Morgunblaðið - 28.09.1934, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ
8
KVENDJOÐIN OQ MEÍMILIM
Sveltasfúlkur
fi Tetrarvist.
Kvi. þegar sveitastúlkurnar fara
að koma híngað í borgina, til vetr-
arvistar, er ekkert á móti því að
athuga hvaða kjör bíða þeirra
Wið lesum í blöðunum aug'lýs-
'dngar, það er auglýst eftir stúlku
— Ijett vist — 2 í lieimili eða
jþrent kanske. •— Þetta á að sýna
;að íítið sje að gera, eða vistin sje
ljett. En við vitum, að konur lijer
ií borginni halda ekkr vetrarstúlku
nema þær þurfi liennar með,
ænda er ekkert betra fyrir aðkomu
stúllm að hang'a iðjulaus, nóg
getui* óyndið verið samt, þó eitt-
, hvað sje til að dreifa huganum.
Stúlkurnar og heimilin.
En hvað þurfa lmsmæðurnar
helst að hafa hugfast, þegar þær
d:aka til sín unglingsstúlku, sem
í fyrsta sinn kemur í borg'ina?
Því er fljótsvarað, þær þurfa að
veita henni heimili. Já, það þykj-
ast víst flestar gjöra, sem stúlk-
una hafa allan daginn og leggja
'henni kannske til „sjerherbergi“.
En það er ekki alt með því fengið-
Með heimili er átt við, eftir gam-
alli málvenju, samfjelag. Heimilið
er ekki fólgið í húsnæðinu, enda er
talað um „hús og heimili“ og að
vera heimilismaður lijá einhverj
um, var og liefir æfinleg'a verið
skilið þannig að vera í umsjá hús
bændanna, og þannig var það
. áreiðanlega alstaðar á voru landi
•á síðastliðinni öld. '■
Stúlkurnar eiga að ganga
í Sjúkrasamlagið.
Allar^ húsmæður, sem hafa þörf
fyrir vinnustúlkur, ættu að hafa
það hugfast að það er þeim og
heimili þeirra fyrir bestu að stúlk-
unni líði vel og að hún' haldi
heilsu. Þær ættu því að heimta að
stúlkan hafi læknisvottorð og láta
hana ganga í Sjúkrasamlagið, svo
hún geti látið athuga heilsu sína.
. Jeg' þekki húsmæður, sem liafa
sagt að reynslan hafi kent þeim
þetta. Þær voru búnar að liafá
mörg óþægindi af því að stúlkan
veiktist og þurfti að fá ábyrgð
húsbændanna til þess að komast á
sjúkrahús, og líka hins að heilsu-
lítil stúlka duldi vanlíðan sína og
leitaði ekki læknis fyr en of seint,
og lieyrt liefi jeg sumar Inismæður
telja tilvínnand'i að borga sam-
iagsgjaldið fyrir stúlkunaf meðan
liún er í vistinni.
Húsmóðir.
Tíska.
Fermingarkjóllinn.
Hreinlæti —
— Heilsuvernd.
Flestir lialda fast við þá venju saumar eru stungnir yst á hvern
að láta sauma fermingarkjólinn, ' >-ngg'a“ °g í kjólfaldinn.
sjerstakléga fyrir stúlknna, sem j
á að vera í honum, heldur en
kaupa hann tilbúinn.
Ennisbandið, beltið og slaufan
er úr mjúku silki.
F ermingarstúlkan
1934.
Er hún ekki indæl litla ferm-
ingarstúlkan. Alveg eins og' ferm-
ingarstúlka á að vera, falleg á að
líta, en mjög látlaus þó.
Nokkur orð
um sokkana,
; ‘í

Vísað burt.
Presturinn við St. Mary the
Virginkirkju í London hefir lýst
yfir því, að þær konur, sem komi
til altaris með nokknrn snefíl af
varalit á vörunum, verði tafar-
laust vísað frá altarisgöngu.
Hjer sjást tvö snið á fermingar-
kjól. Sá til vinstri er úr silki
(gljálausu). Blússan er skorin í
sundur um mittið og hringskorin
pífa höfð frá mitti. Tveir saumar
eru á pilsinu, bæði að aftan og
framan. Pilsið má gjarnan vera
opið, 10—15 cm., að neðan. Plís-
eruðu pífurnar eru 5 cm. trreiðar.
Hinn kjólinn er úr taft-silki.
Þéssir stífu „uggar“ í hálsinn ern
saumaðir á sjerstakan nndirkjól,
eins að aftan og framan. Þó eru
engir lmappar að frarnan. Tveir
Kjóllinn hennar er úr hrufóttu
silki, auðvitað gljáalausu, liáls-
málið kringlótt, með ryktri pífu
í kring.
