í nágrenni Reykjavíkur. Uhga
fólkið flýr atvinnuveginn af þess-
um sökum. Því virðist betri skil-
yrði til að komásf áf í Réykjavík
eða öðrum bæjum, og svo snýr það
baki við bændastöðunni. Jeg þekki
ekki nokkurn bónda hjer úr nær
sveitunum, sem flutt hefir Ul
Reykjavíkur og stundar þar verká
manuavinnu, sem ekki álítur, að
hann hafi hreytt um til batnaðar.
Þess vegna gremst mjer kárlega
þessi óviturlega ráðstöfun. Maður
hjelt að fremur þyrfti að bæta
hag bændanna, hvar serií er á
landinu, en að íþyngja þeim stór
lega með sköttum og' ófrelsi.
Það hafa heyrst um þáð raddir
á síðari árum, að skiþuleggjá
þyrfti sölu á landbúnáðarafurðúm
innanlands, en vitanlega var það
ekki þetta, sem vakað hefir fyrir
mönnum. Ef framleitt er meir én
miirkaðurinn þoljr og hægt er að
hagnýta til ncyslu heirna, er vitan-
lega eina rjetta réðið að takmarka
framleiðsluna, því það er ekki eins
og ekkert kosti að framleiða kjöt
og mjólk. Aukin framleiðsla kpst-
ar fje og erfiði, ekki síst hjer á
landi. Það er því beint að sóa
erfiði til einskis gagns af fram-
leitt er meír en kemur að fullu
'gagni. En það sem fram yfir er
gerir búskapi'nn óvissan, veldur
hættu á fóðurskorti, og er hvern-
ig sem á er litið euginn ávinn-
ingur, en getur valdið, marghátt-
uðu tjóni.
Enn ef haldið er áfram þá braut
sem mörkuð er með verðjöfnunar-
skattinum, eru menn hvattir til
framleiðslu, þar sem ekki eru skil-
yrði fyrir hendi að hún geti borg-
að ,sig, á kostnað þeirra sem hafa
markað fyrir framleiðslu sína.
Með því verði sem var á kjöti
í fyrrahaust nemur skatturinn 1
kr. á kroþp, sem vegur 12y2 kg.
Bóndi sem leggúr inn 100 lömb
greiðir því 100 kr. eða 10 lamha-
kroppa. Skatturinn er því áém
næst 10%;'éh verði verðið lægraj á
kjötinu, hækkar þessi hundraós-
tala af því skattifriVin er þyhgdar-
tollur. ,
Því er haldið fram að bæjamenn
greiði þennan skatt, en hann mun
áreiðanlega líka koma niður ; á,
bændum, því svo best verður
kjötið keypt að verð þess sje ekki;
miklu hærra, en verð annara mat-
væla. Það er ekki luegt að segja/
bæjarhúum að kaupa kjcitið
hvaða verði sem er, heldur takk:
markast kjötverðið af kaúpmgétti
bæjabúa og af verði hliðstæþra
matvæla. Það er því méð ollu
rangt að altaf verði hægt: I að
hækka kjötverðið um þéhmah'
toll, hann drégst vissúlegá líká
af verði því, sem bóndinn fær fyr-
ir kjötið. ,
Hjeruðin hjer sunnanlands hafa
búið við þau hlunnindi að hafa
nærtækan markað og hefir verð-
lag' á jörðum þróast nm aldir eftir
því, og kaupgjald er hjer nokkru
hærra. Menn hafa því orðið að láta
nokkuð fyrir þessi hlunnindi og
óygt á þeim framkvæmdir sínar,
og verða því fyrir óbærilegu tjóni
ef þau eru frá þeim tekin eða
gjörð verðlaus.
Það er heldur alls ekki víst,
að annars staðar á landinu sjeu
Dansikemlun
verður halclin að Hótel Tryggvaskáli, sunnudaginn 9. sept.
n. k. og hefst kl. 4 e. m.
Góð músík úr Reykjavík.
waw&NNm^tx*i03u«3%nei
Grand Hótel
er ein þeirra bóka, sem farið hafa sigurför víða um heim á ör-
skömmum tíma. Þegar bókin var þýdd á ensku, var hún dæmd
besta bókin, sem út kom á ensku þann mánuðinn. Höfundur
bókarinnar, Vicki Baum, er snillingur í því, að lýsa ungu fólki,
eins og það er nú á dögum.
ekki önnur þau verðmæti, sem
hjer vantar og gera búskapinn
alt að einu arðvænlegan þar; t. d-
er hjn qstöðuga veðrátta hjer mjög
tilfiimanlegur hnekki fyrir góða
afkomu hjá bændum. Sigúrður
heitinn ráðunautur ferðaðist
manna mest um landið; hann
sagði að hvergi á landinu þyrftu
bfcndur að leggja að sjer eins
öiikla vinnu og á Súðurlandi.
