Morgunblaðið - 15.11.1934, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIÐ
jSEorðttttWaíúð
Ötgef.: H.f. invakur, Reykjavlk.
Rltstjðrar: Jðn Kjartansson,
Vraltýr Stefánsson.
Ritstjðrn og afgreiSsla:
Austurstræti 8. — Simi 1600.
Auglýsingastjöri: B. Hafberg.
Auglýsingaskrifstofa:
Austurstræti 17. — Slmi 3700.
Heimaslmar:
Jðn Kjartansson nr. 3742.
yaltýr Stefánsson nr. 4220.
Árni Óla nr. 3045.
E. Hafberg nr. 3770.
Áskriftagjald:
Innanlands kr. 2.00 á mánuöi.
Utanlands kr. 2.50 á mánuBi
í lausasðlu 10 aura eintakiS.
20 aura meB Lesbðk.
Fisksölumálin.
"Sfofnun Sölusambands ís-
le&skra fiskframleiðenda sum-
arið 1932, er vafalaust merk-
asti atburðurinn í viðskiftasögu
þ|öðarinnar á seinni tímum. —
Miklar vonir voru frá upphafi
tengdar við þetta fyrirtæki,
enda var stofnun þess alment
fagnað, einnig í málgögnum
núverandi stjórnmálaflokka.
Það er óblandið gleðiefni að
géta sagt frá því, nú á þessum
afarörðugu viðskiftatímum, að
hinar glæstu vonir, sem menn
í öndverðu gerðu sjer um nyt-
semi þessarar stofnunar, hafa
ræst.
Um mánaðamótin síðustu
áttu fulltrúar fiskframleiðenda
fund með sjer hjer í Reykjavík.
A þeim fundi komu til ítarlegr-
ar meðferðar hin margvíslegu
vandkvæði, sem nú steðja að á
fiskníarkaði vorum, og var bent
á helstu leiðir til þess að ráða
fram úr þessum vandkvæðum.
Áttu hjer viðræður þeir menn
víðsvegar að af landinu, sém
hæfastir mega teljast til þess
að fjalla um slík málefni.
Það er mjög eftirtektarvert
að í öllum þessum hóp, heyr-
ist engin rödd, sem ekki viður-
kennir til fullnustu að stofnun
Söilusambandsins hafi verið
nauðsynleg, og jafnframt að
framkvæmdir fyrirtækisins hafi.
verið á þá leið, að orðið hafi
landsmönnum til ómetanlegrar
blessunar.
Hins var ekki að vænta, að
allir gætu orðið sammála um
skipulag fjelagsskaparins.Meiri
hluti fundarmanna aðhyltist
það frumvarp, með áorðnum
breytingum, sem borið var
fram af meirihluta stjórnar
Sölusamþandsins.
Aðeins tveir fulltrúar greiddu
atkvæði gegn frumvarpinu. En
hvorugur þessara manna ljet
neitt í ljós um það, að hann
teldi ágreining um skipulagið
svo mikilvægan, að á honum
ylti framhalds þátttaka umbjóð-
enda hans, í fjelagsskapnum.
Það er þess vegna algerlega úr
lausu lofti gripið hjá Finni
JónSsyni í Alþýðublaðinu í gær,
að mótatkVæði fulltrúa S. I. S.
(V. Þór.) gegn frumvarpinu
sem samþykt var, tákni það, að
Sölusambandið muni leysast
upp. Og verður að óreyndu að
telja þessi ummæli Finns full-
komnar getsakir í garð þess
fjelagsskapar, S.I.S., sem öðr-
um fremur telur sig málsvara
frjálsrar samvinnu á öllum
sviðum.
Hið sama er að segja um
afstöðu annars fulltrúa Aust-
Fra mkvæni «1
kjötsölulaganna.
9
Viðtal við Jón Ivarsson
forinanii kföfvérðlagsnefndar.