Fyrir neðan hana er livítur
blómsveigur. Pilsið er í fjórum
stykkjum og sniðið dálítið upp að
aftan og frajnan, beltið Htið og
snoturt.
í staðinn fyrir kamelíublómið í
hálsinn, má eins hafa silkiband
um hárið. Það er bæði kíæðile'gt
og nýjásta tíska.
M U N I Ð
Mickej^ Mouse
heitir í Frakklandi Micliel Sourís,
í Þýskalandi Michaél Maus, í
Japan Miki Kuchi, á Spáni
Mignel Ratonocito, á Grikklandi
Mikel Mus og á ítálín ÍMichele
Jopolino.
— — .— að skóhlífar endast
lengair, ef útskorið flóka , kork-
eða leðurstykki er sett í hælinn.
----------að vatnsblettum má ná
úr taui með þvi ao e’ uc það yfir
sjóðandi vatnskatli. — Er tauið
strekt' og dregið fram og aftur
yfir gufunni.
---------að kaffiblettum má ná
úr þannig: Nudda þá með glyce-
rini, sem síðan er þvegið úr með
volgu vatni. Efnið er þurkað, með
því, að strjúka það á röngunni
með heitu járni.
---------að blóðblettir eru settir
í kalt vatn, eða að eins volg't, með
salti í, og slðan þvegnir úr. Sjeu
þeir gamlir þarf kannske líka að
nota bléikvatn.
— — — að slái eldi niður í
reykháfnum, ber fyrst og fremst
að loka gluggum,' strá salti í eld-
inn og balda blautu klæði fyrir
frarnan ofninn eða eldavjelina, til
þess að forðast súg.
— — — að kvikni í fötum
manns er um að gera að kæfa
eldinn sem allra fyrst; þrífa sjal,
ábreiðu eða annað sem fyrir hendi
ér og sveipa því um sig, velta sjer
í því á gólfinu, til þess að kæfa
eldinn, En sje hann ekki svo mik-
ill, er liægt að kæf'a hann með
höndunum. Kvikni í hárinu ber að
Það er gamalt máltæki, að
þekkja skuli maður óvin. sinn.
vilji maðnr vinna á honum.
í rykinu, hvað saklaiist sem það
kann að sýnast, og í óhreinindum
ligg'ja hinir hættulegustu óvinir
mannlegrar lieilsu í leynum. Það
eru gerlarnir, en hinir eiginlegu
sýklar hafast við í hor. hí’áka,
augnvatni, svita, saur, þvagi, blóði.
greftri o. s. frv. Ef sýklarnir og
gerlarnir berast í'rá - manni til
manns (smitliætta) þá getur hæg'-
lega farið svo, að mikill mann-
fjöldi sýkist í senn, og er það
kunnúgt á öllum öldum, og er
kallað að drepsóttir geysi.
Hvernig verður oss nú auðveld-
ast að verjast þess? Svarið við
þessari spurningu er bæði ein-
hlítt og stutt. Það er með því, að
lialda híbýlum vorum og' líkömum
hreinum, en líka — og því má
með engu móti g'leyma — með því,
að sjá um að engin óhreinindi
levnist í fatnaði vorum. Yjer vit-
um það öll, að það stoðar ekki
•eitt saman, að vjer ræstum híbýli
vor eins og vera ber, og hréinsum
líkami vora vandlega, því vjer
erum svo oft stödd undir bern
lofti og í ryki og óhreinindum, að
altaf sest á ný óþverri í fatnað
vorn, þar með talin nærfötin.
Þess vegna verðum vjer að legg’ja
sjerstaklega mikla rækt AÚð þær
flíkur, sem eru næstar hörundi
voru. það er að segja að hreinsa
þær svo vel og' svo oft, að hið
háskalega ryk og óþvérrinn, og
þar með allir sýklar og slíkt, fái
ekki salcað oss. Þessa hreinsnn
■verðum vjer að framkvæma með
einhverju því efni, sem getur ráð-
ið niðurlögum þeirrar smithættu.
sem vofir yfir, og þar með vernd-
að mesta dýrmætið, sem vjer eig'-
um — heilsuna.
Með víðtækum rannsóknnm, sem
nafntogaðir vísindamenn hafa gert
í heilsufræðisstofnunum, er það
sannað, að Persil er eitt slíkt efni.
Rannsóknir, sem gerðar voru með
barnaveikisgerlum, coli-gerlum.
táugaveikisgerlum og graftrar-
gerlum. sem eru lífseigastir allra.
sýndu að Pérsil er mjög sótt-
hreinsandi. — Hver húsmóð-
ir veit það, að sýklarnir standast
ekki liita sjóðandi vatns, og- það
veit hver húsmóðir líka, að þvotta-
plögg úr nll, silki eða mislitum
efnum, má ekki þvo í mjög heitu.