Allir þekkja rigningarnar og
stríðið við óþurkana. Varla kem-
ur nokkurt sumar svo að ekkiverði
mikið af ' heyféngnum ónýtt af
þeim sökum. Ekki hefir ennþá
veríð stungið upp á að jafna þann
halla með því, að láta norðlenska
hændur senda grænt hey til Suð-
urlands- fyrir ekki neitt, eða jafna
mismun á kroppþyngd dilka í
Þingeyjarsýslu og' í Flóa, eða að
jafna búskapinn á jörðunum, með
því að láta slægjuhóndann fá
snögglendisbóndanum nokkuð af
heyfeng sínum. Þetta er þó ekki
meiri f jarstæðá'en annað í þessari
lagasmíð. r
ai iMest af kjöti lágsveitanna á
Suðurlandi r og á Suðurnesjum
yéi'ður v.egna rýrðar 2. og 3. fl.
kfot, og ér því mjög verðlág't.
Þó' eiga bændur þar að greiða
uppbót á kjöt Þingeyinga, sem er
miklu vænna og verðmeira, því
peié fá vitanlega altaf mikið
hærra verð fyrir lömh sín, sem
végá úpp undir 20 kg. kroppurinn
inófi 6—10 kg. hjá hinum. Ástæð-
ajl ér fyrst og fremst sú, að landið
er bert og g'róðurlaust og útvatn-
að af rigningum og hrakviðrum.
31. ágúst.
Tndriði Guðmundsson.
í mestum metum.
Bókasafn í Englandi liefir lát-
ið börn greiða atkvæði um, hvað
þeim þætti mest gaman að lesa,
til þess að kynnasf, smekk barna
á bókmentum.
Það kom þá í ljós að Robinson
Crusoe er stöðugt nr. 1. Næst kem-
ur Kofi Tómasar frænda og' nr.
3 Davíð Copperfield.
Fer<5ir
Akurneslnga
milli Akraness og Reykja-
víkur og m.s. Fagranes.
Um langan aldur hafa Akurnes-
ingar haft mikil viðskifti við>
Reykvíkinga, og' haldið uppi stöð-
ugum ferðum þar á milli, jafn-
framt því sem Akurnesingar hafa
ferðast til Reykjavíkur, til ýmis-
konar innkaupa fyrir sig, hafa
þeir selt þangað, bæði hinar
j þjóðfrægu kartöflur sínar, og svo
’ allskonar sjófang. Hafa þessar
ferðir Akurnésinga, og viðskifti
við Reykjavík stöðugt farið vax-
andi eftir því sem fólki hefir fjölg^
! að á báðum þessum stöðum. Fyrst
I voru þessar ferðir farnar á opn-
um bátum, og mun ekki lengra
síðan en um 30 ár, að sá skipa-
kostnr var lagður niðnr til þess-
ara ferðalaga. Þó ekki sje löng
sjóleið milli Akraness og Reykja-
víknr, þá má fullyrða það, að oft
munu menn hafa orðið að híða
byrjar langa tíma, og lent, í slæm-
nm hrakningum, þarna á milli með:
opnum bátum að skipakosti, og:
meira að segja urðu á þeim ferð-
um mörg og stór slys.
Fyrir um 30 árum verður sú
j breyting, að þá eru fyrstu mótor-
fiskibátarnir keyptir til Akraness,
og þá verða þeir skipakostur Ak-
urnesinga á ferðum þeirra milli
Akraness og Reykjavíkur. Sú
hréyting' var stórt framfaraspor,.
og til mikilla bóta. Og þá fara líka
þessi ferðalög hraðvaxandi, því
með mótorbátaskipastól Akurnes-
inga hefst ,þar nýtt framfara og-
vaxtartímahil.
Með framúrskarandi dugnaði til
allrar sjómennsku, og hirðusemi
með báta sína, hefir Akurnesing-
um tekist að láta útgerð þeirra
hera sig, og verða lijá þeim hlóm-
legan atvinnuyeg. í sambandi við
það, hafa og viðskifti þeirra við
Reykjavík vaxið síðustn árin, og
mnn suma tíma ársins að minsta
kosti haldið uppi daglegum ferð-