Síðan bráðabirgðalögin um er ekki talið með þessu. Búast
kjötsöluna voru gefin út, hefir
hið nýja skipulag verið mjög
rætt í blöðum, á mannfundum
og meðal einstaklinga og hafa
dómarnir verið ærið misjafnir,
eins og gerist og gengur.
En vegna þess’ að þetta mál
snertir svo mjög allan almenn-
ing í landinu, þótti Morgun-
blaðinu rjett að fá ýmsar upp-
lýsingar hjá kjötverðlagsnefnd
nú, eftir að aðalslátrun er lokið
allsstaðar á landinu.
Sneri því blaðið sjer til Jóns
ívarssortar formanns kjötverð-
lagsnefndar og fekk hjá hon-
um eftirfarandi upplýsingar.
Minna slátrað nú
en í fyrra.
Vitið þjer hve miklu hefir
verið slátrað í haust? spyr blað-
ið Jón Ivarsson.
— Samkvæmt skýrslum frá
trúnaðarmönnum kjötverðlags-
nefndar hefir verið slátrað 375
þús. sauðfjár á öllu landinu frá
1. sept. til októberloka, segir
Jón Ivarsson. HeimasIátraÖ fje
firðinga (Ól. Sv.), sem Finnlir
nefnir líka. Þótt ÓI. Sv. bséri
að vísu fram ýmsar. aðíinslur
á stjórn Sö 1 u.sanJösfrtdsinsFÁþ*--
viðurkendi hann, ekki síður en
aðrir, að stofnunin; hefði reynst
vel, og tók það f^am, að þrátt
fyrir aðf insur Austf irðinga,
mundu þeir ekki. verða eftir-
bátar annara, þegar að því
kæmi að halda utan um sam-
tökin.
Á þessum fundi fiskframleið-
enda voru menn úr öllum
stærri stjórnmáíaflokkunum.
Hvernig má það vera, þegar
verið or að ræða um framtíð-
arskipulag- fisksölumálanna, að
enginn skuli þá minnasr. á einka
'feölu? Svarið getur ekki verið
annað en það, að einkasöluhug-
mvndin átti þarra engan byr.
Rauði þráðurinn í öllum um-
ræðu'm þessa fundar var sá, að
samtökin ættu að haldast. Eng-
inn einasti fulltrúi, svo mikið
sem ympraði á upplausn Sölu-
sambandsins.
Hvað sem stjórnin kann að
hafa fyrir sig jið bera í fisksölu
málunum, getur hún ekki vitn-
að í vjlja framleiðenda sjer til
stuðnings.
Fiskframleiðendur viðurkenna
undantekningarlaust að núver-
andi samtök hafi orðið til mik-
illar blessunar. Fulltrúár þeirra
samþykkja að koma sam-
tökunum á fastari grundvöll.
Þá taka stjórnarflokkarnir sig
til og vilja umturna öllu sam-
an.
Þessir sömu flokkar stofnuðu
Síldareinkasöluna. Þá tókst
þeim að láta ver fara, það sem
illa hafði gefist. — Hver trúir
þeim nú; til að láta betur fara,
það s,em vel hefir reynst?
má við að við þessa tölu bætist
eitthvað, sem skýrslur eru ó-
komnar um og slátrað er í þess-
um mánuði. Verður því slátur-
fjártalan sennilega alls um 380
þús.
Hve miklu var slátrað í
fyrra ?
— I fyrra er talið að slátrað
hafi verið 406 þús. fjár, en ekki
er þessi tala óyggjandi. Sunn-
anlands var minni slátrun í
haust en í fyrra. Hins vegar var
mun fleiru slátrað víðast ann-
ars staðar á landinu en í meðal-
ári. Hin óvenjulega óhagstæða
veðrátta í sumar á Norður- og
Austurlandi hefir orsakað þar
mun meiri förgun sauðfjár en
ella, og jafnframt valdið því, að
í þeim landshlutum var fjeð rýr
ara til frálags, gagnstætt því
sem var um Borgarfjörð og Suð
urland; þar reyndist fjeð mun
vænna en síðustu árin.