Sje Persil notað, eða önnur slík
þvottaefni nægir að þvo þvottinn
lir volgmn legi, til þess að drepa
þessa sýkla, sje þvegið í hon-
um nógu lengi. .
(Úr „Árztlich-pádagogiseher
Wegweisér“, aðalmálgagni ráð-
gjafarstöðvar þýska ríkisins).
vef ja klút, handklæði eða því sem
liendi er næst, í skyndi um höfuð-
ið. Lítinn loga má oft, kæfa með
því að slá fast á hann með flötum
lófa.
Beri slíkt slys að höndum,
þyðir ekki að standa eins og
staur, og þAÚ síður að hlaupa út
í brennandi fötunum. Það gerir ilt
verra.
Sama er að segja, ef feiti of-
liitnar, svo að kviknar í henni.
Fyrst er að skrúfa fyrir raf-
inagnið eða gasið og kæfa eidinn
með því að setja lokið á pottinn
eða pönnuna. En ekki má hella
vatni yfir, þá hreiðist eldurinn ut,
heldur reyna að kæfa liann.
• — — — að méðalablettum má
| reyna að ná úr með methylalko-
liol.
--------aS fara verður varlega
við þvott á -mislitxim eínum, og
efnuln ísaumuðum með mislitu.
Áður en efnið er þvegið er það
lagt í kalt vatn með dálitlu salti í
eða ediki. Síðan er það þvegið úr
volgu sápuvatni, ekki mjög sterku-
Ein matskeið sait, eða edik er hæfi- TÖlurnar segja
legt í einn ltr. af vatni. Einnig má að það sje svo sjaldg'æft að fimm-
n°ta álún í stað .salts og edilcs, en hurar fæðist, að það sje .álíka og
af því þaj’f að eins 1 teskeið í 1 1 af ca. 57 milljónum, fjórburar
ltr. vatns. —, Þegar biiið er að
þvo tauið er það skolað vel, og í
síðasta skolvatnið er sett dálítið
edik og salt til þess' að litirnir
verði klárir.
í gamla daga var ekki mikið
hngsað um það hvernig sokkarnir
væru, en aftur á móti er hreint
ekki sama hvernig sokkarnir líta
út nú. Sokkarnir hafa sína tísku,
eins og- önnur föt, stundum eiga
þeir að vera ljósir, stundum dökk-
ir, með gljáa eða gljáalausir o.
s. frv.
Tískan segir að sokkarnir þurfi
ekki vera gráir enn þá, heldur
má sumarliturinn lialdast dálítið
lengur, þeír eiga að vera lioldlitir,
ekki mjög ljósir þó, og það nýj-
asta er að liturinn hafi fjólubláan
blæ eða jafnvel rauðf jólubláan. —
Bæði fer vel við svart, grátt og
blátt, en aftur á móti illa við
brúht og ljósbrúnt- Það sjást að-
eins „munstraðir“ sokkar við
livöldkjóla, en sljettr sokkar
ganga alstaðar. Hvort píla er á
sokkunum, fer nokkuð eftir sídd-
ilini á kjólnnm. Sje pílan saumuð
í sokkinn, fer best á því að pilsið
sje ekki síðara en svo að hún
sjáist öll. En hún verður að sitja-
á • rjettum stað ! ,
Það er góð venja að kanpa
tvenna eins sokka í einu, og' þvo
sokkana áður en farið er í þá. Það
borgar sig ekki að kaupa gljáandi
sokka, þó þeir fáist ódýrari. Þeir
gljáa af því, að þráðurinn er ekki
spunninn og lykkjöu vill „hlaupa“
niðuv, A8 ekki sje nú talað um
hve óldæðilegir þeir eru á fæti sem
ekki er fallega lagaður og renni-
legnr!
Engir umskiftingar framar.
Það hefir komið fyrir á fæðingar
stofnunum erlendis, að skifst hefir
um börn, þannig að mæðnrnar
hafa ekki fengið sitt eigið harn
með sjer heim, og þess hefir ekki
orðið vart fyr en árum síðar. Nií
er farið að nota blek, sem er alveg
skaðlaust til þess að merkja börn-
in með, strax eftir fæðinguna, svo
að slík umskifti geti ekki framar
átt sjer stað-
„Dorrit Iftla“
1 af 512.000 en þríburar 1 af 6.400.
Aftur á móti fæðist tvíburar í I eftii' ('liarles Diekens hefir verið
tilfelli af 80. kvikmyndað á ný. Sjest hin góð-
• kunna Anny Ondra hjer á mynd-
inni í aðalhlutverkinu.