119 einstaklingar
og fjelög fengu
sláturleyfi.
Hvað er að segja um úthlut-
un sláturleyfa?
— Bráðabirgðalögin frá í
ísumar kveða svo á, að enginn
megi slátra sauðfje til sölu án
i
119 einstaklingar og fjelög slát-
rleyfi á þessu hausti; þar af
orú 48 samvinnufjelög. Allur
meginhluti þeirra verslana, 'sem
aður höfðu sauðfjárslátrun og
sóttu um það nú, fengu slátur-
leyfi. Kaupfjelög hafa á hendi
rnestan hluta slátrunarinnar,
eða nokkru meira en % slátur-
fjárins og mun það einnig hafa
verið svo síðustu árm.
Hvar hefir flestu fje verið
slátrað í haust?
— Flestu fje hefir í haust
verið slátrað á þessum stöðum:
Reykjávík . . f . fjár
Borgarnesi. . . . .. 32000 —
Akureyri . . . . .. 27000 —
Blönduósi .... .. 25000 —
Reyðarfirði . .. 25000 —
Sauðárkróki . . .. 23000
Húsavík .. 18500 —
Hvammstanga . .. 17200 \
Kópaskeri . , .. . . . 12500 —r-
Stykkishólmi . . .. 10500 —
Borðeyri .. 9500
Vík í Mýrdal . .. 9500 —
Vounafirði. . . . .. 8700 —
Búðardal . . . . .. 8600 —
Hornafirði.. .. . .^8300 —
K j ötbirgðirnar í
landinu.
Hvernig gengur salan á kjöt-
inu sem flutt-er úr landinu?
— Samkvæmt skýrslu gengis-
nefndar var búið að flytja til
útlanda 31. okt. af þessa árs
framleiðslu cp. 5200 tunnur af
saltkjöti og 644 smálestir af
frosnu kjöti.
Hvað um verðið á þessu
kjöti?
— Verðið á saltkjöti mun
vera svipað og í fyrra, sennilega
lítið eitt lægra. Um verðið á
frosna kjötinu verður ekkert
sagt að svo stöddu, en salan
hefir verið fremur dræm til
þessa.
— Eru miklar birgðir af kjöti
í Jandinu núna?
— Eins og venjulega um
þetta leyti árs eru miklar kjöt-
birgðir í landinu, sem bæði eru
ætlaðar til útflutnings og til
sölu á innlendum markaði.
Hvort þessar brigðir eru
meiri nú en að undanförnu er
ekki unt að segja, því skýrslum
um það hefir ekki verið safnað
á liðnurtl árum. En svo virðist
sem ekki sje meira kjöt fyrir-
liggjandi hjer í bœnum en var
á sama tíma í fyrra, eftir þeirri
athugun sem nýlega var gerð.
Að lokum barst talið að
kjötsölulögunúm, ' framkvæmd
þeirra og þeim deilum, sem
staðið hafa um þau. Um þetta
fórust Jóni ívarssyni orð á þessa
leið:
— Kjötlögin voru gefin út
9. ágúst í sumar og komu lítið
til framkvæmda fyrri en 1.
sept. Um árangur þeirra og
framkvæmd málsins er enn of
fljótt að fella fullnaðardóm.
Reynslan ein sker úr um þau
atriði, sem deilt hefir verið um.
Englendingai*
sigruðn.
í lieppni þeirri sem liáð var í
sumar um heimsmeistaratignina í
knattspyrnu. sigruðu ítalir, og
hefir áður verið skýrtefrá þeirri
keppni hjer í blaðínu. En nokkr-
ar þeirra þjóða sem framast
standa í knattspyrnu tóku ekki
þátt í þessari keppni, t. d. Danir,
Norðmenn og Englendingar. Eftir
sigur ítalanna buðu Englendingar
þeim því að keppa og fór sá kapp-
leikur fram í gær. Áhorfendur
voru rúm'legá 50 þúsund, en það
ber vott um að Englendingar hafa
ekkl liaft neinn sjersfcakan áhuga
fyrir að horfa á leikinn, því miklu
meiri aðsókn er oft að kappleik-
um einstakra fjhiága þar. Kapp-
leikurinn fór fram á. Higbbury-
vellinum, sem er eign frægasta
enska knadtspyrnuflokksins nú,
Atíféhal. Dómaci mun hafa verið
Svíinn Olson.
í byrjun leiksin.s var Englend-
ingum dæmd Vítaspyrna en hún
var „brend af“. En sá er það gerði
bætti fyrir brot sitt. því hann
skoraði 2 mörk í fyrri hálfleik.
Annar útherji Englendinga skor-
aði einnig mark í þeim hálfleik, er
Englendingar unnu með 3 mörk-
um gegn engu.
ítalir sóttu ákaft á í báðum
hálfleikjum, en • Englendingar
vörðust. og tókst ítölum ekki að
skora néitt mark. Endaði kapp-
leikurinn því með sigri Englend-
inga með 3 mörkum gegn 0.
Hafa þeir enn sýnt það að þeir
eru ósigrandi heima fyrir og að
þeir standa enn fremstir allra
þjóða í knattspyrnu.
K. Þ.
Sjó^Þurð
hjá Mag'fb. lsi Jónssyni
bæjarfóge ta 1 Hafnar-
firði, er nen um 68
Þúsundum krc 'na’
Upphæðin greidd
ríkissjóði.
í fyrri viku fól ríkisstjórnin
PáJi Magnússyni lögfræðingi
ffá Eskifirði að rannsaka fjár-
reiður Magnúsar Jónssonar bæj
arfógeta í Hafnarfirði.
Skilaði hann skýrslu um
rannsókn sína fyrir helgina.
Rannsóknin leiddi í Ijós, að
sjóðþurð er hjá bæjarfógetan-
umj er nemur um 68 þúsundum
króna.
Var bæjarfógeta gefinn
þriggja daga frestur til þess að
greiða upphæð þessa.
Sá frestur rann út í gær.'iré't^-
Blaðið frjetti í gærkvöldi að i
menn úr Hafnarfirði og Guli-
bringu- og Kjósarsýslu hafi><
samið um greiðfeju á sjóðþurð
þessari við ríkisstjórnina.
♦
Magnús sagði af sjer embætti
í gær. Hann hefir gegnt sýslu-
manns og bæjarfógetaembætti
í Hafnarfirði undanfarin 25 ár.
IVý stjórn
í Belgíu.
Briissel 14. nóv- F.B..
Leopold konungur hefir kvatt
leiðtoga stjórnmálafl. á fiuid og'
rætt við þá um stjórnarmyndun.
Jaspar.
Að þessum viðrreðum loknum fól
konungur Jaspar að mynda st jóri<;
og tók hanti það að sjer. Er bú- t
ist við, að hann liafi lokið myn4-,
un nýrrar stjórnar í kvöld og að
liann skipi sjálfur sæti forsætis-
ráðliérra.
UIOl
United Press,
rflTít
Til Hallgrímskirkju í Saurbæ.
Frá gamalli konu 5 kr., systkin-
um 40 kr. (áfh. af Hallgríms-
nefnd Útskálasóknar) ?
Giæpáiamc‘1111
rífa upp járnbrautar-
teina.
Berlín 14. nóv. FÚ.
jl' *
I gær var framið tilræði á
jáfnbrautariínunni milli París
og Calais, með þeim hætti, að
.jþrjnbrautarteinar voru rifnir-
upþ á alllöngu svæði, við brú-
arsfæði. Menn urðu varir \*ið
þetjta í tæka tíð, og tókst að
stöðva hraðlestina frá París
’ < \
áðiir en hún kom á staðmn.
Til Strandarkirkju frá X 5 kr..
Nóa 2 ki\, D. D. A. Viborg kr.
1.88, G. K.. S'tvkkishólmi 2 kr.